• توجه: در صورتی که از کاربران قدیمی ایران انجمن هستید و امکان ورود به سایت را ندارید، میتوانید با آیدی altin_admin@ در تلگرام تماس حاصل نمایید.

مسجد سلطان احمد ، استانبول

Xaniar

متخصص بخش زوم
مسجد سلطان احمد (که در زبان ترکی «Sultanahmet Camii» نام دارد) مسجدی است که در شهر استانبول واقع شده‌است. این شهر که در زمان امپراطوری عثمانی طی سالهای ۱۴۵۳ تا ۱۹۲۳ پایتخت این کشور بوده‌است هم اکنون بزرگترین شهر ترکیه است. این مسجد یکی از زیباترین شاهکارهای معماری اسلامی است. این مسجد به علت وجود کاشی‌های آبی رنگ در طراحی داخلی به «مسجد آبی» شهرت دارد.
تاریخچه

این مسجد طی سالهای ۱۶۰۹ تا ۱۶۱۹ به دستور سلطان احمد اول بنا شد و به همین دلیل پس از مرگ وی مسجد را مسجد سلطان احمد نامیدند. وی در همین مسجد دفن شده‌است. این مسجد در قدیمی‌ترین بخش استانبول واقع شده که این منطقه در قبل از سالهای ۱۴۵۳ (میلادی) مرکز قسطنطنیه، پایتخت امپراطوری بیزانس، محسوب می‌شده‌است. این مسجد در نزدیکی هیپودروم قسطنطنیه واقع شده‌است و تا کلیسای بزرگ مسیحیان با نام ایا صوفیا فاصله اندکی دارد.
نمای دور مسجد آبی با شش مناره آن

این مسجد در چند قدمی کاخ توپقاپو قرار دارد، کاخی که محل اقامت سلاطین عثمانی تا سال ۱۸۳۵ بود و فقط تا ساحل بوسفوروس چند دقیقه‌ای فاصله دارد. اگر از دریا به مسجد نگاه کنید، قبه‌ها و مناره‌های مسجد در بخش قدیمی شهر برجسته هستند و هدف سازندگان هم ایجاد چنین چشم انداز زیبایی بوده‌است.

این مسجد به عمد در مقابل عمارت ایا صوفیا ساخته شده تا نشان دهد که معماران عثمانی و مسلمان می‌توانند رقبای سرسختی برای اجداد مسیحی خود باشند. با این وجود، معمار نتوانسته قبه‌هایی بزرگتر از قبه عمارت ایا صوفیا بسازد و به همین دلیل تلاش کرده با تنظیم دقیق موقعیت قبه‌ها، شبه قبه‌ها و مناره‌ها جلوه‌ای زیبا را پدید آورد. علیرغم تلاش معمار، ابعاد ساختمان کوچکتر از ابعاد عمارت ایا صوفیا است که این مساله سلطان احمد را بسیار خشمگین کرد. بنابراین دو عمارت آثار تاریخی و معماری بسیار ارزنده‌ای هستند که جلوه‌ای منحصر به فرد را به این بخش از شهر می‌دهند.​
1322552369_.jpg


1322594527_.jpg
 

Xaniar

متخصص بخش زوم
پاسخ : مسجد سلطان احمد

در غرب این مسجد را با نام مسجد کبود می‌شناسند چرا که در نقاشی‌های طرح داخلی از رنگ آبی استفاده زیادی شده‌است. با این وجود، این نقاشی داخل مسجد بخشی از دکور داخلی اصلی نبوده و امروزه آنرا از دکور داخلی حذف کرده‌اند. بنابراین دکور داخلی مسجد دیگر منحصراً آبی رنگ نیست. سده فار محمد آقا، معمار سلطان احمد دستور داشت تا در ساخت زیباترین و مجلل‌ترین مکان عبادت مسلمانان در جهان از هیچ تلاشی فروگذار نکند. ساختار اصلی مسجد تقریباً شبیه مکعب است که طول و عرض آن ۵۳ و ۵۱ است. جهت گیری مسجد به گونه‌ای است که وقتی مسلمانان نماز به پا می‌کنند، رو به سمت مکه داشته باشند و «محراب» در روبرویشان قرار داشته باشد.
معماری

در واقع در بالای مکعب مجموعه‌ای از قبه‌ها و شبه قبه‌ها فضا را تسخیر می‌کنند و به سمت قبه اصلی اوج می‌گیرند، قبه اصلی ۳۳ متر قطر و ۴۳ متر ارتفاع دارد. جلوه نهایی یک هارمونی بینایی بسیار زیباست که چشم را به سمت انتهای قبه هدایت می‌کند.

مسجد سلطان احمد تنها مسجد ترکیه‌است که شش مناره دارد. وقتی تعداد مناره‌ها اعلام شد، عده‌ای از سلطان انتقاد کردند و وی را به علت تقلید از شش مناره مسجد الحرام در مکه سرزنش نمودند. وی با پرداخت مبلغی، مناره هفتم مسجد کعبه را ساخت تا این انتقادها را آرام کند.

دور تا دور صحن مسجد در پایین‌ترین قسمت توسط ۲۰۰۰۰ کاشی سرامیک دست ساز تزیین شده‌است که این سرامیک‌ها در ازنیک (نیشای باستان) ساخته شده‌اند. بخش بالایی نقاشی شده‌است. بیش از ۲۰۰ پنجره شیشه‌ای نور را به درون صحن اصلی هدایت می‌کنند و از لوسترهای بزرگ نیز برای نورپردازی مسجد کمک گرفته شده‌است. در دکوراسیون از آیاتی از قرآن استفاده شده‌است که بسیاری از آنها به خط سید کاظم غباری نوشته‌اند که بزرگترین خطاط آن زمان بوده‌است. صحن اصلی فرش شده‌است و این فرش‌ها در زمان مقتضی تعویض می‌شوند.
1322502810_.jpg
مهمترین بخش صحن داخلی «محراب» است که از مرمری با تراش ظریف و کنده کاری زیبا ساخته شده و دیوارهای کناری آن از جنس سرامیک است. در سمت راست محراب «منبر» قرار دارد که امام جماعت در زمان خطابه به هنگام نماز ظهر یا در روز جمعه یا روزهای تعطیل بر روی آن می‌ایستد. طراحی صحن اصلی به گونه‌ای است که حتی در زمان شلوغی همه افراد بتوانند امام جماعت را ببینند و سخنانش را بشنوند.

هر مناره سه بالکن دارد و تا چندی قبل «مؤذن» می‌بایست پنج بار در روز از یک پله مارپیچ باریک عبور می‌کرد تا اذان بگوید. امروزه از یک سیستم بلندگو استفاده می‌شود و صدای اذان که توسط مساجد همجوار نیز اکو می‌شود در اغلب مناطق قدیمی شهر به گوش می‌رسد. عده زیادی از مردم ترک و توریست‌ها در هنگام غروب در پارک روبروی مسجد جمع می‌شوند تا صدای اذان مغرب را بشنوند و با غروب آفتاب، نورپردازی زیبای صحن مسجد را تماشا کنند.

مسجد آبی یا همان مسجد سلطان احمد، در استانبول، یکی از زیباترین مساجد دنیا و از نمونه‌های منحصر به‌ فرد و شگفت‌انگیز معماری دوره امپراتوری عثمانی به‌شمار می‌آید

این مسجد به‌دلیل به‌کار رفتن کاشی‌های آبی رنگ در طراحی داخلی به نام مسجد آبی شناخته شد.

سلطان احمد اول در سال 1609 میلادی دستور ساخت این مسجد را داد تا بالاخره هفت یا نه سال بعد، این بنای باشکوه تکمیل شود. ساختار این مسجد شبیه مکعب است و فضای بیرونی آن را مجموعه‌ای از گنبدها و شبه‌گنبدها پوشانده که با یک هارمونی زیبا چشم را به سمت انتهای گنبد اصلی هدایت می‌کنند.

گرداگرد قسمت پایینی صحن مسجد با 20هزار کاشی سرامیک دست‌ساز تزیین شده و بیش از ۲۰۰ پنجره نور خورشید را به درون صحن اصلی منتقل می‌کنند، گرچه برای روشن کردن فضای داخلی و نورپردازی آن، از لوسترهای بزرگی نیز استفاده می‌شود. صحن این مسجد طوری طراحی شده که همه جمعیت نمازگزار بتوانند امام جماعت را ببینند و صدایش را بشنوند.

گفته می‌شود وقتی سلطان احمد دستور داد شش گلدسته بسیار بلند برای این مسجد طراحی کنند، سخت با مخالفت روبه‌رو شد، چون تا آن زمان فقط مسجدالحرام (مکه مکرمه) شش گلدسته داشت.
 

Xaniar

متخصص بخش زوم
پاسخ : مسجد سلطان احمد

1322508299_.jpg


1322517661_.jpg
به‌همین خاطر او دستور داد گلدسته دیگری برای مسجدالحرام ساخته شود تا به این ترتیب مسجدالحرام همچنان از دیگر مساجد دنیا متمایز باشد و او هم بتواند به خواسته‌اش جامه عمل بپوشاند.

این مسجد در سال 1906-19016 به دستور سلطان احمد 1. و توسط معمار "صدفکار مهمت آقا" ساخته شد. این مسجد که یکی از قدیمی ترین مساجد استانبول است شاهکار معماری اسلامی نامیده میشود و بدلیل اینکه در سرامیک ها و چینیها از رنگهای آبی (ماوی-گوءی) ، سبز(یاشیل) و سفید(آق) استفاده شده بخصوص در قبه ها اروپاییها آن را مسجد آبی نامیدند.

این شاهکار فراتر از یک مکان عبادی است و ارتفاع در قبه مرکزی 43 متر و اندازه قبه مرکزی 24 متر میباشد و دورتادور صحن با 200 هزار چینی ایزنیک به رنگ زرد (ساری) و آبی(گوءی) تزیین شده است و این مسجد زیبا و شاهکار در عین آرامش و حضوری که به انسان میدهد در عین حال واقعا بزرگ و مرتفع است و از این جهت شکوهی مانند ایاصوفیه دارد و یکی از هدفهای ساخت آن نیز نشان دادن شکوه معماری ترکی - اسلامی به مسیحیان بود و این معماری در سالهای بعد توسط معمار سینان یکی از معماران مشهور و برجسته جهان ادامه یافت.​
1322542222_.jpg
قبه خارجی آن شبیه سلیمانیه جامی(1550) است. این مسجد حصاری داشته که داروحانه ، کتابخانه و .. بوده و امروزه بری موجودند و در خارج مسجد در قسمت غربی دری وجود داشته که فقط سلطان و با اسب میتوانسته از ان وارد شود و در در ورودی زنجیری سمبلیک آویزان بوده تا وقتی سلطان احمد با اسب وارد میشوند سر خود را خم کنند و این یادآوری میکرد که حتی پادشاه هنگام ورود به مسجد باید خود را مرتب میکرد.مسجد جدید سابانجی در مرکز پارک آدانا- 6 منارهمسجد سلطان احمد تنها مسجد ترکیه‌ بود که شش مناره داشت. وقتی تعداد مناره‌ها اعلام شد، عده‌ای از سلطان انتقاد کردند و وی را به علت تقلید از شش مناره مسجد الحرام در مکه سرزنش نمودند. وی مناره هفتم مسجد کعبه را نیز ساخت تا این انتقادها را آرام کند اما امروزه مسجد زیبای سابانجی آدانا نیز شش مناره است.
 
بالا