الهه خورشید
متخصص بخش خانه و خانواده
مصاحبه‌های بالینی
مصاحبه از تمام روش‌های متعددی که به منظور ارزیابی شخصیت افراد استفاده برده می‌شود، اهمیت بیش تری دارد؛ زیرا به وسیلهٔ آن می‌توان به مطالبی دست یافت که از هیچ روش دیگری به دست نمی‌آید؛ و از آنجا که در مصاحبه به هیچ نوع وسیلهٔ خاصی نیاز نیست، لذا این روش همیشه و به آسانی در دسترس روان شناسان است.
آنچه در مصاحبه به دست می‌آید، هنگامی اهمیت می‌یابد که تفسیر شود. در تفسیر می‌توان متوجه اشتباهات قابل ملاحظهٔ مصا حبه کننده شد. البته در این مرحله ممکن است روان شناسان به علل مختلفی مانند تعصبات شخصی، تئوری‌های نادرست و تمایلات مختلف عاطفی، در تعبیر نتایج مصاحبه، راه اشتباه را بپیماید.
روان شناس نه تنها به مطالبی که درمانجو بیان می‌کند نیاز دارد، بلکه روی نحوهٔ ادای مطالب و عکس العمل‌های عاطفی ای که از خود نشان می‌دهد و رابطهٔ عاطفی و فکری که مصاحبه کننده با مصاحبه شونده را نیز مطالعه می‌کند.
روش برگزاری مصاحبه
در مصاحبه دو روش کلی موجود است:
1. روش مستقیم - در این روش، روان شناس سوال‌های خود را از قبل تهیه نموده است و در هنگام مصاحبه آن‌ها را می پرسد و به جزئیات رفتار شخص پی می‌برد. روان شناس ممکن است از این روش برای جمع آوری هرچه بیشتر اطلاعات، در مدت زمان محدود استفاده کند. البته خطرات این روش زیاد است. مثلاً ممکن است بیمار تصور کند که فقط هر چه را که روان شناس می پرسد باید جواب بدهد و در نتیجه اطلاعاتی را که در مورد آن‌ها پرسشی نشده، در اختیار روان شناس قرار ندهد.
دیگر این که سؤال کردن زیاد و سریع ممکن است بیمار را دچار حالت تدافعی کند و در نتیجه بیمار از دادن اطلاعات کافی خودداری نماید. مورد دیگر این که ممکن است بیمار فکر کند که روان شناس می خواهد او را مورد بازپرسی قراردهد و نکات ضعف او را بیابد و یا حتی او را دیوانه تصور کند.
2. روش غیر مستقیم - در این روش، روان شناس به طور غیر مستقیم سؤال هایی می‌کند تا بیمار را به موضو عات مهم و قابل بحث هدایت کند. روان شناس باید به بیمار بفهماند که تنها وظیفهٔ روان شناس کمک به اوست. در این روش روان شناس به بیمار اجازه می‌دهد که قسمت عمدهٔ مصاحبه را اداره کند و خود بیشتر و با دقت به سخنان او گوش می‌دهد.