خیلیها به محض روبهرو شدن با دردها و ناراحتیهای جسمی، آن را به مشکلات اعصاب و روان ربط میدهند و میگویند حتما عصبی شدهاند که چنین درد و بیماری به سراغشان آمده است. البته برای این گروه از افراد خیلی هم فرقی نمیکند چه بیماری را به وضع اعصاب ربط دهند، چون فکر میکنند مشکلات اعصاب و روان میتواند بر همه سیستمهای بدن اثر بگذارد؛ از درد پا و کمر گرفته تا اختلال دستگاه گوارش.
جام جم سرا: در میان همه این دردها و ناراحتیها، سردرد هم خیلی وقتها به اختلالات اعصاب و روان نسبت داده میشود و کسانی که از این مشکل رنج میبرند، فقط به ناراحتیهای عصبی فکر میکنند. در نتیجه طبیعی است برای درمان این مشکل هم قدم از قدم برندارند و خیلی ساده بگویند چون عصبی شدهاند، سرشان هم درد گرفته و حالا باید این درد را تحمل کنند. در صورتی که همه انواع سردردها، عصبی نیست و سردردهای عصبی هم درمان خاص خودش را دارد.
انواع سردردهای مزمن
اگر فقط گاهی دچار سردرد میشوید، شرایط فرق میکند، اما اگر مدتهاست سردرد دارید و چند سالی است چنین دردهایی را تجربه میکنید، باید به فکر باشید و برای درمان مناسب اقدام کنید. البته سردردها هم انواع مختلفی دارد که براساس نوع آنها، باید روش درمان مناسب را هم در پیش گرفت.
دکتر مهدی وحید دستجردی، متخصص مغز و اعصاب در گفتوگو با جامجم درباره انواع سردردها چنین توضیح میدهد: سردردهای مزمن که سالها یا ماهها فرد را درگیر میکند و برای مدتی طولانی ادامه مییابد، به دو دسته کلی سردردهای تنشی و سردردهای میگرنی تقسیم میشود. البته زمانی که درباره انواع سردردها صحبت میشود، خیلیها به اشتباه تصور میکنند سردردهای تنشی همان سردردهای عصبی است که استرسها و ناراحتیهای روحی زمینهساز ایجادشان خواهد بود، اما به گفته این متخصص بیماریهای مغز و اعصاب، در حال حاضر مشخص شده این مطلب درست نیست و سردردهای تنشی به این موارد ارتباطی ندارد. وی یادآور میشود: سردردهای تنشی بر خلاف آنچه در گذشته تصور میشد، با مشکلات روحی یا عوامل محیطی ارتباط ندارد و خودش بدون ارتباط با این مسائل ایجاد میشود. این نوع سردردها که به صورت فشاری احساس میشود، پس از گذشت مدتی به نسبت طولانی (چند ساعت تا چند روز) برطرف خواهد شد.
محرکهای محیطی زمینهساز بروز میگرن
دکتر وحید دستجردی با تاکید بر این که سردردهای تنشی ارتباطی با تنشها و مشکلات روحی ندارد، ادامه میدهد: سردردهای میگرنی برخلاف دسته اول سردردها با مشکلات روحی و عصبانی و ناراحتشدن در ارتباط است. بر همین اساس، کسانی که دچار این نوع سردرد هستند و میگرن دارند باید به این موضوع توجه داشته باشند که هنگام ناراحتی یا عصبانیت، سردرد را تجربه خواهند کرد.
این پزشک متخصص در ادامه توضیح میدهد: این افراد ممکن است زمانی که در معرض محرکهای محیطی مانند بوی تند، نور شدید، باد کولر، گرما یا سرما قرار گیرند نیز دچار سردرد شوند. بنابراین یکی از ویژگیهای میگرن این است که با عاملی در ارتباط است و موارد مختلفی مانند عصبانیت، ناراحتی، محرکهای محیطی و... میتواند در ایجاد این نوع سردرد موثر باشد. وی میافزاید: به طور خلاصه میتوان چنین گفت سردردهای تنشی با هیچ عاملی ارتباط ندارد و برخلاف آن، سردردهای میگرنی اغلب با مسائل محیطی در ارتباط است. به همین ترتیب مشخص میشود سردردهایی که به عنوان سردردهای عصبی میان مردم شناختهشده، همین سردردهای میگرنی است. آن طور که دکتر وحید دستجردی میگوید: سردردهای میگرنی ارثی است و عوامل ژنتیکی در بروز آن دخالت دارد. به طوری که کسانی که به میگرن مبتلا میشوند، معمولا در خانوادهشان هم کسی با این بیماری روبهروست.
سردردهای میگرنی اغلب از سنین نوجوانی یا جوانی شروع میشود و بهتدریج شدت آن افزایش مییابد تا زمانی که در سنین بالاتر به طور خود به خود بهبود پیدا کند. دکتر وحید دستجردی با بیان این مطلب ادامه میدهد: به عنوان نمونه، سردردهای میگرنی خانمها در سنین یائسگی کمتر میشود و آقایان هم در همان سنین سردردهایشان کمتر خواهد شد.
البته خیلی از کسانی که میگرن دارند، مصرف قرصهای مسکن را راهحلی برای برطرفکردن درد و مشکلشان میدانند و فکر میکنند اگر چند عدد از این قرصها بخورند، مشکلشان حل میشود. در صورتی که دکتر وحید دستجردی در اینباره نظر دیگری دارد و چنین میگوید: سردردهای میگرنی اغلب با گذشت زمان بهبود پیدا میکند مگر در شرایطی که فرد مبتلا به میگرن به اشتباه برای برطرفکردن درد، هر روز از مسکنها استفاده کند. در حقیقت، این افراد اگر در مصرف مسکن زیادهروی کنند، سردردشان در هر دوره بیشتر از قبل خواهد شد. این پزشک متخصص یادآور میشود: مصرف متعادل و منطقی مسکنهای معمولی که برای کاهش هر نوع دردی از آنها استفاده میشود، میتواند به این افراد هم کمک کند ولی زمانی که تعداد زیادی از این داروها مصرف شود، سردردهای میگرنی کنترل نخواهد شد و حتی تا سنین بالاتر هم فرد دچار سردردهای خیلی شدید خواهد بود.
وی میافزاید: برای درمان سردردهای میگرنی، داروهای موثری وجود دارد که میتوان از آنها کمک گرفت و درد را بهبود بخشید. بنابراین کسانی که دچار میگرن هستند، حتما باید به پزشک مراجعه کرده و براساس نظر او از داروهای مورد نیاز استفاده کنند تا سردردشان برطرف شود. زیرا مصرف این داروها در بسیاری از موارد میتواند براحتی درد را تسکین دهد و میگرن را کنترل کند. دکتر وحید دستجردی به کسانی که مدتهاست با احساس خستگی، گرسنگی، بوی تند، ناراحتی، اضطراب، نور شدید و... دچار سردرد میشوند، توصیه میکند: اگر این سردردها فقط یکی دو بار در ماه اتفاق میافتد، مصرف مسکنها مشکلساز نخواهد بود ولی اگر سردرد بیشتر از یکی دو بار در ماه است و تشدید شده، حتما باید به پزشک مراجعه کنید، زیرا سردردهای میگرنی را بسادگی میشود کنترل کرد، اما به شرط این که روش صحیح را در پیش بگیرید و بیش از حد از مسکنها استفاده نکنید.
جام جم سرا: در میان همه این دردها و ناراحتیها، سردرد هم خیلی وقتها به اختلالات اعصاب و روان نسبت داده میشود و کسانی که از این مشکل رنج میبرند، فقط به ناراحتیهای عصبی فکر میکنند. در نتیجه طبیعی است برای درمان این مشکل هم قدم از قدم برندارند و خیلی ساده بگویند چون عصبی شدهاند، سرشان هم درد گرفته و حالا باید این درد را تحمل کنند. در صورتی که همه انواع سردردها، عصبی نیست و سردردهای عصبی هم درمان خاص خودش را دارد.
انواع سردردهای مزمن
اگر فقط گاهی دچار سردرد میشوید، شرایط فرق میکند، اما اگر مدتهاست سردرد دارید و چند سالی است چنین دردهایی را تجربه میکنید، باید به فکر باشید و برای درمان مناسب اقدام کنید. البته سردردها هم انواع مختلفی دارد که براساس نوع آنها، باید روش درمان مناسب را هم در پیش گرفت.
دکتر مهدی وحید دستجردی، متخصص مغز و اعصاب در گفتوگو با جامجم درباره انواع سردردها چنین توضیح میدهد: سردردهای مزمن که سالها یا ماهها فرد را درگیر میکند و برای مدتی طولانی ادامه مییابد، به دو دسته کلی سردردهای تنشی و سردردهای میگرنی تقسیم میشود. البته زمانی که درباره انواع سردردها صحبت میشود، خیلیها به اشتباه تصور میکنند سردردهای تنشی همان سردردهای عصبی است که استرسها و ناراحتیهای روحی زمینهساز ایجادشان خواهد بود، اما به گفته این متخصص بیماریهای مغز و اعصاب، در حال حاضر مشخص شده این مطلب درست نیست و سردردهای تنشی به این موارد ارتباطی ندارد. وی یادآور میشود: سردردهای تنشی بر خلاف آنچه در گذشته تصور میشد، با مشکلات روحی یا عوامل محیطی ارتباط ندارد و خودش بدون ارتباط با این مسائل ایجاد میشود. این نوع سردردها که به صورت فشاری احساس میشود، پس از گذشت مدتی به نسبت طولانی (چند ساعت تا چند روز) برطرف خواهد شد.
محرکهای محیطی زمینهساز بروز میگرن
دکتر وحید دستجردی با تاکید بر این که سردردهای تنشی ارتباطی با تنشها و مشکلات روحی ندارد، ادامه میدهد: سردردهای میگرنی برخلاف دسته اول سردردها با مشکلات روحی و عصبانی و ناراحتشدن در ارتباط است. بر همین اساس، کسانی که دچار این نوع سردرد هستند و میگرن دارند باید به این موضوع توجه داشته باشند که هنگام ناراحتی یا عصبانیت، سردرد را تجربه خواهند کرد.
این پزشک متخصص در ادامه توضیح میدهد: این افراد ممکن است زمانی که در معرض محرکهای محیطی مانند بوی تند، نور شدید، باد کولر، گرما یا سرما قرار گیرند نیز دچار سردرد شوند. بنابراین یکی از ویژگیهای میگرن این است که با عاملی در ارتباط است و موارد مختلفی مانند عصبانیت، ناراحتی، محرکهای محیطی و... میتواند در ایجاد این نوع سردرد موثر باشد. وی میافزاید: به طور خلاصه میتوان چنین گفت سردردهای تنشی با هیچ عاملی ارتباط ندارد و برخلاف آن، سردردهای میگرنی اغلب با مسائل محیطی در ارتباط است. به همین ترتیب مشخص میشود سردردهایی که به عنوان سردردهای عصبی میان مردم شناختهشده، همین سردردهای میگرنی است. آن طور که دکتر وحید دستجردی میگوید: سردردهای میگرنی ارثی است و عوامل ژنتیکی در بروز آن دخالت دارد. به طوری که کسانی که به میگرن مبتلا میشوند، معمولا در خانوادهشان هم کسی با این بیماری روبهروست.
سردردهای میگرنی اغلب از سنین نوجوانی یا جوانی شروع میشود و بهتدریج شدت آن افزایش مییابد تا زمانی که در سنین بالاتر به طور خود به خود بهبود پیدا کند. دکتر وحید دستجردی با بیان این مطلب ادامه میدهد: به عنوان نمونه، سردردهای میگرنی خانمها در سنین یائسگی کمتر میشود و آقایان هم در همان سنین سردردهایشان کمتر خواهد شد.
البته خیلی از کسانی که میگرن دارند، مصرف قرصهای مسکن را راهحلی برای برطرفکردن درد و مشکلشان میدانند و فکر میکنند اگر چند عدد از این قرصها بخورند، مشکلشان حل میشود. در صورتی که دکتر وحید دستجردی در اینباره نظر دیگری دارد و چنین میگوید: سردردهای میگرنی اغلب با گذشت زمان بهبود پیدا میکند مگر در شرایطی که فرد مبتلا به میگرن به اشتباه برای برطرفکردن درد، هر روز از مسکنها استفاده کند. در حقیقت، این افراد اگر در مصرف مسکن زیادهروی کنند، سردردشان در هر دوره بیشتر از قبل خواهد شد. این پزشک متخصص یادآور میشود: مصرف متعادل و منطقی مسکنهای معمولی که برای کاهش هر نوع دردی از آنها استفاده میشود، میتواند به این افراد هم کمک کند ولی زمانی که تعداد زیادی از این داروها مصرف شود، سردردهای میگرنی کنترل نخواهد شد و حتی تا سنین بالاتر هم فرد دچار سردردهای خیلی شدید خواهد بود.
وی میافزاید: برای درمان سردردهای میگرنی، داروهای موثری وجود دارد که میتوان از آنها کمک گرفت و درد را بهبود بخشید. بنابراین کسانی که دچار میگرن هستند، حتما باید به پزشک مراجعه کرده و براساس نظر او از داروهای مورد نیاز استفاده کنند تا سردردشان برطرف شود. زیرا مصرف این داروها در بسیاری از موارد میتواند براحتی درد را تسکین دهد و میگرن را کنترل کند. دکتر وحید دستجردی به کسانی که مدتهاست با احساس خستگی، گرسنگی، بوی تند، ناراحتی، اضطراب، نور شدید و... دچار سردرد میشوند، توصیه میکند: اگر این سردردها فقط یکی دو بار در ماه اتفاق میافتد، مصرف مسکنها مشکلساز نخواهد بود ولی اگر سردرد بیشتر از یکی دو بار در ماه است و تشدید شده، حتما باید به پزشک مراجعه کنید، زیرا سردردهای میگرنی را بسادگی میشود کنترل کرد، اما به شرط این که روش صحیح را در پیش بگیرید و بیش از حد از مسکنها استفاده نکنید.
نیلوفر اسعدیبیگی / گروه سلامت