Ever Green
متخصص بخش پزشکی
فيبروئيد(ميوم)رحم
وعوامل مساعد کننده درايجادآن
"ميوم" رحم،درواقع تومورخوش خيمي است که ازعضلات صاف رحم به وجود مي آيد، در سايزها وتعداد مختلف و درهر قسمتي از رحم بروز مي کند وبسيارشايع است؛ ولي دراکثرموارد بدون علامت است ونيازي به درمان ندارد.
عوامل مساعد کنندهء ايجاد ميوم کاملا" شناخته نشده اند، به جزاين که هورمونهاي جنسي که در سنين باروري از تخمدانها ترشح مي شوند(استروژن و پروژسترون) درايجاد و رشد آن موءثرند.بااين حال در مطالعات گوناگون ثابت شده است که قرصهاي ضدبارداري(حاوي استروژن وپروژسترون) اثري در رشد و ايجادآن ندارند، مگر اين که براي اولين باردراوايل دورهء نوجواني مصرف شوند.دراين موارد احتمال بروزميوم اندکي افزايش مي يابد.درمقايسه بين استروژن و پروژسترون، احتمالا" نقش پروژسترون بيشتراست.بنابراين در شروع بارداري نيزبه همين دليل ميومها رشد سريعي خواهندداشت.اما درزمان يائسگي ازرشدبازمي مانند ورفته رفته کوچکترمي شوند.نژاد و ارث نيز ازعوامل مساعدکننده دربروز آن شناخته شده اند.درميان سياهپوستان و زناني که مادروياخواهرمبتلادارند،بيشترديده مي شود.بعضي مطالعات ازچاقي نيز به عنوان عامل مساعدکننده ياد مي کنند،درحالي که برخي مطالعات ديگر آن راتأييد نکرده اند.
روش هاي تشخيصي ميوم رحمي
ميوم ها اغلب درحالي که بدون علامت اند به صورت تصادفي هنگام معاينه پزشک شناسايي مي شوند.براي تأييد وجود و تعيين اندازه آن معمولا" پزشک درخواست سونوگرافي خواهدکرد.سونوگرافي هاي واژينال براي ارزيابي تومورهاي کوچکترمناسبتراند،درحالي که سونوگرافي ابدومينال ارزيابي بهتري ازميوم بزرگ ارائه خواهد داد.ممکن است پزشک درمورد بيماران مبتلا به نازائي ازروش عکسبرداري هيستروسالينگوگرافي براي بررسي بازبودن لوله هاي رحمي وسالم بودن کاويته داخلي رحم استفاده کند.روش تشخيصي دقيقترازسونوگرافي،ازنظرتعيين محل وسايزتومور، MRIلگن مي باشد.معمولا"درخواست آزمايشCBC ميشود تاوضعيت بيمار از نظرخونريزي بيش از حدطبيعي(که از عوارض ميوم است)بررسي گردد.
درمان ميوم
روش درماني منحصربه فرد به عنوان بهترين روش درماني وجودندارد.درواقع روشهاي درماني متنوعي مطرح است که بسته به شرايط هرفرد متفاوت خواهدبود.
درمان انتظاري
بسياري اززناني که رحم ميوماتو دارندهيچ نوع علامت و شکايتي مربوط به آن را عنوان نمي کنند.دراين صورت درمان انتظاري بهترين انتخاب است، زيرا فيبروم ها،خوش خيم هستند ومعمولا"رشدآهسته اي دارند ويااصلا" رشد نمي کنند وپس از شروع دوران يائسگي هم که سطح هورمونها پايين مي آيد،به تدريج کوچکتر مي شوند.
درمان هاي دارويي
پزشک باکمک داروهامي تواند سيکل هاي عادت ماهيانه را نظم دهد وعلائمي نظير خونريزي شديد،عادت ماهيانه و فشار لگن را بهبود ببخشد.داروها نمي توانندميوم را ازبين ببرند،اما بعضي از داروها مي توانندميوم راکوچک کنند؛ازقبيل:GNRH آگوئيستها.اين گروه داروها که درايران به نام "دکاپپتيل" و "ديفرلين" دردسترس اند،باکاهش سطح استروژن و پروژسترون وضعيت يائسگي موقت راايجاد مي کنند.پس از قطع عادت ماهيانه، فيبرومها کوچک شده و کم خوني بهبود مي يابد.اين داروها را ممکن است پزشک قبل از جراحي براي کوچک کردن سايزميوم،تجويزکند. عارضه شايع آن گرگرفتگي است.درمصرف طولاني مدت (بيشترازيکسال) استئوپروز يا پوکي استخوان بروز خواهد کرد.داروهاي ديگر نظير OCP(قرصهاي ضدبارداري)جهت کنترل ونظم عادت ماهيانه موثراند.داروهاينظيرمفناميک اسيد که هورموني نيستند درکاهش درد وخونريزي مي توانند مفيدباشند.
روش هاي جراحي
جراحي هيسترکتومي به عنوان آخرين راه درمان درنظرگرفته مي شود. خارج کردن کامل رحم براي آنهايي که خواهان فرزند ديگري نيستند ودرسنين بالاتر، مي تواند روش مناسبي باشد.
ميومکتوميبه روش خارج کردن ميوم به تنهايي و باحفظ رحم گفته مي شود.روش ميومکتومي از راه شکم براي ميومهايي که بزرگ و ياعميق اند ولايه هاي داخل رحم را درگيرکرده اند،انجام مي شود.ميوم هاي کوچک وبا تعدادکم رامي توان با روشلاپاروسکوپي وبا برش کوچک شکمي خارج کرد.ميوم هاي خيلي کوچک راکه داخل حفره رحم وجوددارد باروش جراحيهيستروسکوپي مي توان خارج کرد.دراين روش جراح وسيلهء هيستروسکوپ را از طريق واژن وسرويکس وارد رحم مي کند،درون رحم رامي بيند و ميوم را باوسايل ظريفي بيرون مي آورد.
درروش ديگري با کمک هيستروسکوپ اقدام به Endometrial Ablation مي کنند. يعني ديوارهء داخلي رحم رابااستفاده از "کوتر"ازبين مي برند.دراين روش خونريزي مربوط به عادت ماهيانه متوقف شده و يا کاهش مي يابد، ولي در سايزميوم تغييري حاصل نخواهد شد. روشهاي ديگري نظيرآمبوليزاسيون شريان رحمي وجوددارد.دراين شيوه، موادکوچکي توسط راديولوژيست واردشريان رحمي مي شود وباقطع جريان خون در ميوم ها، رشدآنها متوقف شده و کوچک مي شوند.اين روش نيازبه برش جراحي ندارد،اما مي تواندعوارضي نظيرازبين رفتن جريان خون تخمدانها ويا ساير ارگانهاي لگن داشته باشد.
روش هاي جديد ديگري هم نظير تخريب ميوم باامواج اولتراسوند درفرکانس بالا، دردست بررسي و مطالعه مي باشد./.
وعوامل مساعد کننده درايجادآن
"ميوم" رحم،درواقع تومورخوش خيمي است که ازعضلات صاف رحم به وجود مي آيد، در سايزها وتعداد مختلف و درهر قسمتي از رحم بروز مي کند وبسيارشايع است؛ ولي دراکثرموارد بدون علامت است ونيازي به درمان ندارد.
عوامل مساعد کنندهء ايجاد ميوم کاملا" شناخته نشده اند، به جزاين که هورمونهاي جنسي که در سنين باروري از تخمدانها ترشح مي شوند(استروژن و پروژسترون) درايجاد و رشد آن موءثرند.بااين حال در مطالعات گوناگون ثابت شده است که قرصهاي ضدبارداري(حاوي استروژن وپروژسترون) اثري در رشد و ايجادآن ندارند، مگر اين که براي اولين باردراوايل دورهء نوجواني مصرف شوند.دراين موارد احتمال بروزميوم اندکي افزايش مي يابد.درمقايسه بين استروژن و پروژسترون، احتمالا" نقش پروژسترون بيشتراست.بنابراين در شروع بارداري نيزبه همين دليل ميومها رشد سريعي خواهندداشت.اما درزمان يائسگي ازرشدبازمي مانند ورفته رفته کوچکترمي شوند.نژاد و ارث نيز ازعوامل مساعدکننده دربروز آن شناخته شده اند.درميان سياهپوستان و زناني که مادروياخواهرمبتلادارند،بيشترديده مي شود.بعضي مطالعات ازچاقي نيز به عنوان عامل مساعدکننده ياد مي کنند،درحالي که برخي مطالعات ديگر آن راتأييد نکرده اند.
روش هاي تشخيصي ميوم رحمي
ميوم ها اغلب درحالي که بدون علامت اند به صورت تصادفي هنگام معاينه پزشک شناسايي مي شوند.براي تأييد وجود و تعيين اندازه آن معمولا" پزشک درخواست سونوگرافي خواهدکرد.سونوگرافي هاي واژينال براي ارزيابي تومورهاي کوچکترمناسبتراند،درحالي که سونوگرافي ابدومينال ارزيابي بهتري ازميوم بزرگ ارائه خواهد داد.ممکن است پزشک درمورد بيماران مبتلا به نازائي ازروش عکسبرداري هيستروسالينگوگرافي براي بررسي بازبودن لوله هاي رحمي وسالم بودن کاويته داخلي رحم استفاده کند.روش تشخيصي دقيقترازسونوگرافي،ازنظرتعيين محل وسايزتومور، MRIلگن مي باشد.معمولا"درخواست آزمايشCBC ميشود تاوضعيت بيمار از نظرخونريزي بيش از حدطبيعي(که از عوارض ميوم است)بررسي گردد.
درمان ميوم
روش درماني منحصربه فرد به عنوان بهترين روش درماني وجودندارد.درواقع روشهاي درماني متنوعي مطرح است که بسته به شرايط هرفرد متفاوت خواهدبود.
درمان انتظاري
بسياري اززناني که رحم ميوماتو دارندهيچ نوع علامت و شکايتي مربوط به آن را عنوان نمي کنند.دراين صورت درمان انتظاري بهترين انتخاب است، زيرا فيبروم ها،خوش خيم هستند ومعمولا"رشدآهسته اي دارند ويااصلا" رشد نمي کنند وپس از شروع دوران يائسگي هم که سطح هورمونها پايين مي آيد،به تدريج کوچکتر مي شوند.
درمان هاي دارويي
پزشک باکمک داروهامي تواند سيکل هاي عادت ماهيانه را نظم دهد وعلائمي نظير خونريزي شديد،عادت ماهيانه و فشار لگن را بهبود ببخشد.داروها نمي توانندميوم را ازبين ببرند،اما بعضي از داروها مي توانندميوم راکوچک کنند؛ازقبيل:GNRH آگوئيستها.اين گروه داروها که درايران به نام "دکاپپتيل" و "ديفرلين" دردسترس اند،باکاهش سطح استروژن و پروژسترون وضعيت يائسگي موقت راايجاد مي کنند.پس از قطع عادت ماهيانه، فيبرومها کوچک شده و کم خوني بهبود مي يابد.اين داروها را ممکن است پزشک قبل از جراحي براي کوچک کردن سايزميوم،تجويزکند. عارضه شايع آن گرگرفتگي است.درمصرف طولاني مدت (بيشترازيکسال) استئوپروز يا پوکي استخوان بروز خواهد کرد.داروهاي ديگر نظير OCP(قرصهاي ضدبارداري)جهت کنترل ونظم عادت ماهيانه موثراند.داروهاينظيرمفناميک اسيد که هورموني نيستند درکاهش درد وخونريزي مي توانند مفيدباشند.
روش هاي جراحي
جراحي هيسترکتومي به عنوان آخرين راه درمان درنظرگرفته مي شود. خارج کردن کامل رحم براي آنهايي که خواهان فرزند ديگري نيستند ودرسنين بالاتر، مي تواند روش مناسبي باشد.
ميومکتوميبه روش خارج کردن ميوم به تنهايي و باحفظ رحم گفته مي شود.روش ميومکتومي از راه شکم براي ميومهايي که بزرگ و ياعميق اند ولايه هاي داخل رحم را درگيرکرده اند،انجام مي شود.ميوم هاي کوچک وبا تعدادکم رامي توان با روشلاپاروسکوپي وبا برش کوچک شکمي خارج کرد.ميوم هاي خيلي کوچک راکه داخل حفره رحم وجوددارد باروش جراحيهيستروسکوپي مي توان خارج کرد.دراين روش جراح وسيلهء هيستروسکوپ را از طريق واژن وسرويکس وارد رحم مي کند،درون رحم رامي بيند و ميوم را باوسايل ظريفي بيرون مي آورد.
درروش ديگري با کمک هيستروسکوپ اقدام به Endometrial Ablation مي کنند. يعني ديوارهء داخلي رحم رابااستفاده از "کوتر"ازبين مي برند.دراين روش خونريزي مربوط به عادت ماهيانه متوقف شده و يا کاهش مي يابد، ولي در سايزميوم تغييري حاصل نخواهد شد. روشهاي ديگري نظيرآمبوليزاسيون شريان رحمي وجوددارد.دراين شيوه، موادکوچکي توسط راديولوژيست واردشريان رحمي مي شود وباقطع جريان خون در ميوم ها، رشدآنها متوقف شده و کوچک مي شوند.اين روش نيازبه برش جراحي ندارد،اما مي تواندعوارضي نظيرازبين رفتن جريان خون تخمدانها ويا ساير ارگانهاي لگن داشته باشد.
روش هاي جديد ديگري هم نظير تخريب ميوم باامواج اولتراسوند درفرکانس بالا، دردست بررسي و مطالعه مي باشد./.