مترجم: فاطمه بهاء، دانش*آموخته*ی کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی از دانشگاه علامه طباطبایی
همه ما این تجربه را داشته*ایم که ندانیم کجا هستیم. سرگردان بودن احساس مطبوعی نیست و حتی می*تواند ترسناک باشد، اما خوشبختانه این احساس برای اکثر ما یکحالت موقتی است. مغز برای جهت*دهی مجدد ما، برای به حداقل رساندن حالت سرگردانی و برای هدایت کردن ما به سوی جهت صحیح، ترفندهایی را به کار می*برد. پژوهش*ها حاکی از این امر هستند که حیوانات و کودکان خردسال برای جهت*یابی عمدتاً به سر*نخ*های هندسی (به عنوان مثال طول ها، مسافت*ها و زاویه*ها) متکی هستند. اما افراد بزرگسال می*توانند از سرنخ*های خصیصه*ای (مثل رنگ، بافت وعلامتها) نیز که در محیط پیرامون هستند استفاده کنند. اما غالباً ما چه روشی را مورد استفاده قرار می*دهیم؟ کریستین ر. راتلیف – روانشناس- از دانشگاه شیکاگو و نورا اس. نیوکامب- روانشناس-از دانشگاه تمپل، مجموعه آزمایشاتی را به منظور بررسی این مطلب ترتیب دادند که"آیا افراد بزرگسال برای جهت*یابی، سرنخ های هندسی را ترجیح می دهند یا سر نخ های خصیصه ای را؟"
نخستین آزمایش در یک اتاق- یا بزرگ یا کوچک- مستطیل شکل سفید با یک علامت راهنما (یک تکه پارچه رنگی بزرگ) آویزان شده بر روی یک دیوار انجام شد. این داوطلبان دیدند که محقق دسته کلیدی را در جعبه*ای در یکی از گوشه*های اتاق قرارداد. به داوطلبین چشم*بند زده شد و به منظور از دست دادن جهت*یابی*شان دور چرخیدند. بعد از برداشتن چشم*بند، آنها باید نشان می*دادند که کلیدها در کدام گوشه قرار داشتند. پس از یک استراحت کوتاه، به داوطلبان گفته شد که آزمایش تکرار خواهد شد، اگر چه آنها دیگر نمی*دیدندکه پژوهشگر کلید*ها را پنهان می کند. بدون اطلاع آنها پژوهشگران، در زمان استراحت، علامت راهنما را به دیوار کناری منتقل کردند- این تغییر، داوطلبان را وادار می*ساخت که به منظور جهت یابی خود و یافتن محل کلیدها یا سرنخ*های هندسی را مورد استفاده قرار دهند یا سرنخ*های خصیصه*ای را به کار ببرند، اما نه هر دو را. در دومین آزمایش، پژوهشگران از روش مشابهی استفاده کردند، به جز این مورد که آنها پس از زمان استراحت اتاق*ها را برای داوطلبان جا*بجا کردند (داوطلبان اتاق بزرگتر به اتاق کوچکتر منتقل شدند و بر عکس) .
نتایج پژوهش که در«علوم روانشناختی»- مجلۀ انجمن علوم روانشناختی-گزارش شده است، بیانگر آن است که مغز در هنگام جهتی*یابی دارای ترجیح آشکاری نسبت به سر نخ*های خاص نیست. در آزمایش نخست، داوطلبان در اتاق*های کوچکتر خودشان را با استفاده از سرنخ*های هندسی جهت*دهی کردند، اما در اتاق*های بزرگتر سرنخ*های خصیصه*ای را به کار بردند. با این وجود، داوطلبانی که از اتاق بزرگتر به اتاق کوچکتر رفتند، در آزمایش دوم به سرنخ*های خصیصه*ای نیز متکی بودند و برای جهت*یابی علامت راهنما را جستجو کردند.
پژوهشگران حدس می زنند که در جریان آزمایش دوم داوطلبان تجربه*ی مثبتی در مورد استفاده از سرنخ*های خصیصه*ای در اتاق بزرگتر بدست آوردند، بنابر این در اتاق کوچکتر نیز به منظور جهت*یابی همچنان بر علامت راهنما اتکا می*کردند. این یافته*ها دلالت بر این امر دارند که مغز هنگام تعیین کردن بهترین راه برای جهت*دهی ما به سوی فضای پیرامون*مان عوامل مختلفی از جمله محیط و تجارب گذشته*ی ما را در نظر می*گیرد.
منبع:
www.psychologicalscience.org/media/releases/2009/ratliff.cfm
نهمين خبرنامه الكترونيكي انجمن روانشناسي ايران
همه ما این تجربه را داشته*ایم که ندانیم کجا هستیم. سرگردان بودن احساس مطبوعی نیست و حتی می*تواند ترسناک باشد، اما خوشبختانه این احساس برای اکثر ما یکحالت موقتی است. مغز برای جهت*دهی مجدد ما، برای به حداقل رساندن حالت سرگردانی و برای هدایت کردن ما به سوی جهت صحیح، ترفندهایی را به کار می*برد. پژوهش*ها حاکی از این امر هستند که حیوانات و کودکان خردسال برای جهت*یابی عمدتاً به سر*نخ*های هندسی (به عنوان مثال طول ها، مسافت*ها و زاویه*ها) متکی هستند. اما افراد بزرگسال می*توانند از سرنخ*های خصیصه*ای (مثل رنگ، بافت وعلامتها) نیز که در محیط پیرامون هستند استفاده کنند. اما غالباً ما چه روشی را مورد استفاده قرار می*دهیم؟ کریستین ر. راتلیف – روانشناس- از دانشگاه شیکاگو و نورا اس. نیوکامب- روانشناس-از دانشگاه تمپل، مجموعه آزمایشاتی را به منظور بررسی این مطلب ترتیب دادند که"آیا افراد بزرگسال برای جهت*یابی، سرنخ های هندسی را ترجیح می دهند یا سر نخ های خصیصه ای را؟"
نخستین آزمایش در یک اتاق- یا بزرگ یا کوچک- مستطیل شکل سفید با یک علامت راهنما (یک تکه پارچه رنگی بزرگ) آویزان شده بر روی یک دیوار انجام شد. این داوطلبان دیدند که محقق دسته کلیدی را در جعبه*ای در یکی از گوشه*های اتاق قرارداد. به داوطلبین چشم*بند زده شد و به منظور از دست دادن جهت*یابی*شان دور چرخیدند. بعد از برداشتن چشم*بند، آنها باید نشان می*دادند که کلیدها در کدام گوشه قرار داشتند. پس از یک استراحت کوتاه، به داوطلبان گفته شد که آزمایش تکرار خواهد شد، اگر چه آنها دیگر نمی*دیدندکه پژوهشگر کلید*ها را پنهان می کند. بدون اطلاع آنها پژوهشگران، در زمان استراحت، علامت راهنما را به دیوار کناری منتقل کردند- این تغییر، داوطلبان را وادار می*ساخت که به منظور جهت یابی خود و یافتن محل کلیدها یا سرنخ*های هندسی را مورد استفاده قرار دهند یا سرنخ*های خصیصه*ای را به کار ببرند، اما نه هر دو را. در دومین آزمایش، پژوهشگران از روش مشابهی استفاده کردند، به جز این مورد که آنها پس از زمان استراحت اتاق*ها را برای داوطلبان جا*بجا کردند (داوطلبان اتاق بزرگتر به اتاق کوچکتر منتقل شدند و بر عکس) .
نتایج پژوهش که در«علوم روانشناختی»- مجلۀ انجمن علوم روانشناختی-گزارش شده است، بیانگر آن است که مغز در هنگام جهتی*یابی دارای ترجیح آشکاری نسبت به سر نخ*های خاص نیست. در آزمایش نخست، داوطلبان در اتاق*های کوچکتر خودشان را با استفاده از سرنخ*های هندسی جهت*دهی کردند، اما در اتاق*های بزرگتر سرنخ*های خصیصه*ای را به کار بردند. با این وجود، داوطلبانی که از اتاق بزرگتر به اتاق کوچکتر رفتند، در آزمایش دوم به سرنخ*های خصیصه*ای نیز متکی بودند و برای جهت*یابی علامت راهنما را جستجو کردند.
پژوهشگران حدس می زنند که در جریان آزمایش دوم داوطلبان تجربه*ی مثبتی در مورد استفاده از سرنخ*های خصیصه*ای در اتاق بزرگتر بدست آوردند، بنابر این در اتاق کوچکتر نیز به منظور جهت*یابی همچنان بر علامت راهنما اتکا می*کردند. این یافته*ها دلالت بر این امر دارند که مغز هنگام تعیین کردن بهترین راه برای جهت*دهی ما به سوی فضای پیرامون*مان عوامل مختلفی از جمله محیط و تجارب گذشته*ی ما را در نظر می*گیرد.
منبع:
www.psychologicalscience.org/media/releases/2009/ratliff.cfm
نهمين خبرنامه الكترونيكي انجمن روانشناسي ايران