همایون علی آبادی، منتقد و پژوهشگر، در نوزدهمین نشست "صحنه کاغذی" گفت: نمایشنامه " ماهمه اهل یک محله ایم" اثری زنده و سرشار از زندگی است. این ویژگی در آثار زنده یاد اکبر رادی نیز به چشم می خورد که می تواند با طبقه متوسط جامعه ارتباط خوبی برقرار کند، زیرا این طبقه بخشی از زندگی خود را در نمایشنامه می بیند. به گزارش دریافتی سایت ایران تئاتر از روابط عمومی خانه تئاتر فردوس، نوزدهمین نشست "صحنه کاغذی" با نمایشنامه خوانی، معرفی، نقد و بررسی نمایشنامه " ما همه اهل یک محله ایم" اثری از رضا صابری یکشنبه، 31 شهریورماه، ساعت 18 با حضور رضا صابری، نمایشنامه نویس و کارگردان، همایون علی آبادی، منتقد و پژوهشگر و بهزاد صدیقی نمایشنامه نویس، منتقد و پژوهشگر، در فرهنگسرای فردوس برگزار شد.
در ابتدای این نشست، نمایشنامه خوانی "ما همه اهل یک محله ایم" با نقش خوانی عزت الله مهرآوران، محسن افشار، امیرعباس توفیقی، محمود بهروزیان، علی خازنی، حسین قره، علی رجایی، محمد مغیسایی و میترا آسیایی برگزار شد.
" ماهمه اهل یک محله ایم" اثری با شخصیت پردازی و دیالوگ های خاص
بهزاد صدیقی در آغاز نشست نقد و بررسی نمایشنامه " ماهمه اهل یک محله ایم" با اشاره به رویکرد و اهداف نشست های صحنه کاغذی اظهار کرد: نشست های "صحنه کاغذی" با رویکرد معرفی، نقد و بررسی نمایشنامه های چاپ شده اخیر برگزار می شود.
صدیقی درباره تکنیک ها و ویژگی های این نمایشنامه یادآور شد: نمایشنامه "ماهمه اهل یک محله ایم" از شخصیت پردازی و دیالوگ نویسی خاصی برخوردار است که کاملا به سبک رضا صابری نوشته شده است. این نمایشنامه از زبان و فرهنگ عامیانه معاصر و زبان "آرگو" (زبانی مختص مردم پایین شهر) استفاده کرده است. به کارگیری عناصر نمایش ایرانی مانند نقالی و خرده نمایش ها از ویژگی های برجسته و قابل توجه این اثر است.
آثار رضا صابری نیازی به معرفی ندارند
در ادامه جلسه همایون علی آبادی با تحسین قلم منحصر به فرد رضا صابری بیان کرد: نمایشنامه "ماهمه اهل یک محله ایم" اوج پختگی آثار رضا صابری است. آثار این نویسنده به گونه ای است که نیازی به معرفی نام نویسنده اثر ندارند، زیرا در تمامی دیالوگ ها امضای صابری وجود دارد. این نمایشنامه، مذهبی ترین نمایشنامه ای است که تا به حال با موضوع امام رضا (ع) نوشته شده، زیرا به طور غیرمستقیم به موضوع امام رضا(ع) پرداخته است. در صورتی که نمایشنامه های دینی دیگر بیشتر حرف های تکراری و کلیشه ای در این مورد دارند که مخاطب را خسته می کنند.
علی آبادی در ادامه صحبت های خود اذعان کرد: این اثر ما را با آدم هایی آشنا کرد که در اطراف حرم حضور دارند. آشنایی ما با این فرقه ها و شخصیت های آن ها با مونولوگ های مناسب، تاثیرگذار بود. همچنین پایان بندی این نمایشنامه مانند شوک آخر به تماشاگر عمل کرد و به مخاطب خود نشان داد که شهر مقدس مشهد نیز پیشرفت کرده و مدرن شده و به زودی در نزدیکی حرم مطهر امام رضا (ع) ساختمان تجاری خرید و فروش موبایل و کامپیوتر ساخته می شود.
این منتقد تئاتر با تاکید بر اینکه یک نمایشنامه مذهبی باید به طور غیرمستقیم عمل کند، خاطرنشان کرد: این اثر، نمایشی تمثیلی به شمار می رود، تمامی دیالوگ های نمایشنامه دو فاصله را به خوبی پر می کنند. " ماهمه اهل یک محله ایم" کاملا دراماتیزه و دکوپاژ شده است و آمادگی کامل برای رفتن به صحنه را دارد.
" ماهمه اهل یک محله ایم" فرهنگ زوارکشی را به تصویر می کشد
در ادامه این نشست، رضا صابری با تایید بر پرهیز از مستقیم گویی در آثارش، توضیح داد: در نوشتن اثر به طور غیرمستقیم به موضوع اشاره می کنم تا تاثیرگذاری اش بیش تر باشد، بنابراین زمانی که این اثر مذهبی را نوشتم، غیرمستقیم به موضوع نگاه کردم، اما متاسفانه بیش تر مضمون های آثار دینی به سمت راس و اصل مطلب گرایش پیدا کرده است. در این اثر سعی داشتم فرهنگ زوارکشی را به تصویر بکشم که فرقه بسیار خطرناکی است و فضای اطراف حرم مطهر را آلوده کرده است. در کنار پرداختن به این موضوع به طور ضمنی به داستان امام رضا (ع) اشاره کردم تا ذهن مخاطب به سمت امام رضا سوق پیدا کند.
بهزاد صدیقی با اشاره به نمایش "خون رقصه" اثر قبلی رضا صابری، درباره این نمایشنامه تشریح کرد: سال گذشته رضا صابری نمایش "خون رقصه" را اجرا کرد که به موضوع جنگ به طور غیرمستقیم اشاره داشت. در این اثر هم صحنه پردازی و دیالوگ های اضافی وجود نداشت و این ویژگی به سابقه خوب این نویسنده بر می گردد.
ابزار روی صحنه در آثار صابری معنای دیگری پیدا می کنند
عزت الله مهرآوران، نمایشنامه نویس، بازیگر و نقش خوان این نمایشنامه، درباره ویژگی آثار رضا صابری تصریح کرد: تمامی القاب و تکنیک هایی را که به آثار رضا صابری داده می شود، می توان قبول کرد، اما این القاب ارزش کار این نویسنده را کم می کند. صابری تئاتر می نویسد و موضوع تمامی نمایش های آن انسان است و این موضوع دغدغه و نگرانی این هنرمند محسوب می شود. ما در نمایشنامه های صابری جمله ای بدون داشتن پشتوانه تئاتری نمی بینیم و تمامی قسمت های این نمایشنامه دارای حرکت است. در آثار این هنرمند تمامی ابزار روی صحنه معنا و حیات دیگری پیدا می کند.
علی آبادی در ادامه صحبت های مهرآوران افزود: ما در دنیای نمایشنامه، تکنیکی به اسم "تئاتر فرضی" داریم که در این تکنیک نیازی به معرفی اشیا وجود ندارد، زیرا آن ها اهمیت چندانی ندارند. بدن بازیگر بدون استفاده از اشیا، می تواند به عنوان طراحی صحنه عمل کند.
در پایان نشست، حسین قره، دیگر نقش خوان این نمایشنامه، بیان کرد: در این نمایش یک لایه اولیه در بستر رئالیسم وجود دارد. لایه دوم به رئالیسم جادویی می رسد. اتفاقی که در یک جامعه در حال توسعه ناهمگون رخ می دهد. در واقع یک داستان اتفاقات خود را دارد و در ادامه به داستانی فرامتن ارجاع داده می شود.
گفتنی است، نوزدهمین نشست صحنه کاغذی با پرسش و پاسخ شرکت گنندگان و مدعوین و اهدای لوح تقدیر از طرف مدیریت فرهنگی هنری منطقه پنج و رییس فرهنگسرای فردوس به مهمانان این نشست پایان یافت.
در ابتدای این نشست، نمایشنامه خوانی "ما همه اهل یک محله ایم" با نقش خوانی عزت الله مهرآوران، محسن افشار، امیرعباس توفیقی، محمود بهروزیان، علی خازنی، حسین قره، علی رجایی، محمد مغیسایی و میترا آسیایی برگزار شد.
" ماهمه اهل یک محله ایم" اثری با شخصیت پردازی و دیالوگ های خاص
بهزاد صدیقی در آغاز نشست نقد و بررسی نمایشنامه " ماهمه اهل یک محله ایم" با اشاره به رویکرد و اهداف نشست های صحنه کاغذی اظهار کرد: نشست های "صحنه کاغذی" با رویکرد معرفی، نقد و بررسی نمایشنامه های چاپ شده اخیر برگزار می شود.
صدیقی درباره تکنیک ها و ویژگی های این نمایشنامه یادآور شد: نمایشنامه "ماهمه اهل یک محله ایم" از شخصیت پردازی و دیالوگ نویسی خاصی برخوردار است که کاملا به سبک رضا صابری نوشته شده است. این نمایشنامه از زبان و فرهنگ عامیانه معاصر و زبان "آرگو" (زبانی مختص مردم پایین شهر) استفاده کرده است. به کارگیری عناصر نمایش ایرانی مانند نقالی و خرده نمایش ها از ویژگی های برجسته و قابل توجه این اثر است.
آثار رضا صابری نیازی به معرفی ندارند
در ادامه جلسه همایون علی آبادی با تحسین قلم منحصر به فرد رضا صابری بیان کرد: نمایشنامه "ماهمه اهل یک محله ایم" اوج پختگی آثار رضا صابری است. آثار این نویسنده به گونه ای است که نیازی به معرفی نام نویسنده اثر ندارند، زیرا در تمامی دیالوگ ها امضای صابری وجود دارد. این نمایشنامه، مذهبی ترین نمایشنامه ای است که تا به حال با موضوع امام رضا (ع) نوشته شده، زیرا به طور غیرمستقیم به موضوع امام رضا(ع) پرداخته است. در صورتی که نمایشنامه های دینی دیگر بیشتر حرف های تکراری و کلیشه ای در این مورد دارند که مخاطب را خسته می کنند.
علی آبادی در ادامه صحبت های خود اذعان کرد: این اثر ما را با آدم هایی آشنا کرد که در اطراف حرم حضور دارند. آشنایی ما با این فرقه ها و شخصیت های آن ها با مونولوگ های مناسب، تاثیرگذار بود. همچنین پایان بندی این نمایشنامه مانند شوک آخر به تماشاگر عمل کرد و به مخاطب خود نشان داد که شهر مقدس مشهد نیز پیشرفت کرده و مدرن شده و به زودی در نزدیکی حرم مطهر امام رضا (ع) ساختمان تجاری خرید و فروش موبایل و کامپیوتر ساخته می شود.
این منتقد تئاتر با تاکید بر اینکه یک نمایشنامه مذهبی باید به طور غیرمستقیم عمل کند، خاطرنشان کرد: این اثر، نمایشی تمثیلی به شمار می رود، تمامی دیالوگ های نمایشنامه دو فاصله را به خوبی پر می کنند. " ماهمه اهل یک محله ایم" کاملا دراماتیزه و دکوپاژ شده است و آمادگی کامل برای رفتن به صحنه را دارد.
" ماهمه اهل یک محله ایم" فرهنگ زوارکشی را به تصویر می کشد
در ادامه این نشست، رضا صابری با تایید بر پرهیز از مستقیم گویی در آثارش، توضیح داد: در نوشتن اثر به طور غیرمستقیم به موضوع اشاره می کنم تا تاثیرگذاری اش بیش تر باشد، بنابراین زمانی که این اثر مذهبی را نوشتم، غیرمستقیم به موضوع نگاه کردم، اما متاسفانه بیش تر مضمون های آثار دینی به سمت راس و اصل مطلب گرایش پیدا کرده است. در این اثر سعی داشتم فرهنگ زوارکشی را به تصویر بکشم که فرقه بسیار خطرناکی است و فضای اطراف حرم مطهر را آلوده کرده است. در کنار پرداختن به این موضوع به طور ضمنی به داستان امام رضا (ع) اشاره کردم تا ذهن مخاطب به سمت امام رضا سوق پیدا کند.
بهزاد صدیقی با اشاره به نمایش "خون رقصه" اثر قبلی رضا صابری، درباره این نمایشنامه تشریح کرد: سال گذشته رضا صابری نمایش "خون رقصه" را اجرا کرد که به موضوع جنگ به طور غیرمستقیم اشاره داشت. در این اثر هم صحنه پردازی و دیالوگ های اضافی وجود نداشت و این ویژگی به سابقه خوب این نویسنده بر می گردد.
ابزار روی صحنه در آثار صابری معنای دیگری پیدا می کنند
عزت الله مهرآوران، نمایشنامه نویس، بازیگر و نقش خوان این نمایشنامه، درباره ویژگی آثار رضا صابری تصریح کرد: تمامی القاب و تکنیک هایی را که به آثار رضا صابری داده می شود، می توان قبول کرد، اما این القاب ارزش کار این نویسنده را کم می کند. صابری تئاتر می نویسد و موضوع تمامی نمایش های آن انسان است و این موضوع دغدغه و نگرانی این هنرمند محسوب می شود. ما در نمایشنامه های صابری جمله ای بدون داشتن پشتوانه تئاتری نمی بینیم و تمامی قسمت های این نمایشنامه دارای حرکت است. در آثار این هنرمند تمامی ابزار روی صحنه معنا و حیات دیگری پیدا می کند.
علی آبادی در ادامه صحبت های مهرآوران افزود: ما در دنیای نمایشنامه، تکنیکی به اسم "تئاتر فرضی" داریم که در این تکنیک نیازی به معرفی اشیا وجود ندارد، زیرا آن ها اهمیت چندانی ندارند. بدن بازیگر بدون استفاده از اشیا، می تواند به عنوان طراحی صحنه عمل کند.
در پایان نشست، حسین قره، دیگر نقش خوان این نمایشنامه، بیان کرد: در این نمایش یک لایه اولیه در بستر رئالیسم وجود دارد. لایه دوم به رئالیسم جادویی می رسد. اتفاقی که در یک جامعه در حال توسعه ناهمگون رخ می دهد. در واقع یک داستان اتفاقات خود را دارد و در ادامه به داستانی فرامتن ارجاع داده می شود.
گفتنی است، نوزدهمین نشست صحنه کاغذی با پرسش و پاسخ شرکت گنندگان و مدعوین و اهدای لوح تقدیر از طرف مدیریت فرهنگی هنری منطقه پنج و رییس فرهنگسرای فردوس به مهمانان این نشست پایان یافت.