يك مداد را چگونه بايد بالاي ميز بگيريم تا سايهاي واضح از آن بهدست آوريم در صورتي كه چشمه نور يك لامپ روشنايي باشد كه بهشكل لوله بلندي روي سقف قرار دارد.
جواب
مداد بايد موازي با لامپ و تا حد ممكن نزديك به ميز باشد. در نتيجه سايههايي كه بهوسيلهي قسمتهاي جداگانهي لامپ ايجاد ميشوند تقريباً بهطور دقيق روي هم ميافتند.
اگر مداد عمود بر لامپ باشد سايههاي تشكيل شده بهوسيلهس لامپ متقابلاً طوري جابهجا ميشوند كه عملاً سايهاي ظاهر نميشود.
بهنظر ميآيد كه ابعاد مرئي قرصهاي خورشيد و ماه در افق در مقايسه با ابعاد مرئي آنها در سمتالرأس بزرگتر است. چگونه ميتوان به كمك عدسي بهطور تجربي ثابت كرد كه اين بزرگنمايي ظاهري است؟
خورشيد در سمتالرأس
خورشيد در افق
جواب
براي ثابت كردن اينكه ابعاد مرئي قرص خورشيد در نزديكي افق و بالاي آن، يكسان است، قرص خورشيد را با كمك يك عدسي - كه داراي فاصلهي كانوني زيادي است - در هر دو مورد روي يك ورق كاغذ تصوير ميكنيم. هم عدسي و هم ورق كاغذ بايد عمود بر پرتوهاي خورشيد باشند.
«عدسي داراي فاصلهي كانوني زياد» به اين دليل لازم است كه ابعاد تصوير متناسب با فاصلهي كانوني است. اگر ابعاد تصويرها را اندازه بگيريم ميبينيم كه با هم برابرند.