Ever Green
متخصص بخش پزشکی
نكات مهم درمورد اطلاع رساني درمان
این بخش باهدف آشنایی بیماران مبتلابه کانسر پستان باماهیت بیماری وروشهای موجوددرمان وامکان بهبود طول عمرتدوین شده وسعی گردیده است با شیوه ای آسان مسایل مشکل درمان به آگاهی برسد .
در ابتدا خلاصه اي کلی درمورد كانسرپستان مطرح وسپس درمانهاي معمول كانسر پستان در هر مرحله از بيماري را شرح خواهیم داد.
کانسر یاسرطان پستان چیست؟
کانسر یا سرطان پستان در ابتدا با تکثیر کنترول نشده سلولهای مجاری شیری در پستان شروع شده و ایجاد یک توده در محل میکند . سرعت افزایش تعداد و یا تکثیر این سلولهای غیر طبیعی در افراد مختلف متفاوت است وسرعت دو تا شدن این سلولها ممکن است از چند روز تا حتی بیش از یکسال باشد.به این زمان ،زمان دو تا شدن یا dubbling time گویند
لذا در بعضی موارد از هنگام ایجاد اولین سلول بدخیم تا رسیدن به اندازه حدود یک سانتیمتر،که اغلب توسط بیمار یا پزشک لمس میشود ممکن است حتی تا ده سال طول بکشد (زمان متوسط 5-6 سال است). در این مرحله اغلب این سلولها بدخیم به عروق خونی ویا لمفاوی تهاجم کرده و تعدادی از آنها ار این طریق به نقاط دیگر بدن مانند غددلمفاوی زیر بغل،ریه،کبد،مغز،یا استخوان میرسند.
به رشد سلولهای بد خیم در نقاط دیگر بدن "متاستاز"گویند.
اغلب این سلولها مهاجر،که به آنها سلولهای متاستاتیک گویند، در محل جدید قدرت رشد نداشته و یا مدتها به صورت مخفی در این محل هامی مانند .در این مرحله نمی توان این سلولها را با معاینه و حتی با روشهای رادیولوژیک و آزمایشگاهی دقیق تشخیص داد. ولی نهایتا تعدادی از آنها شروع به رشد کرده و با ایجاد اختلال در عمل آن عضو سبب بروز علایمی میشوند.به عنوان مثال مثال رشد آنهادر استخوان سبب بروز درد و گاهاًبروز شکستگی در استخوان خواهد کرد.
درمان موضعي در مقابل درمان سيستميك؟
درمانهای موضعي جهت ازبین بردن توموراصلي پستان بکارگرفته می شوند.جراحي و پرتودرماني مثالهاي درمان موضعي هستند.با این دو روش یا توسط تیغ جراحی و در اطاق عمل تومور اصلی از بدن بیمار خارج میشودو یا بااشعه درمانی سعی در از بین بردن تومر در محل رشد اولیه می گردد. ولی همانطور که در قبل توضیح داده شد، سلولهای تومورال ممکن است قبل از جراحی به نقاط دیگر بدن انتشار یافته باشند.
درمان سيستميك بزای از بین بردن سلولهای کانسری در نقاط دیگر بدن به کار می رود. این داروها را می توان ازطريق خوراكي يا ازطريق وريدي یا عظلانی تجویز کزد که پس از جذب از طریق خون به سلول كانسر پستان كه ممكن است از محل اصلي خود خارج شده باشند رسانده میشود .شيمي درماني ، درمان هورموني (هورمون درماني )، ايمني درماني باآنتي بادي منوكلونال مثالهايی از درمان سيستميك هستند.
در اغلب موارد پس از جراحی اصلی روی پستان و خارج کردن تومور در معاینه و آزمایشات بالینی شامل سی تی اسکن و آزمایشات خونی باقیمانده کانسر کشف نمی شود ولی همانگونه که ذکر شد ممکن است این سلولها از طریق تهاجم به خون به ارگانهای دیگر رسیده باشند.
وقتي درمان سيستميك را به اینگونه بيماران كه بيماري واضح در بدن وي بعد از جراحي وجود ندارد تجويزمی كنيم به اين روش درمان، درمان كمكي يا ادجوانت Adjuvant گويند.
در حقیقت با درمان کمکی بعد از جراحی کانسر پستان احتمال عود در آینده کم خواهد شد. متاسفانه بعضی بیماران در این مرحله چون هیچ علامتی وجود ندارد تمایلی به درمان اضافی نداشته وحتی بعضی از افراد نا آگاه به این فکر اشتباه دامن میزنند . ولی در مطالعات اخیر ثابت شده اگر در این مرحله درمان سیستیک به کار گرفته شود موثرتر میباشد ،در صورت رشد مجدد تومورهای متاستایک پستان در محلهای دیگر بدن اغلب درمانهای سیستمیک اثر کم و موقت داشته و قدرت ریشه کن کردن کانسر را ندارند.
زماني پزشكان فكر ميكردند می توان متاستاز كانسر پستان (درگيري تومور در ارگانهاي دورتر از بافت پستان) را با جراحي وسيع كنترول كرد . ولي اين فرضيه مورد تجديد نظر قرار گرفته است . امروزه عقيده بر اين است كه حتي در مراحل اوليه بيماري سلولهاي توموري به خون وارد شده و به مناطق دور دست بدن دست اندازی می کنند.اين سلولها به وسيله معاينه باليني و حتي روشهاي راديولوژي و آزمايشگاهي قابل كشف نيستند و در مراحل اوليه براي بيمار ايجاد علايم نمي كنند . هدف درمان كمكي يا ادجوانت كشتن اين سلولهاي مخفي است.
این بخش باهدف آشنایی بیماران مبتلابه کانسر پستان باماهیت بیماری وروشهای موجوددرمان وامکان بهبود طول عمرتدوین شده وسعی گردیده است با شیوه ای آسان مسایل مشکل درمان به آگاهی برسد .
در ابتدا خلاصه اي کلی درمورد كانسرپستان مطرح وسپس درمانهاي معمول كانسر پستان در هر مرحله از بيماري را شرح خواهیم داد.
کانسر یاسرطان پستان چیست؟
کانسر یا سرطان پستان در ابتدا با تکثیر کنترول نشده سلولهای مجاری شیری در پستان شروع شده و ایجاد یک توده در محل میکند . سرعت افزایش تعداد و یا تکثیر این سلولهای غیر طبیعی در افراد مختلف متفاوت است وسرعت دو تا شدن این سلولها ممکن است از چند روز تا حتی بیش از یکسال باشد.به این زمان ،زمان دو تا شدن یا dubbling time گویند
لذا در بعضی موارد از هنگام ایجاد اولین سلول بدخیم تا رسیدن به اندازه حدود یک سانتیمتر،که اغلب توسط بیمار یا پزشک لمس میشود ممکن است حتی تا ده سال طول بکشد (زمان متوسط 5-6 سال است). در این مرحله اغلب این سلولها بدخیم به عروق خونی ویا لمفاوی تهاجم کرده و تعدادی از آنها ار این طریق به نقاط دیگر بدن مانند غددلمفاوی زیر بغل،ریه،کبد،مغز،یا استخوان میرسند.
به رشد سلولهای بد خیم در نقاط دیگر بدن "متاستاز"گویند.
اغلب این سلولها مهاجر،که به آنها سلولهای متاستاتیک گویند، در محل جدید قدرت رشد نداشته و یا مدتها به صورت مخفی در این محل هامی مانند .در این مرحله نمی توان این سلولها را با معاینه و حتی با روشهای رادیولوژیک و آزمایشگاهی دقیق تشخیص داد. ولی نهایتا تعدادی از آنها شروع به رشد کرده و با ایجاد اختلال در عمل آن عضو سبب بروز علایمی میشوند.به عنوان مثال مثال رشد آنهادر استخوان سبب بروز درد و گاهاًبروز شکستگی در استخوان خواهد کرد.
درمان موضعي در مقابل درمان سيستميك؟
درمانهای موضعي جهت ازبین بردن توموراصلي پستان بکارگرفته می شوند.جراحي و پرتودرماني مثالهاي درمان موضعي هستند.با این دو روش یا توسط تیغ جراحی و در اطاق عمل تومور اصلی از بدن بیمار خارج میشودو یا بااشعه درمانی سعی در از بین بردن تومر در محل رشد اولیه می گردد. ولی همانطور که در قبل توضیح داده شد، سلولهای تومورال ممکن است قبل از جراحی به نقاط دیگر بدن انتشار یافته باشند.
درمان سيستميك بزای از بین بردن سلولهای کانسری در نقاط دیگر بدن به کار می رود. این داروها را می توان ازطريق خوراكي يا ازطريق وريدي یا عظلانی تجویز کزد که پس از جذب از طریق خون به سلول كانسر پستان كه ممكن است از محل اصلي خود خارج شده باشند رسانده میشود .شيمي درماني ، درمان هورموني (هورمون درماني )، ايمني درماني باآنتي بادي منوكلونال مثالهايی از درمان سيستميك هستند.
در اغلب موارد پس از جراحی اصلی روی پستان و خارج کردن تومور در معاینه و آزمایشات بالینی شامل سی تی اسکن و آزمایشات خونی باقیمانده کانسر کشف نمی شود ولی همانگونه که ذکر شد ممکن است این سلولها از طریق تهاجم به خون به ارگانهای دیگر رسیده باشند.
وقتي درمان سيستميك را به اینگونه بيماران كه بيماري واضح در بدن وي بعد از جراحي وجود ندارد تجويزمی كنيم به اين روش درمان، درمان كمكي يا ادجوانت Adjuvant گويند.
در حقیقت با درمان کمکی بعد از جراحی کانسر پستان احتمال عود در آینده کم خواهد شد. متاسفانه بعضی بیماران در این مرحله چون هیچ علامتی وجود ندارد تمایلی به درمان اضافی نداشته وحتی بعضی از افراد نا آگاه به این فکر اشتباه دامن میزنند . ولی در مطالعات اخیر ثابت شده اگر در این مرحله درمان سیستیک به کار گرفته شود موثرتر میباشد ،در صورت رشد مجدد تومورهای متاستایک پستان در محلهای دیگر بدن اغلب درمانهای سیستمیک اثر کم و موقت داشته و قدرت ریشه کن کردن کانسر را ندارند.
زماني پزشكان فكر ميكردند می توان متاستاز كانسر پستان (درگيري تومور در ارگانهاي دورتر از بافت پستان) را با جراحي وسيع كنترول كرد . ولي اين فرضيه مورد تجديد نظر قرار گرفته است . امروزه عقيده بر اين است كه حتي در مراحل اوليه بيماري سلولهاي توموري به خون وارد شده و به مناطق دور دست بدن دست اندازی می کنند.اين سلولها به وسيله معاينه باليني و حتي روشهاي راديولوژي و آزمايشگاهي قابل كشف نيستند و در مراحل اوليه براي بيمار ايجاد علايم نمي كنند . هدف درمان كمكي يا ادجوانت كشتن اين سلولهاي مخفي است.