• توجه: در صورتی که از کاربران قدیمی ایران انجمن هستید و امکان ورود به سایت را ندارید، میتوانید با آیدی altin_admin@ در تلگرام تماس حاصل نمایید.

نگاهي به آداب ورسوم قبيله شيناشا (shinasha)در كشور اتيوپي

Nicol

متخصص بخش گردشگری
اتيوپي سرزمين قبيله هاي متعدد است كه هريك فرهنگ ، زبان واعتقادات ويژه خودرا دارد وفضاي اجتماعي اين كشور زمينه زندگي اقوام گوناگون را در كنار هم فراهم ساخته است. هرقوم به زبان خود سخن مي گويد، مي نويسد وبا آداب ورسوم خود زندگي مي كند.
images

يكي از اين قبائل، «بني شنگول »(Bani shangol) و «گومز»(Gomez) است كه در بخش شمال غربي اتيوپي زندگي مي كنند.اين قوم پنج تيره مهم دارد كه عبارتنداز:«كومو»(Como)، «مائو»(maeo)، «شيناشا»(Shinasha)، «گومز»(Gomez) و «برتا»(Berta).دراين نوشتار با گوشه اي از آداب و رسوم تيره شيناشا آشنا مي شويم:


قبيله شيناشا از كهن ترين طوايف ساكن منطقه «مته كل »(meteh kol) درايالت بني شنگول وگومز است .اين منطقه در 600 كيلومتري شمال غرب آديس آبابا قرار دارد.
thumbnail.aspx
thumbnail.aspx

سالمندان قبيله درباره وجه تسميه شيناشا مي گويند «شيناشا» به معني «هزاران» است ونشانگر كثرت نفوس اين طايفه مي باشد. تيره شيناشا زبان ويژه اي دارند كه گفته مي شود از خانواده زبانهاي اوماتيك است.

شيناشاها زندگي كشاورزي وگله داري دارند وبه كشت غله ، ارزن ، كنجد و«تف»نوعي دانه شبيه به ارزن كه ازآن ناني موسوم به انجرا پخته مي شود وپايه غذايي مردم اتيوپي استtef)
images
images

ونيز پرورش گاو،گوسفند وتوليد عسل مي پردازند ودركلبه هايي از چوب وگل كه ديوارهاي آن را چوب خيزران تشكيل ميدهد، زندگي مي كنند.
images
images
thumbnail.aspx

ازدواج در ميان قبيله شيناشا
شيناشاها پنج نوع ازدواج دارند كه به ترتيب : «جيوا»(Jiva) ،«تسيستا»(tesista) ، «ويدا»(vida) ، «بيكا»(bika) و«نانا»(nana) ناميده مي شود

جيوا :دراين نوع از ازدواج ،پدر داماد با نيزه اي دردست راست وشاخه زيتوني دردست چپ به همراه تعدادي از بستگان ودوستان خود به خواستگاري دختر مي رود.خانواده دختر بنابر رسم قبيله حتي اگر با اين وصلت موافق نباشند ، پدر داماد وهمراهان او را به خانه مي پذيرند.
thumbnail.aspx

2)تسيستا: ازدواجي است كه با توافق زوجين بدون دخالت والدين آنها صورت مي گيرد.
3)ويدا: شايع ترين نوع ازدواج درميان قبيله شيناشاست وعبارت است ازاين كه مسئوليت انتخاب همسر را والدين برعهده مي گيرند.پدر پسر ابتدا شجره نامه دختر مورد نظر خودرا (با تفحص از افراد قبيله وخانواده وي) بررسي مي كند تا هيچ گونه ارتباط نسبي تا هفت نسل بين دوخانواده (عروس وداماد)وجود نداشته باشد.




 

Nicol

متخصص بخش گردشگری
به عقيده شيناشاها ، پسر ودختر نبايد هيچ گونه پيوند فاميلي تا هفت نسل با يكديگر داشته باشند.(البته بنا به مشاهدات عيني نگارنده اين اصل دركل اتيوپي رعايت مي شود وبرابر عرف نبايد عروس وداماد تا 7 نسل با هم درارتباط فاميلي داشته باشند) .پس از بررسي شجره نامه و اطمينان از عدم هرگونه نسبت فاميلي تا هفت نسل ، پدر پسر پيام خواستگاري خودرا از طريق يكي از سالخوردگان قبيله به اطلاع پدر دختر مي رساند.دراين نوع ازدواج ، پسر و دختر همديگر را نديده ونمي شناسند.

خانواده دختر، زماني را براي اعلام جواب تعيين مي كنند.دراين فرصت براي تصميم گيري متوسل به فال مي شوند كه در زبان محلي بدان «ميلكي» (milki) مي گويند.يكي از روشهاي فالگيري اين است كه مادر دختر سه چهار روز قبل از زمان اعلام جواب دانه هايي را خيس
مي كند. اگر تا روز جوابگويي دانه ها جوانه زدند با ازدواج موافقت و اگر جوانه نزدند با آن مخالفت مي كند.به عقيده شيناشاها ، جوانه نزدن نشانه بي ثمري ازدواج است. با اعلام جواب رد، خانواده پسر از خانواده دختر مي خواهد يكبار ديگر شانس پسرشان را بيازمايند ومجدداً فال بگيرند.مادر دختر مجدداً دانه هايي را خيس كرده وبه همان ترتيب جواب رد يا قبول به خانواده پسر داده مي شود.



images
images
thumbnail.aspx

روش ديگر فالگيري اين است كه مادر پسر ودختر مشتركاً شب هنگام، خاكستري روي آتش هيزم مي ريزند؛ هنگام صبح اگر آتش خاموش شده باشد با ازدواج مخالفت واگر روشن مانده باشد با آن موافقت مي نمايند.آنها معتقدند درصورت خاموش شدن هيزم، ازدواج نيز به خاموشي (مرگ يا بيماري يا تولد فرزندان ناقص الخلقه )منجر خواهد شد.
images
images




 

Nicol

متخصص بخش گردشگری
روش ديگر در فال زدن در قضيه خواستگاري اين است كه مرد سالخورده اي كه پيام خواستگاري را مي آورد در راه اگر به مردي برخورد كند كه ابزار كشاورزي به همراه دارد، اين ازدواج خوش يمن تلقي مي شود و مرد سالخورده به راه خود تا خانه دختر براي رساندن پيام ادامه مي دهد واگر درراه به ميمون هاي پر سر وصدا برخورد كند ، اين وصلت ناميمون (!)،بد يمن، تلقي شده ، عروسي سر نمي گيرد؛ زيرا معتقدند درصورت ازدواج، زن وشوهر زندگي آرامي نخواهند داشت.
images
 

Nicol

متخصص بخش گردشگری
به هر حال ، درصورت نيك بودن فال ، روز عروسي تعيين مي شود.سابقاً خانواده پسر رشته نخي را به نشانه پيوند دوخانواده ، به خانواده دختر مي دادند؛ ولي امروزه خانواده پسر مبلغي درحدود هزار بير- بير واحد پول اتيوپي است (كه معادل يكصد دلار آمريكا) به خانواده دختر مي دهد.پس از توافق دوخانواده، بلافاصله يك جفت گوشواره ، يك حلقه گردن بند(شامل سكه هاي مجارستاني كه زماني پول رايج منطقه بوده )ولوازم آرايش به دختر داده مي شود. دختر با استعمال اين وسايل شوهر دار محسوب مي گردد وديگر كسي به خواستگاريش نمي آيد.
 
بالا