Reza Sharifi
مدير ارشد تالار
به بهانهي درگذشت اولين فضانورد تاريخ
نگاهي به بهترين فيلمهاي فضايي تاريخ سينما
اولين قدم بشر بر روي كرهي ماه جرقهاي بود كه ايدهي ساخت فيلمهاي فضائي و تخيلي را در ذهن بزرگترين سينماگران دنيا همچون اسپيلبرگ، استنلي كوبريك و جيمز كامرون ايجاد كند.
به بهانهي درگذشت «نيل آرمسترانگ»، نخستين انساني كه پا بر روي كرهي ماه گذاشت، نگاهي مياندازيم به برترين فيلمهاي فضايي تاريخ سينما كه تاكنون ساخته شدهاند.
فيلم «بيگانگان» محصول 1986 به كارگرداني «جيمز كامرون» كه در ژانر تخيلي از برترين فيلمهاي تاريخ سينما محسوب ميشود، در واقع قسمت دوم فيلم «بيگانگان» ساختهي ريدلي اسكات در سال 1979 است كه توانست در مجموع به فروش جهاني 131 ميليون دلار دست يابد.
يكي ديگر از فيلمهاي مطرح علمي ـ تخيلي و فضائي تاريخ سينما، «2001؛ اديسه فضائي» ساختهي استنلي كوبريك است كه به ۳ بخش کلی تقسیم شده است. در بخش اول زندگی انسانهای اولیه نمایش داده میشود که بر سر غذا و آب با هم و موجودات دیگر در جدالاند و اندکي خلاقیت آنها را در این مبارزه یاری میکند. در این بخش برخورد انسانهای اولیه با یک قطعه مونولیتی عامل آغازین خلاقیت و ابتکار آنها در استفاده از امکانات محیطی نمایش مییابد. بخش دوم در زمان معاصر میگذرد، بعد از کشف مونولیت ۴ میلیون ساله عدهای برای بررسی آن اعزام میشوند و از درک آن عاجز میمانند. بخش سوم ۱۸ ماه بعد را نمایش میدهد که سفینهای ویژه برای بررسی موضوع اعزام شدهاست و هدایت سفینه به عهده رایانهای با نام HAL است.
فيلم «ماه» به كارگرداني «دونكان جونز» محصول 2009 سينماي انگلستان از فيلمهاي موفق فضائي سينما محسوب ميشود. اين فيلم كه اولين تجربه كارگرداني دونكان جونز بود، درباره فردي است كه به تنهائي بر سطح كرهي ماه كار ميكند و هيچ ارتباطي با زمينيها ندارد. اين فيلم جوايز متعددي را براي كارگردان و تيم سازندهاش به همراه داشت.
فيلم «برخورد دنياها» به كارگرداني «رادولف ماته» محصول سال 1951 اقتباسي از رماني با همين نام نوشتهي «فليپ گردن وابلي» و «ادوين بالمر» است. در اين فيلم سيارهاي ديگر در آستانهي برخورد با سيطرهي زمين است و دانشمندان زميني ميكوشند با ساخت سفينهاي فضائي پيش از برخورد اين سياره از سياره زمين فرار كنند.
فيلم «آپولو 13» محصول 1995 به كارگرداني «ران هاوارد» و بازي «تام هنكس» است كه اقتباسي از كتاب «ماه گمشده: سفر خطرناك آپولو 13» نوشتهي «جيم لاول» فضانورد است. اين فيلم داستان سفر سه فضانورد در سومين ماموريت فضائي ناسا را بازگو ميكند.
فيلم «عنصر پنجم» محصول 1997 سينماي فرانسه يك فيلم در ژانر كمدي علمي ـ تخيلي است كه نويسندگي و كارگرداني آن را «لوك بسون»، كارگردان سرشناس فرانسوي برعهده داشته است. در اين فيلم بازيگراني چون «بروس ويلبس» و« گري اولدمن» نقشآفريني كردهاند.
يكي ديگر از فيلمهاي مطرح در ژانر علمی - تخیلی و خیالپردازی، انيميشن «وال.اي» محصول سال 2008 است که توسط استودیوی پیکسار و به کارگردانی «اندرو استنتون» در سال ۲۰۰۸ تولید و اکران شد. در داستان فيلم 700 سال از ترک زمین توسط انسانها سپری شده و آنچه که بر روی کرهي زمین باقی مانده، کوههاي زباله و آهنپارهي انباشته شده است. «وال.ای» ربات هوشمند آشغالجمعکنی است که ماموریت دائم او، فشرده ساختن و جمعآوری این پسماندها و آلودگیهای صنعتی است.
فيلم «پيشتازان فضا» محصول سال 2009 نيز يكي ديگر از فيلمهايي است كه نبايد تماشاي آن را از دست داد. اين فيلم كه یازدهمین فیلم از سری فیلمهای ساخته شده بر اساس مجموعه قدیمی پیشتازان فضا است، توسط «جی.جی آبرامز» کارگردانی شده است. داستان این فیلم، بازگشت به گذشته و بررسی شخصیت مسافران سفینه فضایی «اينترپرایز» در مجموعه اصلی است.
قسمت پنجم فيلم «جنگ ستارگان» با نام «جنگ ستارگان:امپراطوري ضربه ميزند» دومین فیلم از سری فیلمهای جنگ ستارگان است که از نظر وقایع داستانی و سیر زمان قسمت پنجم محسوب ميشود. نویسندهي آن جورج لوکاس است. این فیلم در سال ۱۹۸۰ اکران شد و به خاطر جلوههای ویژه قوی و فیلمنامه پر قدرت در شخصیت پردازیهای چندلایه و فصل پایانی مورد تحسین منتقدین واقع شد.
فيلم تخيلي «آواتار» به كارگرداني و نويسندگي جيمز كامرون كه عنوان پرفروشترين فيلم تاريخ سينما را يدك ميكشد، محصول سال 2009 هاليوود است. در داستان فیلم، ساكنان زمین به منظور تصرف منابع سرشار پندورا (سیاره ناویها)، آماده برای اشغال نظامی و استفاده از قوهي قهریه میشوند که منجر به نابودی خانه و کاشانه ناویها و محیط زیستشان خواهد شد.
فيلم ديگري كه مي توان آن را جزو برترين فيلمهاي سينمائي فضائي و تخيلي تاريخ سينما قرار داد، «سيارهي ممنوعه» محصول 1956 به كارگرداني «فرد ويلكاكس» است كه در واقع تخيلي دوباره از نمايشنامهي «طوفان» است و به بسياري از شخصيتهاي اين فيلم با اين نمايشنامه شكسپير مقايسه ميشوند. اين فيلم كه از برترين فيلمهاي تخيلي دهه 50 ميلادي محسوب ميشود به عنوان پيشگام ساخت فيلمهاي علمي تخيلي در سالهاي بعد از آن محسوب ميشود.