مرتضی ممیز (متولد ۴ شهریور سال ۱۳۱۵ در تهران-درگذشت ۵ آذر سال ۱۳۸۴) طراح گرافیک ایرانی است. او را پدر هنر گرافیک ایران مینامند.
مرتضی ممیز در سال ۱۳۴۴ از دانشگاه تهران، دانشکده هنرهای زیبا فارغالتحصیل شد و سه سال بعد گواهینامه طراحی غرفه و ویترین و معماری خود را از مدرسه عالی هنرهای تزیینی پاریس دریافت کرد. دوره اخذ لیسانس ممیز ۱۱سال به طول انجامید و ممیز در این دوره به کارهای مختلفی چون فعالیت در آتلیه گرافیکی و… مشغول بود.
در سال ۱۳۴۸ پیشنهاد ایجاد رشته گرافیک را به دانشکده هنرهای زیبا ارائه نمود. بنیانگذاری این رشته برای دانشجویان هنر باعث گردید تا سیستم ناقص گرافیک جان بگیرد و فعالیتی را آغاز کند.
تا این سال ممیز به غیر از طراحی گرافیک برای کتابها و پوسترها، تلاشی را تحت عنوان مدیر هنری در مجلاتی چون ایران آباد، کتاب هفته، کیهان هفته، فرهنگ، کاوش، نگین آغاز نمود. مجلاتی که نحوه و سبک کاری ممیز را در جامعه تثبیت و معرفی نموده است.
آثار ممیز در این دوره، در کتاب هفته چنان پر شمار و خلاقانه بودند که نام ممیز را به عنوان گرافیستی مولف و کم نظیر بر سر زبانها میاندازد. همچنین ادامه کار ممیز در نشریات فرهنگ و نگین، راه را برای ورود گرافیستهای جوان و نوجوان دهه ۴۰ مانند فرشید مثقالی باز کرد.
آثار روی جلد ممیز برای نشریه کتاب هفته نمونههایی از چاپ (سیلک و لیتوگرافی) موفق و خلاقانهای است که ارزش های گرافیکی بسیار مفیدی را با خود به همراه دارد. وی در همان سالها یکی ازمهمترین اثر مدرن تاریخ معاصر را با طراحی چاقوهای واژگون شکل داد. اثر چاقوهای او اجتماعی ترین اثری است که از دهه ۴۰ به بعد پدید آمده است.
مرتضی ممیز در طول نیم قرن فعالیت هنری خود در ایران و عرصه هنر بینالمللی، در احیا و ابداع هنر گرافیک در ایران و پیشبرد و گسترش فرهنگ ملی و سنتهای هنری نقش بارزی داشت. وی آذرماه سال ۱۳۸۳ بهعنوان استاد برجسته فرهنگستان هنر، در مراسمی تجلیل شد.
ممیز در سالهای پایانی عمر خویش با بیماری سرطان دست و پنجه نرم میکرد و از ۲۳ آبانماه ۱۳۸۴ برای تازهترین دور شیمی درمانی، در بیمارستان آبان تهران بستری شده بود که چند روز بعد حالش رو به وخامت گذاشت و سرانجام در سن ۶۹ سالگی روز شنبه پنجم آذر ماه ۱۳۸۴ (۲۶ نوامبر ۲۰۰۵)درگذشت. پیکر مرتضی ممیز، هفتم آذرماه، تشییع و در باغبانکلا، واقع در کردان کرج، بهخاک سپرده شد.
مسولیتها:
مدیریت گروه گرافیک و عکاسی دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران، مدیریت و طراحی هنری جشنواره بینالمللی فیلم تهران۱۳۵۶-۱۳۵۲، ریاست هیات مدیره انجمن طراحان گرافیک ایران، ریاست دوسالانههای گرافیک ششم، هفتم و هشتم، مشاور هنری کتابخانه و مرکز اسناد دانشگاه تهران، ریاست کمیته ایرانی انجمن بینالمللی طراحان گرافیک (agi)
نمایشگاهها:
وی در طول فعالیتهای هنری خود بیش از ده نمایشگاه اختصاصی از ۱۳۳۹ تا ۱۳۷۷ در تهران و دو نمایشگاه اختصاصی در آلمان (۱۳۶۷-۱۳۶۵) و بیش از ۷۴ نمایشگاه گروهی در ایران، آلمان، فرانسه، آمریکا، بلژیک، فنلاند و یوگسلاوی برپا کرد و طراحی گرافیکی و تهیه پوستر برای صدها جلد کتاب و نشریات مختلف توسط او انجام گرفت..
کتابها:
طراحی، نقاشی در سه جلد ۱۳۵۱، طراحی تزیینی ۱۳۵۴، نشانهها (نمونه کارهای شخصی) ۱۳۶۲، طراحی اعلان ۱۹۸۴، تصویر و تصور ۱۳۶۸، طراحی روی جلد ۱۳۶۸، طراحی روی جلد (مجموعه آثار) ۱۳۸۲، نیم قرن کار (مجموعه آثار) ۱۳۸۳، تصویر سازیهایی در کتابهای مختلف.
افتخارات و جوایز:
جایزه بهترین طراحی کتاب کودک سالهای ۴۵-۱۳۴۲، جایزه رتبه اول دانشجوی ممتاز دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران ۱۳۴۴، برنده جایزه طراحی نمایشگاه بینالمللی طراحی ژوونیزی فرانسه ۱۹۶۶، طراح شاعر برای طراحی پوسترهای سینمایی فستیوال سینمایی کان ۱۹۷۵، جایزه بهترین پوسترهای سینمایی جشنواره فجر تهران ۱۳۶۹ و۱۳۶۶ و۱۳۶۵، جایزه بهترین آثار طراحی نشانههای دهه ۸۰ میلادی ۱۹۹۰.