B a R a N
مدير ارشد تالار
شاید بارها اسم هیپنوتیزم را شنیده باشید اما دقیقا ندانید که این علم چگونه بوده و چه کاری با فرد انجام می دهد. بسیاری از افراد این علم را بیشتر شبیه به یک جادو می دانند و از آن در ذهن خود یک موضوع پیچیده و اسرار آمیز ساخته اند.
وقتی کلمه هیپنوتیزم را می شنوید، احتمالا تصویر یک فرد اسرارآمیز که مقابل چشمان فردی یک ساعت جیبی را به طرفین تکان می دهد در ذهن شما ظاهر می شود… همه ما حس کنجکاوی شدیدی نسبت به هیپنوتیزم داریم و بسیاری از ما از ته دلمان خواسته ایم که آن را امتحان کنیم یا در موردش مطالبی بخوانیم تا سر از کار این اسم عجیب و غریب درآوریم.اما اصلا هیپنوتیزم چیست؟ واقعا اثرات درمانی دارد؟ چقدر خطرناک است؟ پاسخ تمام این سؤالات را در زیر بخوانید. [h=2]هیپنوتیزم یعنی خواب؟
هیپنوتیزم یک وضعیت روان شناختی و فیزیولوژیک خاص است که در این حالت وضعیت هوشیاری فرد تغییر پیدا می کند و با هوشیاری معمولی متفاوت است. بیشتر شبیه خواب است اما با خواب فرق می کند زیرا فرد هوشیار است ولی هوشیاری او فقط در یک حیطه متمرکز شده است. ویژگی عمده این وضعیت کاهش پاسخ دهی فرد به محرک های بیرونی و افزایش تلقین پذیری اوست. هیپنوتیزم کننده از همین وضعیت تلقین پذیری استفاده می کند و یکسری القائاتی را به فرد می دهد و این کاملا دست هیپنوتیزور است که هوشیاری فرد را به چه سمتی هدایت کند. علت تلقین پذیری بیش از حد فرد در این حالت به این دلیل است که محرک های پیرامونی کمترین تاثیر را روی او دارند و سطح تمرکز نیز بسیار بالا می رود.
[h=2]این روش درمان نیست
خیلی ها این سؤال برایشان به وجود می آید که آیا هیپنوتیزم می تواند به تنهایی یک روش درمانی باشد یا خیر؟ جواب این سؤال بستگی به این دارد که تعریف شما از درمان چه باشد. اگر تعریف ما از درمان این باشد که یکسری علائم به طور موقت از بین بروند مثل اینکه فرد دچار پرخوری عصبی یا یکسری اضطراب باشد، بله هیپنوتیزم می تواند در این موارد کمک کننده باشد. اما اگر درمان را به این شکل تعریف کنیم که یک تغییر ساختاری و بنیادی در فرد به وجود بیاید که این علائم برگشت نداشته و دائمی باشند، در این مورد باید گفت، هیپنوتیزم نمی تواند کاری کند و نیاز به روان درمانی وجود دارد.اما در حیطه پزشکی کمک زیادی می توان از هیپنوتیزم گرفت، مثل کاهش درد در دندانپزشکی یا حتی کاهش درد هنگام زایمان یا تسکین درد بعد از عمل های جراحی.
[h=2]خواب مصنوعی عوارض دارد؟
به علت اینکه بسیاری از مردم ما تفکر نادرستی درباره ماهیت هیپنوتیزم دارند، به اشتباه این باور را دارند که انجام هیپنوتیزم روی آنها تاثیر بسیار وحشتناکی گذاشته یا خواهد گذاشت، در صورتی که هیپنوتیزم به این اندازه اثر گذار نیست، نه در جهت بهبود، نه در جهت بدتر شدن. اساسا کارایی هیپنوتیزم بسیار ساده است اما به دلیل ابهامی که در این روند وجود داشت، خیلی ها که دانش علمی در این مورد نداشتند مسئله را به صورت اغراق آمیزی مطرح کردند.
وقتی فرد در حالت خواب هیپنوتیزمی است، اتفاق خاصی در او رخ نمی دهد، فقط فرد در حالتی است که تلقین پذیری بالایی دارد، در این وضعیت بستگی دارد که به فرد چه القائاتی شود که حالش بهتر شود یا بدتر. اینکه بعضی ها بعد از خارج شدن از حالت هیپنوتیزم احساس می کنند بدتر شده اند، می تواند به این دلیل باشد که انتظارات خارق العاده ای از هیپنوتیزم دارند و وقتی می بینند که حالتشان مطابق با خواسته هایشان نبوده احساس بدی می کنند.
[h=2]این بچه شدن واقعی نیست
در یک حالت آرامش عادی که در اثر ریلکسیشن نیز به وجود می آید و فرد کاملا روی خاطرات گذشته اش متمرکز می شود، ممکن است خیلی چیزها به یاد بیایند. در حالت هیپنوتیزم هم همین است، فرد کاملا توسط هیپنوتیزور روی گذشته اش متمرکز می شود و در نتیجه یکسری از خاطراتی که ممکن است تا آن زمان فراموش کرده را به دلیل تمرکز بیش از اندازه روی آنها به خاطر بیاورد.
البته قبلا بر این باور بودند که فرد در حالت هیپنوتیزم به ناخودآگاه خود می رود ولی در واقعیت اینطور نیست، فرد هوشیار است ولی یک هوشیاری متمرکز شده که تحت تسلط هیپنوتیزور است.پس بازگشت به دوران کودکی به آن شکل که بسیاری فکر می کنند که فرد واقعا به دوران کودکی خود برمی گردد، نیست بلکه به خاطر تلقینات هیپنوتیزور، فرد قسمتی از کودکی خود را به یاد می آورد که کاملا طبیعی است که ما دوران کودکی مان را به یاد آوریم. حتی با القائاتی هیپنوتیزور که مثلا می گوید «تو الان یک کودکی»، فرد با حالت و تن صدای بچگانه سخن می گوید. اما اینکه بعد از پایان یافتن هیپنوتیزم فرد همچنان در دوران کودکی خود سیر کند و مانند یک کودک رفتار کند، امکان پذیر نیست.
ما در یک شرایط خاصی هم که روی کودکی مان متمرکز شویم، ممکن است که خاطراتی را به یاد آوریم و حتی حس کودکانه به ما دست بدهد و غرق در لذت و شادی یا غم و اندوه شویم. این به علت سطح تمرکز فوق العاده بالاست که ما چیزهایی را که به صورت معمول به یاد نمی آوریم در آن حالت به یادمان می آید. حتی در فرایند روان درمانی هم وقتی روی گذشته فرد متمرکز می شویم ناگهان چیزهایی را به خاطر می آورد که تا آن لحظه به یاد نمی آورد. این به دلیل میزان توجهی است که فرد در مورد آن موضوع مورد نظر به کار می گیرد.
[h=2]شما هم می توانید هیپنوتیزم شوید؟
برای هیپنوتیزم شدن ۳شرط اساسی وجود دارد:
باید خواهان و راغب به هیپنوتیزم شدن باشید.
باید به اینکه هیپنوتیزم روی شما قابل انجام است باور داشته باشید.
باید توانایی آرام بودن و تمدد اعصاب را داشته باشید.
گفته شده درصد کمی از افراد را نمی توان هیپنوتیزم کرد و عده ای را نیز به راحتی می توان هیپنوتیزم کرد ولی اکثریت مردم در طیف وسط قرار دارند و این سطح تلقین پذیری افراد است که شدت و ضعف این موضوع را مشخص می کند. به طور کلی افرادی که خیلی خیالباف هستند از سطح تلقین پذیری بالایی برخوردارند.
[h=2]زخم های گذشته را می توان با هیپنوتیزم خوب کرد؟
بخشی از تعریف روان درمانی یعنی به یادآوردن مطالب سرکوب شده که فرد آن مطالب را از حالت ناهوشیار و نیمه هوشیار خود بیرون بیاورد و طی فرایند روانکاوی بسیاری از آن خاطرات بیرون بیایند و احساسات همراه آن خاطرات و هیجانات مربوط با آنها هم زنده شوند و این خاطرات سرکوب شده با بخش هوشیار فرد ادغام شود. در روان درمانی فرد در حالت هوشیاری به سر می برد و توسط تداعی آزاد و تعبیر و تفسیر رؤیا مطالب سرکوب شده به یاد خودآگاه فرد می آیند، اما در حالت هیپنوتیزم وقتی آن مطالب سرکوب شده به یاد می آیند، طبیعتا با بخش کاملا هوشیار مغز فرد نمی تواند ادغام شود زیرا فرد تا حدودی در حالت خواب است و فقط با یک بار به یاد آوردن خاطرات فراموش شده، درمان صورت نمی گیرد. یعنی بینش پیدا کردن به مطالب سرکوب شده لزوما درمان نیست. فرد ممکن است بینش پیدا کند ولی هیچ تغییر شخصیتی در او اتفاق نیفتد.
اگر این بینشی که فرد پیدا می کند با همکاری یک متخصص مجرب نباشد، مثل باز کردن یک زخم است بدون رسیدگی و مراقبت از آن، زیرا یکسری مطالب هستند که اساسا فرد گنجایش پذیرش و یادآوری آنها را ندارد و به همین دلیل است که فراموش شده اند و باز کردن و رها کردن آنها می تواند عواقب بدی داشته باشد. افراد باید بارها این خاطرات را به یاد آورند و احساس های مختلف، اعم از خشم یا سوگواری یا حس انتقام و… همراه آن خاطرات را بیرون ریخته و تخلیه کنند و کم کم زیر نظر یک متخصص مجرب، این احساس ها با هوشیاری آمیخته شوند و تغییرات شخصیتی و ساختاری به وجود آید. اما یکسری از عادت های غلط را می توان از طریق هیپنوتیزم با القا کردن تلقینات انزجارکننده برای مدتی از بین برد ولی چون تغییر الگوهای رفتاری و تصحیح آنها صورت نگرفته ممکن است که مجددا بازگردند.
[h=2]با یک ساعت جیبی می توان هیپنوتیزم شد؟
وقتی فرد تصمیم می گیرد که نزد یک هیپنوتیزور برود، از قبل خود را آماده این جریان کرده و این ذهنیت را به خود داده که هیپنوتیزم خواهد شد، با تمرکز روی یک محرک بیرونی خاص(ساعت)، محرک های بیرونی دیگر اثر کمتری می توانند روی او بگذارند. در هیپنوتیزم این اتفاق می افتد که با خیره شدن به یک ساعت و با تلقینات هیپنوتیزور فرد به هیچ محرک دیگری پاسخ نمی دهد و فقط روی ساعت متمرکز می شود و بعد از آن القائات انجام می شوند. وقتی فرد کلمه خواب را در آن حالت تمرکز بالا و تلقین پذیری بالا به کرات می شنود، چون در کلمه خواب یک حالت آرامیدگی وجود دارد خودش در آن حالت قرار می گیرد.