کاهش التهاب با مهار مهاجرت PMN، فیبروبلاست، کاهش نفوذپذیری مویرگی، و پایداری لیزوزوم.
موارد مصرف
التهاب شدید، شوک، نارسائی آدرنال، کولیت اولسرو اختلالات کلاژن.
ميزان مصرف
بی‌کفایتی آدرنال/التهاب:
بالغین: 80-5 mg خوراکی 2 تا 4 بار در روز؛ تزریق وریدی و عضلانی 800-15 mg در 4-3 روز منقسم (حداکثر 2gr/day).
شوک:
بالغین: 500mg تا 2g هر 2 تا 6 ساعت به‌صورت وریدی یا عضلانی (succinate).
بچه‌ها: تزریق وریدی و عضلانی 1-0/16 mg/kg دو تا سه بار در روز (succinate).
کولیت اولسراتیو و پروکتیت:
بالغین: یک اپلیکاتور پر، 2-1 بار در روز به مدت 3-2 هفته؛ یا 60mg/day قبل از اجابت مزاج به‌مدت 21 روز (در مورد Cortenama).
توضيحات دارو
عوارض جانبی:
پوستی: آکنه، ترمیم ضعیف زخم، اکیموز، پتشی.
دستگاه عصبی مرکزی: افسردگی، گرگرفتگی.
قلبی عروقی: افزایش فشار خون، کولاپوس عروقی، ترومبوفلبیت، آمبولی، تاکیکاردی، ادم.
خونی: ترومبوسیتوپنی.
عضلانی اسکلتی: شکستگی، اوستئوپورز، ضعف.
گوارشی: اسهال، تهوع، اتساع شکمي، خونريزى گوارشي، افزايش اشتهاء، پانکراتيت.
چشم، گوش، حلق و بيني: عفونت‌هاى قارچي، افزايش فشار داخل چشمي، تارى ديد.
احتياطات:
در حاملگى (در گروه C قرار دارد)، ديابت شيرين، گلوکوم، استئوپوروز، اختلالات صرعي، کوليت اولسرو، CHF، مياستنى گراويس، بيمارى کليوي، ازوفاژيت، اولسرپپتيک بااحتياط مصرف شود.
فارماکوکينتيک: جذب گوارشى و تزريقي: کامل. شروع اثر: خوراکى ۲ـ۱ ساعت، رکتال ۵ـ۳ روز، وريدى بلافاصله. اوج اثر: خوراکى يک ساعت، عضلانى ۸ـ۴ ساعت. مدت اثر: خوراکى / عضلانى ۵/۱ـ۱ روز، داخل مفصلى ۴ـ۱ هفته. انتشار: به‌ويژه به کبد، کليه، ريه و عضلات.
متابوليسم: کبدي. دفع: کليوى (نيمه عمر ۲ـ۵/۱ ساعت).
تداخلات داروئي: فني‌توئين، ريفامپين و فنوباربيتال باعث افزايش متابوليسم کبدى مي‌شود؛ مصرف همزمان NSAIDs باعث افزايش احتمال اولسرپپتيک مي‌شود؛ آمفوتريسين B و مدرها باعث تشديد هيپوکالمى مي‌شوند، نئوستيگمينو فيزوستيگمين باعث تشديد ضعف عضلانى مي‌شود.
ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ پتاسيم، قندخون، قند ادرار در درمان طولاني‌مدت: هيپوکالمى و هيپرگليسمي.
ـ اندازه‌گيبى وزن به‌طور روزانه، در صورت افزايش وزن بيش از ۵ پوند در هفته به پزشک اطلاع دهيد.
ـ فشار خون هر ۴ ساعت، نبض، در صورت بروز درد سينه به پزشک خبر دهيد.
ـ نسبت I&O: مراقب کاهش برون‌ده ادرارى و افزايش ادم باشيد.
ـ سطح کورتيزول پلاسما در طول درمان طولاني‌مدت (سطح طبيعى nmol/L۱۳۸،۶۳۵ واحد SI در صورتي‌که در ساعت ۸ صبح اندازه‌گيرى شود).
توصيه‌ها:
ـ تزريق وريدى محلول رقيق‌نشده يا افزودن به دکستروز يا سالين و انفوزيون به ميزان ۲۵mg يا کمتر در دقيقه.
ـ بعد از تکان دادن سوسپانسيون تزريق انجام شود.
ـ دوز دارو را سنجيده و کمترين دوز مؤثر را به‌کار بريد.
ـ تزريق عضلانى در عضلات حجيم، غير از دلتوئيد و با تغيير محل تزريق و استفاده از سوزن ۲۱ گرم انجام شود.
ـ براى جلوگيرى از سرکوب آدرنال، به‌صورت يک دوز در قبل از ظهر تجويز شده و از تزريق زيرجلدى که ممکن است سبب آسيب بافتى شود اجتناب گردد.
ـ براى کاهش علائم گوارشى مي‌تواند به‌همراه غذا يا شير مصرف شود.
روش تهيه / تجويز:
ـ در بيماراني‌که بيمارى بافت استخوانى دارند، براى جلوگيرى از ايجاد شکستگي، موقع حرکت به بيمار کمک داده شود.
ارزيابى باليني:
پاسخ درماني: تسهيل تنفس و کاهش التهاب.
عفونت: افزايش درجه حرارت، WBC، حتى بعد از قطع مصرف دارو؛ دارو مي‌تواند علائم عفونت را بپوشاند.
از دست رفتن پتاسيم، بي‌حسي، خستگي، تهوع، استفراغ، افسردگي، پرادراري، اختلال ريتم ضعف.
ادم، افزايش فشار خون، علائم قلبي.
وضعيت رواني: خلق، خوي، تغييرات رفتاري، تهاجم.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ بيمار بايد پلاک شناسائى استفاده‌کنندگان استرويد را با خود حمل کند.
ـ در صورت کاهش پاسخ درمانى به پزشک اطلاع داده شود زيرا تنظيم دوز دارو ممکن است لازم باشد.
ـ در صورتي‌که مصرف دارو را به‌طور ناگهانى قطع کند مي‌تواند باعث کريز آدرنال شود.
ـ عدم استفاده از ترکيبات OTC (بدون نسخه) مثل ساليسيلات، الکل موجود در ترکيبات ضدسرفه و سرماخوردگى مگر با نظرات مستقيم پزشک.
ـ به بيمار در مورد علائم شبيه کوشينگ توضيح دهيد.
ـ علائم بي‌کفايتى آدرنال: تهوع، بي‌اشتهائي، خستگي، سرگيجه، تنگي‌نفس، ضعف، درد مفصلى به بيمار گفته شود.
تداخل با تست‌هاى آزمايشگاهي:
افزايش: کلسترول، سديم، قندخون، اسيداوريک، کلسيم، قند ادرار.
کاهش: کلسيم، پتاسيم، T3, T4 آزمايش جذب I۱۳۱ توسط تيروئيد، ۱۷ـOHCS ادرار ۱۷ـKS.
PBI.
منفى کاذب: تست‌هاى پوستى آلرژي.
