مایکروسافت به‌نوعی در ویندوز 8 خطری را متقبل شد که زمان ارائه ویستا قبول کرده بود، با این تفاوت که در باره دوم موفق‌تر بود. اینجا هم مایکروسافت یک تغییر رویکرد اساسی را در پیش گرفته که در آن زمان هم چنین تغییر رویکردی را در این سطح در پیش گرفته بود. 8 یعنی لمس. مایکروسافت با اعتقاد قاطعی به لمس، ویندوز 8 را توسعه داد و البته همچنان هم روی این اعتقاد خود پافشاری می‌کند. با این تفاوت که پذیرفته که حرکت به سوی لمس به آن سرعتی که تصور کرده بود پیش نرفته و نیاز به زمان بیشتری داد. حقیقت این است که هنوز بسیاری از کاربران از پی‌سی و لپ‌تاپ (از نوع کلاسیک و نه ترکیبی) استفاده می‌کنند و این تعداد زیاد کاربران با دو دنیای متفاوت موجود در ویندوز 8 مشکل داشتند و دلشان برای عناصر آشنای ویندوز تنگ شده بود. مایکروسافت هم با توجه به درخواست‌های کاربران کلاسیک و البته، کاربران لمسی خود یک به‌روزرسانی جدید برای ویندوز 8 ارائه کرده است تا در آن پلی را که بین این دو دنیا وجود دارد کمی مستحکم‌تر کند و مشکل‌های موجود در آن‌ها را نیز برطرف کند. به این ترتیب، چه جزء کاربران کلاسیک باشید چه از کاربران متروپسند جدید، 8.1 بسیاری از این توقعات را پاسخ داده است.
تغییرات کوچک در رابط کاربری
ابتدا درباره نصب نسخه جدید باید گفت که اگر هم‌اکنون از ویندوز 8 استفاده می‌کنید، ارتقا به 8.1 کار بسیار ساده‌ای خواهد بود. به این ترتیب که هر بار به Windows Store مراجعه کنید 8.1 نخستین برنامه پیشنهادی خواهد بود و فرآیند به‌روزرسانی بسیار سریع انجام خواهد شد و همه چیز، از جمله برنامه‌های دسکتاپ و Windows Store و فایل‌ها و کتابخانه‌ها همگی در جای خود باقی خواهند ماند. اما اگر ویندوز 7 دارید باید ابتدا ویندوز 8 را نصب و سپس به نسخه 8.1 به‌روزرسانی کنید.
اگر جزء کاربران جدید هستید مایکروسافت همچنان با مجموعه معرفی‌ها، نکته‌ها و ترفندهای خود شما را با رابط کاربری جدید آشنا خواهد کرد. برنامه Help + Tips نیز مخصوص کسانی است که رابط کاربری جدید کمی گیجشان کرده است. اما اگر از کاربران ویندوز 8 باشید، در نگاه نخست ممکن است چیز جدیدی در رابط کاربری به چشمتان نخورد، اما با گشت زدن بیش‌تر متوجه ویژگی‌های کوچک و ظریف تازه خواهید شد. در صفحه استارت 8.1 همچنان شاهد کاشی‌های زنده کوچک و بزرگ خواهید بود. در حقیقت اندازه کاشی‌ها متنوع‌تر شده است. اما برنامه‌ها برای استفاده از اندازه بزرگ باید به‌طور ویژه برای این کار نوشته شده باشند. البته، کاشی‌های خود ویندوز از این قابلیت بهره‌مند هستند. به عنوان نمونه کاشی تقویم همه اتفاق‌های امروز کاربر را در یک نما نشان می‌دهد. کاشی آب و هوا نیز حالا می‌تواند آن‌قدر بزرگ شود تا آب و هوای سه شهر مختلف و سه روز را همزمان نشان دهد. مایکروسافت حالا به برنامه‌های سنتی دسکتاپ نیز اجازه می‌دهد به‌جای آیکون‌های معمولی کاشی‌های رنگی داشته باشند. ویندوز استور نیز حالا برنامه‌های پیشنهادی خود در یک کاشی متحرک برای کاربر نمایش می‌دهد. کشیدن صفحه استارت به بالا نمای All Apps را نمایان می‌کند که یک فهرست کامل از همه برنامه‌های نصب‌شده روی دستگاه است و می‌توان آن‌ها را بر‌اساس موارد مختلفی مرتب کرد (شکل2).
شکل 1: اندازه کاشی‌ها در نسخه جدید متنوع‌تر شده‌است.
شکل 2: با کشیدن صفحه استارت به بالا فهرست کاملی از برنامه‌ها را مشاهده خواهید کرد که قابل مرتب‌سازی بر اساس موارد مختلف هستند.
همچنین کاربر می‌تواند این نما را به نمای پیش‌فرض به هنگام دسترسی به صفحه استارت تبدیل کند؛ تغییری در جهت آسان‌تر کردن دسترسی به برنامه‌ها و امکانات. یکی از تغییرات دیگری که کاربران دسکتاپ درخواست کرده بودند امکان بوت مستقیم به دسکتاپ بود که مایکروسافت این درخواست را مد نظر قرار داده است. تغییر دیگر نیز نحوه جستوجو و طرز نمایش نتایج جستوجو است که به این موضوع به‌طور جداگانه خواهیم پرداخت.
یکی از قابلیت‌های جدید 8.1 امکانات جدید در امکان چسباندن (Snap کردن) چند پنجره در صفحه است. به‌عنوان مثال، اگر ایمیل خود را باز کرده‌اید و همزمان می‌خواهید عکسی را در این صفحه باز کنید، به‌جای باز شدن عکس در یک صفحه جدید صفحه‌ای در کنار ایمیل ظاهر می‌شود که عکس را نمایش می‌دهد و اندازه این دو صفحه را می‌توان با کشیدن خط میان آن دو تغییر داد. به همین ترتیب، در برنامه‌های دیگر نیز میتوانید پنجره‌های مختلفی چسبیده به هم با قابلیت تعیین اندازه داشته باشید. همچنین اگر در برنامه‌های باشید و بخواهید برنامه جدیدی باز کنید ویندوز یک پنجره شناور در‌اختیار شما قرار می‌دهد که میتوانید آن را تکان داده و در قسمت مورد نظر از نمایشگر بچسبانید. البته تعداد پنجره‌های چسبانده شده به اندازه نمایشگر نیز بستگی دارد. به‌عنوان نمونه در یک تبلت کوچک کاربر می‌تواند دو پنجره را در کنار هم بچسباند (صفحه به‌صورت 50.50 در اختیار آن‌ها قرار دارد)، اما در یک نمایشگر 27 اینچ تا چهار پنجره در کنار یکدیگر می‌چسبند (شکل 3). هر چند که شاید بتوان گفت که این قابلیت بیش‌تر برای کاربران لمسی کاربرد دارد.
شکل 3: پنجره‌ها را می‌توان در کنار یکدیگر چسباند و اندازه آن‌ها را تعیین کرد.
جست‌وجوی هوشمند
مایکروسافت در 8.1 رویکرد کاملاً جدیدی به مقوله جستوجو در پیش گرفته است. جستوجو در نسخه جدید هوشمندتر و کاربردی‌تر شده است. اکنون اگر واژه خاصی را جستوجو کنید، ویندوز برنامه‌های مرتبط با واژه، اطلاعات کلی موجود درباره واژه، اسناد و داده‌های موجود در هارد و اسکای‌داریو، تنظیم‌های مرتبط و نتایج مرتبط موجود در وب را در یک رابط واحد نمایش می‌دهد. به‌عنوان مثال، اگر نام یک خواننده را جستوجو کنید، نمای تمام‌صفحه شامل اطلاعاتی درباره خواننده مانند تاریخ تولد، مرگ و... (که به‌طور پیش‌فرض از ویکی‌پدیا دریافت می‌شوند، اما منبع قابل تغییر است)، عکس‌هایی از آن شخص و ویدیو کلیپ‌ها و آهنگ‌های او و عکس‌ها و اطلاعات موجود در هارد و اخبار و لینک‌های موجود در وب خواهد شد. اما اگر واژه مورد جستوجو یک مکان باشد موارد نمایش‌داده کمی فرق می‌کند و دیگر شامل آهنگ و ویدیوکلیپ نخواهد بود. در عوض نتایج شامل اطلاعاتی مانند عکس‌هایی که در آن مکان گرفته‌اید، نقشه دقیق مکان، آب و هوا و اطلاعات ترافیک و مواردی از این دست خواهد بود که در کنار نتایج وب و نتایج معمول دیگر قرار می‌گیرد.
اما اگر عبارت مورد جستوجو یک شخص خاص باشد، اطلاعاتی از برنامه People مانند تلفن و آدرس در نتایج دیده می‌شود. بنابراین، نوع نتایج به نوع عبارت مورد جستوجو بستگی دارد. همه این اطلاعات نیز در یک قالب سازمان‌یافته، زیبا و کاربردی به نمایش در می‌آیند (شکل4).
شکل 4: جستوجو در 8.1 تغییر کرده و همه نتایج در حوزه‌ها و منابع مختلف در یک قالب یکپارچه نمایش داده می‌شوند.
اما اگر تمایل نداشته باشید این نمای غنی تمام‌صفحه را مشاهده کنید، میتوانید نتایج خلاصه‌تر جستوجو را از طریق Search Pane (با استفاده از کلید ویندوز به اضافه کلید S) و در یک صفحه که در کنار نمایشگر ظاهر می‌شود و تمام‌صفحه نیست، مشاهده کنید (شکل 5). برای انتقال به نمای تمام‌صفحه هم کافی است پس از تایپ کلید Enter را فشار دهید.
شکل 5: پنل کناری جستوجو برای یافتن سریع موضوع مورد نظر کاربرد دارد.
صفحه و دکمه استارت
در نسخه جدید ویندوز امکانات بیشتری برای سفارشی‌سازی صفحه استارت و امکاناتی برای برقراری ارتباط منطقی‌تر میان دسکتاپ و صفحه استارت مشاهده خواهید کرد. یک امکان کوچک اما مؤثر، امکان انتخاب یک پس‌زمینه مشترک برای این دو صفحه است. به این ترتیب، با وجود پس‌زمینه مشترک ارتباط بیشتری میان این دو دنیا خواهید یافت. همچنین می‌توان تم رنگ صفحه استارت با استفاده از یک پالت و به شکل بسیار انعطاف‌پذیرتری انتخاب کنید (شکل6).
شکل 6: سفارشی‌سازی ظاهر صفحه استارت با امکانات بیشتری انجام می‌شود.
علاوه بر این، می‌توان پس‌زمینه‌های پویایی را انتخاب کرد که به تناسب حرکت انگشت یا ماوس روی صفحه با جلوه انیمیشنی تغییر می‌کنند. صفحه Lock حالا به یک گالری تصاویر تبدیل شده که پویایی دارد. این تصاویر می‌توانند از روی دستگاه یا از اسکای‌درایو انتخاب شوند. همچنین برای روشن‌کردن دوربین یا جواب دادن به یک تماس از اسکایپ می‌توان به سرعت و بدون نیاز به وارد کردن رمزعبور از صفحه لاک خارج شد و به انجام کارهای مذکور پرداخت. علاوه بر این، می‌توان در صفحه استارت کاشی‌های مختلفی را همزمان انتخاب کرد و با هم تغییراتی روی آن‌ها داد. به‌عنوان نمونه، می‌توان چند کاشی جدید را همزمان انتخاب و با هم به صفحه استارت پین کرده در یک گروه جدید قرار داد و برای آن گروه اسم دلخواه را تعیین کرد. مثلاً می‌توان همه کاشی‌های مربوط به فیلم و سینما را در یک گروه دسته‌بندی کرد. اما مورد دیگری که بسیاری خواستار بازگشت آن بودند، دکمه استارت است. دکمه استارت در 8.1 باز گشته اما با کلیک روی آن یا لمس آن منوی استارت ظاهر نمی‌شود، بلکه از محیط دسکتاپ به محیط صفحه استارت سوئیچ می‌شود. اما اگر دکمه ماوس یا انگشت خود را نگه دارید، منویی ظاهر می‌شود که امکانات مختلفی را از جمله Device manager ،Task Manager و امکانات مربوط به خاموش و روشن کردن دستگاه در‌اختیار شما قرار می‌دهد. به این ترتیب دکمه استارت برگشته، اما منوی استارت خیر.a