انتخاب و خرید فرش در تناسب با نوع وسایل منزل و شیوه چینش آن یکی از مسایلی است که گاه به دغدغه خریداران فرش بدل می شود. با توجه به سنت ديرينه ايراني ها در مورد تغيير دكوراسيون منزل و خريد وسايل جديد در ايام نزديك سال جديد، مطالعه توصيه هايي در مورد خريد و انتخاب فرش خالي از لطف نيست.
انتخاب فرش نيز مانند انتخاب ديگر لوازم دكوراسيون، تابع قوانين سبك دكوراسيوني به كار رفته در محيط است. پيش از خريد فرش، به انتخاب نقشهاي متناسب با سبك دكوراسيون فضاي خانهتان بينديشيد.
* رابطه خصوصيات محيط با طرح و نقشه فرش
پيش از هر توصيهاي در اين زمينه يادآوري اين مطلب خالي از لطف نيست که معمولاً فرشهاي دستباف بيشتر شهرهاي ايران در سه قالب اصلي به لحاظ طرح بافته ميشوند که عبارتند از: لچک ترنج، خشتي و افشان که در ميان آنها لچک ترنج از قديم مورد استقبال بيشتري قرار گرفته و اغلب فرشهايي که شما در منازل يا در فرش فروشيها ميبينيد، در همين طرح بافته شدهاند. البته طرحهاي ديگري نيز وجود دارند که در شهرهاي مختلف بر آن اساس بافته ميشوند. گبهها، فرشهاي ترکمني و غيره از اين دستهاند. در فرشهاي لچک ترنجدار، علاوه بر حاشيهاي پهن که دور تا دور فرش را احاطه کرده است، نقشي در قالب شکل هندسي دايره و يا بيضي در ميان قرار گرفته که به آن ترنج ميگويند و در چهار گوشه داخلي حاشيه چهار نقش با فرم مثلثي قائمالزاويه که وتر آن خطي هلالي است، وجود دارد که هر يک از اين چهار نقش را هم لچک ميگويند. برخي از کارشناسان فرش ادعا ميکنند که طرحهاي اصلي فرشهاي ايراني، برگرفته از معماري ساختمانهاي آن روزگار است. در نتيجه هنگاميکه در ساختار خانهها تغييري اساسي ايجاد ميشده، طراحان فرش نيز از اين تغيير تبعيت ميکردهاند. آنها بر اين عقيدهاند که طرح لچک ترنج فرشها از طرح پرديس معماري ساختمانهاي سده آخر دوره اشکانيان الهام گرفته است. اين معماري از فضاي اندروني، بيروني تشکيل شده بود و در واقع فرشهاي لچک و ترنجدار، نمادي از حياط اين ساختمانها بوده اند. «لچک»ها باغچههاي سبزيکاري چهار وجه حياط و «ترنج» حوض مياني حياط را يادآور ميشدند. گلهاي ميان آنها نيز به گلکاريهاي گل محمدي حياط اشاره ميکردهاند. پس از گذشت زمان و ايجاد تغييرات در معماري و حذف حوض مياني و باغچههاي سبزيکاري، طرح افشان فرش به وجود آمد. در اين طرح، ديگر اثري از لچک و ترنج نبود و با حفظ همان حاشيه اصلي در فضاي ميان حاشيهها، نقشهايي از انواع گل و ساقه و برگ ديده ميشد. طرحهاي خشتي از جمله ديگر طرحهاي فرشهاي ايراني هستند که براساس آن تمام سطح داخلي مابين حاشيهها به مستطيلهايي مساوي تقسيم شده و در داخل هر يک نقشهاي بافته ميشود که ممکن است اين نقشهها چندين بار در خشتهاي مختلف تکرار شود. البته تکرار نشدن آنها نشان از مرغوبيت نقشه و ابتکار طراح است.
اين طرح در برخي از شهرها به گلستان نيز معروف است. امروزه طراحان نقشههاي فرش با ابتکارات خود و براساس سلايق متقاضيان در همين قالبهاي اصلي، به ارائه طرحهاي متفاوت و زيبا پرداختهاند که با توجه به نامشان ثبت شده است.
مثلاً در فرشهاي تبريز نقشههاي عليا، بهشتي، شيوا، بنام، تقيزاده، قلي نامي و بسياري نقشههاي ديگر وجود دارند که با توجه به نام طراحانشان نامگذاري شدهاند و اگرچه به لحاظ طرح و رنگ با هم متفاوت هستند، ولي همگي در قالب طرح اصلي لچک ترنج جاي ميگيرند. با توجه به تنوع موجود، دست براي انتخاب مناسبترين فرش براي فضاي مورد نظر باز است. به پيشنهادهاي زير توجه کنيد: ـ در فضايي با وسعت کم، پهن کردن فرش با نقش و نگاري فشرده و متراکم، به شلوغي فضا و در نهايت کوچکتر به نظر آمدن آن کمک ميکند.
ـ هنگاميکه کفپوش ثابت فضاي مورد نظر شما طرحدار است، فرشي با طرحهاي خلوت انتخاب کنيد تا تعادل طرح و نقش در کف محيط حفظ شود. مثلاً در صورت امکان استفاده از گبه به لحاظ سبک دکوراسيوني محيط، بهترين انتخاب براي روي کفپوش پارکت آن هم در فضاي مدرن گبه است.
ـ دکوراتورها همواره فرشهاي با طرح افشان را براي فضاهاي کوچک توصيه ميکنند.
ـ انتخاب فرشهاي لچک ترنج براي فضاي معمولي و نسبتاً بزرگ بسيار مناسب است ولي انتخاب فرش خشتي براي اين قبيل مکانها توصيه نميشود، زيرا سبب کوچکتر جلوه کردن محيط ميشود.
* رنگ و انتخاب فرش
براي فضايي با وسعت کم، فرشي با ترکيب رنگي روشن انتخاب کنيد. اين مسأله در مورد مکانهاي با محدوديت نور کافي نيز توصيه ميشود. هر چه کف زمين روشنتر باشد، فضا بزرگتر و نوراني تر جلوه ميکند.
در ضمن به هنگام انتخاب رنگ فرش، به پالت رنگي موجود در فضا شامل رنگ ديوارها، پارچه روکش مبلمان، پردهها و حتي رنگ چوب لوازم و از همه مهمتر رنگ کفپوش، توجه کنيد. حفظ هماهنگي ميان طرح و رنگ فرش انتخابي و ديگر عناصر يک فضا از جمله مهمترين موارد در انتخاب فرش مناسب است.
* کاربرد محيط و فرش مناسب
اين که فرش مورد نياز در چه مکاني و با چه کاربردي پهن ميشود، در انتخاب تعيين کننده است. مثلاً براي فضاهاي پر رفت وآمد مثل اتاق نشيمن و فضاي ورودي خانه، فرشهاي روشن و با بافت ظريف و به اصطلاح رج بالا انتخاب نکنيد. اين گونه فرشها در اين مکانها در معرض آسيب ديدگي بيشتري قرار ميگيرند.
منبع :http://ravand.javanblog.com/
انتخاب فرش نيز مانند انتخاب ديگر لوازم دكوراسيون، تابع قوانين سبك دكوراسيوني به كار رفته در محيط است. پيش از خريد فرش، به انتخاب نقشهاي متناسب با سبك دكوراسيون فضاي خانهتان بينديشيد.
* رابطه خصوصيات محيط با طرح و نقشه فرش
پيش از هر توصيهاي در اين زمينه يادآوري اين مطلب خالي از لطف نيست که معمولاً فرشهاي دستباف بيشتر شهرهاي ايران در سه قالب اصلي به لحاظ طرح بافته ميشوند که عبارتند از: لچک ترنج، خشتي و افشان که در ميان آنها لچک ترنج از قديم مورد استقبال بيشتري قرار گرفته و اغلب فرشهايي که شما در منازل يا در فرش فروشيها ميبينيد، در همين طرح بافته شدهاند. البته طرحهاي ديگري نيز وجود دارند که در شهرهاي مختلف بر آن اساس بافته ميشوند. گبهها، فرشهاي ترکمني و غيره از اين دستهاند. در فرشهاي لچک ترنجدار، علاوه بر حاشيهاي پهن که دور تا دور فرش را احاطه کرده است، نقشي در قالب شکل هندسي دايره و يا بيضي در ميان قرار گرفته که به آن ترنج ميگويند و در چهار گوشه داخلي حاشيه چهار نقش با فرم مثلثي قائمالزاويه که وتر آن خطي هلالي است، وجود دارد که هر يک از اين چهار نقش را هم لچک ميگويند. برخي از کارشناسان فرش ادعا ميکنند که طرحهاي اصلي فرشهاي ايراني، برگرفته از معماري ساختمانهاي آن روزگار است. در نتيجه هنگاميکه در ساختار خانهها تغييري اساسي ايجاد ميشده، طراحان فرش نيز از اين تغيير تبعيت ميکردهاند. آنها بر اين عقيدهاند که طرح لچک ترنج فرشها از طرح پرديس معماري ساختمانهاي سده آخر دوره اشکانيان الهام گرفته است. اين معماري از فضاي اندروني، بيروني تشکيل شده بود و در واقع فرشهاي لچک و ترنجدار، نمادي از حياط اين ساختمانها بوده اند. «لچک»ها باغچههاي سبزيکاري چهار وجه حياط و «ترنج» حوض مياني حياط را يادآور ميشدند. گلهاي ميان آنها نيز به گلکاريهاي گل محمدي حياط اشاره ميکردهاند. پس از گذشت زمان و ايجاد تغييرات در معماري و حذف حوض مياني و باغچههاي سبزيکاري، طرح افشان فرش به وجود آمد. در اين طرح، ديگر اثري از لچک و ترنج نبود و با حفظ همان حاشيه اصلي در فضاي ميان حاشيهها، نقشهايي از انواع گل و ساقه و برگ ديده ميشد. طرحهاي خشتي از جمله ديگر طرحهاي فرشهاي ايراني هستند که براساس آن تمام سطح داخلي مابين حاشيهها به مستطيلهايي مساوي تقسيم شده و در داخل هر يک نقشهاي بافته ميشود که ممکن است اين نقشهها چندين بار در خشتهاي مختلف تکرار شود. البته تکرار نشدن آنها نشان از مرغوبيت نقشه و ابتکار طراح است.
اين طرح در برخي از شهرها به گلستان نيز معروف است. امروزه طراحان نقشههاي فرش با ابتکارات خود و براساس سلايق متقاضيان در همين قالبهاي اصلي، به ارائه طرحهاي متفاوت و زيبا پرداختهاند که با توجه به نامشان ثبت شده است.
مثلاً در فرشهاي تبريز نقشههاي عليا، بهشتي، شيوا، بنام، تقيزاده، قلي نامي و بسياري نقشههاي ديگر وجود دارند که با توجه به نام طراحانشان نامگذاري شدهاند و اگرچه به لحاظ طرح و رنگ با هم متفاوت هستند، ولي همگي در قالب طرح اصلي لچک ترنج جاي ميگيرند. با توجه به تنوع موجود، دست براي انتخاب مناسبترين فرش براي فضاي مورد نظر باز است. به پيشنهادهاي زير توجه کنيد: ـ در فضايي با وسعت کم، پهن کردن فرش با نقش و نگاري فشرده و متراکم، به شلوغي فضا و در نهايت کوچکتر به نظر آمدن آن کمک ميکند.
ـ هنگاميکه کفپوش ثابت فضاي مورد نظر شما طرحدار است، فرشي با طرحهاي خلوت انتخاب کنيد تا تعادل طرح و نقش در کف محيط حفظ شود. مثلاً در صورت امکان استفاده از گبه به لحاظ سبک دکوراسيوني محيط، بهترين انتخاب براي روي کفپوش پارکت آن هم در فضاي مدرن گبه است.
ـ دکوراتورها همواره فرشهاي با طرح افشان را براي فضاهاي کوچک توصيه ميکنند.
ـ انتخاب فرشهاي لچک ترنج براي فضاي معمولي و نسبتاً بزرگ بسيار مناسب است ولي انتخاب فرش خشتي براي اين قبيل مکانها توصيه نميشود، زيرا سبب کوچکتر جلوه کردن محيط ميشود.
* رنگ و انتخاب فرش
براي فضايي با وسعت کم، فرشي با ترکيب رنگي روشن انتخاب کنيد. اين مسأله در مورد مکانهاي با محدوديت نور کافي نيز توصيه ميشود. هر چه کف زمين روشنتر باشد، فضا بزرگتر و نوراني تر جلوه ميکند.
در ضمن به هنگام انتخاب رنگ فرش، به پالت رنگي موجود در فضا شامل رنگ ديوارها، پارچه روکش مبلمان، پردهها و حتي رنگ چوب لوازم و از همه مهمتر رنگ کفپوش، توجه کنيد. حفظ هماهنگي ميان طرح و رنگ فرش انتخابي و ديگر عناصر يک فضا از جمله مهمترين موارد در انتخاب فرش مناسب است.
* کاربرد محيط و فرش مناسب
اين که فرش مورد نياز در چه مکاني و با چه کاربردي پهن ميشود، در انتخاب تعيين کننده است. مثلاً براي فضاهاي پر رفت وآمد مثل اتاق نشيمن و فضاي ورودي خانه، فرشهاي روشن و با بافت ظريف و به اصطلاح رج بالا انتخاب نکنيد. اين گونه فرشها در اين مکانها در معرض آسيب ديدگي بيشتري قرار ميگيرند.
منبع :http://ravand.javanblog.com/