دوربين‌هاي عكاسي فعلي با دارا بودن ظاهر زيبا و فريبند‌ه، بسياري از افراد را به عكس گرفتن و كاركردن با آن‌ها ترغيب مي‌كنند. بيشتر دوربين‌هاي عكاسي مجهز و پيشرفته هستند و كار كردن با آن‌ها به گونه‌اي سهل و آسان شده است. با اين حال بايد اين موضوع را به خاطر سپرد كه اين عكاس است كه عكس مي‌گيرد نه دوربين! براي گرفتن عكس‌هاي زيبا و جذاب فراگرفتن برخي نكات الزامي به نظر مي‌رسد. در اين شماره به شرح و بيان نكاتي مختصر مي‌پردازيم تا با كمك آن‌ها بتوان عكس‌هايي زيبا، باكيفيت و ماندگار گرفت و لحظه‌هاي زيبا را جذاب‌تر به ثبت رساند.
● نكات كلي عكاسي
▪ عكس بگيريد: اولين قدم براي گرفتن عكسي زيبا و قشنگ اين است كه دوربين را برداريد و شروع به عكس گرفتن كنيد. عكاسي نيز مانند ساير مهارت‌ها نياز به تمرين و ممارست دارد. بايد تا اندازه‌اي عكس بگيريد كه نقاط قوت و ضعف خود را دريابيد.
▪ عكس خود را نقد كنيد: عكس‌هايي را كه تا به حال گرفته‌ايد با ديد موشكافانه بررسي كنيد و توجه داشته باشي كه اگر اين عكس‌ها كنار يكديگر قرار بگيرند چه چيزي را به شما نشان خواهند داد. سعي كنيد از يك موضوع چندين عكس در جهت‌هاي متفاوت بگيريد.
به عكس‌هاي گرفته شده ديگر عكاسان نگاهي بياندازيد: به منظور الهام گرفتن مي‌توانيد به عكس‌هاي گرفته شده توسط ديگر عكاسان نگاهي بياندازيد. به نمايشگاه‌هاي عكاسي برويد يا كتاب‌هاي مرتبط با اين موضوع را ورق بخوانيد.
▪ عكس بگيريد: پس از انجام مراحل ۱، ۲ و رفتن به نمايشگاه‌هاي عكاسي و مشاهده عكس‌هاي عكاسان حرفه‌اي، دوباره بيرون برويد و عكس بگيريد.
در خصوص ديدگاه ساير عكاسان در خصوص كمپوزيسيون (كادربندي در عكاسي) اطلاعاتي جمع‌آوري كنيد.
ادوارد وستون (Edward Weston) –عكاس آمريكايي- معتقد است كادربندي، قوي‌ترين روش ديدن است و هنري كارتير برسون (Henri Cartier- Bresson) -از پيشتازان هنر عكاسي در جهان- مي‌گويد: "چشم ما بايد پيوسته در حال اندازه‌گيري و ارزيابي باشد. با اندكي خم كردن زانوها مي‌توان پرسپكتيو را تغيير داد و با اندك تغييري كه به زاويه سر مي‌دهيم زاويه كادر و نوع كادربندي تغيير خواهد كرد و معناي متفاوتي را القا خواهد كرد. تقريبا به طور همزمان با دور و نزديك كردن دوربين به سوژه مي‌توان دكمه شاتر را فشرد. مي‌توانيم جزئيات را به گونه‌اي تغيير دهيم كه مشخص شود سوژه، خود را به ما تحميل كرده است يا ما توانسته‌ايم سوژه را شكار كنيم."
▪ باز هم عكس بگيريد: براي گرفتن عكس بهتر، به طور جدي به ديد قوي داشتن توجه داشته باشيد. زانوهاي خود را خم و كمي سر خود را متمايل كنيد، از تمام زاويه‌ها و جهت‌ها به سوژه نگاه بياندازيد و با توجه به نكته‌هاي آموزش داده شده عكس بگيريد تا بتوانيد بهترين و قوي‌ترين ديد را داشته باشيد.
● عكاسي با دوربين ديجيتال
▪ شناخت دوربين: به طور معمول افراد، زماني كه دوربين خود را خريداري مي‌كنند نگاهي به دفترچه راهنماي آن مي‌اندازند و با كسب اطلاعات مختصري در خصوص كارايي، ديگر هيچ‌گاه به سراغ آن نمي‌روند. داشتن اطلاعات جزئي از دوربين نمي‌تواند تضمين‌كننده استفاده خوب و مناسب از آن باشد. سعي كنيد تمام جزئيات دفترچه راهنماي دوربين را به خوبي مطالعه كنيد. ياد بگيريد كه چگونه مي‌توانيد ميزان نوردهي را كنترل و چگونه از مودهاي مختلف و فلاش دوربين استفاده كنيد.
▪ كار كردن با فلاش: يكي از مهم‌ترين نكته‌هايي كه در خصوص كار با دوربين ديجيتال بايد فرا گرفت توانايي كار كردن با فلاش آن است. اگرچه بيشتر دوربين‌هاي ديجيتال مود خودكار دارند و با تنظيم دوربين روي اين مود نيازي به تنظيم دستي فلاش نيست اما اگر فلاش به طور دستي تنظيم شود تاثير آن روي عكس بيشتر احساس خواهد شد. براي مثال، روشن يا خاموش بودن فلاش به شرايط نوري محيط و داخل يا خارج بودن آن بستگي دارد.
▪ كار كردن با مود ماكرو: اين روزها تمامي دوربين‌هاي ديجيتال به مود ماكرو مجهز شده‌اند. اين مود براي گرفتن عكس از نماي نزديك از سوژه‌هايي مانند گل‌ها و حشرات مناسب است. براي گرفتن عكس ماكرو بهترين اقدام اين است كه سوژه مورد نظر را مشخص كنيد و دوربين را در حالت مود ماكرو قرار دهيد. پس از آن بايد تا حدي كه امكان نزديك شدن يا به اصطلاح كلوزآپ وجود دارد به سوژه نزديك شويد و عكس بگيريد. براي بهتر شدن كار بايد از فوكوس دقيق دوربين روي سوژه اطمينان كسب كرده باشيد.
▪ در نظر گرفتن نوع دوربين: اولين قانون عكاسي اين است كه به نوع دوربين توجه داشته باشيد. از آنجا كه بيشتر دوربين‌هاي ديجيتال به صفحه‌نمايش LCD مجهز هستند بنابراين مي‌توان از آن‌ها براي كادربندي و مشخص كردن محدوده كادر و سوژه استفاده كرد. بهترين كار براي گرفتن عكس‌هايي با كادربندي مناسب اين است كه به خطوط افقي -كه از طريق صفحه نمايش مي‌توان آن‌ها را ديد – توجه كرد.
▪ استفاده از سه پايه: به منظور داشتن عكس‌هاي باكيفيت، استفاده از سه پايه در عكاسي از اهميت بالايي برخوردار است. ممكن است اين سوال مطرح شود كه در چه مواقعي بايد از سه پايه استفاده كرد؟ كاربرد سه پايه در شرايطي توصيه مي‌شود كه نور محيط خيلي كم باشد يا اينكه قرار باشد از سوژه‌هاي در حال حركت عكس گرفته شود. براي مثال، اگر قرار است از خيابان‌هاي شهر در شب، عكس گرفته شود بايد از سه پايه استفاده شود. بنابراين هميشه به دنبال سه پايه‌اي باشيد كه بتوانيد آن را به راحتي حمل كنيد.
▪ كار با ايزو: وجود ايزو در دوربين از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. ايزو ميزان حساسيت دوربين به نور را مشخص مي‌كند. اگر قرار است از سوژه‌هاي ثابت مانند گل عكس گرفته شود بهتر است از ايزو پايين استفاده كنيد. ايزو پايين به دوربين مي‌دهد كه از سرعت شاتر طولاني‌تري استفاده كند و عكس واضح و باكيفيتي ارايه دهد. اگر در نظر داريد از سوژ‌ه‌اي متحرك عكس بگيريد، مانند كودكي كه در حال بازي با وسايلتان است بايد از ايزو بالاتر (مثلا ۴۰۰) استفاده كنيد. اين مسئله را در نظر داشته باشيد كه ايزو بالاتر يعني داشتن سرعت شاتر سريع‌تر و نور كمتر كه ممكن است موجب نويز‌هايي در عكس شود.
▪ برخورداري از حافظه مناسب: درست مانند دوربين‌هاي قديمي كه بايد تعداد فرصت‌هاي باقي مانده از فيلم موجود در آن را، براي عكاسي در نظر مي‌گرفتيم در دوربين‌هاي ديجيتال امروزي نيز بايد ميزان حافظه را در نظر داشته باشيم. در اينجا به مواردي از ميزان تقريبي ظرفيت حافظه دوربين اشاره شده است.
ـ دوربين‌هاي ۲ مگاپيكسل، حداقل به يك كارت حافظه ۶۴ مگابايتي نياز دارند.
ـ دوربين‌هاي ۳ مگاپيكسل، حداقل به يك كارت حافظه ۱۲۸ مگابايتي نياز دارند.
ـ دوربين‌هاي ۴ مگاپيكسل، حداقل به يك كارت حافظه ۲۵۶ مگابايتي نياز دارند.
ـ دوربين‌هاي ۵ مگاپيكسل و بالاتر، حداقل به يك كارت حافظه ۵۱۲ مگابايتي يا يك گيگابايتي نياز دارند.
در پايان بايد به اين نكته اشاره كرد كه هر اندازه دوربين ديجيتال از امكانات و تكنولوژي‌هاي مدرن و امروزي برخوردار باشد باز اين شما هستيد كه براي گرفتن عكس‌هاي زيبا و باكيفيت بايد برخي نكات عكاسي را فرا بگيريد. با در نظر گرفتن نكات ذكر شده و به كاربردن آن‌ها در عكاسي مي‌توان به مرور سطح كيفي عكس‌ها را ارتقا بخشيد.
● نكات كلي عكاسي
▪ عكس بگيريد: اولين قدم براي گرفتن عكسي زيبا و قشنگ اين است كه دوربين را برداريد و شروع به عكس گرفتن كنيد. عكاسي نيز مانند ساير مهارت‌ها نياز به تمرين و ممارست دارد. بايد تا اندازه‌اي عكس بگيريد كه نقاط قوت و ضعف خود را دريابيد.
▪ عكس خود را نقد كنيد: عكس‌هايي را كه تا به حال گرفته‌ايد با ديد موشكافانه بررسي كنيد و توجه داشته باشي كه اگر اين عكس‌ها كنار يكديگر قرار بگيرند چه چيزي را به شما نشان خواهند داد. سعي كنيد از يك موضوع چندين عكس در جهت‌هاي متفاوت بگيريد.
به عكس‌هاي گرفته شده ديگر عكاسان نگاهي بياندازيد: به منظور الهام گرفتن مي‌توانيد به عكس‌هاي گرفته شده توسط ديگر عكاسان نگاهي بياندازيد. به نمايشگاه‌هاي عكاسي برويد يا كتاب‌هاي مرتبط با اين موضوع را ورق بخوانيد.
▪ عكس بگيريد: پس از انجام مراحل ۱، ۲ و رفتن به نمايشگاه‌هاي عكاسي و مشاهده عكس‌هاي عكاسان حرفه‌اي، دوباره بيرون برويد و عكس بگيريد.
در خصوص ديدگاه ساير عكاسان در خصوص كمپوزيسيون (كادربندي در عكاسي) اطلاعاتي جمع‌آوري كنيد.
ادوارد وستون (Edward Weston) –عكاس آمريكايي- معتقد است كادربندي، قوي‌ترين روش ديدن است و هنري كارتير برسون (Henri Cartier- Bresson) -از پيشتازان هنر عكاسي در جهان- مي‌گويد: "چشم ما بايد پيوسته در حال اندازه‌گيري و ارزيابي باشد. با اندكي خم كردن زانوها مي‌توان پرسپكتيو را تغيير داد و با اندك تغييري كه به زاويه سر مي‌دهيم زاويه كادر و نوع كادربندي تغيير خواهد كرد و معناي متفاوتي را القا خواهد كرد. تقريبا به طور همزمان با دور و نزديك كردن دوربين به سوژه مي‌توان دكمه شاتر را فشرد. مي‌توانيم جزئيات را به گونه‌اي تغيير دهيم كه مشخص شود سوژه، خود را به ما تحميل كرده است يا ما توانسته‌ايم سوژه را شكار كنيم."
▪ باز هم عكس بگيريد: براي گرفتن عكس بهتر، به طور جدي به ديد قوي داشتن توجه داشته باشيد. زانوهاي خود را خم و كمي سر خود را متمايل كنيد، از تمام زاويه‌ها و جهت‌ها به سوژه نگاه بياندازيد و با توجه به نكته‌هاي آموزش داده شده عكس بگيريد تا بتوانيد بهترين و قوي‌ترين ديد را داشته باشيد.
● عكاسي با دوربين ديجيتال
▪ شناخت دوربين: به طور معمول افراد، زماني كه دوربين خود را خريداري مي‌كنند نگاهي به دفترچه راهنماي آن مي‌اندازند و با كسب اطلاعات مختصري در خصوص كارايي، ديگر هيچ‌گاه به سراغ آن نمي‌روند. داشتن اطلاعات جزئي از دوربين نمي‌تواند تضمين‌كننده استفاده خوب و مناسب از آن باشد. سعي كنيد تمام جزئيات دفترچه راهنماي دوربين را به خوبي مطالعه كنيد. ياد بگيريد كه چگونه مي‌توانيد ميزان نوردهي را كنترل و چگونه از مودهاي مختلف و فلاش دوربين استفاده كنيد.
▪ كار كردن با فلاش: يكي از مهم‌ترين نكته‌هايي كه در خصوص كار با دوربين ديجيتال بايد فرا گرفت توانايي كار كردن با فلاش آن است. اگرچه بيشتر دوربين‌هاي ديجيتال مود خودكار دارند و با تنظيم دوربين روي اين مود نيازي به تنظيم دستي فلاش نيست اما اگر فلاش به طور دستي تنظيم شود تاثير آن روي عكس بيشتر احساس خواهد شد. براي مثال، روشن يا خاموش بودن فلاش به شرايط نوري محيط و داخل يا خارج بودن آن بستگي دارد.
▪ كار كردن با مود ماكرو: اين روزها تمامي دوربين‌هاي ديجيتال به مود ماكرو مجهز شده‌اند. اين مود براي گرفتن عكس از نماي نزديك از سوژه‌هايي مانند گل‌ها و حشرات مناسب است. براي گرفتن عكس ماكرو بهترين اقدام اين است كه سوژه مورد نظر را مشخص كنيد و دوربين را در حالت مود ماكرو قرار دهيد. پس از آن بايد تا حدي كه امكان نزديك شدن يا به اصطلاح كلوزآپ وجود دارد به سوژه نزديك شويد و عكس بگيريد. براي بهتر شدن كار بايد از فوكوس دقيق دوربين روي سوژه اطمينان كسب كرده باشيد.
▪ در نظر گرفتن نوع دوربين: اولين قانون عكاسي اين است كه به نوع دوربين توجه داشته باشيد. از آنجا كه بيشتر دوربين‌هاي ديجيتال به صفحه‌نمايش LCD مجهز هستند بنابراين مي‌توان از آن‌ها براي كادربندي و مشخص كردن محدوده كادر و سوژه استفاده كرد. بهترين كار براي گرفتن عكس‌هايي با كادربندي مناسب اين است كه به خطوط افقي -كه از طريق صفحه نمايش مي‌توان آن‌ها را ديد – توجه كرد.
▪ استفاده از سه پايه: به منظور داشتن عكس‌هاي باكيفيت، استفاده از سه پايه در عكاسي از اهميت بالايي برخوردار است. ممكن است اين سوال مطرح شود كه در چه مواقعي بايد از سه پايه استفاده كرد؟ كاربرد سه پايه در شرايطي توصيه مي‌شود كه نور محيط خيلي كم باشد يا اينكه قرار باشد از سوژه‌هاي در حال حركت عكس گرفته شود. براي مثال، اگر قرار است از خيابان‌هاي شهر در شب، عكس گرفته شود بايد از سه پايه استفاده شود. بنابراين هميشه به دنبال سه پايه‌اي باشيد كه بتوانيد آن را به راحتي حمل كنيد.
▪ كار با ايزو: وجود ايزو در دوربين از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. ايزو ميزان حساسيت دوربين به نور را مشخص مي‌كند. اگر قرار است از سوژه‌هاي ثابت مانند گل عكس گرفته شود بهتر است از ايزو پايين استفاده كنيد. ايزو پايين به دوربين مي‌دهد كه از سرعت شاتر طولاني‌تري استفاده كند و عكس واضح و باكيفيتي ارايه دهد. اگر در نظر داريد از سوژ‌ه‌اي متحرك عكس بگيريد، مانند كودكي كه در حال بازي با وسايلتان است بايد از ايزو بالاتر (مثلا ۴۰۰) استفاده كنيد. اين مسئله را در نظر داشته باشيد كه ايزو بالاتر يعني داشتن سرعت شاتر سريع‌تر و نور كمتر كه ممكن است موجب نويز‌هايي در عكس شود.
▪ برخورداري از حافظه مناسب: درست مانند دوربين‌هاي قديمي كه بايد تعداد فرصت‌هاي باقي مانده از فيلم موجود در آن را، براي عكاسي در نظر مي‌گرفتيم در دوربين‌هاي ديجيتال امروزي نيز بايد ميزان حافظه را در نظر داشته باشيم. در اينجا به مواردي از ميزان تقريبي ظرفيت حافظه دوربين اشاره شده است.
ـ دوربين‌هاي ۲ مگاپيكسل، حداقل به يك كارت حافظه ۶۴ مگابايتي نياز دارند.
ـ دوربين‌هاي ۳ مگاپيكسل، حداقل به يك كارت حافظه ۱۲۸ مگابايتي نياز دارند.
ـ دوربين‌هاي ۴ مگاپيكسل، حداقل به يك كارت حافظه ۲۵۶ مگابايتي نياز دارند.
ـ دوربين‌هاي ۵ مگاپيكسل و بالاتر، حداقل به يك كارت حافظه ۵۱۲ مگابايتي يا يك گيگابايتي نياز دارند.
در پايان بايد به اين نكته اشاره كرد كه هر اندازه دوربين ديجيتال از امكانات و تكنولوژي‌هاي مدرن و امروزي برخوردار باشد باز اين شما هستيد كه براي گرفتن عكس‌هاي زيبا و باكيفيت بايد برخي نكات عكاسي را فرا بگيريد. با در نظر گرفتن نكات ذكر شده و به كاربردن آن‌ها در عكاسي مي‌توان به مرور سطح كيفي عكس‌ها را ارتقا بخشيد.