چگونگی برخورد با مردم را از پیامبر بیاموزیم!!

[TAHEREH]

در احادیث پیرامون چگونگی احترام نهادن پیامبر اكرم (ص) به مردم و مظاهر آن نكات جالبی بیان شده است كه به طور خلاصه می‌توان گفت:

ـ آن حضرت به هیچ كس با انگشت خود اشاره نمی‌كرد بلكه با تمام دست اشاره می‌فرمود.

ـ هر گاه كسی در كنارش نشسته بود و با ایشان سخن می‌گفت تنها چهره‌اش را به سوی او برنمی‌گرداند بلكه با تمام بدن به او رو به رو می كرد.
ـ وقتی با كسی دست می‌داد تا طرف مقابل دست خود را نمی‌كشید آن حضرت اقدام به این كار نمی‌كرد.
ـ هر گاه یكی از اصحابش بر آن حضرت وارد می‌شد به احترام او برمی‌خاست و ردای خود را برایش پهن می‌كرد و برای كسی كه به حضور ایشان می‌رسید جامه‌اش را می‌گستراند تا بر آن بنشیند و متكای خود را به او می‌داد.
ـ نگاه‌های خود را میان مردم به تساوی تقسیم می‌كرد.
ـ هر گاه سواره بود اجاره نمی‌داد كسی پیاده همراهش برود و او را در كنار خود بر مركب سوار می‌كرد.

امام حسن (ع) در توصیف مجلس پیامبر (ص) چنین می‌فرمایند:

«بهره هر یک از همنشینانش را ادا می‌کرد تا آنجا که همنشین او گمان نمی‌کرد، کسی نزد رسول خدا (ص) از او گرامی‌تر باشد ... مجلس او مجلس شکیبایی، حیا، راستی و امانتداری بود، و در آن صدایی بلند نمی‌شد و سخن زشتی بر زبان رانده نمی‌شد و خظاهای این و آن گفته نمی‌شد. همه [در مجلس] او برابر بودند و باتقوا بر یکدیگر برتری داده می‌شدند، و فروتن بودند و بزرگ‌ترها را گرامی می‌داشتند و با کوچک‌ترها مهربان بودند و نیازمند را بر خود ترجیح می‌دادند و بیگانه را پاس می‌داشتند». [1]


در جایی دیگر پیرامون رفتار کریمانه پیامبر (ص) با مردمان چنین نقل شده است: « ... [رسول خدا (ص)] به هر کس می‌رسید، نخست سلام می‌کرد و هر کس برای خواسته‌ای نزد او می‌آمد، در انجام دادن کار وی بردباری می‌کرد [تا خواسته‌اش برآورده شود] یا آن شخص خود منصرف گردد. هرگز نشد که کسی دست پیامبر (ص) را بگیرد و آن حضرت جلوتر از طرف، دست خود را از دست وی بکشد و چون به مرد مسلمانی می‌رسید، ابتدا با او مصافحه می‌کرد و چون مشغول نماز بود و کسی در کنارش می‌نشست، نماز خود را کوتاه می‌ساخت و به او رو می‌کرد و می‌فرمود: آیا حاجتی داری؟ ... هر کس بر وی داخل می‌شد، او را تکریم می‌کرد، چنانکه گاهی لباس خود را زیر او پهن می‌کرد یا او را بر جایگاه خود می‌نشاند ... ».[2]

در روایتی از سلمان فارسی چنین آمده است:

از سلمان فارسی: «بر پیغمبر (ص) داخل شدم و حضرت بر بالشی تكیه كرده بود و آن را به طرف من قرار داد و فرمود یا سلمان هیچ مسلمانی بر مسلمانی وارد نشود كه به احترامش پشتی گذارد جز اینكه خدا او را بیامرزد».[3]

این تکریم و بزرگداشت در جای جای زندگی پیامبر اکرم (ص) نمود دارد. ایشان در هنگام غذا خوردن همواره توجه به حال دیگران داشته و خدمتکاران و بردگان را نیز با خود شریک می‌نمودند.


در روایات احترام گذاردن به دیگران یكی از حقوق مسلمانان و افراد در اجتماع بیان شده است كه هر فردی باید آن را عمل كند. پیامبر (ص) می‌فرمایند: «حق مسلمان بر مسلمان است که اگر دید برادرش می‌خواهد بنشیند [احترامش کند و] بلند شود و برایش جا باز کند». پیروزى پیامبر اسلام (ص) هر چند با تایید و امداد الهى بود، ولى عوامل زیادى از نظر ظاهر داشت كه یكى از مهم‌ترین آن‌ها جاذبه اخلاقى پیامبر (ص) بود. آن چنان صفات عالى انسانى و مكارم اخلاق در او جمع بود كه دشمنان سرسخت را تحت تاثیر قرار مى‏ داد، و به تسلیم وادار مى‏ كرد، و دوستان را سخت مجذوب مى‏ ساخت. كه اگر این را معجزه اخلاقى پیامبر (ص) بنامیم اغراق نگفته ‏ایم.[5]

آری! با مهربانی و احترام گذاشتن به دیگران ـ بزرگان و کوچکان، زنان و مردان ـ می‌توان کرامت ذاتی در نهاد آدمی را بیدار ساخت و دل‌ها را مجذوب خود نمود.

پی نوشت ها:

[1]. صدوق، محمد بن علی، معانی الاخبار، ص 82 و 83.
[2]. ابن شهر آشوب، مناقب آل علی بن ابی طالب (علیه السلام)، ج ‏1، ص 145.
[3]. طبرسی، حسن بن فضل، مكارم الأخلاق، ص 19.
[4]. نوری، حسین بن محمد تقی، مستدرک الوسائل، ج ‏16، ص 228.
[5]. تفسیر نمونه، ج ‏24، ص 378.

​

منبع:تبیان