گل لادن Garden nasturtium

[پانته آ]

نویسنده: آزاده رشیدی

لادن به جنس Tropaelum و خانواده Tropaeolaceae و راسته Brassicales تعلق دارد و بومی جنوب و مرکز آمریکا است. در جنس گیاه لادن حدود 80 گونه گیاهی وجود دارد که همگی از جمله گیاهان علفی گلدار هستند اما از نظر طول عمر یکساله و یا چند ساله می باشند و به شکل گیاهانی کوتاه قامت(به طول 30 سانتیمتر )، بوته ای و یا به شکل بالارونده (با ساقه هایی با طول بیش از یک متر) رشد می کنند. این گیاه را می توان به شکل کف پوش، حاشیه باغچه ها و یا در گلدان به شکل آویز پرورش داد.
ساقه ها در برخی از انواع گیاهان لادن تا حدودی آبدار هستند و برخی نیز دارای ریشه های غده ای می باشند. برگهای این گیاهان به شکل گرد و یا بیضوی با حاشیه ای تقریبا مواج و به قطر 13-5 سانتیمتر دارد و دمبرگ بلند آنان به میانه برگ متصل است. در برخی از گونه ها دمبرگ توانایی پیچیدن به دور اجسام و کمک به گیاه در بالا رفتن از سایر گیاهان و اجسام را دارد. اگرچه برگها در اکثر انواع گیاه لادن به رنگ سبز ساده هستند اما انواعی نیز وجود دارند که نقاط و نواحی کرم-سفید رنگ نیز بر روی برگها مشاهده می شود.

 

[پانته آ]

گلهای این گیاه معمولا پنج عدد گلبرگ دارد(انواع با گلبرگهای بیشتر نیز تولید شده اند) و به قطر حدود 5-2.5 سانتیمتر است و به رنگهایی هماننند قرمز، صورتی، نارنجی، کرم، زرد به شکل ساده و یا همراه با خطوطی از رنگی دیگر بر روی پهنه برگ وجود دارند. گلها پنچ عدد گلبرگ دارد که سه گلبرگ پایینی کمی از نظر ظاهری با دو گلبرگ بالایی متفاوت هستند. زمان گلدهی این گیاه از اواخر بهار تا نیمه های پاییز است. کاسبرگهای گیاه از قسمت عقب به هم متصل هستند و شکل جالبی را برای گل ایجاد کرده اند. میوه ها نیز از مرداد ماه تا آبان ماه می رسن

 

[پانته آ]

آبیاری: آبیاری زیاد لادن مانع از گلدهی مناسب این گیاه خواهد شد و در چنین شرایطی معمولا برگها بیشتر می شوند همچنین این گیاه اصولا در برابر خاک تا حدودی مقاومت نشان می دهد. اما این به معنی خشکی دادن گیاه نیست . آبیاری کم و نامناسب منجر به کاهش گلدهی ، کم رنگ شدن ساقه ها و زرد شدن برگها می شود. سعی کنید زمانی که سطح خاک رطوبت خود را تا حدود یک سانتیمتری عمق خاک از دست داد نسبت به آبیاری آن اقدام کنید .

نور: لادن به مکانی آفتابی نیاز دارد و وجود نور مستقیم آفتاب برای 6-5 ساعت در طی روز به گلدهی آن کمک می کند. البته برخی از انواع آن در شرایط نیمه سایه و نیمه آفتاب نیز عملکرد خوبی نشان می دهند. این گیاه را می بایست از تابش نور شدید آفتاب در بعد از ظهرهای گرم تابستان محافظت کرد. اما وجود سایه بیش از اندازه و حذف نور مستقیم آفتاب منجر به بزرگتر شدن برگها و کاهش تعداد گلها خواهد شد.


دما: بهترین گلدهی را در دمای حدود 25 درجه دارد . هر مقدار که هوا گرمتر شود عمر گلها نیز کوتاه تر می شود و با فرارسیدن روزهای گرم تابستان و افزایش دما به بیش از 28 درجه سانتیگراد از گلدهی گیاه کاسته می شود به همین دلیل بسیار لازم است تا گیاه را در برابر تابش نور مستقیم آفتاب در بعد از ظهرهای گرم تابستان حفاظت کنیم. مقاومترین نوع گیاه لادن در برابر سرمای زمستان گونه T.polyphyllum از شیلی است که ریشه های آن در زیرزمین می توانند سرما را تا 15- درجه سانتیگراد می رسد زنده بمانند.

خاک: شرایط خاک سبک با زهکش خوب مناسب این گیاه است و در خاکهایی که از نظر مواد غذایی فقیر است نیز رشد می کند. گلدهی این گیاه در خاکهایی که فقیر از مواد غذایی هستند اثبات شده است بنابراین بهتر است که در مخلوط خاکی این گیاه از کود پوسیده دامی و یا خاک برگ استفاده نشود.بکارگیری کود برای این گیاه باید با احتیاط صورت گیرد زیرا غنی بودن محیط رشد آن موجب کاهش گلدهی گیاه لادن می شود. بنابراین بهتر است که اولا از کودهایی که حاوی میزان بیشتری از فسفر در برابر نیتروژن است استفاده کنیم و همچنین میزان غلظت کود را که کارخانه سازنده برای سایر گیاهان زینتی توصیه کرده است به نصف و حتی یک چهارم کاهش داده و سپس استفاده کنیم.

تکثیر: گیاه لادن به آسانی توسط بذر تکثیر می شود فقط مسئله عدم امکان انبار کردن بذر برای مدت طولانی است. بذرها را باید زمانی که تازه هستند کاشت در غیر اینصورت از توانایی جوانه زنی آنان (قوه نامیه) کاسته میشود. زمان کاشت بذرها با توجه به شرایط آب و هوایی از اواخر فروردین ماه الی خرداد ماه است. البته در داخل گلدان و با استفاه از محیط حفاظت شده مانند گلخانه و یا محیط داخلی خانه می توان بذرها را از اواسط اسفند ماه نیز کاشت کرد. برای کاشت بذر از محیطی سبک همانند شن ساده استفاده کرد. عمق مناسب کاشت بذرها نیز حدود 2-1 سانتیمتر است. گلدان حاوی بذر را میتوان در مکانی با دمای 4 درجه سانتیگراد نگهداری کرد تا زمانی که دانهالها ظاهر شوند که معمولا یک ماه طول می کشد و سپس گیاهان جوان را به تدریج به مکانی با دمای بیشترعادت داد. دمای بالا در زمان جوانه زنی بذرها میتواند جوانه زنی را با تاخیر مواجه کند و حتی جلوی آنرا بگیرد.
منابع:

http://www.pfaf.org/user/plant.aspx?LatinName=Tropaeolum+majus

http://plants.usda.gov/core/profile?symbol=TRMA7

http://www.floridata.com/ref/t/trop_maj.cfm