گاهی اوقات برای به موقع رسیدن سر کار و یا هر جای دیگری، زنگ ساعت خود را کوک می کنید تا از خواب بیدار شوید. اما قبل از آنکه از خواب سیر شوید، ساعتتان زنگ می زند و شما زنگ آن را خاموش می کنید و می خوابید و در نهایت دیرتر از خواب بیدار می شوید و دیر به سر کارتان می رسید. در حقیقت، یک عامل مهم برای راحت بیدار شدن از خواب در صبح زود، ریتم شبانه روزی و یا ساعت داخلی بدن است. اگر برای شما سخت است که صبح زود بیدار شوید، این مطلب را بخوانید!
۱ – علت بیدار شدن در صبح زود را بدانید
برای انجام هر کاری از جمله سر یک ساعت مشخصی بیدار شدن از خواب، باید دلیل مشخصی وجود داشته باشد؛ مثلا آیا می خواهید با خانواده خود صبحانه بخورید؟ یا می خواهید کمی ورزش کنید؟ یا اینکه می خواهید خود را برای یک روز خوب آماده کنید و یا از استرس ناشی از دیر رسیدن به محل کار خسته شده اید. بعد از اینکه دلیل بیدار شدنتان در صبح زود معلوم شد، راجع به آن با خانواده خود صحبت کنید، زیرا آنها نیز همانند ساعت زنگ دار می توانند به شما در بیدار شدن کمک کنند.
۲ – راجع به کارهای صبح روز بعد فکر کنید
وقتی فهمیدید بعد از بیدار شدن از خواب، چه کار باید انجام دهید، می توانید کاری کنید که بیشتر بخوابید. با کاهش فعالیت های صبح روز بعد، می توانید ساعت زنگدار خود را چند دقیقه دیرتر کوک کنید. اگر تصمیم دارید با اعضای خانواده خود صبحانه بخورید، شب قبل وسایل سر کار یا مدرسه خود را مرتب کنید.
۳ – ساعت داخلی بدن خود را بشناسید
اگر شب ها دیر بخوابید و صبح با ساعت زنگ دار بیدار شوید، ممکن است ندانید بدنتان به چند ساعت خواب نیاز دارد. به طور کلی بدن، با روش های خاصی ساعات خواب خود را تنظیم می کند، مثل پایین آمدن ناگهانی درجه حرارت بدن، کاهش ضربان قلب و ترشح هورمون ملاتونین در خون ۱ تا ۲ ساعت قبل از خواب. بیشترین این تغییرات در ساعت ۳ تا ۴ صبح رخ می دهد. سپس بدن خود را برای بیدار شدن آماده می کند. پس یکی از بهترین کارها برای بیدار شدن در صبح زود این است که شب ها ۷ تا ۸ ساعت بخوابید؛ مثلا اگر می خواهید ساعت ۶ صبح بیدار شوید و ساعت را برای این ساعت کوک کرده اید، باید ساعت ۱۰ شب بخوابید. این کار را چند هفته انجام دهید، بعد می بینید که بدون ساعت زنگ دار هم می توانید از خواب بیدار شوید.
۴ – تحت نظر پزشک ملاتونین مصرف کنید
بدن به طور خودکار هورمون ملاتونین را برای خوابیدن ترشح می کند. هورمون ملاتونین را هورمون خواب می گویند. شما می توانید تحت نظر پزشک از مکمل های حاوی ملاتونین نیز برای کمک به ساعت درونی بدنتان استفاده کنید. بعد از چند شب مصرف این مکمل، شما زود به خواب می روید و زود از خواب بیدار می شوید. اما این را باید بدانید که ملاتونین برای همه کم خوابی ها مناسب نیست و در برخی مصرف کنندگان، خواب آلودگی در روز بعد دیده شده است. افراد مبتلا به بیماری های خودایمنی، دیابتی ها، افراد مصرف کننده قرص های ضدبارداری، داروهای گشادکننده عروق، داروهای آرامبخش و برخی داروهای فشارخون نباید خودسرانه اقدام به مصرف مکمل ملاتونین نمایند و حتما باید با پزشک در این رابطه مشورت کنند.
۵ – قبل از رفتن به رختخواب، تلویزیون نبینید
یکی از راه هایی که می توان صبح زود بیدار شد، این است که به مقدار کافی شب ها بخوابید و قبل از خواب آرامش داشته باشید. اگر قبل از خواب، تلویزیون ببینید یا با کامپیوتر کار کنید، به سختی می خوابید. حداقل یک ساعت قبل از رفتن به رختخواب، از این وسایل استفاده نکنید.
۶ – نور روشنی را در اول صبح ببینید
همانطور که گفته شد، تماشای تلویزیون قبل از خواب، باعث می شود به سختی به خواب بروید. اما تماشای تلویزیون ۱ تا ۲ ساعت بعد از بیدار شدن، می تواند به تنظیم ساعت بدن کمک کند و اینطوری می دانید که زمان بیدار شدن است. در روزهای آفتابی، با تابش نور خورشید بیدار شوید و در روزهای ابری، توسط نورهای مصنوعی از خواب بیدار شوید. پیاده روی کردن در صبح زود و یا خوردن صبحانه در هوای آزاد، باعث بهتر شدن خلق و خو و بهتر خوابیدن در شب می شود.
۷ – کارهای شب خود را بررسی کنید ببینید
چه چیزی در شب با برنامه خواب و بیداری شما تداخل می کند. شما باید مجددا فعالیت هایتان را برنامه ریزی کنید، برای مثال اگر تنها زمانی که می توانید به کلاس ورزشی بروید، بعد از خوردن شام است، باید بدانید که این کار می تواند باعث کم خوابی شما گردد. پس بهتر است صبح زود، ورزش کنید. بر اساس ارزیابی موسسه خواب، حدود ۱ نفر از ۴ نفر فرد بزرگسال معتقدند که برنامه های کاری آنها باعث می شود که خواب کافی نداشته باشند.
۸ – کیفیت خواب خود را بسنجید
اختلالات خواب همانند آپنه خواب و یا آلرژی ها و افسردگی ها می توانند باعث پایین آمدن کیفیت خواب شوند. اگر شما به سختی می خوابید و به سختی از خواب بیدار می شوید و در طول روز خسته و خواب آلود هستید، نشاندهنده پایین آمدن کیفیت خواب شما می باشد. بهتر است نزد یک پزشک بروید تا ببینید مشکل کم خوابی شما مربوط به یک بیماری است یا نه.
۹ – ساعت زنگ دار را دورتر قرار دهید
اگر ساعت زنگدار را نزدیک رختخواب خود بگذارید، موقع زنگ زدن بدون برداشتن سر از بالش می توانید آن را خاموش کنید و دوباره بخوابید. بنابراین بهتر است ساعت زنگ دار را کمی دورتر از رختخواب خود بگذارید تا وقتی زنگ زد، مجبور شوید از جایتان بلند شوید و آن را خاموش کنید. با این کار کمی هوشیار می شوید و می توانید دیگر نخوابید.
۱۰ – نظم خواب و بیداری را در تعطیلات نیز رعایت کنید
اگر شب های جمعه تا دیروقت بیدار بمانید و روز جمعه به دلیل تعطیل بودن، دیر از خواب بیدار شوید، با این کار نظم خوابیدن و ساعت درونی بدن شما به هم می ریزد و تمامی هفته بعد، خواب‌آلود خواهید بود. لذا در روزهای تعطیل هم مانند سایر روزهای هفته، سر همان ساعت مشخص بخوابید (دیر نخوابید) و سر همان ساعت معین بیدار شوید تا تنظیم ساعت داخلی بدن شما به هم نریزد. بر اساس تحقیقات، داشتن یک خواب خوب در تعطیلات باعث خوب خوابیدن و خوب بیدار شدن در طی هفته بعد می گردد.
۱ – علت بیدار شدن در صبح زود را بدانید
برای انجام هر کاری از جمله سر یک ساعت مشخصی بیدار شدن از خواب، باید دلیل مشخصی وجود داشته باشد؛ مثلا آیا می خواهید با خانواده خود صبحانه بخورید؟ یا می خواهید کمی ورزش کنید؟ یا اینکه می خواهید خود را برای یک روز خوب آماده کنید و یا از استرس ناشی از دیر رسیدن به محل کار خسته شده اید. بعد از اینکه دلیل بیدار شدنتان در صبح زود معلوم شد، راجع به آن با خانواده خود صحبت کنید، زیرا آنها نیز همانند ساعت زنگ دار می توانند به شما در بیدار شدن کمک کنند.
۲ – راجع به کارهای صبح روز بعد فکر کنید
وقتی فهمیدید بعد از بیدار شدن از خواب، چه کار باید انجام دهید، می توانید کاری کنید که بیشتر بخوابید. با کاهش فعالیت های صبح روز بعد، می توانید ساعت زنگدار خود را چند دقیقه دیرتر کوک کنید. اگر تصمیم دارید با اعضای خانواده خود صبحانه بخورید، شب قبل وسایل سر کار یا مدرسه خود را مرتب کنید.
۳ – ساعت داخلی بدن خود را بشناسید
اگر شب ها دیر بخوابید و صبح با ساعت زنگ دار بیدار شوید، ممکن است ندانید بدنتان به چند ساعت خواب نیاز دارد. به طور کلی بدن، با روش های خاصی ساعات خواب خود را تنظیم می کند، مثل پایین آمدن ناگهانی درجه حرارت بدن، کاهش ضربان قلب و ترشح هورمون ملاتونین در خون ۱ تا ۲ ساعت قبل از خواب. بیشترین این تغییرات در ساعت ۳ تا ۴ صبح رخ می دهد. سپس بدن خود را برای بیدار شدن آماده می کند. پس یکی از بهترین کارها برای بیدار شدن در صبح زود این است که شب ها ۷ تا ۸ ساعت بخوابید؛ مثلا اگر می خواهید ساعت ۶ صبح بیدار شوید و ساعت را برای این ساعت کوک کرده اید، باید ساعت ۱۰ شب بخوابید. این کار را چند هفته انجام دهید، بعد می بینید که بدون ساعت زنگ دار هم می توانید از خواب بیدار شوید.
۴ – تحت نظر پزشک ملاتونین مصرف کنید
بدن به طور خودکار هورمون ملاتونین را برای خوابیدن ترشح می کند. هورمون ملاتونین را هورمون خواب می گویند. شما می توانید تحت نظر پزشک از مکمل های حاوی ملاتونین نیز برای کمک به ساعت درونی بدنتان استفاده کنید. بعد از چند شب مصرف این مکمل، شما زود به خواب می روید و زود از خواب بیدار می شوید. اما این را باید بدانید که ملاتونین برای همه کم خوابی ها مناسب نیست و در برخی مصرف کنندگان، خواب آلودگی در روز بعد دیده شده است. افراد مبتلا به بیماری های خودایمنی، دیابتی ها، افراد مصرف کننده قرص های ضدبارداری، داروهای گشادکننده عروق، داروهای آرامبخش و برخی داروهای فشارخون نباید خودسرانه اقدام به مصرف مکمل ملاتونین نمایند و حتما باید با پزشک در این رابطه مشورت کنند.
۵ – قبل از رفتن به رختخواب، تلویزیون نبینید
یکی از راه هایی که می توان صبح زود بیدار شد، این است که به مقدار کافی شب ها بخوابید و قبل از خواب آرامش داشته باشید. اگر قبل از خواب، تلویزیون ببینید یا با کامپیوتر کار کنید، به سختی می خوابید. حداقل یک ساعت قبل از رفتن به رختخواب، از این وسایل استفاده نکنید.
۶ – نور روشنی را در اول صبح ببینید
همانطور که گفته شد، تماشای تلویزیون قبل از خواب، باعث می شود به سختی به خواب بروید. اما تماشای تلویزیون ۱ تا ۲ ساعت بعد از بیدار شدن، می تواند به تنظیم ساعت بدن کمک کند و اینطوری می دانید که زمان بیدار شدن است. در روزهای آفتابی، با تابش نور خورشید بیدار شوید و در روزهای ابری، توسط نورهای مصنوعی از خواب بیدار شوید. پیاده روی کردن در صبح زود و یا خوردن صبحانه در هوای آزاد، باعث بهتر شدن خلق و خو و بهتر خوابیدن در شب می شود.
۷ – کارهای شب خود را بررسی کنید ببینید
چه چیزی در شب با برنامه خواب و بیداری شما تداخل می کند. شما باید مجددا فعالیت هایتان را برنامه ریزی کنید، برای مثال اگر تنها زمانی که می توانید به کلاس ورزشی بروید، بعد از خوردن شام است، باید بدانید که این کار می تواند باعث کم خوابی شما گردد. پس بهتر است صبح زود، ورزش کنید. بر اساس ارزیابی موسسه خواب، حدود ۱ نفر از ۴ نفر فرد بزرگسال معتقدند که برنامه های کاری آنها باعث می شود که خواب کافی نداشته باشند.
۸ – کیفیت خواب خود را بسنجید
اختلالات خواب همانند آپنه خواب و یا آلرژی ها و افسردگی ها می توانند باعث پایین آمدن کیفیت خواب شوند. اگر شما به سختی می خوابید و به سختی از خواب بیدار می شوید و در طول روز خسته و خواب آلود هستید، نشاندهنده پایین آمدن کیفیت خواب شما می باشد. بهتر است نزد یک پزشک بروید تا ببینید مشکل کم خوابی شما مربوط به یک بیماری است یا نه.
۹ – ساعت زنگ دار را دورتر قرار دهید
اگر ساعت زنگدار را نزدیک رختخواب خود بگذارید، موقع زنگ زدن بدون برداشتن سر از بالش می توانید آن را خاموش کنید و دوباره بخوابید. بنابراین بهتر است ساعت زنگ دار را کمی دورتر از رختخواب خود بگذارید تا وقتی زنگ زد، مجبور شوید از جایتان بلند شوید و آن را خاموش کنید. با این کار کمی هوشیار می شوید و می توانید دیگر نخوابید.
۱۰ – نظم خواب و بیداری را در تعطیلات نیز رعایت کنید
اگر شب های جمعه تا دیروقت بیدار بمانید و روز جمعه به دلیل تعطیل بودن، دیر از خواب بیدار شوید، با این کار نظم خوابیدن و ساعت درونی بدن شما به هم می ریزد و تمامی هفته بعد، خواب‌آلود خواهید بود. لذا در روزهای تعطیل هم مانند سایر روزهای هفته، سر همان ساعت مشخص بخوابید (دیر نخوابید) و سر همان ساعت معین بیدار شوید تا تنظیم ساعت داخلی بدن شما به هم نریزد. بر اساس تحقیقات، داشتن یک خواب خوب در تعطیلات باعث خوب خوابیدن و خوب بیدار شدن در طی هفته بعد می گردد.