خاورميانه را به جرات ميتوان مهد تمدن باستان ناميد؛ منطقهاي غوطهور در تاريخ كه گنجينههايي گرانبهاتر از آنچه امروز در جهان به چشم ميخورد را در خود جاي داده است. آنچه در ادامه ميخوانيم معرفي ۱۰ نمونه از بناها و مناطق تاريخي و باستاني خاورميانه است كه از آنها به عنوان بزرگترين عجايب باستان نام برده شده است.
بيتالمقدس، فلسطين
شهر بيتالمقدس و مسجدالاقصي كه محل معراج پيامبر عظيمالشان اسلام است، در بين اديان مختلف اسلام، مسيحيت و يهود از تقدس و احترام بسيار زيادي برخوردار است. با توجه به اين اهميت خيابانهاي منتهي به شهر، مختص اديان متفاوت است و به همين دليل به محلههاي مسلمانان، مسيحيان، يهوديان و ارمنيها تقسيم شده است. علاوه بر مسجدالاقصي، بناها و اماكن مقدس ديگري نيز در بيتالمقدس وجود دارند كه مسجد قبهالصخره از مهمترين آنها به شمار ميرود. اين بنا كه قدمت آن به قرن هفتم ميلادي برميگردد، مكاني مقدس چه براي مسلمانان و چه براي مسيحيان و يهوديان است.
تخت جمشيد (پرسپوليس)، ايران
تخت جمشيد كه زمان ساخت آن به قرن ششم پيش از ميلاد برميگردد، در ۷۰ كيلومتري شهر شيراز، پايتخت امپراتوري عظيم هخامنشي، قرار دارد. تخت جمشيد مجموعهاي مشتمل بر كاخهايي مجلل بود كه به دستور داريوش كبير، پادشاه نخستين امپراتوري ايران، بنا شد و امروز پس از گذشت قرنها و به رغم به آتش كشيده شدن به دست لشكريان اسكندر مقدوني، هنوز هم ميتوان نشانههايي از شكوه گذشته آن را از وراي ستونها، بناها و همچنين نماهاي سنگياش مشاهده كرد.
عجايب دهگانه خاورميانه
بعلبك، لبنان
شهر بعلبك كه «شهر خورشيد» نيز ناميده ميشود، در دره حاصلخيز «بكا»ي لبنان قرار دارد و يكي از سالمترين ويرانههاي رومي در منطقه خاورميانه است. اين شهر كه وسعتي بسيار زياد داشته و از نظر بزرگي رقيب روم باستان ميشده، شهري زيارتي بوده و محل اجتماع زائران از سراسر امپراتوري روم براي عبادت خدايان به شمار ميرفته است. امروزه بعلبك ميزبان جشنوارههاي هنري گوناگون است كه آن را به يك مركز فرهنگي ويژه در لبنان تبديل كرده است.
شيبام، يمن
اين شهر محصور كه در قرن شانزدهم ميلادي بنا شده و به دليل معماري خاص و زيبايش از شهرت بسياري نيز برخوردار است، به واسطه سازههاي برجمانندي كه در آن ساخته شده، «منهتن صحرا» نام گرفته است. اين شهر از آنجا كه محل مناسبي براي توقف كاروانهاي مهم و تجاري در دوران گذشته بوده و راه مواصلاتي به مناطق جنوبي شبهجزيره عربستان محسوب ميشده، از رونق و شكوفايي بسياري برخوردار بوده است.
كارناك، مصر
كارناك كه در نزديكي الاقصر قرار دارد از بزرگترين مجموعهمعابد مذهبي مصر باستان بوده و از صومعهها، كوشكها، ستونها و راهروهاي متعددي برخوردار است. علاوه بر آن، معبد بزرگ آمون نيز در اين مكان قرار دارد. وجود معبد آمون در اين منطقه موجب ميشد بسياري از بناهاي موجود در اين شهر به او كه مهمترين الهه مصر باستان بود، تعلق گيرد. گفتني است نام باستاني اين شهر «ايپت ايسوت» يا «مقدسترين اماكن» بوده و كارناك نام جديد آن است.
قلعهالحصن يا قلعه شواليهها، سوريه
اين قلعه كه در قرن يازدهم ميلادي بنا شده و قلعه جنجگويان جنگهاي صليبي به شمار ميرفته، اولبار سكونتگاه كردها بوده و به همين سبب نام ديگر آن«حصن الاكراد» يا «قلعه كردها» است. اين بنا تا سال ۱۲۷۰ پس از آن كه به تصرف جنگجويان صليبي در آمد چندينمرتبه بازسازي شد و اكنون نيز در فهرست ميراث جهاني يونسكو قرار دارد.
مدائن صالح، عربستان
اين منطقه كه قدمت آن به پيش از ظهور اسلام ميرسد، نخستين منطقه باستاني عربستان است كه در فهرست ميراث جهاني يونسكو به ثبت رسيده است. اكثر ويرانههايي كه در اين شهر تاريخي بر جاي مانده، نشانههاي اسرارآميز تمدن «الانباط» است؛ تمدني كه تا هزار سال پيش در اين سرزمين وجود داشت. شهر مدائن صالح، بزرگترين و جنوبيترين سكونتگاه باستاني عربستان بوده است و شهر «پترا» كه پايتخت يا مركز آن بوده در ۵۰۰ كيلومتري شمال اردن قرار دارد.
تروا، تركيه
شهر تروا، يكي از معروفترين مناطق باستاني جهان است و قدمت سكونت در آن به عصر برنز بازميگردد. شهر تروا در قرنهاي سيزدهم و دوازدهم پيش از ميلاد از سوي جنگجويان اسپارتان و اخاييه يونان باستان مورد حملات متعددي قرار گرفت و نبرد مشهور تروا نيز در آن رخ داد.
عجايب دهگانه خاورميانه
كارتاژ، تونس
فينيقيها، شهر كارتاژ را در قرن نهم پيش از ميلاد در خليج تونس بنا كردند. علت اين كار موقعيت استراتژيك اين منطقه در امپراتوري بزرگ تجاري بود كه اكثر نقاط مديترانه را پوشش ميداد. اين شهر در سال ۱۴۶ پيش از ميلاد و در جنگهاي سهگانه روم با قرطاجنيها ويران شد اما شهر جديد كارتاژ پس از گذشت قرنها، روي ويرانههاي شهر نخست و با تبعيت از معماري رومي بار ديگر بنا شد.
عجايب دهگانه خاورميانه
بابل، عراق
شهر بابل، مركز بينالنهرين باستان، به واسطه باغهاي معلق خود كه از عجايب دنياي باستان است، شهرتي فراوان يافته است. اين شهر در زمان حكومت «نبوچادنزار دوم» شكوه و عظمت فراواني داشت و امروز، ويرانههاي آن كه در ۸۵ كيلومتري بغداد به چشم ميخورد، تنها يادآور تاريخ غني و عميق اين كشور است
بيتالمقدس، فلسطين
شهر بيتالمقدس و مسجدالاقصي كه محل معراج پيامبر عظيمالشان اسلام است، در بين اديان مختلف اسلام، مسيحيت و يهود از تقدس و احترام بسيار زيادي برخوردار است. با توجه به اين اهميت خيابانهاي منتهي به شهر، مختص اديان متفاوت است و به همين دليل به محلههاي مسلمانان، مسيحيان، يهوديان و ارمنيها تقسيم شده است. علاوه بر مسجدالاقصي، بناها و اماكن مقدس ديگري نيز در بيتالمقدس وجود دارند كه مسجد قبهالصخره از مهمترين آنها به شمار ميرود. اين بنا كه قدمت آن به قرن هفتم ميلادي برميگردد، مكاني مقدس چه براي مسلمانان و چه براي مسيحيان و يهوديان است.
تخت جمشيد (پرسپوليس)، ايران
تخت جمشيد كه زمان ساخت آن به قرن ششم پيش از ميلاد برميگردد، در ۷۰ كيلومتري شهر شيراز، پايتخت امپراتوري عظيم هخامنشي، قرار دارد. تخت جمشيد مجموعهاي مشتمل بر كاخهايي مجلل بود كه به دستور داريوش كبير، پادشاه نخستين امپراتوري ايران، بنا شد و امروز پس از گذشت قرنها و به رغم به آتش كشيده شدن به دست لشكريان اسكندر مقدوني، هنوز هم ميتوان نشانههايي از شكوه گذشته آن را از وراي ستونها، بناها و همچنين نماهاي سنگياش مشاهده كرد.
عجايب دهگانه خاورميانه
بعلبك، لبنان
شهر بعلبك كه «شهر خورشيد» نيز ناميده ميشود، در دره حاصلخيز «بكا»ي لبنان قرار دارد و يكي از سالمترين ويرانههاي رومي در منطقه خاورميانه است. اين شهر كه وسعتي بسيار زياد داشته و از نظر بزرگي رقيب روم باستان ميشده، شهري زيارتي بوده و محل اجتماع زائران از سراسر امپراتوري روم براي عبادت خدايان به شمار ميرفته است. امروزه بعلبك ميزبان جشنوارههاي هنري گوناگون است كه آن را به يك مركز فرهنگي ويژه در لبنان تبديل كرده است.
شيبام، يمن
اين شهر محصور كه در قرن شانزدهم ميلادي بنا شده و به دليل معماري خاص و زيبايش از شهرت بسياري نيز برخوردار است، به واسطه سازههاي برجمانندي كه در آن ساخته شده، «منهتن صحرا» نام گرفته است. اين شهر از آنجا كه محل مناسبي براي توقف كاروانهاي مهم و تجاري در دوران گذشته بوده و راه مواصلاتي به مناطق جنوبي شبهجزيره عربستان محسوب ميشده، از رونق و شكوفايي بسياري برخوردار بوده است.
كارناك، مصر
كارناك كه در نزديكي الاقصر قرار دارد از بزرگترين مجموعهمعابد مذهبي مصر باستان بوده و از صومعهها، كوشكها، ستونها و راهروهاي متعددي برخوردار است. علاوه بر آن، معبد بزرگ آمون نيز در اين مكان قرار دارد. وجود معبد آمون در اين منطقه موجب ميشد بسياري از بناهاي موجود در اين شهر به او كه مهمترين الهه مصر باستان بود، تعلق گيرد. گفتني است نام باستاني اين شهر «ايپت ايسوت» يا «مقدسترين اماكن» بوده و كارناك نام جديد آن است.
قلعهالحصن يا قلعه شواليهها، سوريه
اين قلعه كه در قرن يازدهم ميلادي بنا شده و قلعه جنجگويان جنگهاي صليبي به شمار ميرفته، اولبار سكونتگاه كردها بوده و به همين سبب نام ديگر آن«حصن الاكراد» يا «قلعه كردها» است. اين بنا تا سال ۱۲۷۰ پس از آن كه به تصرف جنگجويان صليبي در آمد چندينمرتبه بازسازي شد و اكنون نيز در فهرست ميراث جهاني يونسكو قرار دارد.
مدائن صالح، عربستان
اين منطقه كه قدمت آن به پيش از ظهور اسلام ميرسد، نخستين منطقه باستاني عربستان است كه در فهرست ميراث جهاني يونسكو به ثبت رسيده است. اكثر ويرانههايي كه در اين شهر تاريخي بر جاي مانده، نشانههاي اسرارآميز تمدن «الانباط» است؛ تمدني كه تا هزار سال پيش در اين سرزمين وجود داشت. شهر مدائن صالح، بزرگترين و جنوبيترين سكونتگاه باستاني عربستان بوده است و شهر «پترا» كه پايتخت يا مركز آن بوده در ۵۰۰ كيلومتري شمال اردن قرار دارد.
تروا، تركيه
شهر تروا، يكي از معروفترين مناطق باستاني جهان است و قدمت سكونت در آن به عصر برنز بازميگردد. شهر تروا در قرنهاي سيزدهم و دوازدهم پيش از ميلاد از سوي جنگجويان اسپارتان و اخاييه يونان باستان مورد حملات متعددي قرار گرفت و نبرد مشهور تروا نيز در آن رخ داد.
عجايب دهگانه خاورميانه
كارتاژ، تونس
فينيقيها، شهر كارتاژ را در قرن نهم پيش از ميلاد در خليج تونس بنا كردند. علت اين كار موقعيت استراتژيك اين منطقه در امپراتوري بزرگ تجاري بود كه اكثر نقاط مديترانه را پوشش ميداد. اين شهر در سال ۱۴۶ پيش از ميلاد و در جنگهاي سهگانه روم با قرطاجنيها ويران شد اما شهر جديد كارتاژ پس از گذشت قرنها، روي ويرانههاي شهر نخست و با تبعيت از معماري رومي بار ديگر بنا شد.
عجايب دهگانه خاورميانه
بابل، عراق
شهر بابل، مركز بينالنهرين باستان، به واسطه باغهاي معلق خود كه از عجايب دنياي باستان است، شهرتي فراوان يافته است. اين شهر در زمان حكومت «نبوچادنزار دوم» شكوه و عظمت فراواني داشت و امروز، ويرانههاي آن كه در ۸۵ كيلومتري بغداد به چشم ميخورد، تنها يادآور تاريخ غني و عميق اين كشور است