Maryam
متخصص بخش ادبیات
ارتباط غیرکلامی تاثیری شگرف بر سلامت اجتماعی کودک دارد، با این حال پرورش این مهارت معمولاً نادیده گرفته می شود.
آنچه در زمان رویارویی با افراد به زبان نمی آورید پیامی قوی تر از کلماتتان به مخاطب می رساند.
دکتر روانشناس، استیو نوویکی (Steve Nowicki)، متخصص مسائل زبان بدن، در این رابطه می گوید،
"ارتباط غیرکلامی اگر از بخش کلامی رابطه مهمتر نباشد، اهمیت کمتری از آن ندارد. وقتی یک قانون غیرکلامی زبان را می شکنید، همیشه تاثیر احساسی منفی بر مخاطب می گذارد."
و با این حال، براساس گفته های دکتر نوویکی، کدهای دقیق حالات چهره و ژست ها که پایه و اساس ارتباط غیرکلامی را می سازند به صورت غیرمستقیم و غیررسمی و عمدتاً از والدین یاد گرفته می شوند.
او تجربه خود را بیان می کند که پدری لهستانی و کم حرف و مادری خشن و ایتالیایی داشته است. می گوید:
"بیشتر وقت ها تنها نشانه ای که ناراحت بودن پدرم را مشخص می کرد این بود که یک ابروی خو را تا یک درجه مشخص بالاتر می برد. اما مادرم همیشه احساساتش را فوراً و به طور مشخص ابراز می کرد."
نوویکی به این ترتیب وسعت استفاده و تعبیر نشانه های غیرکلامی را یاد گرفت. به مدت دو دهه، دکتر نوویکی به همراه روانشناس دیگر مارشال دوک (Marshall Duke) کارهای زیادی را در مورد تاثیرات ارتباط غیرکلامی بر رشد و پرورش کودک انجام دادند. آنها تحلیل تشخیصی دقت غیرکلامی (DANVA)، گروهی تست برای دست یافتن به اشارات ظریف مربوط به عبارات احساسی مثل نشانه های بصری و تن و آهنگ صدا را ساختند که این تست ها امروزه توسط محققان در سراسر جهان مورد استفاده قرار می گیرند.
نوویکی می گوید:
"تحقیقات نشان داده است که اکثر افراد از اهمیت ارتباط غیرکلامی غافل هستند."
در پرسش و پاسخ هایی که در زیر آمده، دکتر نوویکی به 10 سوال بر اساس تحقیقاتی که خود به شخصه یا دیگران در این مورد انجام داده اند پاسخ می دهد.
آیا مهارت ارتباط غیرکلامی با تطبیقات شخصی و اجتماعی افراد در ارتباط است؟
بله، اشتباهات تست های DANVA در کودکان می تواند به پیش بینی مشکلات شخصی و اجتماعی آنها در آینده، مثل اضطراب، ADHD، اختلال دوقطبی، شیزوفرنی، پایین بودن اعتماد به نفس و قربانی قلدری ها شدن، کمک کند.
آیا توانایی تشخیص احساسات غیرکلامی قابل پرورش است؟
بله، آموزش مستقیم کودکان، از جمله آنهایی که دچار اوتیسم هستند، می تواند پیشرفت شایانی در نمرات تست های DANVA آنها به وجود آورد.
آیا توانایی در این زمینه اشکالات و زیان هایی هم دارد؟
بله. اگر مهارت بالایی در تشخیص نشانه های غیرکلامی دیگران داشته باشید باید خیلی مراقب باشید چون ممکن است نشانه های احساسی را متوجه شوید که آنها خود قصد نشان دادن آن را نداشته اند و دوست داشته باشند آن را پنهان کنند. مثلاً، وقتی به کسی می گویید که کمی خسته و ناراحت به نظر می رسد، حتی اگر حقیقت داشته باشد، ممکن است فرد را ناراحت کند.
آیا مهارت ارتباط غیرکلامی با توانایی شناختی مرتبط است؟
خیر، مگر در مورد افرادی که IQ پایینتر از 70 دارند. برای آنها که IQ متوسط و بالا دارند، هیچ ارتباطی بین مهارت های ارتباط غیرکلامی و هوش آنها دیده نمی شود.
آیا توانایی تشخیص اشارات غیرکلامی با توانایی ابراز آنها مرتبط است؟
خیر، نه زیاد. با اینکه ممکن است در تشخیص اشارات غیرکلامی ماهر باشید اما این به آن معنی نیست که خودتان پیام های غیرکلامی اشتباه به دیگران نفرستید. اینها دو مهارت کاملاً جدا از هم هستند.
آیا ارتباط غیرکلامی در فرهنگ های مختلف یکجور تعبیر می شود؟
خیر. فرهنگ تاثیر بسزایی در این زمینه دارد. تحقیقات نشان داده است که مثلاً نژاد افریقایی-امریکایی می توانند هم اشارات سفیدپوستان و هم سیاه پوستان را درک کنند اما سفیدپوستان قادر به درک اشارات چهره سیاه پوستان نیستند و وقتی اشارات چهره هم را به اشتباه تعبیر می کنند، تصور می کنند که آنها عصبانی هستند. می توانید تصور کنید که این می تواند منجر به چه مشکلاتی شود.
آیا بچه ها توانایی خواندن احساسات حالات چهره را به ترتیبی خاص یاد می گیرند؟
بله، تحقیقات نشان می دهد که بچه ها اول حالت شاد چهره را یاد می گیرند و بعد چهره ناراحت، عصبانی و ترسیده را.
آیا سن بالا بر مهارت ارتباط غیرکلامی تاثیری دارد؟
بله. هرچه پیرتر می شویم توانایی ما برای درک این احساسات از بین می رود و به نظر می رسد که به ترتیبی دقیقاً مخالف با آنچه که ابتدا آموخته بودیم، آنها را فراموش می کنیم. یعنی شاد بودن آخرین حالتی است که فراموش می شود.
بین سن 45 تا 55 سال، ما توانایی درک احساس در صدا را از دست می دهیم و در سن 55 تا 65 سالگی، توانایی خواندن چهره افراد را هم از دست می دهیم. اما آنچه در هر سنی ثابت می ماند این است که هرچه توانایی فرد در این زمینه نسبت به هم سالانش بهتر باشد، تعدیل و تطبیق شخصی و اجتماعی او بهتر خواهد بود.
حالت چهره خنثی چه تاثیری دارد؟
چیزی به اسم چهره با حالتی خنثی وجود ندارد زیرا یک چهره خنثی معمولاً به طریقی منفی تعبیر می شود.
حدود یک سوم افراد یک چهره حالت استراحت دارند که خود آن را تشخیص نمی دهند. چهره آنها وقتی به هیچ چیز فکر نمی کنند و هیچ حس خاصی ندارند، یک چیز منفی نشان می دهد. هرچه سنمان بالاتر می رود، این گرایش بیشتر می شود. برآورد می شود که بیش از نیمی از آدم های بالای 65 سال، یک چهره حالت استراحت منفی دارند.
آیا مهارت های ارتباط غیرکلامی به گرایش به ربات ها در ارتباط است؟
بله. یک تحقیق نشان داده است که افرادی که توانایی خوبی در خواندن این اشارات ندارند، معمولاً از ربات ها بیزارند.
منبع : مردمان
آنچه در زمان رویارویی با افراد به زبان نمی آورید پیامی قوی تر از کلماتتان به مخاطب می رساند.
دکتر روانشناس، استیو نوویکی (Steve Nowicki)، متخصص مسائل زبان بدن، در این رابطه می گوید،
"ارتباط غیرکلامی اگر از بخش کلامی رابطه مهمتر نباشد، اهمیت کمتری از آن ندارد. وقتی یک قانون غیرکلامی زبان را می شکنید، همیشه تاثیر احساسی منفی بر مخاطب می گذارد."
و با این حال، براساس گفته های دکتر نوویکی، کدهای دقیق حالات چهره و ژست ها که پایه و اساس ارتباط غیرکلامی را می سازند به صورت غیرمستقیم و غیررسمی و عمدتاً از والدین یاد گرفته می شوند.
او تجربه خود را بیان می کند که پدری لهستانی و کم حرف و مادری خشن و ایتالیایی داشته است. می گوید:
"بیشتر وقت ها تنها نشانه ای که ناراحت بودن پدرم را مشخص می کرد این بود که یک ابروی خو را تا یک درجه مشخص بالاتر می برد. اما مادرم همیشه احساساتش را فوراً و به طور مشخص ابراز می کرد."
نوویکی به این ترتیب وسعت استفاده و تعبیر نشانه های غیرکلامی را یاد گرفت. به مدت دو دهه، دکتر نوویکی به همراه روانشناس دیگر مارشال دوک (Marshall Duke) کارهای زیادی را در مورد تاثیرات ارتباط غیرکلامی بر رشد و پرورش کودک انجام دادند. آنها تحلیل تشخیصی دقت غیرکلامی (DANVA)، گروهی تست برای دست یافتن به اشارات ظریف مربوط به عبارات احساسی مثل نشانه های بصری و تن و آهنگ صدا را ساختند که این تست ها امروزه توسط محققان در سراسر جهان مورد استفاده قرار می گیرند.
نوویکی می گوید:
"تحقیقات نشان داده است که اکثر افراد از اهمیت ارتباط غیرکلامی غافل هستند."
در پرسش و پاسخ هایی که در زیر آمده، دکتر نوویکی به 10 سوال بر اساس تحقیقاتی که خود به شخصه یا دیگران در این مورد انجام داده اند پاسخ می دهد.
آیا مهارت ارتباط غیرکلامی با تطبیقات شخصی و اجتماعی افراد در ارتباط است؟
بله، اشتباهات تست های DANVA در کودکان می تواند به پیش بینی مشکلات شخصی و اجتماعی آنها در آینده، مثل اضطراب، ADHD، اختلال دوقطبی، شیزوفرنی، پایین بودن اعتماد به نفس و قربانی قلدری ها شدن، کمک کند.
آیا توانایی تشخیص احساسات غیرکلامی قابل پرورش است؟
بله، آموزش مستقیم کودکان، از جمله آنهایی که دچار اوتیسم هستند، می تواند پیشرفت شایانی در نمرات تست های DANVA آنها به وجود آورد.
آیا توانایی در این زمینه اشکالات و زیان هایی هم دارد؟
بله. اگر مهارت بالایی در تشخیص نشانه های غیرکلامی دیگران داشته باشید باید خیلی مراقب باشید چون ممکن است نشانه های احساسی را متوجه شوید که آنها خود قصد نشان دادن آن را نداشته اند و دوست داشته باشند آن را پنهان کنند. مثلاً، وقتی به کسی می گویید که کمی خسته و ناراحت به نظر می رسد، حتی اگر حقیقت داشته باشد، ممکن است فرد را ناراحت کند.
آیا مهارت ارتباط غیرکلامی با توانایی شناختی مرتبط است؟
خیر، مگر در مورد افرادی که IQ پایینتر از 70 دارند. برای آنها که IQ متوسط و بالا دارند، هیچ ارتباطی بین مهارت های ارتباط غیرکلامی و هوش آنها دیده نمی شود.
آیا توانایی تشخیص اشارات غیرکلامی با توانایی ابراز آنها مرتبط است؟
خیر، نه زیاد. با اینکه ممکن است در تشخیص اشارات غیرکلامی ماهر باشید اما این به آن معنی نیست که خودتان پیام های غیرکلامی اشتباه به دیگران نفرستید. اینها دو مهارت کاملاً جدا از هم هستند.
آیا ارتباط غیرکلامی در فرهنگ های مختلف یکجور تعبیر می شود؟
خیر. فرهنگ تاثیر بسزایی در این زمینه دارد. تحقیقات نشان داده است که مثلاً نژاد افریقایی-امریکایی می توانند هم اشارات سفیدپوستان و هم سیاه پوستان را درک کنند اما سفیدپوستان قادر به درک اشارات چهره سیاه پوستان نیستند و وقتی اشارات چهره هم را به اشتباه تعبیر می کنند، تصور می کنند که آنها عصبانی هستند. می توانید تصور کنید که این می تواند منجر به چه مشکلاتی شود.
آیا بچه ها توانایی خواندن احساسات حالات چهره را به ترتیبی خاص یاد می گیرند؟
بله، تحقیقات نشان می دهد که بچه ها اول حالت شاد چهره را یاد می گیرند و بعد چهره ناراحت، عصبانی و ترسیده را.
آیا سن بالا بر مهارت ارتباط غیرکلامی تاثیری دارد؟
بله. هرچه پیرتر می شویم توانایی ما برای درک این احساسات از بین می رود و به نظر می رسد که به ترتیبی دقیقاً مخالف با آنچه که ابتدا آموخته بودیم، آنها را فراموش می کنیم. یعنی شاد بودن آخرین حالتی است که فراموش می شود.
بین سن 45 تا 55 سال، ما توانایی درک احساس در صدا را از دست می دهیم و در سن 55 تا 65 سالگی، توانایی خواندن چهره افراد را هم از دست می دهیم. اما آنچه در هر سنی ثابت می ماند این است که هرچه توانایی فرد در این زمینه نسبت به هم سالانش بهتر باشد، تعدیل و تطبیق شخصی و اجتماعی او بهتر خواهد بود.
حالت چهره خنثی چه تاثیری دارد؟
چیزی به اسم چهره با حالتی خنثی وجود ندارد زیرا یک چهره خنثی معمولاً به طریقی منفی تعبیر می شود.
حدود یک سوم افراد یک چهره حالت استراحت دارند که خود آن را تشخیص نمی دهند. چهره آنها وقتی به هیچ چیز فکر نمی کنند و هیچ حس خاصی ندارند، یک چیز منفی نشان می دهد. هرچه سنمان بالاتر می رود، این گرایش بیشتر می شود. برآورد می شود که بیش از نیمی از آدم های بالای 65 سال، یک چهره حالت استراحت منفی دارند.
آیا مهارت های ارتباط غیرکلامی به گرایش به ربات ها در ارتباط است؟
بله. یک تحقیق نشان داده است که افرادی که توانایی خوبی در خواندن این اشارات ندارند، معمولاً از ربات ها بیزارند.
منبع : مردمان
آخرین ویرایش: