ادویه‌ها جزو طعم‌دهنده‌های پرکاربرد در آشپزخانه ما ایرانی‌ها هستند. کمتر غذایی را می‌توان یافت که حداقل یک تا دو نوع ادویه در آن به کار نرفته باشد. اصلاً غذاهای ایرانی با این ادویه‌ها عطر و طعم پیدا می‌کنند.
در این مطلب به نقد و بررسی پرمصرف‌ترین انواع ادویه‌ها پرداخته‌ایم. با ما همراه باشید.
دارچین علیه اضطراب
* دارچین، پوست خشک‌شده شاخه‌های نوعی درخت بومی هند است. این ادویه خوش‌عطر، طبع گرم و خشکی دارد.
* شادی‌آور، آرام‌بخش، تقویت‌کننده کبد و قلب، کاهنده قندخون، برطرف‌کننده بوی بد دهان، ادرارآور و قاعده‌آور است. می‌تواند جلوی اسهال را بگیرد، فشارخون را کاهش بدهد، گرفتگی‌های عضلانی را تا حدی از بین ببرد، تب را پایین بیاورد و یک آنتی‌هیستامین خوب و طبیعی هم محسوب شود.
* خانم‌های باردار، شیرده و افراد مبتلا به زخم‌ها و ناراحتی‌های گوارشی باید در مورد میزان مصرف دارچین با پزشک خود مشورت کنند زیرا زیاده‌روی در مصرف این ادویه می‌تواند برای برخی از افراد، تپش قلب، تعریق و حساسیت را به دنبال داشته باشد. در ضمن، مصرف بیش از حد دارچین به افرادی با مزاج گرم نیز توصیه نمی‌شود.
یادآوری: بهتر است چوب درسته و پودرنشده دارچین را به چای یا غذاهای خود اضافه و کمی پیش از سرو غذا، چوب را از ظرف غذا خارج کنید. جوشیدن چوب دارچین بیشتر از 15- 10 دقیقه داخل چای یا غذا توصیه نمی‌شود چون می‌تواند باعث تلخ شدن آن شود.
زعفران علیه افسردگی
* این ادویه بسیار خوش‌عطر و رنگ، جزو ادویه‌های نشاط‌آور است و باعث بهبود خلق‌وخو می‌شود.
* زعفران میل جنسی را تقویت می‌کند، ادرارآور و قاعده‌آور است، پوست را شاداب و قلب و کبد را تقویت می‌کند، بوی بد دهان را از بین می‌برد و در درمان افسردگی کاربرد دارد. در ضمن، آرام‌بخش و خواب‌آور هم است، تب و تهوع را تخفیف و قدرت حافظه را افزایش می‌دهد، فشار و چربی‌خون را کم می‌کند و ضدنفخ خوبی نیز محسوب می‌شود.
یادآوری: زعفران را باید برای حفظ عطر، طعم و رنگ منحصربه‌فرد آن، حدود 3-2 دقیقه پیش از پایان پخت به غذا اضافه کرد و آن را در جای خشک و خنک نگه داشت.
زردچوبه علیه کبد چرب
* زردچوبه که در اصطلاح عامیانه به آن زرچوبه می‌گویند، جزو ادویه‌های پرخاصیتی است که مصرف 3 تا 4 گرم از آن در روز می‌تواند احتمال ابتلا به سرطان را کاهش دهد.
* مصرف این ادویه پرکاربرد، به دلیل تقویت کبد و خاصیت سم‌زدایی به افراد مبتلا به هپاتیت و کبد چرب توصیه می‌شود.
* زردچوبه، ضدنفخ و ضدگرفتگی عضلات، به خصوص عضلات شکم بعد از صرف غذا یا در زمان عادت ماهیانه است.
یادآوری: زردچوبه قابلیت جذب رطوبت بسیار بالایی دارد بنابراین باید در جای کاملا خشک و خنک و در ظرف‌های کاملا دربسته نگهداری شود. این ادویه پرخاصیت، حاوی ترکیب‌هایی فنولی و حساس به حرارت است بنابراین توصیه می‌شود برای پیشگیری از هدر رفتن خواصش، این ادویه را 5 تا 10 ثانیه در مقدار کمی روغن تفت بدهید و 10 دقیقه پیش از پایان زمان پخت، آن را به غذا اضافه کنید.
فلفل علیه چاقی
* فلفل، طبع گرمی دارد و می‌تواند تا اندازه‌ای باعث افزایش سوخت‌وساز بدن هم شود. به همین دلیل خیلی از ما بعد از خوردن غذاهای تند و حاوی فلفل، احساس گرما و گرگرفتگی می‌کنیم.
* استفاده از فلفل سیاه یا قرمز یا مصرف غذاهای حاوی آن‌ها، باعث تحریک معده و دستگاه گوارش می‌شود بنابراین بهتر است افراد مبتلا به زخم‌های گوارشی، ورم معده یا ریفلاکس، قید خوردن این 2 ادویه تند و آتشین را بزنند.
* مصرف حجم متعادلی از فلفل سیاه یا قرمز به افراد دچار اضافه‌وزن برای افزایش متابولیسم بدن آن‌ها در کنار رعایت رژیم غذایی و ورزش توصیه می‌شود.
یادآوری: بهتر است برای حفظ عطر و طعم فلفل سیاه، آن را به صورت دانه‌های درسته از عطاری‌ها یا فروشگاه‌های مواد غذایی تهیه و خودتان به اندازه نیاز روزانه خانواده، این دانه‌ها را بکوبید یا آسیاب کنید. در ضمن، فلفل‌ها مانند زردچوبه، بوی خامی ندارند و برای حفظ خاصیت آن‌ها، می‌توان حدود 15-10 دقیقه پیش از پایان زمان پخت، آن‌ها را به غذا اضافه کرد.
پودر سیر علیه فشارخون
* سیر یکی از گیاهان دارویی بسیار پرخاصیت است که می‌تواند به کاهش و تنظیم فشارخون، کاهش غلظت خون، کاهش کلسترول خون و تقویت کبد کمک کند.
* سیر حاوی ویتامین‌های A،B و C است و به هضم غذا کمک می‌کند. بیشتر این خواص، در سیر تازه و بودار پیدا می‌شوند و پودر کردن آن، تا حد زیادی خواصش را هم از بین می‌برد.
یادآوری: اگر شما جزو طرفداران ادویه پودر سیر هستید و می‌خواهید کمی از خاصیت‌های سیر هم با مصرف پودر سیر به بدنتان برسد، باید خودتان سیر را با پوسته رویی آن خشک کنید و درست پیش از مصرف، مقداری از سیر خشک‌شده را آسیاب و در مراحل پایانی پخت، به غذایتان اضافه کنید.
گردآوری: گروه سلامت سیمرغ