موارد مصرف: پردنيزولون براي درمانجايگزيني در نارسايي غده فوق كليوياستفاده ميشود. اين دارو همچنين دردرمان علامتي اختلالات التهابي و آلرژيكو در جهت سركوب كردن سيستم ايمنياستفاده ميشود. پردنيزولون درهيپرپلازي مادرزادي غده فوق كليه،بيماريهاي التهابي روده، بيماريهايرماتيسمي و ادم مغزي نيز موثر است.
مكانيسم اثر: اين دارو با عبور از غشاءسلولي به گيرندههاي خود در سيتوپلاسممتصل شده و كمپلكس دارو گيرنده واردهسته سلول ميشود. اين كمپلكس با اتصالبه نواحي خاصي از DNA موجب تحريكروند رونويسي mRNA و بدنبال آن ساختآنزيمهايي ميگردد كه در نهايت مسئولاثرات سيستميك كورتيكواستروئيدهاميباشن� �. كورتيكواستروئيدها باجلوگيري از تجمع سلولهاي التهابي درناحيه التهاب، مهار فاگوسيتوز و آزاد
شدن آنزيمهاي مسئول در التهاب و مهارساخت و آزاد شدن واسطههاي شيمياييالتهاب، اثرات ضد التهابي خود را اعمالميكند.
فارماكوكينتيك: فراهمي زيستي دارو، حدود90ـ80% بوده و نيمه عمر آن 3 ـ 2 ساعتميباشد. پردنيزولون بطور عمده در كبد ومقاديري نيز در كليه و بافتها بهمتابوليتهاي غير فعال تبديل ميشود.متابوليتها از كليه دفع ميشوند.
موارد منع مصرف: در صورت وجودعفونتهاي سيستميك كه با وجودداروهاي ضد ميكروبي اختصاصي درماننشدهاند، نبايد مصرف شود.
هشدارها: 1 ـ استفاده طولاني مدتپردنيزولون در كودكان ميتواند منجر بهمهار رشد شود.
2 ـ بدنبال مصرف اين دارو ممكن استتستهاي بررسي عملكرد محورهيپوتالاموس - هيپوفيز ـ غده فوق كليويدچار اختلال شود.
3 ـ در افراد مسن و بخصوص زنان يائسه،شانس ايجاد پوكي استخوان و افزايشفشار خون، بالا ميرود.
4 ـ با تجويز مقادير بيش از 7/5mg/dayممكن است علائمي شبيه سندرم كوشينگظاهر شود.
5 ـ در افراد با سابقه ابتلا به سل، زياديفشار خون، سكته اخير قلبي، نارسايياحتقاني قلب، اختلال عملكرد كليه و كبد،ديابت يا سابقه فاميلي اين بيماري،اختلالات روحي و رواني حاد، صرع،زخمهاي گوارشي و كمكاري تيروئيد بااحتياط تجويز شود.
عوارض جانبي: درمان دراز مدت باپردنيزولون بيمار را از جهت ابتلا بهبيماريهاي عفوني مستعد ميكند و از طرفيعلائم عفونت نيز پنهان ميشود. مصرفمقادير بالاي پردنيزولون ميتوانداختلالات رواني را تشديد كند. كاهش و ياتاري ديد، تكرر ادرار و پرنوشي، قرحهگوارشي، علائم شبه كوشينگ، آكنه وافزايش فشار خون از عوارض جانبي داروهستند.
تداخلهاي دارويي: مصرف همزمان ايندارو با ريفامپين، داروهاي ضد صرع مانندكاربامازپين، فنوبارييتال، فني توئين وپريميدون موجب تسريع متابوليسمپردنيزولون وكاهش اثر دارو ميگردد. ايندارو ممكن است باعث كاهش اثر داروهايپائين آورنده قند خون و يا داروهايكاهنده فشار خون گردد.
نكات قابل توصيه: 1 ـ براي به حداقلرساندن تحريك گوارشي شكل خوراكيپردنيزولون بايد بعد از غذا مصرف شود.
2 ـ از قطع ناگهاني مصرف دارو بعد ازاستفاده طولاني (بيش از 3 هفته) پرهيزشود.
3 ـ در طول درمان، مصرف سديم بايدمحدود شده و مصرف مكملهاي حاويپتاسيم توصيه ميشود.
4 ـ معاينات چشم پزشكي در طول درماندراز مدت، بطور مرتب بايدانجام گيرد.
مقدار مصرف: در ابتدا 20mg/day ـ 10 (درصورت شدت بيماري حداكثر 60mg/day)ترجيحا در هنگام صبح و بعد از صبحانه،مصرف ميشود. اين مقدار مصرف ممكناست طي چند روز كاهش يافته و يا آنكهنياز به تداوم مصرف به مدت چند هفته تاچند ماه باشد. درمان نگهدارنده، بطورمعمول mg/day 15 ـ 2/5 بوده ولي ممكناست به مقادير بالاتر نيز نياز باشد.
اشكال دارويي:
Tablet : 5 mg, 50 mg
مكانيسم اثر: اين دارو با عبور از غشاءسلولي به گيرندههاي خود در سيتوپلاسممتصل شده و كمپلكس دارو گيرنده واردهسته سلول ميشود. اين كمپلكس با اتصالبه نواحي خاصي از DNA موجب تحريكروند رونويسي mRNA و بدنبال آن ساختآنزيمهايي ميگردد كه در نهايت مسئولاثرات سيستميك كورتيكواستروئيدهاميباشن� �. كورتيكواستروئيدها باجلوگيري از تجمع سلولهاي التهابي درناحيه التهاب، مهار فاگوسيتوز و آزاد
شدن آنزيمهاي مسئول در التهاب و مهارساخت و آزاد شدن واسطههاي شيمياييالتهاب، اثرات ضد التهابي خود را اعمالميكند.
فارماكوكينتيك: فراهمي زيستي دارو، حدود90ـ80% بوده و نيمه عمر آن 3 ـ 2 ساعتميباشد. پردنيزولون بطور عمده در كبد ومقاديري نيز در كليه و بافتها بهمتابوليتهاي غير فعال تبديل ميشود.متابوليتها از كليه دفع ميشوند.
موارد منع مصرف: در صورت وجودعفونتهاي سيستميك كه با وجودداروهاي ضد ميكروبي اختصاصي درماننشدهاند، نبايد مصرف شود.
هشدارها: 1 ـ استفاده طولاني مدتپردنيزولون در كودكان ميتواند منجر بهمهار رشد شود.
2 ـ بدنبال مصرف اين دارو ممكن استتستهاي بررسي عملكرد محورهيپوتالاموس - هيپوفيز ـ غده فوق كليويدچار اختلال شود.
3 ـ در افراد مسن و بخصوص زنان يائسه،شانس ايجاد پوكي استخوان و افزايشفشار خون، بالا ميرود.
4 ـ با تجويز مقادير بيش از 7/5mg/dayممكن است علائمي شبيه سندرم كوشينگظاهر شود.
5 ـ در افراد با سابقه ابتلا به سل، زياديفشار خون، سكته اخير قلبي، نارسايياحتقاني قلب، اختلال عملكرد كليه و كبد،ديابت يا سابقه فاميلي اين بيماري،اختلالات روحي و رواني حاد، صرع،زخمهاي گوارشي و كمكاري تيروئيد بااحتياط تجويز شود.
عوارض جانبي: درمان دراز مدت باپردنيزولون بيمار را از جهت ابتلا بهبيماريهاي عفوني مستعد ميكند و از طرفيعلائم عفونت نيز پنهان ميشود. مصرفمقادير بالاي پردنيزولون ميتوانداختلالات رواني را تشديد كند. كاهش و ياتاري ديد، تكرر ادرار و پرنوشي، قرحهگوارشي، علائم شبه كوشينگ، آكنه وافزايش فشار خون از عوارض جانبي داروهستند.
تداخلهاي دارويي: مصرف همزمان ايندارو با ريفامپين، داروهاي ضد صرع مانندكاربامازپين، فنوبارييتال، فني توئين وپريميدون موجب تسريع متابوليسمپردنيزولون وكاهش اثر دارو ميگردد. ايندارو ممكن است باعث كاهش اثر داروهايپائين آورنده قند خون و يا داروهايكاهنده فشار خون گردد.
نكات قابل توصيه: 1 ـ براي به حداقلرساندن تحريك گوارشي شكل خوراكيپردنيزولون بايد بعد از غذا مصرف شود.
2 ـ از قطع ناگهاني مصرف دارو بعد ازاستفاده طولاني (بيش از 3 هفته) پرهيزشود.
3 ـ در طول درمان، مصرف سديم بايدمحدود شده و مصرف مكملهاي حاويپتاسيم توصيه ميشود.
4 ـ معاينات چشم پزشكي در طول درماندراز مدت، بطور مرتب بايدانجام گيرد.
مقدار مصرف: در ابتدا 20mg/day ـ 10 (درصورت شدت بيماري حداكثر 60mg/day)ترجيحا در هنگام صبح و بعد از صبحانه،مصرف ميشود. اين مقدار مصرف ممكناست طي چند روز كاهش يافته و يا آنكهنياز به تداوم مصرف به مدت چند هفته تاچند ماه باشد. درمان نگهدارنده، بطورمعمول mg/day 15 ـ 2/5 بوده ولي ممكناست به مقادير بالاتر نيز نياز باشد.
اشكال دارويي:
Tablet : 5 mg, 50 mg