وقتی فرزند شما نوزاد است، انگشت مکیدن او برای شما بسیار جالب و جذاب است. اما حالا که به سن مهدکودک یا مدرسه رسیده، نگران شده‌اید که چرا انگشت او دایم در دهانش است. شما احساس خجالت می‌کنید. اگر دیگران ببینند، چه فکری می‌کنند؟ در مهدکودک، مربی‌های مهد چه فکری می‌کنند؟ مدام به او می‌گویید که انگشتانش را در دهان نکند اما هیچ فایده‌ای ندارد. بدانید که شما تنها نیستید حدود 20 تا 40 درصد کودکان دو تا شش سال، انگشت شست خود را می‌مکند.
به ظاهر انگشت شست خوشمزه‌تر از سایر انگشتان است! اما احتمالا به این دلیل که این انگشت راحت‌تر از سایر انگشتان به دهان می‌رسد، اغلب کودکان شست خود را برای مکیدن انتخاب می‌کنند. درباره علت این عادت در کودک، بحث‌های زیادی شده است اما بیشتر متخصصان معتقدند که مکیدن انگشت به کودکان احساس آرامش و امنیت می‌دهد. در نوزادان، این عادت فقط برای رهایی از احساس گرسنگی است و در میان 90 درصد آنها دیده شده می‌شود. اما به طور معمول بعد از سن شش ماهگی کم و سپس ناپدید می‌شود. اما عده‌ای از آنها همچنان به انگشت مکیدن خود ادامه می‌دهند.
در بعضی از این کودکان که بیش از دو سه سال سن دارند، مکیدن انگشت برای ایجاد احساس امنیت و آرامش است. آنها اغلب در هنگام نگرانی، ناراحتی و یا خستگی انگشت خود را می‌مکند. اما عده‌ای دیگر فقط به صورت یک عادت این کار را انجام می‌دهند. براساس تحقیقات صورت گرفته، معلوم شده که مکیدن انگشت بیشتر در کودکانی دیده می‌شود که در سنین خیلی پایین از مادر جدا شده‌اند و مادر ساعت‌های طولانی در کنارشان نبوده است. در کودکانی که در سال‌های اولیه عمر، مادر در کنارشان حضور داشته، این امر کمتر به چشم می‌خورد.
آثار خطرناک
اگر عادت مکیدن انگشت ادامه پیدا کند، موجب بروز مشکلاتی در دهان و دندان‌های کودک می‌شود.در سنین سه تا شش سالگی، هنوز استخوان‌های کودک نرم هستند و انگشت مکیدن موجب تغییر در شکل استخوان فک می‌شود. دندان‌های جلویی بالا به سمت بیرون و دندان‌های جلویی پایین به سمت داخل رانده می‌شود.
با فشار انگشت روی دندان‌ها، جابه‌جایی در دندان‌ها به وجود می‌آید. فشار مداوم انگشت شست موجب ایجاد تغییراتی در سقف دهان می‌شود. به طور مثال، سبب گودترشدن سقف دهان می‌شود و همین امر نیز مشکلات دیگری به وجود می‌آورد. به طور مثال، اختلالاتی در جویدن فرد به وجود می‌آید و بلعیدن و تکلم وی نیز دچار مشکل می‌شود. در هنگام جفت‌کردن دندان‌ها روی هم، مشخص می‌شود که دندان‌های جلو از هم فاصله گرفته‌اند.
چاره چیست؟
متخصصان معتقدند که نباید کودک را از انگشت مکیدن منع کرد (حداقل تا زمانی که به سن آموزش نرسیده). نکته‌ای که همه درباره آن اتفاق نظر دارند این است که بهترین راه برای اینکه کودک به انگشت مکیدن ادامه دهد، این است که به او بگویید این کار را نکند! تقویمی روی یخچال بچسبانید. هر روز که او این کار را نکرد، برایش علامتی بگذارید و اگر تعداد این روزها زیاد شد، به او جایزه بدهید. به او بگویید که انصاف نیست که بقیه انگشت‌ها را نمی‌‌مکی! به او بگویید که مدتی هم بقیه انگشت‌ها را بمکد.
به او اجازه بدهید که او فعلا این کار را در مقابل جمع انجام ندهد و در مواقع تنهایی اشکالی ندارد. تکه‌ای از دستکش پلاستیکی را نوک انگشت شست او بکنید. ماده بدمزه‌ای را نوک شست او بمالید. دستان کودک را با وسیله یا اسباب‌بازی مشغول نگه دارید. بعضی وسایل دهانی ساخته شده‌اند که روی سقف دهان قرار می‌گیرند. در این حالت لذت کودک از مکیدن انگشت کم می‌شود. در مواردی که اضطراب و نگرانی، علت اصلی انگشت مکیدن است، باید مشکل اصلی یعنی علت اضطراب را پیدا کرد و در صدد حل مشکل برآمد. برسر او داد نزنید. این کار فقط او را عصبی و نگران خواهد کرد و انگشت مکیدن شدیدتر خواهد شد.
ناخن‌هایتان را نجوید، لطفا!
ناخن جویدن عادتی است که در آن، فرد ناخن‌های دستش را در شرایط گرسنگی، خستگی یا نگرانی می‌جود. این عادت گاهی اوقات ارادی است. اما گاهی خود شخص هم متوجه ناخن جویدن خودش نیست و حتی گاهی در خواب هم ممکن است این کار را انجام دهد. در حدود 30 درصد کودکان 7 تا 10 سال دچار این مشکل هستند اما در افراد بزرگتر هم زیاد دیده می‌شود. باید گفت که این عادت شایع‌ترین نوع در میان عادت‌های عصبی است. انواع دیگر عادت‌های عصبی شامل مکیدن انگشت، دست کردن در بینی، لوله‌کردن مو، دندان قروچه و جویدن است. گاهی اوقات این عادت‌ها با هم می‌آیند. به‌طور مثال، اگر دیدید که کودک به یک دست ناخن می‌جود و با دست دیگرش موهایش را حلقه می‌کند، زیاد تعجب نکنید!
چه باید کرد؟
اگر ناخن جویدن به علت نگرانی و اضطراب کودک است، باید علت اصلی را رفع کرد. همچنین توصیه شده که نباید کودکان را تنبیه کرد چون در بسیاری مواقع خود او هم از کارش آگاه نیست. در مواردی هم پوشاندن سطح ناخن‌ها با یک ماده تلخ و بدمزه و یا دستکش پوشیدن، راه‌های خوبی برای رفع این عادت است. راه دیگر این است که عادت کم‌خطر دیگری را جایگزین ناخن جویدن کرد. به طور مثال، گاززدن هویج و یا آدامس جویدن در هنگام نگرانی.
آیا ناخن جویدن خطری دارد؟
ناخن جویدن موجب ترک خوردن یا لب‌پر‌شدن مینای دندان می‌شود. فشاری که بر اثر ناخن جویدن مداوم ایجاد می‌شود، از حد تحمل مینای دندان بیشتر است و گاهی نیز به ترمیم‌های دندان برای بازسازی دندان لازم می‌شود. گاهی نیز جویدن ناخن سبب صدمه به لثه می‌شود. در ضمن انواع میکروب‌های موجود در زیر ناخن‌ها می‌توانند به دهان منتقل شوند. در کل باید گفت همه این عادت‌ها که مدت‌های طولانی در کودکان وجود داشته، برای رفع‌شدن به زمان نیاز دارد. اغلب آنها ناپدید خواهند شد اما وقت می‌برد...
به ظاهر انگشت شست خوشمزه‌تر از سایر انگشتان است! اما احتمالا به این دلیل که این انگشت راحت‌تر از سایر انگشتان به دهان می‌رسد، اغلب کودکان شست خود را برای مکیدن انتخاب می‌کنند. درباره علت این عادت در کودک، بحث‌های زیادی شده است اما بیشتر متخصصان معتقدند که مکیدن انگشت به کودکان احساس آرامش و امنیت می‌دهد. در نوزادان، این عادت فقط برای رهایی از احساس گرسنگی است و در میان 90 درصد آنها دیده شده می‌شود. اما به طور معمول بعد از سن شش ماهگی کم و سپس ناپدید می‌شود. اما عده‌ای از آنها همچنان به انگشت مکیدن خود ادامه می‌دهند.
در بعضی از این کودکان که بیش از دو سه سال سن دارند، مکیدن انگشت برای ایجاد احساس امنیت و آرامش است. آنها اغلب در هنگام نگرانی، ناراحتی و یا خستگی انگشت خود را می‌مکند. اما عده‌ای دیگر فقط به صورت یک عادت این کار را انجام می‌دهند. براساس تحقیقات صورت گرفته، معلوم شده که مکیدن انگشت بیشتر در کودکانی دیده می‌شود که در سنین خیلی پایین از مادر جدا شده‌اند و مادر ساعت‌های طولانی در کنارشان نبوده است. در کودکانی که در سال‌های اولیه عمر، مادر در کنارشان حضور داشته، این امر کمتر به چشم می‌خورد.
آثار خطرناک
اگر عادت مکیدن انگشت ادامه پیدا کند، موجب بروز مشکلاتی در دهان و دندان‌های کودک می‌شود.در سنین سه تا شش سالگی، هنوز استخوان‌های کودک نرم هستند و انگشت مکیدن موجب تغییر در شکل استخوان فک می‌شود. دندان‌های جلویی بالا به سمت بیرون و دندان‌های جلویی پایین به سمت داخل رانده می‌شود.
با فشار انگشت روی دندان‌ها، جابه‌جایی در دندان‌ها به وجود می‌آید. فشار مداوم انگشت شست موجب ایجاد تغییراتی در سقف دهان می‌شود. به طور مثال، سبب گودترشدن سقف دهان می‌شود و همین امر نیز مشکلات دیگری به وجود می‌آورد. به طور مثال، اختلالاتی در جویدن فرد به وجود می‌آید و بلعیدن و تکلم وی نیز دچار مشکل می‌شود. در هنگام جفت‌کردن دندان‌ها روی هم، مشخص می‌شود که دندان‌های جلو از هم فاصله گرفته‌اند.
چاره چیست؟
متخصصان معتقدند که نباید کودک را از انگشت مکیدن منع کرد (حداقل تا زمانی که به سن آموزش نرسیده). نکته‌ای که همه درباره آن اتفاق نظر دارند این است که بهترین راه برای اینکه کودک به انگشت مکیدن ادامه دهد، این است که به او بگویید این کار را نکند! تقویمی روی یخچال بچسبانید. هر روز که او این کار را نکرد، برایش علامتی بگذارید و اگر تعداد این روزها زیاد شد، به او جایزه بدهید. به او بگویید که انصاف نیست که بقیه انگشت‌ها را نمی‌‌مکی! به او بگویید که مدتی هم بقیه انگشت‌ها را بمکد.
به او اجازه بدهید که او فعلا این کار را در مقابل جمع انجام ندهد و در مواقع تنهایی اشکالی ندارد. تکه‌ای از دستکش پلاستیکی را نوک انگشت شست او بکنید. ماده بدمزه‌ای را نوک شست او بمالید. دستان کودک را با وسیله یا اسباب‌بازی مشغول نگه دارید. بعضی وسایل دهانی ساخته شده‌اند که روی سقف دهان قرار می‌گیرند. در این حالت لذت کودک از مکیدن انگشت کم می‌شود. در مواردی که اضطراب و نگرانی، علت اصلی انگشت مکیدن است، باید مشکل اصلی یعنی علت اضطراب را پیدا کرد و در صدد حل مشکل برآمد. برسر او داد نزنید. این کار فقط او را عصبی و نگران خواهد کرد و انگشت مکیدن شدیدتر خواهد شد.
ناخن‌هایتان را نجوید، لطفا!
ناخن جویدن عادتی است که در آن، فرد ناخن‌های دستش را در شرایط گرسنگی، خستگی یا نگرانی می‌جود. این عادت گاهی اوقات ارادی است. اما گاهی خود شخص هم متوجه ناخن جویدن خودش نیست و حتی گاهی در خواب هم ممکن است این کار را انجام دهد. در حدود 30 درصد کودکان 7 تا 10 سال دچار این مشکل هستند اما در افراد بزرگتر هم زیاد دیده می‌شود. باید گفت که این عادت شایع‌ترین نوع در میان عادت‌های عصبی است. انواع دیگر عادت‌های عصبی شامل مکیدن انگشت، دست کردن در بینی، لوله‌کردن مو، دندان قروچه و جویدن است. گاهی اوقات این عادت‌ها با هم می‌آیند. به‌طور مثال، اگر دیدید که کودک به یک دست ناخن می‌جود و با دست دیگرش موهایش را حلقه می‌کند، زیاد تعجب نکنید!
چه باید کرد؟
اگر ناخن جویدن به علت نگرانی و اضطراب کودک است، باید علت اصلی را رفع کرد. همچنین توصیه شده که نباید کودکان را تنبیه کرد چون در بسیاری مواقع خود او هم از کارش آگاه نیست. در مواردی هم پوشاندن سطح ناخن‌ها با یک ماده تلخ و بدمزه و یا دستکش پوشیدن، راه‌های خوبی برای رفع این عادت است. راه دیگر این است که عادت کم‌خطر دیگری را جایگزین ناخن جویدن کرد. به طور مثال، گاززدن هویج و یا آدامس جویدن در هنگام نگرانی.
آیا ناخن جویدن خطری دارد؟
ناخن جویدن موجب ترک خوردن یا لب‌پر‌شدن مینای دندان می‌شود. فشاری که بر اثر ناخن جویدن مداوم ایجاد می‌شود، از حد تحمل مینای دندان بیشتر است و گاهی نیز به ترمیم‌های دندان برای بازسازی دندان لازم می‌شود. گاهی نیز جویدن ناخن سبب صدمه به لثه می‌شود. در ضمن انواع میکروب‌های موجود در زیر ناخن‌ها می‌توانند به دهان منتقل شوند. در کل باید گفت همه این عادت‌ها که مدت‌های طولانی در کودکان وجود داشته، برای رفع‌شدن به زمان نیاز دارد. اغلب آنها ناپدید خواهند شد اما وقت می‌برد...