آغاز رستاخيز دوگانه‌سوزها
گروه خودرو- اگرچه هم‌اکنون مصرف گاز خودروهای دوگانه سوز روندی طبیعی داشته و اتفاق غیر منتظره‌ای در این مورد رخ نداده، اما قطعا با ته‌کشیدن بنزین 100 و 400 تومانی، گاز نیز به روزهای پرمصرف خود خواهد رسید، حال آنکه مسائل و مشکلات مربوط به ایمنی «دوگانه سوزها» کماکان به جای خود باقی است.</b>
آن طور که کارشناسان عنوان مي‌کنند، نه تنها خودروهای دوگانه سوز، بلکه جایگاه‌های سوخت گیری گاز نیز باید هر چند وقت یک‌بار، مورد بازرسی قرار گرفته و ایمنی آنها تایید شود، در غیر این صورت خطراتی متوجه مشتریان این نوع خودروها خواهد بود.
این موضوع در شرایطی است که ظاهرا هنوز برای بازرسی و تست دوگانه سوزها و جایگاه‌های سوخت گاز، متولی کاملا مشخصی وجود نداشته و به تبع آن، مشتریان نمي‌دانند برای تست و رهایی از خطرات احتمالی این خودروها به کجا مراجعه کنند. البته آن طور که گفته مي‌شود، وزارت کشور متولی تست خودروهای دوگانه سوز به حساب مي‌آید، اما با این حال باز هم مشخص نیست برای تست این نوع خودروها باید دقیقا به کجا مراجعه کرد. در واقع با وجود آنکه کل موضوع «معاینه فنی» به وزارت کشور مربوط مي‌شود، اما ظاهرا این وزارت، تنها نسبت به تست آلودگی و مسائل ایمنی مانند ترمز، اهتمام ورزیده و تست مخازن گاز و اتصالات موتور و سیستم سوخت‌رسانی دوگانه‌سوزها، مورد توجه وزارت موردنظر قرار نگرفته است. به گفته کارشناسان، خطری که متوجه دوگانه‌سوزها است، بیش از آن است که پشت گوش انداخته شده و از کانون توجه مسوولان خارج باشد.
اهمیت بازرسی و تست دوگانه سوزها زمانی بیشتر مي‌شود که بدانیم طی یکی دو ماه آینده، میزان استفاده از این نوع خودروها افزایش مي‌یابد و جایگاه‌های عرضه گاز نیز روزهای بسیار شلوغ تری را در پیش خواهند داشت. در حال حاضر، مردم فعلا سرشان به بنزین 100 تومانی گرم است، حال آنکه چند وقت دیگر خبری از این بنزین ارزان نخواهد بود و سهمیه بنزین 400 تومانی نیز کفاف خیلی‌ها را نمي‌دهد. با این شرایط و با توجه به قیمت 300 تومانی گاز، قطعا دوران رستاخیز دوگانه‌سوزها طی یکی دو ماه آتی آغاز مي‌شود و میزان استفاده از این نوع خودروها با رشد قابل توجهی روبرو خواهد شد. گمانه‌زنی مسوولان در مورد افزایش میزان استفاده از گاز (cng) در خودروها به شکلی است که حتی پیش‌بینی شده از اوایل سال آینده، گاز خودروها سهمیه‌بندی و در قالب کارت سوخت عرضه شود.
بنابراین هرچه کاربرد دوگانه‌سوزها رشد کند، احتمال بروز حوادث خاص نیز افزایش مي‌یابد و طبعا بازرسی و تست ایمنی این نوع خودروها اهمیت ویژه‌ای خواهد داشت. به نظر مي‌رسد حال که نتیجه چند سال تلاش مسوولان برای کاهش مصرف بنزین به واسطه تولید و عرضه دوگانه سوزها، در حال به ثمر نشستن است، باید در مرحله بعد فکری اساسی به حال بازرسی و تست دوگانه‌سوزها کرد تا حوادث احتمالی مرتبط با این نوع خودروها، به حداقل ممکن برسد.
خطر بزرگ
ظاهرا قرار است ابتدا اتفاقی رخ بدهد، سپس به فکر مقابله با آن بیافتیم. در مورد دوگانه سوزها نیز، به نظر مي‌رسد چون هنوز اتفاق وحشتناکی رخ نداده، مسوولان چندان نگران تبعات عدم تست این نوع خودروها نیستند.
مدیرعامل سازمان بهینه‌سازی در این مورد مي‌گوید: در بحث معاینه فنی، ایمنی، اولویت اول به حساب مي‌آید و خودروهای دوگانه سوز نیز با توجه به شرایط خاصي که دارند، باید به شکلی ویژه مورد بازرسی قرار گرفته و تست شوند.
عباس کاظمي با اشاره به اینکه مخزن گاز و اتصالات موجود در سیستم سوخت‌رسانی دوگانه‌سوزها، تحت فشار هستند، مي‌افزاید: تست این مخازن و اتصالات به حدی مهم است که اگر در آن کوتاهی شود، احتمال انفجار خودروهای دوگانه‌سوز بسیار زیاد است.
وی تاکید مي‌کند :بازرسی و تست دوگانه سوزها روش‌های خاص خود را دارد، به نحوی که در سال‌های اولیه، بدون پیاده‌کردن مخزن گاز قابل انجام است، اما وقتی عمر مخازن بالا برود، باید آنها را از خودرو خارج کرد و مورد تست قرار داد.
به گفته مدیرعامل سازمان بهینه‌سازی، مخازن گاز و اتصالات سیستم سوخت‌رسانی دوگانه سوزها، با گذشت زمان دچار خوردگی شده و ضخامت آنها کم مي‌شود، که باید با انجام تست‌های فشار، از ایمنی‌شان اطمینان حاصل کرد. کاظمي هشدار مي‌دهد که کم شدن ضخامت مخازن گاز، بسیار خطرناک بوده و انفجار دوگانه سوزها را به همراه خواهد داشت.
اظهارات وی را مدیر ستاد مرکزی معاینه فنی پایتخت نیز تایید کرده و مي‌گوید: خودروهای دوگانه سوز نياز به مراقبت ويژه دارند و اگر ایمنی آنها مورد توجه قرار نگیرد، حوادث ناگواری را در پی خواهند داشت. رحیم نوروزی مي‌افزاید: بازرسی و تست دوگانه سوزها موضوعی نیست که به راحتی از کنار آن بگذریم، چراکه با جان مردم سر و کار دارد.
متولی تست دوگانه‌سوزها کیست؟
احتمالا هزینه و مدیریت بازرسی و تست خودروهای دوگانه‌سوز، بسیار سنگین است که تا به امروز هیچ نهادی مسوولیت این امر خطیر را به گردن نگرفته و هنوز متولی آن مشخص نیست.
البته در دوره‌ای، وزارت نفت و به طور خاص، شرکت گاز خودرو به عنوان مسوول انجام تست و بازرسی دوگانه‌سوزها انتخاب شد، اما با انحلال گاز خودرو، وزارت کشور این مسوولیت را بر عهده گرفت. این در شرایطی است که ظاهرا هنوز در عمل اقدامي برای تست خودروهای دوگانه سوز انجام نشده است. مدیر ستاد مرکزی معاینه فنی پایتخت در این مورد مي‌گوید: قائدتا «دفتر حمل و نقل و ترافیک»، باید اقدامات لازم را در مورد تست خودروهای دوگانه سوز انجام مي‌داد. نوروزی با اشاره به مسوولیت سنگینی که این کار دارد، مي‌افزاید: ابتدا قرار بود تست دوگانه‌سوزها را وزارت نفت انجام دهد، اما این کار در نهایت بر عهده وزارت کشور گذاشته شد. به گفته وی، از آنجاکه تست دوگانه سوزها کار سخت و پر مسوولیتی به حساب مي‌آید، هیچ نهادی تمایل به انجام آن ندارد.
مدیرعامل شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی نیز با اشاره به اینکه وزارت کشور متولی انجام بازرسی و تست خودروهای دوگانه سوز است، مي‌گوید: با این حال متاسفانه در حال حاضر مسوول مستقیم بازرسی فنی خودروهای گازسوز در کشور، به طور دقیق مشخص نیست.
فرید عامری با تاکید بر اینکه طرح بازرسی خودروهای دوگانه سوز هم‌اکنون تصویب و ابلاغ شده است، مي‌افزاید: بازرسی نشدن خودروهای دوگانه سوز ، خطرهای زیادی را متوجه دارندگان این قبیل خودروها مي‌کند، بنابراین باید نسبت به مشخص شدن مسوول مستقیم این کار، اقدامات لازم صورت گیرد.
به گفته عامری، حساسیت روی خودروهای عمومي بیشتر از شخصی‌ها است. مدیرعامل شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، مي‌گوید: با روشن شدن وضعیت بازرسی خودروهای دوگانه‌سوز، شرکت‌های متخصص داخلی مي‌توانند برای بازرسی‌های فنی ادواری این نوع خودروها اقدام کنند. عامری مي‌گويد: تست و نگهداری جایگاه‌هاي عرضه گاز نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که شرکت‌های متخصص در این مورد، باید عهده دار آن شوند.
تولید خودروهای تک سوز
اما عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، از زاویه دیگری به موضوع تست خودروهای دوگانه‌سوز مي‌پردازد. عماد حسینی با تاکید بر اینکه با گذشت زمان، ایمنی خودروهایی که از طریق تغییر سیستم سوخت‌رسانی، دوگانه سوز شده اند، پایین مي‌آید، تاکید مي‌کند: به نظر مي‌رسد اگر خودروسازها محصولاتی تک‌سوز (یا بنزینی یا گازسوز) به تولید برسانند، خطرات در اين مورد نیز کاهش خواهد یافت. وی مي‌افزاید: خودروهایی که با موتور پایه بنزین، دوگانه سوز مي‌شوند، با گذشت زمان تبعات منفی خواهند داشت، که اگر تست نشوند، خطرات زیادی را به وجود مي‌آورند.
عضو کمیسیون انرژی در این مورد که آیا مجلس حساسیتی روی تست دوگانه سوزها دارد، مي‌افزاید: هنوز مشکل حادی در این مورد گزارش نشده، اما اگر اتفاق خاصی رخ بدهد، قطعا مجلس نیز وارد ماجرا خواهد شد.
عمادحسینی تاکید مي‌کند: سوخت lpg با توجه به مشکلاتی که داشت، جمع آوری شد، بنابراین نباید این تجربه در مورد گاز نیز تکرار شود. وی تاکید مي‌کند: شرکت ملی گاز و ستاد مدیریت مصرف سوخت باید جوابگوی مسائل مربوط به تست دوگانه‌سوزها باشند و اگر موضوع حاد شود، قطعا متولیان کار را به مجلس فرا مي‌خوانیم
گروه خودرو- اگرچه هم‌اکنون مصرف گاز خودروهای دوگانه سوز روندی طبیعی داشته و اتفاق غیر منتظره‌ای در این مورد رخ نداده، اما قطعا با ته‌کشیدن بنزین 100 و 400 تومانی، گاز نیز به روزهای پرمصرف خود خواهد رسید، حال آنکه مسائل و مشکلات مربوط به ایمنی «دوگانه سوزها» کماکان به جای خود باقی است.</b>
آن طور که کارشناسان عنوان مي‌کنند، نه تنها خودروهای دوگانه سوز، بلکه جایگاه‌های سوخت گیری گاز نیز باید هر چند وقت یک‌بار، مورد بازرسی قرار گرفته و ایمنی آنها تایید شود، در غیر این صورت خطراتی متوجه مشتریان این نوع خودروها خواهد بود.
این موضوع در شرایطی است که ظاهرا هنوز برای بازرسی و تست دوگانه سوزها و جایگاه‌های سوخت گاز، متولی کاملا مشخصی وجود نداشته و به تبع آن، مشتریان نمي‌دانند برای تست و رهایی از خطرات احتمالی این خودروها به کجا مراجعه کنند. البته آن طور که گفته مي‌شود، وزارت کشور متولی تست خودروهای دوگانه سوز به حساب مي‌آید، اما با این حال باز هم مشخص نیست برای تست این نوع خودروها باید دقیقا به کجا مراجعه کرد. در واقع با وجود آنکه کل موضوع «معاینه فنی» به وزارت کشور مربوط مي‌شود، اما ظاهرا این وزارت، تنها نسبت به تست آلودگی و مسائل ایمنی مانند ترمز، اهتمام ورزیده و تست مخازن گاز و اتصالات موتور و سیستم سوخت‌رسانی دوگانه‌سوزها، مورد توجه وزارت موردنظر قرار نگرفته است. به گفته کارشناسان، خطری که متوجه دوگانه‌سوزها است، بیش از آن است که پشت گوش انداخته شده و از کانون توجه مسوولان خارج باشد.
اهمیت بازرسی و تست دوگانه سوزها زمانی بیشتر مي‌شود که بدانیم طی یکی دو ماه آینده، میزان استفاده از این نوع خودروها افزایش مي‌یابد و جایگاه‌های عرضه گاز نیز روزهای بسیار شلوغ تری را در پیش خواهند داشت. در حال حاضر، مردم فعلا سرشان به بنزین 100 تومانی گرم است، حال آنکه چند وقت دیگر خبری از این بنزین ارزان نخواهد بود و سهمیه بنزین 400 تومانی نیز کفاف خیلی‌ها را نمي‌دهد. با این شرایط و با توجه به قیمت 300 تومانی گاز، قطعا دوران رستاخیز دوگانه‌سوزها طی یکی دو ماه آتی آغاز مي‌شود و میزان استفاده از این نوع خودروها با رشد قابل توجهی روبرو خواهد شد. گمانه‌زنی مسوولان در مورد افزایش میزان استفاده از گاز (cng) در خودروها به شکلی است که حتی پیش‌بینی شده از اوایل سال آینده، گاز خودروها سهمیه‌بندی و در قالب کارت سوخت عرضه شود.
بنابراین هرچه کاربرد دوگانه‌سوزها رشد کند، احتمال بروز حوادث خاص نیز افزایش مي‌یابد و طبعا بازرسی و تست ایمنی این نوع خودروها اهمیت ویژه‌ای خواهد داشت. به نظر مي‌رسد حال که نتیجه چند سال تلاش مسوولان برای کاهش مصرف بنزین به واسطه تولید و عرضه دوگانه سوزها، در حال به ثمر نشستن است، باید در مرحله بعد فکری اساسی به حال بازرسی و تست دوگانه‌سوزها کرد تا حوادث احتمالی مرتبط با این نوع خودروها، به حداقل ممکن برسد.
خطر بزرگ
ظاهرا قرار است ابتدا اتفاقی رخ بدهد، سپس به فکر مقابله با آن بیافتیم. در مورد دوگانه سوزها نیز، به نظر مي‌رسد چون هنوز اتفاق وحشتناکی رخ نداده، مسوولان چندان نگران تبعات عدم تست این نوع خودروها نیستند.
مدیرعامل سازمان بهینه‌سازی در این مورد مي‌گوید: در بحث معاینه فنی، ایمنی، اولویت اول به حساب مي‌آید و خودروهای دوگانه سوز نیز با توجه به شرایط خاصي که دارند، باید به شکلی ویژه مورد بازرسی قرار گرفته و تست شوند.
عباس کاظمي با اشاره به اینکه مخزن گاز و اتصالات موجود در سیستم سوخت‌رسانی دوگانه‌سوزها، تحت فشار هستند، مي‌افزاید: تست این مخازن و اتصالات به حدی مهم است که اگر در آن کوتاهی شود، احتمال انفجار خودروهای دوگانه‌سوز بسیار زیاد است.
وی تاکید مي‌کند :بازرسی و تست دوگانه سوزها روش‌های خاص خود را دارد، به نحوی که در سال‌های اولیه، بدون پیاده‌کردن مخزن گاز قابل انجام است، اما وقتی عمر مخازن بالا برود، باید آنها را از خودرو خارج کرد و مورد تست قرار داد.
به گفته مدیرعامل سازمان بهینه‌سازی، مخازن گاز و اتصالات سیستم سوخت‌رسانی دوگانه سوزها، با گذشت زمان دچار خوردگی شده و ضخامت آنها کم مي‌شود، که باید با انجام تست‌های فشار، از ایمنی‌شان اطمینان حاصل کرد. کاظمي هشدار مي‌دهد که کم شدن ضخامت مخازن گاز، بسیار خطرناک بوده و انفجار دوگانه سوزها را به همراه خواهد داشت.
اظهارات وی را مدیر ستاد مرکزی معاینه فنی پایتخت نیز تایید کرده و مي‌گوید: خودروهای دوگانه سوز نياز به مراقبت ويژه دارند و اگر ایمنی آنها مورد توجه قرار نگیرد، حوادث ناگواری را در پی خواهند داشت. رحیم نوروزی مي‌افزاید: بازرسی و تست دوگانه سوزها موضوعی نیست که به راحتی از کنار آن بگذریم، چراکه با جان مردم سر و کار دارد.
متولی تست دوگانه‌سوزها کیست؟
احتمالا هزینه و مدیریت بازرسی و تست خودروهای دوگانه‌سوز، بسیار سنگین است که تا به امروز هیچ نهادی مسوولیت این امر خطیر را به گردن نگرفته و هنوز متولی آن مشخص نیست.
البته در دوره‌ای، وزارت نفت و به طور خاص، شرکت گاز خودرو به عنوان مسوول انجام تست و بازرسی دوگانه‌سوزها انتخاب شد، اما با انحلال گاز خودرو، وزارت کشور این مسوولیت را بر عهده گرفت. این در شرایطی است که ظاهرا هنوز در عمل اقدامي برای تست خودروهای دوگانه سوز انجام نشده است. مدیر ستاد مرکزی معاینه فنی پایتخت در این مورد مي‌گوید: قائدتا «دفتر حمل و نقل و ترافیک»، باید اقدامات لازم را در مورد تست خودروهای دوگانه سوز انجام مي‌داد. نوروزی با اشاره به مسوولیت سنگینی که این کار دارد، مي‌افزاید: ابتدا قرار بود تست دوگانه‌سوزها را وزارت نفت انجام دهد، اما این کار در نهایت بر عهده وزارت کشور گذاشته شد. به گفته وی، از آنجاکه تست دوگانه سوزها کار سخت و پر مسوولیتی به حساب مي‌آید، هیچ نهادی تمایل به انجام آن ندارد.
مدیرعامل شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی نیز با اشاره به اینکه وزارت کشور متولی انجام بازرسی و تست خودروهای دوگانه سوز است، مي‌گوید: با این حال متاسفانه در حال حاضر مسوول مستقیم بازرسی فنی خودروهای گازسوز در کشور، به طور دقیق مشخص نیست.
فرید عامری با تاکید بر اینکه طرح بازرسی خودروهای دوگانه سوز هم‌اکنون تصویب و ابلاغ شده است، مي‌افزاید: بازرسی نشدن خودروهای دوگانه سوز ، خطرهای زیادی را متوجه دارندگان این قبیل خودروها مي‌کند، بنابراین باید نسبت به مشخص شدن مسوول مستقیم این کار، اقدامات لازم صورت گیرد.
به گفته عامری، حساسیت روی خودروهای عمومي بیشتر از شخصی‌ها است. مدیرعامل شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، مي‌گوید: با روشن شدن وضعیت بازرسی خودروهای دوگانه‌سوز، شرکت‌های متخصص داخلی مي‌توانند برای بازرسی‌های فنی ادواری این نوع خودروها اقدام کنند. عامری مي‌گويد: تست و نگهداری جایگاه‌هاي عرضه گاز نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که شرکت‌های متخصص در این مورد، باید عهده دار آن شوند.
تولید خودروهای تک سوز
اما عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، از زاویه دیگری به موضوع تست خودروهای دوگانه‌سوز مي‌پردازد. عماد حسینی با تاکید بر اینکه با گذشت زمان، ایمنی خودروهایی که از طریق تغییر سیستم سوخت‌رسانی، دوگانه سوز شده اند، پایین مي‌آید، تاکید مي‌کند: به نظر مي‌رسد اگر خودروسازها محصولاتی تک‌سوز (یا بنزینی یا گازسوز) به تولید برسانند، خطرات در اين مورد نیز کاهش خواهد یافت. وی مي‌افزاید: خودروهایی که با موتور پایه بنزین، دوگانه سوز مي‌شوند، با گذشت زمان تبعات منفی خواهند داشت، که اگر تست نشوند، خطرات زیادی را به وجود مي‌آورند.
عضو کمیسیون انرژی در این مورد که آیا مجلس حساسیتی روی تست دوگانه سوزها دارد، مي‌افزاید: هنوز مشکل حادی در این مورد گزارش نشده، اما اگر اتفاق خاصی رخ بدهد، قطعا مجلس نیز وارد ماجرا خواهد شد.
عمادحسینی تاکید مي‌کند: سوخت lpg با توجه به مشکلاتی که داشت، جمع آوری شد، بنابراین نباید این تجربه در مورد گاز نیز تکرار شود. وی تاکید مي‌کند: شرکت ملی گاز و ستاد مدیریت مصرف سوخت باید جوابگوی مسائل مربوط به تست دوگانه‌سوزها باشند و اگر موضوع حاد شود، قطعا متولیان کار را به مجلس فرا مي‌خوانیم