توپولویم توپولو
زمانی‌که فرزندان فارغ از پسر یا دختر بودنشان شعری را از حفظ می‌خوانند پدر و مادر به معنای واقعی ذوق می‌کنند خاصه این‌که چنین شعرخوانی در جمع دوستان، آشنایان یا مهمانی‌ها باشد. والدین به این موضوع اهمیت زیادی می‌دهند و فرزندان خود را تشویق می‌کنند که شعر بخوانند اما خود چه میزان برای خویش یا برای فرزندانشان شعر می‌خوانند؟
اوج شعرخوانی فرزندان باتوجه به آنچه امروز در کشور مشاهده می‌شود، شامل اشعاری است که کودکان در دوران حضور خود در مهدهای کودک می‌آموزند و تکرار می‌کنند اما این روند پس از ورود آن‌ها به مدرسه به‌دلیل غیر اجباری بودن حفظ اشعار، توقف پیدا می‌کند.
اگرچه کتاب‌های بخوانیم دوره دبستان دارای اشعاری متنوع است اما از آن‌جاکه این شعرها فقط روخوانی می‌شوند و کمتر تحلیل، دیگر آن بخش آهنگین و بیان احساس شعر مورد توجه قرار نمی‌گیرد در حالی‌که آموزگاران باید در ابتدا شعر را با آهنگ خاص آن بخوانند تا در ذهن و بیان بچه‌ها بنشیند و در این صورت است که حفظ کردن شعر هم به راحتی امکان‌پذیر خواهد بود.
بدیهی است که اشعار، وزن‌ها و سبک‌های مختلف و علاوه بر آن، حالت‌های متنوعی دارند. برخی شعرها فارغ از قالب آن، بیان‌کننده غم، حماسه، شادی و ... هستند و ضروری است در خواندن هر شعر، بچه‌ها بیاموزند و بدانند که این شعر چه احساسی را بیان می‌کند.
این آگاهی بچه‌ها از درون‌مایه‌های هر شعر به تقویت احساسات درونی آن‌ها و بروز و ظهور آن حس‌ها کمک زیادی خواهد کرد. بنابراین از این راه که بچه‌ها نیز به آن علاقمند هستند، می‌توان به ایشان اجازه داد تا درونیات خویش را افشار و برملا کنند. در این میان پدران و مادرانی هستند که از دیرباز و البته به‌دلیل علاقمندی خود به شعر که این علاقه و اشتیاق را نیز از دوران کودکی و نوجوانی به همراه داشته‌اند، کم و بیش اشعار شاعران کهن و معاصر را می‌خوانند که خود عاملی تشویقی برای فرزندان آن‌ها نیز است. اما باید بر این نکته تاکید کرد که ضرورت دارد شعرها را صحیح بخوانیم.
انتقادی هم که بیان آن در این‌جا به مجریان و گوینده‌های برنامه‌های تلویزیونی و رادیویی وارد است این‌که ایشان متاسفانه علیرغم داشتن صدای گویا و ورزیده، شعرها را غلط می‌خوانند و این غلط‌خوانی علاوه بر گسیخته کردن ابیات و مصرع‌ها، احساسات شعری را نیز دستمایه تغییر می‌کند چنان‌چه بیتی با درون‌مایه تأثر یا شادی با بیانی کاملاً خنثی و فارغ از هر احساسی خوانده می‌شود.
پیشنهاد می‌شود فرصتی از شبانه‌روز را به شعرخوانی برای فرزندان خویش اختصاص دهید. به‌طور معمول اغلب پدران و مادران شب‌ها قبل ازخواب برای بچه‌ها چند صفحه‌ای داستان می‌خوانند. می‌توان یک شب در میان برای آن‌ها شعر خواند اما باید دقت کنید که شعرها را با آهنگ خود و باتوجه به احساسات نهفته در آن شعر بخوانید.
همه انسان‌ها چه کوچک و چه بزرگ به‌طور ذاتی دارای انواع احساسات هستند که شدت و قلت آن بسته به هر شخص متفاوت است. پس نمی‌توان کسی را بدون احساس دانست اما مهم چگونگی بیان و بروز آن احساس است که در پرورش و سپس تقویت آن، پدران و مادران، مربیان، جامعه، دوستان، محصولات فرهنگی و هنری، سیاستگذاری‌های دولت و نظام آموزشی نقش فوق‌العاده بسزایی دارد.
باتوجه به این‌که ایرانیان به‌عنوان ساکنان مشرق زمین، صاحب ادبیاتی کهن و دارای گنجینه‌های باارزش شعر و ادب فارسی هستند، بنابراین باید کوشید تا ضمن استفاده صحیح و به‌جا از آن‌ها در حفظشان نیز کوشید.
این چه ظلمی است که فرزندان این مرز و بوم از داشته‌های ادبی خویش بی‌اطلاع و بی‌بهره باشند و ندانند و نتوانند با بهره‌گیری از آن‌ها، پاک‌ترین احساسات خویش را با زبان‌حال خویش بیان کنند.
بهترین شاعران و زیباترین و بامعناترین اشعار متعلق به این مرز و بوم است. این توقع را در فرزندان خود ایجاد کنیم که بخوانند، لذت ببرند و ارزش والای احساسات خویش را درک کنند. آن‌ها باید بیاموزند که می‌توانند بخشی از دغدغه‌های درونی خود را در اشعار بیابند و بازگو کنند.
شاید این شعر هشداری بر داشته‌های ساکنان سرزمین پارس باشد که: « آب در کوزه و ما تشنه لبان می‌گردیم/ یار در خانه و ما گرد جهان می‌گردیم».
دانش پور شفیعی
تبیان