يكي از افتخارات معماری و پل سازی در راه آهن كشور «پل ورسك» است كه به عنوان مهمترين و مرتفع ترين پل خط آهن شمال ايران مطرح است. اين پل كه شهرت جهاني نيز دارد و نام آن در تمامي آثاري كه پس از پايان جنگ جهاني دوم منتشر شد، با عنوان «پل پيروزي » ياد شده است. ساخت پل ورسك كه از مهمترين رويدادهاي فني مهندسي راه آهن كشور محسوب مي شود، توسط مهندسان آلماني و اتريشي و كارگران فني انجام شده است. به لحاظ ويژگي هاي منحصر به فرد، اين پل در فهرست آثار ملي كشورمان نيز به ثبت رسيده است.
طراح پل ورسك كيست؟
باید توجه داشت که این بنا برخلاف ادعای برخي افراد مبنی بر ساخته شدن آن به دست مهندس آلمانی بنام ورسک، ساخت یک معمار اتریشی متولد وین به نام ((والتر اینگر)) در سال 1310 هجری شمسی است و نام این پل بر گرفته از نام قریه ورسک واقع در قسمت شمالی این پل ميباشد. قريه ورسك در زمان احداث پل دارای حدود 20خانوار جمعيت بوده است.
مشخصات فني پل ورسك و اصطلاح سه خط طلا:
این بنا از ملات سیمان و شن شسته شده و آجر ساخته شده و در ساختمان آن از آرماتور استفاده نشده است. به بیان دیگر این بنا از ملات غیر مسلح ساخته شده است.
پل ورسك داراي ۶۶ متر دهانه قوسي و ۱۱۰متر ارتفاع از ته دره است. طول کلی پل 2/73 متر است. هزينه ساخت آن در آن زمان، بالغ بر ۲ميليون و۶۰۰هزار تومان بوده است. براي ساخت اين پل عظيم چند طرح مبتني بر استفاده از مصالح بنايي كه بيشتر مقرون به صرفه بوده، به تصويب رسيد.
پل ورسک در شمار مهمترین آثار فنی مهندسی راه آهن ایران محسوب می شود و شماره ثبت تاریخی ملی آن 1534 می باشد. ورسک از جمله پل‌های استراتژیک ایران است که توسط مهندسان آلمانی و اتریشی با تضمین ۷۰ ساله احداث شد.
اصطلاح سه خط طلاي راه‌آهن شمال مربوط به دره ای در سه كيلومتري بعد از پل ورسك و بعد از روستای ورسك به سمت گدوك در ارتفاعات شرق جاده تهران – شمال مشاهده ميباشد. طراحی اين خطوط به جهت كم كردن شيب و افزايش ضريب قدرت لوكوموتيوها در نظر گرفته شده است که برای ایرانیان ارزشی به مراتب بیشتر از طلا دارد .