مسجد سلطان احمد (که در زبان ترکی «Sultanahmet Camii» نام دارد) مسجدی است که در شهر استانبول واقع شدهاست. این شهر که در زمان امپراطوری عثمانی طی سالهای 1453 تا ۱۹۲۳ پایتخت این کشور بودهاست هم اکنون بزرگترین شهر ترکیه است. این مسجد یکی از زیباترین شاهکارهای معماری اسلامی است. این مسجد به علت وجود کاشیهای آبی رنگ در طراحی داخلی به «مسجد آبی» شهرت دارد.
تاریخچه
این مسجد طی سالهای ۱۶۰۹ تا ۱۶۱۹ به دستور سلطان احمد اول بنا شد و به همین دلیل پس از مرگ وی مسجد را مسجد سلطان احمد نامیدند. وی در همین مسجد دفن شدهاست. این مسجد در قدیمی ترین بخش استانبول واقع شده که این منطقه در قبل از سالهای 1453 مرکز قسطنطنیه، پایتخت امپراطوری بیزانس، محسوب میشدهاست. این مسجد در نزدیکی هیپودروم قسطنطنیه واقع شدهاست و تا کلیسای بزرگ مسیحیان با نام ایا صوفیا فاصله اندکی دارد.
این مسجد در چند قدمی کاخ تا پکاپی قرار دارد، کاخی که محل اقامت سلاطین عثمانی تا سال ۱۸۳۵ بود و فقط تا ساحل بوسفوروس چند دقیقهای فاصله دارد. اگر از دریا به مسجد نگاه کنید، قبهها و منارههای مسجد در بخش قدیمی شهر برجسته هستند و هدف سازندگان هم ایجاد چنین چشم انداز زیبایی بودهاست.
این مسجد به عمد در مقابل عمارت ایا صوفیا ساخته شده تا نشان دهد که معماران عثمانی و مسلمان میتوانند رقبای سرسختی برای اجداد مسیحی خود باشند. با این وجود، معمار نتوانسته قبههایی بزرگتر از قبه عمارت حاجی صوفی بسازد و به همین دلیل تلاش کرده با تنظیم دقیق موقعیت قبهها، شبه قبهها و منارهها جلوهای زیبا را پدید آورد. علیرغم تلاش معمار، ابعاد ساختمان کوچکتر از ابعاد عمارت ایا صوفیا است که این مساله سلطان احمد را بسیار خشمگین کرد. بنابراین دو عمارت آثار تاریخی و معماری بسیار ارزندهای هستند که جلوهای منحصر به فرد را به این بخش از شهر میدهند.
در غرب این مسجد را با نام مسجد کبود میشناسند چرا که در نقاشیهای طرح داخلی از رنگ آبی استفاده زیادی شدهاست. با این وجود، این نقاشی داخل مسجد بخشی از دکور داخلی اصلی نبوده و امروزه آنرا از دکور داخلی حذف کردهاند. بنابراین دکور داخلی مسجد دیگر منحصراً آبی رنگ نیست. سده فار محمد آقا، معمار سلطان احمد دستور داشت تا در ساخت زیباترین و مجلل ترین مکان عبادت مسلمانان در جهان از هیچ تلاشی فروگذار نکند. ساختار اصلی مسجد تقریباً شبیه مکعب است که طول و عرض آن ۵۳ و ۵۱ است. جهت گیری مسجد به گونهای است که وقتی مسلمانان نماز به پا میکنند، رو به سمت مکه داشته باشند و «محراب» در روبرویشان قرار داشته باشد