والدین همواره نگران ابتلای كودك به بیماری‌های گوناگون هستند و همه تلاش‌شان را انجام می‌دهند تا او را سالم نگه دارند اما با وجود تمام این تلاش‌ها گاهی پیش می‌آید كه كودك دچار جراحت‌هایی در خانه می‌شود كه شاید به دلیل بازیگوشی باشد و شاید هم بی‌احتیاطی والدین كار دست بچه بدهد. اما وقتی كودكتان زخمی می‌شود و داد و بیداد و البته دلسوزی شما فوران می‌كند، سخت است تشخیص دهید آیا شرایط واقعا اورژانس است؟ آیا درمان باید در مطب پزشك انجام شود یا می‌توان آن را در خانه كنترل كرد؟! لارا زیبنر، پزشك و نویسنده كتاب « اگر كودكتان این كتاب را خورد، هنوز همه‌چیز مرتب است»می‌گوید: «همیشه در چنین شرایطی قبل از اینكه با اورژانس تماس بگیرید، بهتر است با پزشك معالج كودك مشورت كنید.» اما قبل از رساندن كودك به پزشك می‌توان در خانه هم كارهایی را انجام داد تا هم درد كنترل شود و هم كودك در شرایط بهتری نزد پزشك برود.
فرزندتان با ورجه وورجه به سرش آسیب زد و عصبی بود
آیا باید با اورژانس تماس گرفت؟ برای بچه‌های بزرگ‌تر از یك سال میتوانید صبر كنید و منتظر علائم باشید. دكتر زیبنر می‌گوید: «بچه‌هایی كه بعد از ضربه به سر، سرشان را به راحتی تكان می‌دهند، حال عمومی خوبی دارند و در بیشتر ورجهوورجه‌هایی كه در آن زخمی ایجاد شود، نیازی به اقدام فوری نیست اما از آنجا كه رگ‌های خونی زیادی روی سر و صورت وجود دارد، هرگونه تورم می‌تواند علامتی برای حادثه دلخراشی باشد، بنابراین برای چند ساعت چشم از او برنداشته تا مطمئن شوید در یكی از بازوانش شلی و سستی وجود ندارد و كودك حالت تهوع، خواب‌آلود و بی‌قراری از خود نشان نمی‌دهد. اگر هركدام از علائم را مشاهده كردید با پزشك تماس بگیرید، زیرا اقدام برای موارد حاد تنها از عهده پزشكان برمی‌آید. البته اگر كودك شما بیهوش شد یا بعد از افتادن نتوانست تكان بخورد بلافاصله باید اورژانس را خبر كنید.
استثنا: دكتر زیبنر می‌گوید هركودك زیر یك سالی كه كوچك‌ترین ضربه‌ای را تجربه كند باید به وسیله پزشك بررسی شود، زیرا جراحت‌ها زمانی كه بیمار قادر به صحبت كردن نیست سخت‌ترند. ضمن آنكه تحقیقات نشان داده، ضربه محكم به سر می‌تواند عملكرد ذهنی كودك را تا چند سال بعد از ضربه دچار مشكل كند.
كودك بیفتد، زبانش را گاز بگیرد و خونریزی كند؟
آیا باید سریع به اورژانس مراجعه كرد؟ تنها باید زمانی این كار را انجام دهید كه خونریزی با وجود ایجاد فشار بر آن با یك پارچه تمیز برای مدت 10 تا 15 دقیقه ادامه داشته باشد. زبان پر از رگ‌های خونی است، بنابراین خون زیادی از آن می‌آید كه می‌تواند كودك و حتی شما را وحشت‌زده كند. دكتر فراش می‌گوید: «برای بچه‌های كوچك استفاده از فشار روی زخم معمولا بسیار سخت است. بنابراین بهتر است از او بخواهید تكه‌ای یخ را در دهان بگذارد و آن را بمكد. همین كار می‌تواند فشاری را روی زبان كودك ایجاد كرده و خونریزی را متوقف كند. او همچنین می‌افزاید: «زبان خیلی آسان درمان می‌شود و بسیار كم دیده شده كودكی به‌دلیل خونریزی زیاد زبان به كم‌خونی مبتلا شده باشد.»
برای درمان گازگرفتن زبان
انجام دهید: یك پارچه تمیز را با آب سرد مرطوب كنید، كودك را روی زانوی خود بنشانید و سپس پارچه را روی ناحیه زخمی زبان فشار دهید. به او غذاهای سرد مانند ماست یخ‌زده بدهید.
انجام ندهید: به هیچ عنوان در مدتی كه زبان كودك در حال بهبود است به كودك غذاهای اسیدی یا شور ندهید، زیرا در این حالت زبان می‌سوزد و درد زیادی ایجاد می‌كند.
كسی با ماشین شما تصادف كند و با وجود آنكه فرزندتان در صندلی‌اش سالم است، ناراحت باشد و مدام گریه کند؟
آیا باید به اورژانس مراجعه كنید؟ تنها درصورتی این كار را انجام دهید كه او بعد از حدود 15 تا 20 دقیقه آرام نشد و مدام گریه می‌كرد. دكتر فراش، پزشك اورژانس می‌گوید: برای بچه‌های 5 ساله و پایین‌تر كه به درستی در صندلی ماشین مخصوص سن‌شان قرار دارند، به احتمال زیاد جراحت بسیار كوچك و در شرایطی است كه كمترین عارضه را دارد اما اگر كودكتان مدام گریه می‌كرد او را به اورژانس برسانید. دكتر فراش همچنین می‌گوید: «این گریه‌ها می‌تواند به این معنا باشد كه او تحت فشار غیرطبیعی قرار دارد و پزشك می‌تواند این را بفهمد.» اگر فرزندتان دچار دررفتگی بازو یا پا شده باشد بهترین كاری كه میتوانید انجام دهید، این است كه او را از صندلی ماشینش خارج كنید و بعد از آنكه آرام شد به او اطمینان دهید همه چیز رو به راه است و او خیلی زود بهبود خواهد یافت.
علائم خطر:
برخی اوقات چند ساعت طول می‌كشد تا علائم بروز كند. هر كدام از علائم زیر را مشاهده كردید با پزشك تماس بگیرید:
كودكی، فرزند شما را گاز گرفت و پوستش را خراشید
فورا با پزشك تماس بگیرید. او ممكن است براساس محل گازگرفتگی و ظاهر آن تصمیم بگیرد شما را به نخستین اورژانس راهنمایی كند( ممكن است پزشك آنتی‌بیوتیك خوراكی تجویز كند). بنابراین تمام قسمت‌های زخم را با آب گرم و صابون بشویید و سپس از پماد و بانداژ یا گاز استریل استفاده كنید. كارن فراش، پزشك اورژانس می‌گوید: «گازگرفتگی انسان تقریبا كثیف‌ترین جراحت‌ها را ایجاد می‌كند، زیرا دهان انسان به‌طور معمولی پر از باكتری است و خطر ابتلا به عفونت نیز 10 تا 15 درصد است بنابراین شستن پوست با صابون و آب موثرترین كاری است كه والدین می‌توانند برای كم كردن باكتری‌های محل زخم انجام دهند.»
انجام دهید: اگر پوست پاره شده است، جراحت را با صابون ملایم و آب جاری به‌مدت 3 تا 5 دقیقه بشویید. سپس آن را با یك باند تمیز بپوشانید. اگر زخم خونریزی دارد با یك پارچه تمیز و خشك روی آن را فشار دهید و درصورت امكان آن قسمت را بالاتر از سطح بدن قرار دهید.
انجام ندهید: روی زخم را نخراشید.
كودك یكباره روی میز بپرد و با یك تكان شدید فنجان چای را روی خودش بریزد؟
كودك كنجكاو شما مشتاق جست‌وجو و كاوش است اما این احتمال وجود دارد كه دستان خود را با مایعات داغ بسوزاند. اگر سوختگی سطح وسیعی از بدن را فرا گرفته باشد یا چای داغ روی دست‌ها، صورت و پاهایش ریخته باشد یا اگر سوختگی درجه سه باشد كه به احتمال زیاد در نوشیدنی‌های داغ اتفاق می‌افتد، بهتر است به پزشك مراجعه كنید. در غیر این صورت درمان را در خانه انجام دهید، فقط حواستان باشد كه باید سرعت عمل داشته باشید. نخستین كاری كه باید انجام دهید این است كه چای را از روی بدن بشویید. دكتر زیبنر توصیه می‌كند لباس‌های خیس او را از تنش خارج كرده و كودك را زیر دوش آب سرد قرار دهید. اگر سوختگی تنها در قسمت كوچكی از دست یا بازو ایجاد شده باشد آن را به‌مدت 10 تا 15 دقیقه زیر شیر آب سرد قرار دهید یا آنقدر آن را زیر شیر آب سرد بگذارید تا درد كمتر شود و آن محل قابل لمس باشد. سپس سوختگی را درمان كنید.
اگر او سوختگی درجه یك دارد (پوست قرمز است):
انجام دهید: وقتی عضو سوخته كاملا سرد شد با یك بانداژ یا گاز استریل بدون چسب یا یك تكه پارچه تمیز طوری آن را ببندید كه خیلی محكم نباشد و از پوست محافظت كند.
با پزشك تماس بگیرید. او می‌تواند استفاده از دارو یا یك پماد سوختگی خاص را به شما توصیه كند اما سوختگی‌های جزئی معمولا بدون این قبیل موارد هم بهبود پیدا می‌كنند فقط مراقب علائم و نشانه‌های عفونت (قرمزی، تب، ورم یا ترشحات) باشید.
انجام ندهید: برای این نوع زخم‌ها از روغن، كره، یخ یا پودر استفاده نكنید زیرا این كار می‌تواند عفونت ایجاد كرده و سوختگی را عمیق‌تر كند. به هیچ وجه تاول ایجاد شده را دستكاری نكرده و نتركانید، زیرا ممكن است باكتری وارد زخم شود و در برابر عفونت آسیب‌پذیرتر شود.
چه بایـد کـرد اگـر :
فرزندتان با ورجه وورجه به سرش آسیب زد و عصبی بود
آیا باید با اورژانس تماس گرفت؟ برای بچه‌های بزرگ‌تر از یك سال میتوانید صبر كنید و منتظر علائم باشید. دكتر زیبنر می‌گوید: «بچه‌هایی كه بعد از ضربه به سر، سرشان را به راحتی تكان می‌دهند، حال عمومی خوبی دارند و در بیشتر ورجهوورجه‌هایی كه در آن زخمی ایجاد شود، نیازی به اقدام فوری نیست اما از آنجا كه رگ‌های خونی زیادی روی سر و صورت وجود دارد، هرگونه تورم می‌تواند علامتی برای حادثه دلخراشی باشد، بنابراین برای چند ساعت چشم از او برنداشته تا مطمئن شوید در یكی از بازوانش شلی و سستی وجود ندارد و كودك حالت تهوع، خواب‌آلود و بی‌قراری از خود نشان نمی‌دهد. اگر هركدام از علائم را مشاهده كردید با پزشك تماس بگیرید، زیرا اقدام برای موارد حاد تنها از عهده پزشكان برمی‌آید. البته اگر كودك شما بیهوش شد یا بعد از افتادن نتوانست تكان بخورد بلافاصله باید اورژانس را خبر كنید.
استثنا: دكتر زیبنر می‌گوید هركودك زیر یك سالی كه كوچك‌ترین ضربه‌ای را تجربه كند باید به وسیله پزشك بررسی شود، زیرا جراحت‌ها زمانی كه بیمار قادر به صحبت كردن نیست سخت‌ترند. ضمن آنكه تحقیقات نشان داده، ضربه محكم به سر می‌تواند عملكرد ذهنی كودك را تا چند سال بعد از ضربه دچار مشكل كند.
كودك بیفتد، زبانش را گاز بگیرد و خونریزی كند؟
آیا باید سریع به اورژانس مراجعه كرد؟ تنها باید زمانی این كار را انجام دهید كه خونریزی با وجود ایجاد فشار بر آن با یك پارچه تمیز برای مدت 10 تا 15 دقیقه ادامه داشته باشد. زبان پر از رگ‌های خونی است، بنابراین خون زیادی از آن می‌آید كه می‌تواند كودك و حتی شما را وحشت‌زده كند. دكتر فراش می‌گوید: «برای بچه‌های كوچك استفاده از فشار روی زخم معمولا بسیار سخت است. بنابراین بهتر است از او بخواهید تكه‌ای یخ را در دهان بگذارد و آن را بمكد. همین كار می‌تواند فشاری را روی زبان كودك ایجاد كرده و خونریزی را متوقف كند. او همچنین می‌افزاید: «زبان خیلی آسان درمان می‌شود و بسیار كم دیده شده كودكی به‌دلیل خونریزی زیاد زبان به كم‌خونی مبتلا شده باشد.»
برای درمان گازگرفتن زبان
انجام دهید: یك پارچه تمیز را با آب سرد مرطوب كنید، كودك را روی زانوی خود بنشانید و سپس پارچه را روی ناحیه زخمی زبان فشار دهید. به او غذاهای سرد مانند ماست یخ‌زده بدهید.
انجام ندهید: به هیچ عنوان در مدتی كه زبان كودك در حال بهبود است به كودك غذاهای اسیدی یا شور ندهید، زیرا در این حالت زبان می‌سوزد و درد زیادی ایجاد می‌كند.
كسی با ماشین شما تصادف كند و با وجود آنكه فرزندتان در صندلی‌اش سالم است، ناراحت باشد و مدام گریه کند؟
آیا باید به اورژانس مراجعه كنید؟ تنها درصورتی این كار را انجام دهید كه او بعد از حدود 15 تا 20 دقیقه آرام نشد و مدام گریه می‌كرد. دكتر فراش، پزشك اورژانس می‌گوید: برای بچه‌های 5 ساله و پایین‌تر كه به درستی در صندلی ماشین مخصوص سن‌شان قرار دارند، به احتمال زیاد جراحت بسیار كوچك و در شرایطی است كه كمترین عارضه را دارد اما اگر كودكتان مدام گریه می‌كرد او را به اورژانس برسانید. دكتر فراش همچنین می‌گوید: «این گریه‌ها می‌تواند به این معنا باشد كه او تحت فشار غیرطبیعی قرار دارد و پزشك می‌تواند این را بفهمد.» اگر فرزندتان دچار دررفتگی بازو یا پا شده باشد بهترین كاری كه میتوانید انجام دهید، این است كه او را از صندلی ماشینش خارج كنید و بعد از آنكه آرام شد به او اطمینان دهید همه چیز رو به راه است و او خیلی زود بهبود خواهد یافت.
علائم خطر:
برخی اوقات چند ساعت طول می‌كشد تا علائم بروز كند. هر كدام از علائم زیر را مشاهده كردید با پزشك تماس بگیرید:
- وجود خون در ادرار(این علامت می‌تواند به این معنا باشد كه جراحتی در بالا یا پایین دستگاه ادراری او به‌وجود آمده باشد).
- كبود شدن ناحیه سینه یا شكم.
- سر باز زدن از تكان دادن سر.
كودكی، فرزند شما را گاز گرفت و پوستش را خراشید
فورا با پزشك تماس بگیرید. او ممكن است براساس محل گازگرفتگی و ظاهر آن تصمیم بگیرد شما را به نخستین اورژانس راهنمایی كند( ممكن است پزشك آنتی‌بیوتیك خوراكی تجویز كند). بنابراین تمام قسمت‌های زخم را با آب گرم و صابون بشویید و سپس از پماد و بانداژ یا گاز استریل استفاده كنید. كارن فراش، پزشك اورژانس می‌گوید: «گازگرفتگی انسان تقریبا كثیف‌ترین جراحت‌ها را ایجاد می‌كند، زیرا دهان انسان به‌طور معمولی پر از باكتری است و خطر ابتلا به عفونت نیز 10 تا 15 درصد است بنابراین شستن پوست با صابون و آب موثرترین كاری است كه والدین می‌توانند برای كم كردن باكتری‌های محل زخم انجام دهند.»
انجام دهید: اگر پوست پاره شده است، جراحت را با صابون ملایم و آب جاری به‌مدت 3 تا 5 دقیقه بشویید. سپس آن را با یك باند تمیز بپوشانید. اگر زخم خونریزی دارد با یك پارچه تمیز و خشك روی آن را فشار دهید و درصورت امكان آن قسمت را بالاتر از سطح بدن قرار دهید.
انجام ندهید: روی زخم را نخراشید.
كودك یكباره روی میز بپرد و با یك تكان شدید فنجان چای را روی خودش بریزد؟
كودك كنجكاو شما مشتاق جست‌وجو و كاوش است اما این احتمال وجود دارد كه دستان خود را با مایعات داغ بسوزاند. اگر سوختگی سطح وسیعی از بدن را فرا گرفته باشد یا چای داغ روی دست‌ها، صورت و پاهایش ریخته باشد یا اگر سوختگی درجه سه باشد كه به احتمال زیاد در نوشیدنی‌های داغ اتفاق می‌افتد، بهتر است به پزشك مراجعه كنید. در غیر این صورت درمان را در خانه انجام دهید، فقط حواستان باشد كه باید سرعت عمل داشته باشید. نخستین كاری كه باید انجام دهید این است كه چای را از روی بدن بشویید. دكتر زیبنر توصیه می‌كند لباس‌های خیس او را از تنش خارج كرده و كودك را زیر دوش آب سرد قرار دهید. اگر سوختگی تنها در قسمت كوچكی از دست یا بازو ایجاد شده باشد آن را به‌مدت 10 تا 15 دقیقه زیر شیر آب سرد قرار دهید یا آنقدر آن را زیر شیر آب سرد بگذارید تا درد كمتر شود و آن محل قابل لمس باشد. سپس سوختگی را درمان كنید.
برای سوختگی‌های داخل خانه
اگر او سوختگی درجه یك دارد (پوست قرمز است):
انجام دهید: وقتی عضو سوخته كاملا سرد شد با یك بانداژ یا گاز استریل بدون چسب یا یك تكه پارچه تمیز طوری آن را ببندید كه خیلی محكم نباشد و از پوست محافظت كند.
با پزشك تماس بگیرید. او می‌تواند استفاده از دارو یا یك پماد سوختگی خاص را به شما توصیه كند اما سوختگی‌های جزئی معمولا بدون این قبیل موارد هم بهبود پیدا می‌كنند فقط مراقب علائم و نشانه‌های عفونت (قرمزی، تب، ورم یا ترشحات) باشید.
انجام ندهید: برای این نوع زخم‌ها از روغن، كره، یخ یا پودر استفاده نكنید زیرا این كار می‌تواند عفونت ایجاد كرده و سوختگی را عمیق‌تر كند. به هیچ وجه تاول ایجاد شده را دستكاری نكرده و نتركانید، زیرا ممكن است باكتری وارد زخم شود و در برابر عفونت آسیب‌پذیرتر شود.