روشهای ماکت سازی: امروزه برای ساخت ماکت های معماری و دیگر ماکت ها از متریال و روش های بسیار زیاد و متنوعی استفاده می شود که به برخی از آنها اشاره می کنیم.
1- ماکت سازی با استفاده از مقوای یونولیت : این نوع ماکت سازی بیشتر جهت ساخت ماکت اولیه (اتود) کاربرد دارد.
2- ماکت سازی با استفاده از مقوای ماکت : این نوع ماکت سازی به علت دارا بودن تنوع رنگی مقوای ماکت ودرعین حال محکم و نسبتا ارزان قیمت بودن آن در بین دانشجویان طرفداران بسیار دارد از معایب این نوع کار می توان به سخت بودن برش جهت کارهای ظریف و محدود بودن ضخامت آن اشاره کرد.
3- ماکت سازی با استفاده از فوم : فوم به دلیل سبکی زیبایی و سحولت در برش دادن بیشتر در در ماکت هایی مورد استفاده قرار میگیرد که طرح دارای حالات خاص و ترکیب بندی مشخصی باشد. اما از معایب این کار محدودیت استفاده از چسباننده خاص(چسب فوم)است.
4- ماکت سازی با استفاده از چوب بالسا: چوب بالسا جهت ماکت هایی با دقت و ظرافت بالا کاربرد دارد از ویژگی های این جنس این است که در ضخامت های مختلفی و جود دارد و سازنده میتواند بنا به نوع طرح از ضخامت های گوناگون استفاده کند از معایب این جنس شکننده بودن آن است .
حال به روش کار برخی از انواع ماکت ها می پردازیم:
روش پاپیه ماشه(روش پاپیه ماشه یک روش فرانسوی ست): برای ساخت گنبد
در ماکت روش های زیادی وجود دارند که از رایج ترین شیوه می توان به شیوه ی زیر اشاره کرد:
در ابتدا تلاش می کنیم دایره که در ساقه ی گنبد به کار می رود را به یک چند ضلعی (تعداد زیاد) تبدیل کنیم تا کار راحت تر شود( شاید تصور شود که با این شیوه شکل اصلی گنبد از بین می رود اما در اصل این طود نیست بلکه در پایان کار گنبد به شکل اصلی خود ساخته شده است) در این جا احتمالا بهترین انتخاب همان دوازده ضلعی معروف است سپس با توجه به اندازه ی ساقه ی گنبد شکل کلی گنبد را به صورت باز شده رسم می کنیم در اصل در امتداد هر ساقه شکلی که برای گنبد در نظر گرفته ایم ترسیم می شود که اکثرا به شکل گلبرگ است. دوازده گلبرگ تنها در یک نقطه به هم تماس دارند و برای باز نماندن بین آنها از نوارهایی استفاده می شود. و از یک کلاف نیز به دور ساقه استفاده می شود.
-روش معمول بعدی استفاده از دونیم دایره در هم فرورفته است که حالت ارتجاعی پیدا می کنند و به راحتی شکل می پذیرند.
-رسمی ترین روشی که در این ضمینه کاربرد دارد روش پاپیه ماشه است: در این روش ابتدا کاغذ کاهی را به همراه چسب چوب(برای استقامت) در آب ریخته روی حرارت قرار می دهیم با یک خمیر یکنواخت را به دست دهد سپس در همان حالت خمیر را درون قالب که احتمالا نیم کره است می ریزیم و پس از خشک شدن از قالب بیرون می آوریم.بعد از آن این گنبد را می توان با سمباده کاملا یک دست کرد. در ساخت گنبد مخصوصا به شیوه اول باید دقت کرد که هر چه ارتفاع نسبت به قطر بزرگتر باشد استحکام گنبد بیشتر است.
-برای ساختن درخت می تونین رشته های نازک کاغذ را به دور یه میله چوبی دلخواه(تنه درخت) که سر آن را باچسب داغ پوشانده اید به صورت دلخواه بپیچانید یا به جای کاغذ از پاشیدن براده های چوب،اسفنج یا تراشه مداد و...استفاده کنید .
-ازگوش پاک کن میشه به عنوان چراغ برق استفاده کرد و قسمت پنبه ای اون هم خیلی راحت با پاستل قابل رنگ شدنه.
-مقوای عکس های رادیولوژی برای ماکت سازی نسبت به مقوای ماکت دو مزیت داره اول اینکه برش پذیریش خیلی راحت تره ودوم اینکه ارزان قیمت تره وحتی رایگانه اما ایرادش اینه که به رنگ کارتونه(البته یک سمتشون به رنگ های زرد وقرمز وآبی نیز هست که رنگ های خیلی مناسبی نیستن چون خیلی خالص هستن)که البته به راحتی با اسپری به رنگ دلخواه در میاد .(اگه رنگ دلخواهتون مشکی نیست سعی کنید حتما رنگ رو در طرف کارتونی مقوا به کار ببرید چون مشکی میتونه رنگ زیرین رو بپوشونه اما بقیه رنگ ها گاهی نمیتونن به ریسکش نمی ارزه)
-استفاده از اسفنج در ساخت ماکت های اتودی،تمرین طراحی وساخت ماکت های بافت وماکت روستا یا بافت شهری که احتیاجی به در آوردن جزئیات ندارند بسیار مفید است البته اسفنج هایی که سبز رنگ هستند نسبت به اسفنج های سفید وزرد نرم تر بوده بهتر برش می خورند اما بسیار ظریف هستند وبا فشار خرد می شوند هم چنین چسب به راحتی آنها را میخورد ضمنا گران تر نیز می باشند پس سختی برش زدن را ترجیح بدهید.
-اگر از اسفنج یا مقوای عکس های رادیولوژی استفاده میکنید واحتیاج به رنگ زدن آنها دارید اسپری رنگی را انتخاب کنید چون برای این کار گواش بسیار نامناسب است(باز خودتان میدانید).
-برای ساخت گنبد نیز یکی از ساده ترین متریال ها اسفنج است چون به راحتی ساییده می شود وشکل های گوناگون به خود میگیرد.
-برای ساخت آب درون حوض ها راه های زیادی وجود داره در کنارش این را هم بشنوید:ازخمیر نان که آن را رنگ میزنید استفاده کنید چون کاملا شکل پذیر است البته می شه چسب روهم داخل کار خالی کنید ویا ازسلفون مچاله شده ورنگ خورده استفاده کنید.
-اگر به سمباده رنگ سبز مناسبی رو بزنید برای چمن خیلی مناسب میشه البته درجه زبری سمباده هرچه بالاتر بره چمن جالبتری از آب در میاد.
-از تیغ ماهی میتونید برای نرده های فرم دار استفاده کنید ویا قسمت بین دوستون تیغ ها رو جداکنید برای دستگیره ها وخیلی جاهای دیگه استفاده کنید.
-برای ساختن توپوگرافی بهترین راه اینه که نقشه توپوگرافی رو دوبار بکشید وسپس روی اولی لایه های اول ودوم،سوم وچهارم،پنجم وششم،و... و روی نسخه دوم لایه های دوم وسوم،چهارم وپنجم،ششم وهفتم،و... رو دربیارید این کار باعث میشه راحتتر وتمیز تر لایه ها روی هم قرار بگیرند وبهتر از روشیه که برای هر لایه مقداری اضافی برای روی هم قرار گرفتن قرار میدین هم چنین توپوگرافی از جنس چوب پنبه خیلی زیبا میشه.
-اگر روزی خواستین یه مجسمه گچی(یا یک نقش برجسته گچی)بسازین می تونین از گل برای ساخت قالبش استفاده کنین،گل وقتی نرمه شکل پذیره ووقتی خشک میشه قالب سفت وخوبی کار با گل در این مورد بسیار سخته بهترین راه استفاده از یونولیته.
-از درهای آنژوکت که برای تزریق داخل رگ استفاده میشه میتونین برای ساخت گلدان(در آن ابعاد)استفاده کنین.
-اگر میخواین مقداری گل در باغچه قرار بدین میتونین از منجوق های گلدوزی رنگی بسیار کوچک(متناسب با ابعاد کارتون)یا از مروارید استفاده کنین.
-برای ساخت شیروانی لایه های زیرین مقوای رایدولوژی بسیار منظم تر وبهتر از لایه های کارتون هستند.
-در بسیاری مواقع استفاده از اسپری که رنگ مات دارد خیلی بهتر از رنگ براق است مثلا استفاده از اسپری مشکی مات در ساخت خانه شیشه ای .
-از بریده ها وپسمانده های پی وی سی در ساخت درب ها وقطعات ام دی اف استفاده زیادی میتوانید بکنید مثل ساخت چمن ودرخت و... رنگ های متنوع وخیلی قشنگی هم دارن.
-همون طور که می دونین ماکارونی استفاده زیادی درماکت سازی داره به غیر از ساخت سازه های ماکارونی از نوع معمولی اون میتونین در قسمت هایی که به المان های عمودی احتیاج دارین استفاده کنین به راحتی هم با اسپری قابل رنگ هستن وجالب هم میشن.از ماکارونی های شکل دار وصدفی و... هم میتونین خیلی استفاده کنین مثلا برای حصار باغچه ها وآلاچیق ها و... البته مثل چوب بالسا که با بخار آب داغ(که میتونین توسط کتری وسماور ودستگاه بخور تهیه کنین)شکل منحنی میگیره،ماکارونی را هم میشه در آب داغ بریزید وبگذارید کمی نرم شده وآب به جوش بیاید سپس آن را در آورید در ظرف گذاشته وبه شکل دلخواه حالت دهید وبگذارید حسابی خشک شود البته این متریال ممکنه خیلی راحت بشکنه باید حسابی مواظبش بود.
-برای ساخت نماهای کاهگلی یا گلی میتونین از فوم برای زیر سازی دیوارها استفاده کنید سپس چسب چوب رو مقدار کمی رقیق کنین وروی سطح رو با اون بپوشانید سپس خاک الک شده را روی سطح بپاشید وبعد مقداری چسب چوب را که خیلی رقیق شده وتقریبا سفید خیلی کم رنگ است روی کار با سرنگ بریزید وبگذارید خشک شود.
-از مداد 6 گوش برای ساخت ستون های گوشه دار و6 گوش واز مداد گرد هم برای ساخت ستون های گرد میتوان استفاده کرد البته بریدنش سخته اگه مقیاس کارتون بخوره از سیگار هم می تونید برای ساخت ستون استفاده کنین.
و در نهایت برخی ابزار که در ماکت سازی مورد استفاده قرار می گیرد را معرفی میکنیم:
- کاتر معمولی : جهت برش و کار هایی که به بریدن وبه صورت صاف نیاز دارند.
-کاتر گرد بر(دایره): جهت بریدن دایره کما ن و یا قوس می باشد .
-کاتر فارسی بر: برای بریدن 45 در جه می باشد که بیشترین استفاده آن در کنج هایی که باهم زاویه 90 درجه درست میکنند می باشد.
- خط کش فلزی : برای اینکه هنگام برش اجسام سخت خط کش همراه با ماکت بریده نشود از خط کش فلزی استفاده می گردد. -شابلون: برای رسم و پیاده کردن ابعاد دقیق ماکت
- پیستوله (معمولی و فلزی) : جهت رسم خطوط منحنی خاص و برش آنها
- انواع سوهان : برای ساییدن قسمت های پرت ماکت
- انواع چسب: چسب ها اعم از چسب چوب،چسب مایع،چسب ماتیکی،چسب فوم و غیره از جمله موادی است که در ماکت سازی کاربرد بسیاری داری.
و در پایان میتوان به این نکته اشاره کرد که در ماکت سازی هیچ گونه محدودیت مصالح و ابزاری وجود ندارد و تنها با کمی خلاقیت می توان از کمترین امکانات بیشترین بازدهی را کسب نمود.
منبع:http://10681.blogfa.com/
1- ماکت سازی با استفاده از مقوای یونولیت : این نوع ماکت سازی بیشتر جهت ساخت ماکت اولیه (اتود) کاربرد دارد.
2- ماکت سازی با استفاده از مقوای ماکت : این نوع ماکت سازی به علت دارا بودن تنوع رنگی مقوای ماکت ودرعین حال محکم و نسبتا ارزان قیمت بودن آن در بین دانشجویان طرفداران بسیار دارد از معایب این نوع کار می توان به سخت بودن برش جهت کارهای ظریف و محدود بودن ضخامت آن اشاره کرد.
3- ماکت سازی با استفاده از فوم : فوم به دلیل سبکی زیبایی و سحولت در برش دادن بیشتر در در ماکت هایی مورد استفاده قرار میگیرد که طرح دارای حالات خاص و ترکیب بندی مشخصی باشد. اما از معایب این کار محدودیت استفاده از چسباننده خاص(چسب فوم)است.
4- ماکت سازی با استفاده از چوب بالسا: چوب بالسا جهت ماکت هایی با دقت و ظرافت بالا کاربرد دارد از ویژگی های این جنس این است که در ضخامت های مختلفی و جود دارد و سازنده میتواند بنا به نوع طرح از ضخامت های گوناگون استفاده کند از معایب این جنس شکننده بودن آن است .
حال به روش کار برخی از انواع ماکت ها می پردازیم:
روش پاپیه ماشه(روش پاپیه ماشه یک روش فرانسوی ست): برای ساخت گنبد
در ماکت روش های زیادی وجود دارند که از رایج ترین شیوه می توان به شیوه ی زیر اشاره کرد:
در ابتدا تلاش می کنیم دایره که در ساقه ی گنبد به کار می رود را به یک چند ضلعی (تعداد زیاد) تبدیل کنیم تا کار راحت تر شود( شاید تصور شود که با این شیوه شکل اصلی گنبد از بین می رود اما در اصل این طود نیست بلکه در پایان کار گنبد به شکل اصلی خود ساخته شده است) در این جا احتمالا بهترین انتخاب همان دوازده ضلعی معروف است سپس با توجه به اندازه ی ساقه ی گنبد شکل کلی گنبد را به صورت باز شده رسم می کنیم در اصل در امتداد هر ساقه شکلی که برای گنبد در نظر گرفته ایم ترسیم می شود که اکثرا به شکل گلبرگ است. دوازده گلبرگ تنها در یک نقطه به هم تماس دارند و برای باز نماندن بین آنها از نوارهایی استفاده می شود. و از یک کلاف نیز به دور ساقه استفاده می شود.
-روش معمول بعدی استفاده از دونیم دایره در هم فرورفته است که حالت ارتجاعی پیدا می کنند و به راحتی شکل می پذیرند.
-رسمی ترین روشی که در این ضمینه کاربرد دارد روش پاپیه ماشه است: در این روش ابتدا کاغذ کاهی را به همراه چسب چوب(برای استقامت) در آب ریخته روی حرارت قرار می دهیم با یک خمیر یکنواخت را به دست دهد سپس در همان حالت خمیر را درون قالب که احتمالا نیم کره است می ریزیم و پس از خشک شدن از قالب بیرون می آوریم.بعد از آن این گنبد را می توان با سمباده کاملا یک دست کرد. در ساخت گنبد مخصوصا به شیوه اول باید دقت کرد که هر چه ارتفاع نسبت به قطر بزرگتر باشد استحکام گنبد بیشتر است.
-برای ساختن درخت می تونین رشته های نازک کاغذ را به دور یه میله چوبی دلخواه(تنه درخت) که سر آن را باچسب داغ پوشانده اید به صورت دلخواه بپیچانید یا به جای کاغذ از پاشیدن براده های چوب،اسفنج یا تراشه مداد و...استفاده کنید .
-ازگوش پاک کن میشه به عنوان چراغ برق استفاده کرد و قسمت پنبه ای اون هم خیلی راحت با پاستل قابل رنگ شدنه.
-مقوای عکس های رادیولوژی برای ماکت سازی نسبت به مقوای ماکت دو مزیت داره اول اینکه برش پذیریش خیلی راحت تره ودوم اینکه ارزان قیمت تره وحتی رایگانه اما ایرادش اینه که به رنگ کارتونه(البته یک سمتشون به رنگ های زرد وقرمز وآبی نیز هست که رنگ های خیلی مناسبی نیستن چون خیلی خالص هستن)که البته به راحتی با اسپری به رنگ دلخواه در میاد .(اگه رنگ دلخواهتون مشکی نیست سعی کنید حتما رنگ رو در طرف کارتونی مقوا به کار ببرید چون مشکی میتونه رنگ زیرین رو بپوشونه اما بقیه رنگ ها گاهی نمیتونن به ریسکش نمی ارزه)
-استفاده از اسفنج در ساخت ماکت های اتودی،تمرین طراحی وساخت ماکت های بافت وماکت روستا یا بافت شهری که احتیاجی به در آوردن جزئیات ندارند بسیار مفید است البته اسفنج هایی که سبز رنگ هستند نسبت به اسفنج های سفید وزرد نرم تر بوده بهتر برش می خورند اما بسیار ظریف هستند وبا فشار خرد می شوند هم چنین چسب به راحتی آنها را میخورد ضمنا گران تر نیز می باشند پس سختی برش زدن را ترجیح بدهید.
-اگر از اسفنج یا مقوای عکس های رادیولوژی استفاده میکنید واحتیاج به رنگ زدن آنها دارید اسپری رنگی را انتخاب کنید چون برای این کار گواش بسیار نامناسب است(باز خودتان میدانید).
-برای ساخت گنبد نیز یکی از ساده ترین متریال ها اسفنج است چون به راحتی ساییده می شود وشکل های گوناگون به خود میگیرد.
-برای ساخت آب درون حوض ها راه های زیادی وجود داره در کنارش این را هم بشنوید:ازخمیر نان که آن را رنگ میزنید استفاده کنید چون کاملا شکل پذیر است البته می شه چسب روهم داخل کار خالی کنید ویا ازسلفون مچاله شده ورنگ خورده استفاده کنید.
-اگر به سمباده رنگ سبز مناسبی رو بزنید برای چمن خیلی مناسب میشه البته درجه زبری سمباده هرچه بالاتر بره چمن جالبتری از آب در میاد.
-از تیغ ماهی میتونید برای نرده های فرم دار استفاده کنید ویا قسمت بین دوستون تیغ ها رو جداکنید برای دستگیره ها وخیلی جاهای دیگه استفاده کنید.
-برای ساختن توپوگرافی بهترین راه اینه که نقشه توپوگرافی رو دوبار بکشید وسپس روی اولی لایه های اول ودوم،سوم وچهارم،پنجم وششم،و... و روی نسخه دوم لایه های دوم وسوم،چهارم وپنجم،ششم وهفتم،و... رو دربیارید این کار باعث میشه راحتتر وتمیز تر لایه ها روی هم قرار بگیرند وبهتر از روشیه که برای هر لایه مقداری اضافی برای روی هم قرار گرفتن قرار میدین هم چنین توپوگرافی از جنس چوب پنبه خیلی زیبا میشه.
-اگر روزی خواستین یه مجسمه گچی(یا یک نقش برجسته گچی)بسازین می تونین از گل برای ساخت قالبش استفاده کنین،گل وقتی نرمه شکل پذیره ووقتی خشک میشه قالب سفت وخوبی کار با گل در این مورد بسیار سخته بهترین راه استفاده از یونولیته.
-از درهای آنژوکت که برای تزریق داخل رگ استفاده میشه میتونین برای ساخت گلدان(در آن ابعاد)استفاده کنین.
-اگر میخواین مقداری گل در باغچه قرار بدین میتونین از منجوق های گلدوزی رنگی بسیار کوچک(متناسب با ابعاد کارتون)یا از مروارید استفاده کنین.
-برای ساخت شیروانی لایه های زیرین مقوای رایدولوژی بسیار منظم تر وبهتر از لایه های کارتون هستند.
-در بسیاری مواقع استفاده از اسپری که رنگ مات دارد خیلی بهتر از رنگ براق است مثلا استفاده از اسپری مشکی مات در ساخت خانه شیشه ای .
-از بریده ها وپسمانده های پی وی سی در ساخت درب ها وقطعات ام دی اف استفاده زیادی میتوانید بکنید مثل ساخت چمن ودرخت و... رنگ های متنوع وخیلی قشنگی هم دارن.
-همون طور که می دونین ماکارونی استفاده زیادی درماکت سازی داره به غیر از ساخت سازه های ماکارونی از نوع معمولی اون میتونین در قسمت هایی که به المان های عمودی احتیاج دارین استفاده کنین به راحتی هم با اسپری قابل رنگ هستن وجالب هم میشن.از ماکارونی های شکل دار وصدفی و... هم میتونین خیلی استفاده کنین مثلا برای حصار باغچه ها وآلاچیق ها و... البته مثل چوب بالسا که با بخار آب داغ(که میتونین توسط کتری وسماور ودستگاه بخور تهیه کنین)شکل منحنی میگیره،ماکارونی را هم میشه در آب داغ بریزید وبگذارید کمی نرم شده وآب به جوش بیاید سپس آن را در آورید در ظرف گذاشته وبه شکل دلخواه حالت دهید وبگذارید حسابی خشک شود البته این متریال ممکنه خیلی راحت بشکنه باید حسابی مواظبش بود.
-برای ساخت نماهای کاهگلی یا گلی میتونین از فوم برای زیر سازی دیوارها استفاده کنید سپس چسب چوب رو مقدار کمی رقیق کنین وروی سطح رو با اون بپوشانید سپس خاک الک شده را روی سطح بپاشید وبعد مقداری چسب چوب را که خیلی رقیق شده وتقریبا سفید خیلی کم رنگ است روی کار با سرنگ بریزید وبگذارید خشک شود.
-از مداد 6 گوش برای ساخت ستون های گوشه دار و6 گوش واز مداد گرد هم برای ساخت ستون های گرد میتوان استفاده کرد البته بریدنش سخته اگه مقیاس کارتون بخوره از سیگار هم می تونید برای ساخت ستون استفاده کنین.
و در نهایت برخی ابزار که در ماکت سازی مورد استفاده قرار می گیرد را معرفی میکنیم:
- کاتر معمولی : جهت برش و کار هایی که به بریدن وبه صورت صاف نیاز دارند.
-کاتر گرد بر(دایره): جهت بریدن دایره کما ن و یا قوس می باشد .
-کاتر فارسی بر: برای بریدن 45 در جه می باشد که بیشترین استفاده آن در کنج هایی که باهم زاویه 90 درجه درست میکنند می باشد.
- خط کش فلزی : برای اینکه هنگام برش اجسام سخت خط کش همراه با ماکت بریده نشود از خط کش فلزی استفاده می گردد. -شابلون: برای رسم و پیاده کردن ابعاد دقیق ماکت
- پیستوله (معمولی و فلزی) : جهت رسم خطوط منحنی خاص و برش آنها
- انواع سوهان : برای ساییدن قسمت های پرت ماکت
- انواع چسب: چسب ها اعم از چسب چوب،چسب مایع،چسب ماتیکی،چسب فوم و غیره از جمله موادی است که در ماکت سازی کاربرد بسیاری داری.
و در پایان میتوان به این نکته اشاره کرد که در ماکت سازی هیچ گونه محدودیت مصالح و ابزاری وجود ندارد و تنها با کمی خلاقیت می توان از کمترین امکانات بیشترین بازدهی را کسب نمود.
منبع:http://10681.blogfa.com/
آخرین ویرایش: