سالمندان و نیازهای تغذیه ای
مقدمه :
سالمندي بنا به تعريف سازمان بهداشت جهاني عبور از مرز۶۰ سالگي است در واقع سالمندي بخشي از روند طبيعي زندگي انسان محسوب ميشود وگذشت زمان ،بيماريهاي جسمي ، مشكلات روحي و شرايط محيطي عواملي است كه در اين روند موثر مي باشد.
دستاوردهاي توسعه مانند بهبود شرايط اقتصادي – اجتماعي ،ارتقاء وضعيت بهداشت ، تغذيه ،مسكن و پيشرفت دانش و فن آوري پزشكي از عوامل عمده افزايش اميد به زندگي به شمار مي آيند.
اين تحولات همراه با معرفي روشهاي موفق كنترل مواليد كه آنرا نيز بايد از دستاوردهاي توسعه دانست درصد سالمندان را دركل جمعيت اقزايش داده است. در فرهنگ ماهمواره پير شدن دعاي خيري است كه بدرقه راه كودكان مي باشد وسالمند شدن يك موفقيت است كه بايد به آن افتخار نمود چرا كه با ياري خداوند متعال در طول عمر فرد بر خطرات . سختيها و بيماريهاي بسيار فائق آمده تا به اين سن و دوره رسيده است . دركشور مانيز همانند بسياري از كشورهاي جهان به دليل بهبود شرايط بهداشتي متوسط طول عمرافراد بالا رفته وتعداد سالمندان بالاي ۶۰ سال افزايش يافته است در حال حاضر بيش از۴ ميليون سالمند بالاي ۶۰ سال دركشورمان زندگي مي كنند كه پيش بيني مي شود اين رقم طي ۲۰ سال آينده به حدود۱۰ ميليون نفربرسد.
بنابراين لازم است همه افراد به نحوي زندگي كنند كه درآينده سالمندان سالمي باشند وبتوانند در زمينه هاي اجتماعي واقتصادي جامعه خود فعال باشند. با پيش رو گرفتن شيوه زندگي سالم (تغذيه صحيح ،ورزش ،عدم مصرف دخانيات ، خواب ،بهداشت روان ،پيشگيري از حوادث و…) و مشاركت در فعاليتهاي اجتماعي قادر خواهيم بود با سلامت هرچه بيشتر پا به دوران سالمندي گذاشته وزندگي سالم رابه طول سالهاي عمراضافه نمائيم ونه فقط طول سالهاي عمر را افزايش دهيم .
اهميت تغذيه در دوره سالمندي
نوع تغذيه در دوره سالمندي بسيار مهم است زيرا :
اضافه وزن ، فشارخون بالا، چربي خون بالا از مشكلات شايعي هستند كه تغذيه صحيح يكي از راههاي كنترل آنها است . در صورت كنترل نكردن اين مشكلات ، ميزان ابتلا به بيماريهايي مانند سكته قلبي ومغزي وسرطانها بيشتر مي شود .
چگونه مي توانيم يك برنامه غذايي مناسب داشته باشيم :
براي اين منظور بايد بدانيم كه بدن ما به چه مواد غذايي نياز دارد وبعداز آن بدانيم كه از چه مواد غذايي وبه چه مقدار بخوريم تا سلامتي خود را حفظ كنيم .
بطور كلي نيازهاي غذايي ما شامل :
انرژي
پروتئين
چربي
ويتامين ها
مواد معدني وآب
گروههاي اصلي مواد غذايي :
گروه غذاييمقدار مورد نياز در رژيم غذايي روزانه
شير ولبنياتدو وعده
گوشت ،حبوبات و مغزهادو وعده
نان وغلاتچهار وعده
ميوه ها وسبزي هاچهار مورد از انواع آندر هر وعده غذا ، حداقل از ۳ گروه غذايي مختلف استفاده كنيد .
در مصرف هر گروه از مواد غذايي نيز سعي كنيد تنوع را رعايت كنيد .
مصرف روزانه ۶ تا ۸ ليوان آب را فراموش نكنيد .
تغذیه در سالمندی
آیا می دانید؟
در سنین سالمندی عوارضی مانند خستگی ، کمی تحرک بدنی ، ضعف ، فراموشی و ناراحتی های عصبی که در واقع علامت سوء تغذیه می باشد به سن ربط داده می شوند و متاسفانه از علت اصلی که سوء تغذیه است غفلت می شود
مهمترین عوارض ناشی از سوء تغذیه مربوط به کمبود ویتامین ها ، مواد پروتئینی و املاح است
کم شدن اشتها اولین علامت کمبود مواد معدنی و مواد ضروری در بدن است
میان وعده های غنی از پروتئین و انرژی مانند تخم مرغ آب پز سفت ، تن ماهی و خرما برای تامین نیازهای غذایی سالمندان کم وزن یا مبتلا به سوء تغذیه توصیه می شود
با تغذیه مناسب احتمال داشتن یک زندگی با کیفیت بالا و مولد در سنین سالخوردگی بیشتر می شود
مهمترین توصیه تغذیه ای برای افراد مبتلا به آلزایمر نگهداشتن وزن در حد مطلوب است
تامین غذاهای اصلی و میان وعده های مناسب و متعادل در فضای شاد موجب تشویق سالمند برای غذا خوردن می شود
بیش ازنیمی از همه مرگ ومیرهای ناشی از بیماریهای عروق قلب در سنین بالای ۶۵ سال اتفاق می افتد به همین علت توجه به میزان چربی خون در جهت کاهش بیماریهای قلبی عروقی بسیار حیاتی است
پیشگیری از چاقی و انجام فعالیت بدنی روزانه و منظم باعث افزایش طول عمرافراد میانسال می شود
کلسیم عمده ترین ماده تشکیل دهنده بافت استخوان است ، با بالا رفتن سن ، توده استخوانی کاهش می یابد ،زنان در تمام سنین توده استخوانی کمتری نسبت به مردان دارند بویژه بروز پوکی استخوان در زنان پس از یائسگی بسیار شایعتر است
کشیدن سیگار ، کم تحرکی ، مصرف زیاد و طولانی مدت کافئین ( قهوه وچای ) ، مصرف الکل و استفاده از برخی داروها می تواند منجر به تشدید کاهش توده استخوانی شود
محققان معتقدند مصرف مکمل های مولتی ویتامین واملاح در سالمندان منجر به بهبود وضعیت ایمنی سالمندان و کاهش ابتلا به عفونت می گردد.
توصیه های تغذیه ای سالمندان :
* بجای گوشت قرمز بهتر است گوشت مرغ و ماهی مصرف شود
* حداقل روزانه ۲ سهم از غذاهای غنی از کلسیم مانند شیر و ماست و پنیر مصرف شود
* مصرف چربی ها بویژه غذاهای سرخ شده محدود شود
* حتماً میوه و سبزی تازه در برنامه غذایی روزانه گنجانده شود
* نوشیدن روزانه حداقل ۸ لیوان آب توصیه می شود
راهکارهای سالم پیر شدن :
* در مصرف مواد غذایی ، تنوع و تعادل را رعایت کنید
* استرس را کنترل کنید
* با افرادی که دخانیات استعمال می کنند همنشینی نکنید
* دارو را فقط با تجویز پزشک مصرف کنید
* در دوران سالمندی به دلیل بالا بودن احتمال شکستگی های استخوان بیشتر مراقب خود باشید
* برای بینایی و شنوایی بهتر در صورت لزوم حتماً از عینک وکمک شنوایی استفاده کنید
* احساس افسردگی را با ایجاد روابط اجتماعی لذت بخش کنترل کنید
* مهارتهای ذهنی خود را با استفاده از پازل( جورچین) ، کارتهای بازی ، خواندن ، نوشتن ، حل جدول ، حفظ کردن اشعار مورد علاقه و فعالیتهای مشابه تقویت کنید
* واقعیتها وتحولات زندگی را بپذیرید
* روحیات معنوی و ارزشهای انسانی را در خود پرورش دهید
* برای استفاده از نور مستقیم آفتاب و هوای تازه هر روز از فضای آزاد استفاده کنید
* فعالیت بدنی منظم مانند قدم زدن ، دویدن ، شنا و دوچرخه سواری یا کوهنوردی داشته باشید
* از نظر اجتماعی فعال باشید ودوستان جدید پیدا کنید
* یک سرگرمی دائمی داشته باشید
* به زندگی علاقمند باشید و از آن لذت برید
pezeshk . us
مقدمه :
سالمندي بنا به تعريف سازمان بهداشت جهاني عبور از مرز۶۰ سالگي است در واقع سالمندي بخشي از روند طبيعي زندگي انسان محسوب ميشود وگذشت زمان ،بيماريهاي جسمي ، مشكلات روحي و شرايط محيطي عواملي است كه در اين روند موثر مي باشد.
دستاوردهاي توسعه مانند بهبود شرايط اقتصادي – اجتماعي ،ارتقاء وضعيت بهداشت ، تغذيه ،مسكن و پيشرفت دانش و فن آوري پزشكي از عوامل عمده افزايش اميد به زندگي به شمار مي آيند.
اين تحولات همراه با معرفي روشهاي موفق كنترل مواليد كه آنرا نيز بايد از دستاوردهاي توسعه دانست درصد سالمندان را دركل جمعيت اقزايش داده است. در فرهنگ ماهمواره پير شدن دعاي خيري است كه بدرقه راه كودكان مي باشد وسالمند شدن يك موفقيت است كه بايد به آن افتخار نمود چرا كه با ياري خداوند متعال در طول عمر فرد بر خطرات . سختيها و بيماريهاي بسيار فائق آمده تا به اين سن و دوره رسيده است . دركشور مانيز همانند بسياري از كشورهاي جهان به دليل بهبود شرايط بهداشتي متوسط طول عمرافراد بالا رفته وتعداد سالمندان بالاي ۶۰ سال افزايش يافته است در حال حاضر بيش از۴ ميليون سالمند بالاي ۶۰ سال دركشورمان زندگي مي كنند كه پيش بيني مي شود اين رقم طي ۲۰ سال آينده به حدود۱۰ ميليون نفربرسد.
بنابراين لازم است همه افراد به نحوي زندگي كنند كه درآينده سالمندان سالمي باشند وبتوانند در زمينه هاي اجتماعي واقتصادي جامعه خود فعال باشند. با پيش رو گرفتن شيوه زندگي سالم (تغذيه صحيح ،ورزش ،عدم مصرف دخانيات ، خواب ،بهداشت روان ،پيشگيري از حوادث و…) و مشاركت در فعاليتهاي اجتماعي قادر خواهيم بود با سلامت هرچه بيشتر پا به دوران سالمندي گذاشته وزندگي سالم رابه طول سالهاي عمراضافه نمائيم ونه فقط طول سالهاي عمر را افزايش دهيم .
اهميت تغذيه در دوره سالمندي
نوع تغذيه در دوره سالمندي بسيار مهم است زيرا :
اضافه وزن ، فشارخون بالا، چربي خون بالا از مشكلات شايعي هستند كه تغذيه صحيح يكي از راههاي كنترل آنها است . در صورت كنترل نكردن اين مشكلات ، ميزان ابتلا به بيماريهايي مانند سكته قلبي ومغزي وسرطانها بيشتر مي شود .
چگونه مي توانيم يك برنامه غذايي مناسب داشته باشيم :
براي اين منظور بايد بدانيم كه بدن ما به چه مواد غذايي نياز دارد وبعداز آن بدانيم كه از چه مواد غذايي وبه چه مقدار بخوريم تا سلامتي خود را حفظ كنيم .
بطور كلي نيازهاي غذايي ما شامل :
انرژي
پروتئين
چربي
ويتامين ها
مواد معدني وآب
گروههاي اصلي مواد غذايي :
گروه غذاييمقدار مورد نياز در رژيم غذايي روزانه
شير ولبنياتدو وعده
گوشت ،حبوبات و مغزهادو وعده
نان وغلاتچهار وعده
ميوه ها وسبزي هاچهار مورد از انواع آندر هر وعده غذا ، حداقل از ۳ گروه غذايي مختلف استفاده كنيد .
در مصرف هر گروه از مواد غذايي نيز سعي كنيد تنوع را رعايت كنيد .
مصرف روزانه ۶ تا ۸ ليوان آب را فراموش نكنيد .
تغذیه در سالمندی
آیا می دانید؟
در سنین سالمندی عوارضی مانند خستگی ، کمی تحرک بدنی ، ضعف ، فراموشی و ناراحتی های عصبی که در واقع علامت سوء تغذیه می باشد به سن ربط داده می شوند و متاسفانه از علت اصلی که سوء تغذیه است غفلت می شود
مهمترین عوارض ناشی از سوء تغذیه مربوط به کمبود ویتامین ها ، مواد پروتئینی و املاح است
کم شدن اشتها اولین علامت کمبود مواد معدنی و مواد ضروری در بدن است
میان وعده های غنی از پروتئین و انرژی مانند تخم مرغ آب پز سفت ، تن ماهی و خرما برای تامین نیازهای غذایی سالمندان کم وزن یا مبتلا به سوء تغذیه توصیه می شود
با تغذیه مناسب احتمال داشتن یک زندگی با کیفیت بالا و مولد در سنین سالخوردگی بیشتر می شود
مهمترین توصیه تغذیه ای برای افراد مبتلا به آلزایمر نگهداشتن وزن در حد مطلوب است
تامین غذاهای اصلی و میان وعده های مناسب و متعادل در فضای شاد موجب تشویق سالمند برای غذا خوردن می شود
بیش ازنیمی از همه مرگ ومیرهای ناشی از بیماریهای عروق قلب در سنین بالای ۶۵ سال اتفاق می افتد به همین علت توجه به میزان چربی خون در جهت کاهش بیماریهای قلبی عروقی بسیار حیاتی است
پیشگیری از چاقی و انجام فعالیت بدنی روزانه و منظم باعث افزایش طول عمرافراد میانسال می شود
کلسیم عمده ترین ماده تشکیل دهنده بافت استخوان است ، با بالا رفتن سن ، توده استخوانی کاهش می یابد ،زنان در تمام سنین توده استخوانی کمتری نسبت به مردان دارند بویژه بروز پوکی استخوان در زنان پس از یائسگی بسیار شایعتر است
کشیدن سیگار ، کم تحرکی ، مصرف زیاد و طولانی مدت کافئین ( قهوه وچای ) ، مصرف الکل و استفاده از برخی داروها می تواند منجر به تشدید کاهش توده استخوانی شود
محققان معتقدند مصرف مکمل های مولتی ویتامین واملاح در سالمندان منجر به بهبود وضعیت ایمنی سالمندان و کاهش ابتلا به عفونت می گردد.
توصیه های تغذیه ای سالمندان :
* بجای گوشت قرمز بهتر است گوشت مرغ و ماهی مصرف شود
* حداقل روزانه ۲ سهم از غذاهای غنی از کلسیم مانند شیر و ماست و پنیر مصرف شود
* مصرف چربی ها بویژه غذاهای سرخ شده محدود شود
* حتماً میوه و سبزی تازه در برنامه غذایی روزانه گنجانده شود
* نوشیدن روزانه حداقل ۸ لیوان آب توصیه می شود
راهکارهای سالم پیر شدن :
* در مصرف مواد غذایی ، تنوع و تعادل را رعایت کنید
* استرس را کنترل کنید
* با افرادی که دخانیات استعمال می کنند همنشینی نکنید
* دارو را فقط با تجویز پزشک مصرف کنید
* در دوران سالمندی به دلیل بالا بودن احتمال شکستگی های استخوان بیشتر مراقب خود باشید
* برای بینایی و شنوایی بهتر در صورت لزوم حتماً از عینک وکمک شنوایی استفاده کنید
* احساس افسردگی را با ایجاد روابط اجتماعی لذت بخش کنترل کنید
* مهارتهای ذهنی خود را با استفاده از پازل( جورچین) ، کارتهای بازی ، خواندن ، نوشتن ، حل جدول ، حفظ کردن اشعار مورد علاقه و فعالیتهای مشابه تقویت کنید
* واقعیتها وتحولات زندگی را بپذیرید
* روحیات معنوی و ارزشهای انسانی را در خود پرورش دهید
* برای استفاده از نور مستقیم آفتاب و هوای تازه هر روز از فضای آزاد استفاده کنید
* فعالیت بدنی منظم مانند قدم زدن ، دویدن ، شنا و دوچرخه سواری یا کوهنوردی داشته باشید
* از نظر اجتماعی فعال باشید ودوستان جدید پیدا کنید
* یک سرگرمی دائمی داشته باشید
* به زندگی علاقمند باشید و از آن لذت برید
pezeshk . us