ماست بدون مصلح ایجاد پوکی استخوان یا رفع آن؟
همۀ ما فکر می کنیم برای جلوگیری از پوکی استخوان لازم است روزانه مقداری زیادی ماست بخوریم، غافل از آنکه
ماست بعلت دارا بودن اسید لاکتیک و پایین آوردن ph. یا اسید یته خون بر عکس تصّور ما موجب جدا شدن یون کلسیم
از استخوان ها می شود و بر عکس باعث پوکی استخوان ها می شود!
چه باید کرد؟
در روایتی از امام موسی کاظم علیه السلام هست که می فرماید:
اگر می خواهی خوردن ماست به تو ضرری نرساند، آن را با یک هضم کننده بخور.
از این روایت چند برداشت می توان داشت اول اینکه بطور کلی خوردن ماست بصورت خالص مضر است
و لازم است برای اصلاح آن ضرر، به آن یک افزودنی اضافه کرد، تا اینکه تأثیر منفی موجود در ماست را
خنثی نماید،همانگونه که در ابتدای بحث ذکر شد ماست حاوی اسید لاکتیک است و مصرف آن موجب
اسیدی شدن محیط متابولیکی بدن و استخوان ها می شود. پس موادی که باید به ماست افزوده شود
باید خنثی کنندۀ این پدیدۀ اسیدیته باشد ولی آیا اثرات منفی حالت فقط ایجاد اسیدیته است و یا با
مکانیسم های دیگر هم می تواند موجب اختلال متابولیسم شود و برای خنثی کردن آنها نیز باید مواد
مواد دیگری اضافه شود؟ حال مقداری راجع به ماست و خواص آن و مصلحات آن توضیح می دهیم:
برای درست کردن ماست ابتدا یک میکروارگانیسم تخمیر کننده یا همان مخمر ماست را به شیر اضافه
می نمائیم و آن را در دمای37 درجه سانتیگراد قرار می دهیم بنابراین مخمر قند موجود در شیر را که
لاکتوز است، تجزیه می کند و ماحصل آن تولید انرژی برای مخمر و متابولیت و مواد ضایعاتی آن می شود،
اسیدلاکتیک که خود اسیدلاکتیک برای ادامۀ رشد و نمو میکرواورگانیسم ضرر دارد و موجب توقف رشد
مخمر می شود، و از همین جا است که این اسید برای سلولهای بدن ما هم ضرر دارد پس باید موادی
به ماست اضافه کرد تا این مواد را خنثی نماید.
حال ببینیم چه موادی برای اصلاح ماست بکار می رود:
در ادامه روایت امام موسی کاظم علیه السلام می فرمایند: مصلح ماست زینیان(نام فارسی آن نانخواه است)
می باشد که یک گیاه دارویی است و معمولاً در عطاری های بزرگ یافت می شود، با توجّه به اینکه زینیان دارای
گرم و خشک است اضافه کردن آن به ماست طبع سرد و تر ماست را خنثی می نماید و همچنین در طب ایرانی
و سنتی نیز از داروهای گیاهی دیگری که طبع گرم و خشک دارند برای اصلاح ماست استفاده می گردد، از آن
جمله می توان به گل محمدی، آویشن، نعناع، پونه، فلفل سیاه، موسیر و کنجد اشاره نمود.
البته می توان با اضافه کردن کمی نمک نیز طبع سرد و تر ماست را اصلاح کرد. بهتر است حتی المکان از ماست
شیرین و پر چرب استفاده شود و به جای ماست خالص از ماست به همراه مصلحات استفاده نمائیم تا دچار ضررهای
ماست بدون مصلح نشویم. دراضافه کردن سایر سردی ها به ماست باید به ازای هر سردی یکی از گرمی های فوق
به مجموعه اضافه شود ولی افراد دیابتی، ام اسی ها وروماتیسمی ها و بیماریهایی مانند آنها که طبع سرد دارند
کلاً بهتر است تا بهبودی کامل ماست با مصلح یا بدون مصلح را مصرف نکنند.
دکترحسن اکبری
متخصص و دانشیار آسیب شناسی محقق ومدرس طب اسلامی ایرانی