-
توجه: در صورتی که از کاربران قدیمی ایران انجمن هستید و امکان ورود به سایت را ندارید، میتوانید با آیدی altin_admin@ در تلگرام تماس حاصل نمایید.
موسیقی
- شروع کننده موضوع eliza
- تاریخ شروع
همه چیز درباره کمانچه
کمانچه یکی از سازهای موسیقی است. این ساز جز دسته سازهای زهی است و دارای 4 سیم میباشد. این سیمها به موازات تمام طول ساز امتداد دارد و صدای آن خیلی خوش و جذاب میباشد ولی کمی به اصطلاح تو دماغی.کاسه صوتی این ساز از چوب توت است که با برش‌های از عاج تزیین شده است.
معمولاً از زیر شیطانک کمانچه تا زیر دهانه کاسه در کمانچه‌های پشت بسته 28/5 و در کمانچه‌های پشت باز 31 سانتی متر است که این اندازه‌ها در کمانچه‌های نقاط مختلف کشور نسبی هستند ترکیب صدایی کمانچه آن را از نوع سازهای زیر صدا قرار داده البته در کمانچه‌های آلتو یت باس صدا نسبتاً یک اکتاو بم تر است در قدیم کمانچه را ستار پارسی میگفتند کمانچه را معمولاً با دو کوک چپ و راست کوک می‌کنند چپ کوک معمولاً برای همراهی با خوانندگان زیر صدا (عمدتاً خانمها) و راست کوک معمولاً برای همراهی و جواب آواز بم صداها (عمدتاً آقایان) البته تمامی مطالب گفته شده نسبی هستند مثلاً در بعضی نقاط ایران ممکن است طول دسته کمانچه به 35 سانت هم برسد .
پیشینه کمانچه در ایران به پیش از اسلام می‌‌رسد و در نواحی بلوچستان به نام غژك یا غیچک نامیده می‌شود ولی شمار سیمهای آن از کمانچه بیشتر است.
نوازندگان مطرح حال حاضر این ساز عبارت‌اند از اردشیر کامکار، داود گنجه‌ای، کیهان کلهر، سعید فرج پوری، علی اکبر شکارچی، فرج علیپور، هادی منتظری و سینا جهان آبادی
کمانچه با صدای تو دماغی مربوط به سبک قدیم این ساز و در واقع شیوهٔ کمانچه نوازی استاد اصغر بهاری است. اما امروز غیر از این سبک شیوهٔ کمانچه نوازی نوین هم وجود دارد که کیهان کلهر آن را بارورتر کرده.
در دایره المعارف فارسی ج 2 ذیل کمانچه آمده است: از سازهای زهی قدیم ایران و در واقع نوع تکامل یافته رباب، کاسه گرد و پایه آهنی دارد و مانند تار و ویولن سیمهای آن را با گوشی محکم و کوک می‌کنند، کمانی که با آن کمانچه را می نوازند کمانه نام دارد و همان است که در ویولن کلمه فرانسوی آرشه به معنی کمان کوچک جای آن را گرفته است.
شادروان خالقی در کتاب سرگذشت موسیقی ایران، کمانچه را تکامل یافته رباب می نامد: ساز اخیر رباب که اول دو سیم داشته و بعدها یک سیم دیگر به آن اضافه شده است و با کمانه به صدا در می آمده و همان است که ما امروز کمانچه می‌گوییم. و به همین جا اضافه می‌کند از دوره صفویه به بعد کمانچه یکی از ارکان موسیقی ایران به شمار آمده است. قسمت اصلی کمانچه کاسه آن است که به صورتهای مختلف ساخته می‌شود. کاسه کمانچه هنوز از نظر جنس چوب، اندازه‌ها و شکل یکسان و تثبیت شده نیست. از نظر شکل، کاسه‌ها را به صورت کروی یا مخروط ناقص درست می‌کنند. کاسه‌هایی که به شکل مخروط ناقص هستند اکثرا پشت باز ساخته می‌شوند.
استفاده از این کمانچه‌ها در قسمت‌های مرکزی ایران به خصوص در لرستان متداول است. این کمانچه‌ها صدایی پر قدرت و شفاف دارند و چون کاسهٔ سبک دارند، اجرای قطعاتی که نیاز به چرخیدن سریع کمانچه دارد بر روی این کمانچه‌ها آسانتر است و این امتیازی است برای این نوع کمانچه. این کمانچه‌ها اغلب سه سیم دارند ولی این روزها به تدریج دارای چهار سیم می‌شوند.
کمانچه‌های پشت باز معمولاً از چوب توت و به صورت یک تکه ساخته می‌شوند. کاسه‌های کروی به دو صورت یک تکه و ترکه‌ای هستند، در کمانچه‌های ترکه‌ای کاسه از به هم چسبیدن ترکه‌هایی که در روی قالب خم شده‌اند ساخته می‌شود. ضخامت این کاسه‌ها کم است و به همین دلیل کاسه سبک است و چرخیدن کمانچه به سهولت صورت میگیرد. کاسه‌های یک تکه از چوبهای مختلف ،معمولاً از گردو خراطی می‌شود.
وزن کاسه از کاسه‌های ترکه‌ای بیشتر و چرخش کمانچه تا حدی مشکل است.صدای این نوع کمانچه‌ها زیاد مطلوب نیست، کمانچه‌هایی ساخته می‌شود که تغریبا کروی است و از چوب توت به صورت دو تکه ساخته می‌شود، این کمانچه‌ها چون دست باز هستند در تنظیم شکل و ضخامت و اندازه‌های دهانه کمانچه دقت بیشتری دارند و خوش صدا هستند.
قطر بیرونی کاسه کمانچه موسیقی سنتی معمولاً 20 سانتی متر است، در حالی که در مناطق مختلف ایران اندازه کاسه کمانچه متفاوت است، ترکمنها کمانچه با کاسه‌های بسیار کوچک می سازند. در نقاط دیگر دنیا نیز که سازهایی شبیه به کمانچه ما دارند کاسه‌ها کوچک و غالبا از پوست نارگیل ساخته می‌شود. دسته کمانچه بر خلاف کاسه تقریباً در یک شکل ساخته می‌شود. جنس دسته از چوب گردوو شکل آن مخروط ناقص و قطر آن در شیطانک 37 میلی متر و در محل اتصال به کاسه 31 میلی متر است. طول دسته کمانچه 31 سانتی متر است. در گذشته کمانچه دارای سه سیم بوده است، گاهی دو سیم اول و دوم مضاعف انداخته می شد و احتمالاً در تبعیت از ویولن به چهار سیم تبدیل شده است.
بنابراین چهار سیم و در نتیجه چهار گوشی بر روی دسته کمانچه قرار میگیرد، و این سیمها پس از رد شدن از روی شیطانک و عبور از روی دسته و کاسه به سیم گیر وصل می‌شوند. بر روی دهانه کمانچه پوست کشیده می‌شود و این پوست معمولاً پوست دل گاو، پوست ماهی، پوست آهو و غیره می‌تواند باشد. خرک بر روی پوست قرار میگیرد و سیمها با فشار خرک را به پوست می چسبانند..
کمانچه به وسیله یک پایه که در قسمت سیم گیر به کاسه وصل شده است، روی پای نوازنده قرار میگیرد. آرشه کمانچه، که اسم اولیه اش کمانه بوده است، تشکیل شده است از یک چوب که از یک طرف انحنا دارد با بلندی 60 سانتی متر و موی دم اسب. موی آرشه کمانچه بر خلاف سازهای زهی غربی بر روی چوب محکم کشیده نمی‌شود، بلکه نوازنده است که به هنگان نوازندگی به تناسب احساس فسار را بر روی سیم تغییر می دهد. چگونگی صدای کمانچه به عواملی بستگی دارد که بعضی از آنها از این قرارند:
جنس چوب، ضخامت در نقاط مختلف کاسه، شکل کاسه، اندازه‌های کاسه، چگونگی سطح کاسه از نظر تراش، نوع و ضخامت پوست، جنس و شکل و اندازه و محل قرار گرفتن خرک، چگونگی شیطانک، جنس سیم، زاویه اتصال دسته به کاسه. برای ساختن کمانچه‌ای با صدای دلخواه ضمن در نظر داشتن عواملی که گفته شد سالها تجربه لازم است.
معمولاً از زیر شیطانک کمانچه تا زیر دهانه کاسه در کمانچه‌های پشت بسته 28/5 و در کمانچه‌های پشت باز 31 سانتی متر است که این اندازه‌ها در کمانچه‌های نقاط مختلف کشور نسبی هستند ترکیب صدایی کمانچه آن را از نوع سازهای زیر صدا قرار داده البته در کمانچه‌های آلتو یت باس صدا نسبتاً یک اکتاو بم تر است در قدیم کمانچه را ستار پارسی میگفتند کمانچه را معمولاً با دو کوک چپ و راست کوک می‌کنند چپ کوک معمولاً برای همراهی با خوانندگان زیر صدا (عمدتاً خانمها) و راست کوک معمولاً برای همراهی و جواب آواز بم صداها (عمدتاً آقایان) البته تمامی مطالب گفته شده نسبی هستند مثلاً در بعضی نقاط ایران ممکن است طول دسته کمانچه به 35 سانت هم برسد .
پیشینه کمانچه در ایران به پیش از اسلام می‌‌رسد و در نواحی بلوچستان به نام غژك یا غیچک نامیده می‌شود ولی شمار سیمهای آن از کمانچه بیشتر است.
نوازندگان مطرح حال حاضر این ساز عبارت‌اند از اردشیر کامکار، داود گنجه‌ای، کیهان کلهر، سعید فرج پوری، علی اکبر شکارچی، فرج علیپور، هادی منتظری و سینا جهان آبادی
کمانچه با صدای تو دماغی مربوط به سبک قدیم این ساز و در واقع شیوهٔ کمانچه نوازی استاد اصغر بهاری است. اما امروز غیر از این سبک شیوهٔ کمانچه نوازی نوین هم وجود دارد که کیهان کلهر آن را بارورتر کرده.
در دایره المعارف فارسی ج 2 ذیل کمانچه آمده است: از سازهای زهی قدیم ایران و در واقع نوع تکامل یافته رباب، کاسه گرد و پایه آهنی دارد و مانند تار و ویولن سیمهای آن را با گوشی محکم و کوک می‌کنند، کمانی که با آن کمانچه را می نوازند کمانه نام دارد و همان است که در ویولن کلمه فرانسوی آرشه به معنی کمان کوچک جای آن را گرفته است.
شادروان خالقی در کتاب سرگذشت موسیقی ایران، کمانچه را تکامل یافته رباب می نامد: ساز اخیر رباب که اول دو سیم داشته و بعدها یک سیم دیگر به آن اضافه شده است و با کمانه به صدا در می آمده و همان است که ما امروز کمانچه می‌گوییم. و به همین جا اضافه می‌کند از دوره صفویه به بعد کمانچه یکی از ارکان موسیقی ایران به شمار آمده است. قسمت اصلی کمانچه کاسه آن است که به صورتهای مختلف ساخته می‌شود. کاسه کمانچه هنوز از نظر جنس چوب، اندازه‌ها و شکل یکسان و تثبیت شده نیست. از نظر شکل، کاسه‌ها را به صورت کروی یا مخروط ناقص درست می‌کنند. کاسه‌هایی که به شکل مخروط ناقص هستند اکثرا پشت باز ساخته می‌شوند.
استفاده از این کمانچه‌ها در قسمت‌های مرکزی ایران به خصوص در لرستان متداول است. این کمانچه‌ها صدایی پر قدرت و شفاف دارند و چون کاسهٔ سبک دارند، اجرای قطعاتی که نیاز به چرخیدن سریع کمانچه دارد بر روی این کمانچه‌ها آسانتر است و این امتیازی است برای این نوع کمانچه. این کمانچه‌ها اغلب سه سیم دارند ولی این روزها به تدریج دارای چهار سیم می‌شوند.
کمانچه‌های پشت باز معمولاً از چوب توت و به صورت یک تکه ساخته می‌شوند. کاسه‌های کروی به دو صورت یک تکه و ترکه‌ای هستند، در کمانچه‌های ترکه‌ای کاسه از به هم چسبیدن ترکه‌هایی که در روی قالب خم شده‌اند ساخته می‌شود. ضخامت این کاسه‌ها کم است و به همین دلیل کاسه سبک است و چرخیدن کمانچه به سهولت صورت میگیرد. کاسه‌های یک تکه از چوبهای مختلف ،معمولاً از گردو خراطی می‌شود.
وزن کاسه از کاسه‌های ترکه‌ای بیشتر و چرخش کمانچه تا حدی مشکل است.صدای این نوع کمانچه‌ها زیاد مطلوب نیست، کمانچه‌هایی ساخته می‌شود که تغریبا کروی است و از چوب توت به صورت دو تکه ساخته می‌شود، این کمانچه‌ها چون دست باز هستند در تنظیم شکل و ضخامت و اندازه‌های دهانه کمانچه دقت بیشتری دارند و خوش صدا هستند.
قطر بیرونی کاسه کمانچه موسیقی سنتی معمولاً 20 سانتی متر است، در حالی که در مناطق مختلف ایران اندازه کاسه کمانچه متفاوت است، ترکمنها کمانچه با کاسه‌های بسیار کوچک می سازند. در نقاط دیگر دنیا نیز که سازهایی شبیه به کمانچه ما دارند کاسه‌ها کوچک و غالبا از پوست نارگیل ساخته می‌شود. دسته کمانچه بر خلاف کاسه تقریباً در یک شکل ساخته می‌شود. جنس دسته از چوب گردوو شکل آن مخروط ناقص و قطر آن در شیطانک 37 میلی متر و در محل اتصال به کاسه 31 میلی متر است. طول دسته کمانچه 31 سانتی متر است. در گذشته کمانچه دارای سه سیم بوده است، گاهی دو سیم اول و دوم مضاعف انداخته می شد و احتمالاً در تبعیت از ویولن به چهار سیم تبدیل شده است.
بنابراین چهار سیم و در نتیجه چهار گوشی بر روی دسته کمانچه قرار میگیرد، و این سیمها پس از رد شدن از روی شیطانک و عبور از روی دسته و کاسه به سیم گیر وصل می‌شوند. بر روی دهانه کمانچه پوست کشیده می‌شود و این پوست معمولاً پوست دل گاو، پوست ماهی، پوست آهو و غیره می‌تواند باشد. خرک بر روی پوست قرار میگیرد و سیمها با فشار خرک را به پوست می چسبانند..
کمانچه به وسیله یک پایه که در قسمت سیم گیر به کاسه وصل شده است، روی پای نوازنده قرار میگیرد. آرشه کمانچه، که اسم اولیه اش کمانه بوده است، تشکیل شده است از یک چوب که از یک طرف انحنا دارد با بلندی 60 سانتی متر و موی دم اسب. موی آرشه کمانچه بر خلاف سازهای زهی غربی بر روی چوب محکم کشیده نمی‌شود، بلکه نوازنده است که به هنگان نوازندگی به تناسب احساس فسار را بر روی سیم تغییر می دهد. چگونگی صدای کمانچه به عواملی بستگی دارد که بعضی از آنها از این قرارند:
جنس چوب، ضخامت در نقاط مختلف کاسه، شکل کاسه، اندازه‌های کاسه، چگونگی سطح کاسه از نظر تراش، نوع و ضخامت پوست، جنس و شکل و اندازه و محل قرار گرفتن خرک، چگونگی شیطانک، جنس سیم، زاویه اتصال دسته به کاسه. برای ساختن کمانچه‌ای با صدای دلخواه ضمن در نظر داشتن عواملی که گفته شد سالها تجربه لازم است.
توضیح خیلی مختصر از تار
تار از سازهای زهی است که با زخمه نواخته می‌شود. تار در ایران و برخی مناطق دیگر خاورمیانه مانند آذربایجان و ارمنستان و گرجستان برای نواختن موسیقی کلاسیک این کشورها رایج است. در گذشته تار ایرانی پنج سیم (یا پنج تار) داشت. غلامحسین درویش یا درویش خان سیم ششمی به آن افزود که همچنان به کار می‌رود.
کاسهٔ تار بیشتر از کنده کهنه چوب توت ساخته می‌شود که هرچه این چوب کهنه‌تر باشد به دلیل خشک بودن تارهای آن چوب تار دارای صدای بهتری خواهد بود. پرده‌ها از جنس روده گوسفند و دسته و پنجه معمولاً از چوب گردو تهیه می‌شوند. شکل کاسهٔ تار مانند دو دل به هم چسبیده و از پشت شبیه به انسان نشسته‌ای است. تار آذربایجانی شکل کمی متفاوتی دارد و سیمهای آن بیشتر است. جنس خرک از شاخ بز کوهی است. در دو طرف دسته از استخوان شتر استفاده می‌شود.
از لحاظی ساز تار به سه‌تار نزدیک است. از لحاظ شیوهٔ نوازندگی زخمهٔ عادی در تار به صورت راست (از بالا به پایین) است ولی در سه‌تار بالعکس است (از پایین به بالا). همچنین از نظر تعداد پرده‌ها نیز با هم شباهت دارند. صدای تار به دلیل وجود پوستی که روی آن است از شفافیت خاصی برخوردار است. به خصوص سازهایی که ساخت قدیم هستند از شیوهٔ صدای دیگری برخوردارند.
نوازندگان تار
نوازندگان پیشین: آقا حسینقلی، میرزاعبدالله، درویش خان،اسماعیل ساقی،علینقی وزیری، موسی معروفی، یحیی زرین پنجه، علی‌اکبر شهنازی، مرتضی نی‌داوود، عبدالحسین شهنازی، غلامحسین بیگجه‌خانی، لطف‌الله مجد
نوازدگان حاضر: جلیل شهناز، فرهنگ شریف، هوشنگ ظریف، محمدرضا لطفی، عطا جنگوک، حسین علیزاده، داریوش طلایی، داریوش پیرنیاکان، حمید متبسم، ارشد تهماسبی، کیوان ساکت، مجید درخشانی
نوازندگان نو ظهور: ایمان وزیری، پیام جهانمانی، مهدی فلاح صفا، بهاره فیاضی، بهزاد خدارحمی، ارژنگ سیفی زاده، صهبا مطلبی،هادی اذرپیرا
از سازندگان به نام این ساز در دوران قاجار میتوان از یحیی اول و یحیی دوم و عباس و جعفر صنعت و بعد از آنها به رمضانعلی شاهرخ و در دوران ما به استاد ابراهیم قنبری مهر و رضا ژاله و پژوهشگر سازهای ایرانی استاد تسنیمی اشاره کرد.
منبع:ویکی پدیا
تار از سازهای زهی است که با زخمه نواخته می‌شود. تار در ایران و برخی مناطق دیگر خاورمیانه مانند آذربایجان و ارمنستان و گرجستان برای نواختن موسیقی کلاسیک این کشورها رایج است. در گذشته تار ایرانی پنج سیم (یا پنج تار) داشت. غلامحسین درویش یا درویش خان سیم ششمی به آن افزود که همچنان به کار می‌رود.
کاسهٔ تار بیشتر از کنده کهنه چوب توت ساخته می‌شود که هرچه این چوب کهنه‌تر باشد به دلیل خشک بودن تارهای آن چوب تار دارای صدای بهتری خواهد بود. پرده‌ها از جنس روده گوسفند و دسته و پنجه معمولاً از چوب گردو تهیه می‌شوند. شکل کاسهٔ تار مانند دو دل به هم چسبیده و از پشت شبیه به انسان نشسته‌ای است. تار آذربایجانی شکل کمی متفاوتی دارد و سیمهای آن بیشتر است. جنس خرک از شاخ بز کوهی است. در دو طرف دسته از استخوان شتر استفاده می‌شود.
از لحاظی ساز تار به سه‌تار نزدیک است. از لحاظ شیوهٔ نوازندگی زخمهٔ عادی در تار به صورت راست (از بالا به پایین) است ولی در سه‌تار بالعکس است (از پایین به بالا). همچنین از نظر تعداد پرده‌ها نیز با هم شباهت دارند. صدای تار به دلیل وجود پوستی که روی آن است از شفافیت خاصی برخوردار است. به خصوص سازهایی که ساخت قدیم هستند از شیوهٔ صدای دیگری برخوردارند.
نوازندگان تار
نوازندگان پیشین: آقا حسینقلی، میرزاعبدالله، درویش خان،اسماعیل ساقی،علینقی وزیری، موسی معروفی، یحیی زرین پنجه، علی‌اکبر شهنازی، مرتضی نی‌داوود، عبدالحسین شهنازی، غلامحسین بیگجه‌خانی، لطف‌الله مجد
نوازدگان حاضر: جلیل شهناز، فرهنگ شریف، هوشنگ ظریف، محمدرضا لطفی، عطا جنگوک، حسین علیزاده، داریوش طلایی، داریوش پیرنیاکان، حمید متبسم، ارشد تهماسبی، کیوان ساکت، مجید درخشانی
نوازندگان نو ظهور: ایمان وزیری، پیام جهانمانی، مهدی فلاح صفا، بهاره فیاضی، بهزاد خدارحمی، ارژنگ سیفی زاده، صهبا مطلبی،هادی اذرپیرا
از سازندگان به نام این ساز در دوران قاجار میتوان از یحیی اول و یحیی دوم و عباس و جعفر صنعت و بعد از آنها به رمضانعلی شاهرخ و در دوران ما به استاد ابراهیم قنبری مهر و رضا ژاله و پژوهشگر سازهای ایرانی استاد تسنیمی اشاره کرد.
منبع:ویکی پدیا
تعریف موسیقی
واژه موسیقی
لفظ موسیقی از واژه ی یونانی و گرفته شده از (1) و مشتق از کلمه ی(2) می باشد که نام رب النوع حافظ شعر و ادب و موسیقی یونان باستان می باشد.موز به معنی رب النوع است و مانند پسوند {یک} در کلمات کلاسیک, رومانتیک,دراماتیک و غیره ,پسوند منسوب و نسبت است اما در لفظ فرانسوی به پیشوند تبدیل می شود مثل:موزیکو,موزیقو و موزیقان یا موزقان و همچنین شکل یافته ان در تلفظ فارسی به مزقان (مزغان) و مزغانجی به معنی موزیک ,و موزیک چی یا مطرب و نوازنده ساز می باشد.
به تعابیر دیگر لفظ موسیقی در اصل به قاف مفتوح و الف مقصوره است که ان را مخففی از موسیقار از واژه های عرب می دانند که در زبان عرب ترکیبی است از (موسی) به معنی نغمه و (قی) به معنی خوش و لذت بخش ذکر شده.کلمه موسیقی طبق گفته ها از قرن سوم هجری در ایران رایج شده و حکمای قدیمی معتقد بودند که موسیقی معلول صداهای ناشی از تحرک و جنبش افلاک است.موسیقی علم تالیف لحن ها و ادوار و نغمات می باشد.همچنین این واژه به اهنگی که گروهی از نغمات پی در پی و ترکیبی باشد اطلاق می شود.به هر صورت موسیقی را هنر بیان احساسات و عواطف به وسیله اصوات گفته اند و مهم ترین عامل ان را صدا و وزن ذکر نموده اند و همچنین صنعت ترکیب اصوات به لحنی خوش ایند که سبب لذت سامعه و انبساط و انقلاب روح گردد نامیده شده است.
ارسطو موسیقی را از شعب علم ریاضی می دانست و ابو علی سینا نیز در بخش ریاضی کتاب شفا موسیقی را ذکر نموده است.
به هر طریق موسیقی امروز علم و هنری(یا صنعت)وسیع و جهان شمول است که دارای بخش های بسیار متنوع و تخصصی مانند
1.موسیقی ارکستریک
2.موسیقی جاز
3.موسیقی محلی
4.موسیقی اوازی
5.موسیقی سازی
6. موسیقی مذهبی
7. موسیقی عامیانه
8.موسیقی معماری
9.موسیقی الکترونیک و غیره ...
لفظ موسیقی از واژه ی یونانی و گرفته شده از (1) و مشتق از کلمه ی(2) می باشد که نام رب النوع حافظ شعر و ادب و موسیقی یونان باستان می باشد.موز به معنی رب النوع است و مانند پسوند {یک} در کلمات کلاسیک, رومانتیک,دراماتیک و غیره ,پسوند منسوب و نسبت است اما در لفظ فرانسوی به پیشوند تبدیل می شود مثل:موزیکو,موزیقو و موزیقان یا موزقان و همچنین شکل یافته ان در تلفظ فارسی به مزقان (مزغان) و مزغانجی به معنی موزیک ,و موزیک چی یا مطرب و نوازنده ساز می باشد.
به تعابیر دیگر لفظ موسیقی در اصل به قاف مفتوح و الف مقصوره است که ان را مخففی از موسیقار از واژه های عرب می دانند که در زبان عرب ترکیبی است از (موسی) به معنی نغمه و (قی) به معنی خوش و لذت بخش ذکر شده.کلمه موسیقی طبق گفته ها از قرن سوم هجری در ایران رایج شده و حکمای قدیمی معتقد بودند که موسیقی معلول صداهای ناشی از تحرک و جنبش افلاک است.موسیقی علم تالیف لحن ها و ادوار و نغمات می باشد.همچنین این واژه به اهنگی که گروهی از نغمات پی در پی و ترکیبی باشد اطلاق می شود.به هر صورت موسیقی را هنر بیان احساسات و عواطف به وسیله اصوات گفته اند و مهم ترین عامل ان را صدا و وزن ذکر نموده اند و همچنین صنعت ترکیب اصوات به لحنی خوش ایند که سبب لذت سامعه و انبساط و انقلاب روح گردد نامیده شده است.
ارسطو موسیقی را از شعب علم ریاضی می دانست و ابو علی سینا نیز در بخش ریاضی کتاب شفا موسیقی را ذکر نموده است.
به هر طریق موسیقی امروز علم و هنری(یا صنعت)وسیع و جهان شمول است که دارای بخش های بسیار متنوع و تخصصی مانند
1.موسیقی ارکستریک
2.موسیقی جاز
3.موسیقی محلی
4.موسیقی اوازی
5.موسیقی سازی
6. موسیقی مذهبی
7. موسیقی عامیانه
8.موسیقی معماری
9.موسیقی الکترونیک و غیره ...
اجرای موسیقی
اجرای موسیقی از جهت روش ارائه بر دو نوع کلی اواز و نوازندگی تقسیم می شود.که در اصطلاح موسیقی سازی و اوازسازی گفته می شود.موسیقی اوازی را بر حسب چگونگی اشعاری که اهنگ روی انها ساخته شده و از منظور اشعار معرفی شده تقسیم بندی می کنند مثل غزل خوانی,نوحه خوانی,قصیده خوانی,قطعه خوانی و غیره:اما نوع دوم از اجرای موسیقی بر حسب نوع ,نحوه و تعداد الات موسیقی که نواخته می شود صحبت می کنند.
__________________
موسیقی نظری(تئوریک)
شامل مجموعه قواعد و علائمی است که به وسیله انها ما قادر به ثبت و نوشتن اصوات خواهیم شد و از طریق این علائم و زبان خاص می توانیم اصوات را نظم داده و با یکدیگر ترکیب و تلفیق کنیم.مهمترین فصول مورد بحث تئوری موسیقی شامل:
1.قواعد و علائم نت نویسی و نت خوانی
2.علم فیزیک صدا و صوت شناسی و اکوستیک
3. علم هماهنگی هارمونی و ترکیب اصوات است که اصطلاح ایتالیایی ان اکورد1میباشد و بر پایه تلفیق و اجرای همزمان اصوات مختلف استوار است
4.علم ساز شناسی که خود شامل دو بخش الف)شناخت ساختمان , ساختار و چگونگی کارایی ساز ب)نحوه بکارگیری و استفاده از هر ساز
1.قواعد و علائم نت نویسی و نت خوانی
2.علم فیزیک صدا و صوت شناسی و اکوستیک
3. علم هماهنگی هارمونی و ترکیب اصوات است که اصطلاح ایتالیایی ان اکورد1میباشد و بر پایه تلفیق و اجرای همزمان اصوات مختلف استوار است
4.علم ساز شناسی که خود شامل دو بخش الف)شناخت ساختمان , ساختار و چگونگی کارایی ساز ب)نحوه بکارگیری و استفاده از هر ساز
اشنایی با علم نتیک موسیقی
پایه و اساس موسیقی کلاسیک و متاخرتر موسیقی ایرانی را نت ها و علائمی تشکیل می دهند که به منزله ی الفبای موسیقی هستند و با یاری این نت ها که بر خطوط حامل (قالب در بر گیرنده و نگهداری نت ها یا الفبای موسیقی)تشکیل می شوند و با وسیله این ابزار نوازنده,خواننده و اهنگساز احساسات درونی خود را به وسیله اصوات بیان می کند.در این میان نت شناسی در واقع رکن و اساس مهم یادگیری موسیقی می باشد و برای هر هنرجو به منزله اعداد ریاضی و الفبای فارسی است.همانگونه که یک کودک به وسیله حروف و اعداد تحصیل می کند و می اموزد یک هنرجوی موسیقی نیز با نت می اموزد و فراگیری نت ها و سایر علایم موسیقی هنرجو را یاری می کند تا پس از مدتی همچون یک محصل موسیقی را یاد بگیرد و همچون نوشتن و شعر گفتن به تصنیف و تنظیم قطعه موسیقی و اهنگ قادر شده و بدین وسیله اصوات را ثبت کند.
__________________
علائم ثبت زبان موسیقی
همانگونه که هر زبان و گویشی به منظور ایجاد ارتباط بصری و تقریر و ثبت گفتار از حروف و علائم خاص خود بهره میگیرد و هر زبان دارای الفبای مخصوص به خود می باشد در علم موسیقی نیز برای ثبت اصوات علائم و اشکال خاصی تنظیم گردیده است تا صداهایی را از تارهای صوتی و یا انواع متفاوت سازها خارج شده قادر به شنیدن انها است را بتوان به اسانی و سهولت بر روی کاغذ نوشت.این اشکال بصری در واقع همان الفبا و علامات بصری موسیقی هستند.نتها علاماتی هستند که اصوات موسیقی به وسیله انها نوشته,ثبت و اجرا می شوند.
__________________
نت ها در زبان های مختلف
هر یک از نت ها و اصوات موسیقی برای نام گذاری در زبان لاتین حروف اول سرود سن ژان را انتخاب کرده اند اما در زبان های المانی و انگلیسی و فرانسه با حروف و اعداد زیر مشخص می شوند.
1 2 3 4 5 6 7 8
فرانسه do re mi fa sol la si ut
المان C D E F G A H C
انگلیس C D E F G A B C
__________________
تاریخچه موسیقی
اِتنوموزیکولوژی
روش شناخت موسیقی اقوام و ملل مختلف که از دو کلمه اِتنو یونانی به معنای گروه و موزیکولوژی به معنای موسیقی شناسی تشکیل شده.این علم,موسیقی همه فرهنگ ها را در مراحل بدوی و پیشرفته بررسی می کند.اتنوموزیکولوژیموسیقی شناسی تطبیقی و بررسی موسیقی سنتی و سازهای موسیقی کلیه فرهنگها از ابتدایی ترین تا پیشرفته ترین انها را معرفی نموده اند و در واقع قلمرو ان در محدوده شناخت موسیقی فرهنگهای بدوی و محلی است تا دیگر موسیقی ها و از مباحث سیستماتیک عملکردی این علم می توان به موارد زیر اشاره کرد.پیدایش یا بررسی مراحل تکامل موسیقی,رابطه موسیقی های محلی در سطوح مختلف فرهنگی.سیستمهای تنال موسیقی اساطیر,سازها و سیستمهای انها و مفاهیم رایج در اتنوموزیکو که عبارتند از مدل ملودی , رئالیزاسیون (چگونگی ظاهر مدل) بخشهای مشابه مدل اصلی,ملودی تیپ,کمپوزیسیون,بدیهه سرایی یا (امپروویزاسیون),مدولاسیون,پ ولیفونی(چند صوتی) فرم,پریود ,جمله,فیگور,مد سیستم تنال و شروع و خاتمه صدا.
علم موسیقی از قدیم الایام بر پایه ریاضی استوار بوده است و فلاسفه ان را از شعب ریاضی دانسته و متون قدیمی موسیقی را در مبحث ریاضی مطرح نموده اند.ابن سینا در کتاب شفا موسیقی را در فصل ریاضیات مطرح نموده است.امروزه وسعت زیر و بمی اصوات و قوانین موضوعات متفاوت ان موجب شده است که موسیقی نیز همانند سایر علوم تقسیماتی پیدا کند.این تقسیم بندی ها بر اساس اصول فیزیکی و فرکانسهای اصوات است و موسیقی گاهی بر اساس کیفیت اجتماعی ان مانند تاریخی,ادواری,فرهنگها و ملل تقسیم شده است و بعضاً موسیقی را از لحاظ ادواری به دوره قدیم و قرون وسطی ,کلاسیک,جدید,معاصر و مدرن و یا قبل و بعد از اسلام تقسیم می کند و همین طور از حیث اجرایی به موسیقی تک صوتی,چند صوتی,اوازی,نظامی,مجلسی,ارکس تر,سویت,سونات,اپرت,اپرا,بال� �,رکویم,مس و انواع موسیقی مذهبی,کلاسیک,یکنواخت,سنتی,ر ومانتیک,محلی,ضربی,روحانی و نیایشی و انواع بسیار متنوع ان متنوع ان تقسیم کرده اند.
روش شناخت موسیقی اقوام و ملل مختلف که از دو کلمه اِتنو یونانی به معنای گروه و موزیکولوژی به معنای موسیقی شناسی تشکیل شده.این علم,موسیقی همه فرهنگ ها را در مراحل بدوی و پیشرفته بررسی می کند.اتنوموزیکولوژیموسیقی شناسی تطبیقی و بررسی موسیقی سنتی و سازهای موسیقی کلیه فرهنگها از ابتدایی ترین تا پیشرفته ترین انها را معرفی نموده اند و در واقع قلمرو ان در محدوده شناخت موسیقی فرهنگهای بدوی و محلی است تا دیگر موسیقی ها و از مباحث سیستماتیک عملکردی این علم می توان به موارد زیر اشاره کرد.پیدایش یا بررسی مراحل تکامل موسیقی,رابطه موسیقی های محلی در سطوح مختلف فرهنگی.سیستمهای تنال موسیقی اساطیر,سازها و سیستمهای انها و مفاهیم رایج در اتنوموزیکو که عبارتند از مدل ملودی , رئالیزاسیون (چگونگی ظاهر مدل) بخشهای مشابه مدل اصلی,ملودی تیپ,کمپوزیسیون,بدیهه سرایی یا (امپروویزاسیون),مدولاسیون,پ ولیفونی(چند صوتی) فرم,پریود ,جمله,فیگور,مد سیستم تنال و شروع و خاتمه صدا.
علم موسیقی از قدیم الایام بر پایه ریاضی استوار بوده است و فلاسفه ان را از شعب ریاضی دانسته و متون قدیمی موسیقی را در مبحث ریاضی مطرح نموده اند.ابن سینا در کتاب شفا موسیقی را در فصل ریاضیات مطرح نموده است.امروزه وسعت زیر و بمی اصوات و قوانین موضوعات متفاوت ان موجب شده است که موسیقی نیز همانند سایر علوم تقسیماتی پیدا کند.این تقسیم بندی ها بر اساس اصول فیزیکی و فرکانسهای اصوات است و موسیقی گاهی بر اساس کیفیت اجتماعی ان مانند تاریخی,ادواری,فرهنگها و ملل تقسیم شده است و بعضاً موسیقی را از لحاظ ادواری به دوره قدیم و قرون وسطی ,کلاسیک,جدید,معاصر و مدرن و یا قبل و بعد از اسلام تقسیم می کند و همین طور از حیث اجرایی به موسیقی تک صوتی,چند صوتی,اوازی,نظامی,مجلسی,ارکس تر,سویت,سونات,اپرت,اپرا,بال� �,رکویم,مس و انواع موسیقی مذهبی,کلاسیک,یکنواخت,سنتی,ر ومانتیک,محلی,ضربی,روحانی و نیایشی و انواع بسیار متنوع ان متنوع ان تقسیم کرده اند.
__________________
موسیقی مصر باستان
در مصر باستان مانند اغلب ملل متمدن موسیقی رواج داشته است.الات و ادوات موسیقی از قبیل چنگ,تنبور,نی,نی مشابه هبوا,نی دو شاخه,بوق و کرنا و سیتار,سنج,طبل و دایره به انضمام چند قطع کوچک صدا دار که همگی در موسیقی مصری استفاده می شده است.
نوعی ساز زهی مانند سه تار ایرانی نیز وجود داشته که دارای سه یا چهار سیم بوده و فرنگیها ان را مادر گیتار امروزی می نامند.اختراع و ابداع یک نوع ارگ ساده و ابتدایی را که دارای لوله های متعدد بوده را نیز به مصریان باستان نسبت می دهند.در واقع تعدادی از سازهای مصری را میتوان در نقاشی های باستانی این تمدن به خوبی مشاهده کرد
نوعی ساز زهی مانند سه تار ایرانی نیز وجود داشته که دارای سه یا چهار سیم بوده و فرنگیها ان را مادر گیتار امروزی می نامند.اختراع و ابداع یک نوع ارگ ساده و ابتدایی را که دارای لوله های متعدد بوده را نیز به مصریان باستان نسبت می دهند.در واقع تعدادی از سازهای مصری را میتوان در نقاشی های باستانی این تمدن به خوبی مشاهده کرد
__________________
آموزش ساخت ويولن > قسمت اول
اين آموزش جهت آشنايي بيشتر با ساز ويولن است . مشاهده ي تصاوير زيباي چگونگي سر هم بندي و ساخت ساز ويولن به عمق بينش ما از ساز كمك هاي شاياني خواهد نمود و اميد است تا دوستان علاقمند ساخت ساز با اين آموزش هاي مقدماتي و ادامه آموزش ها و كسب تجربيات بيشتر بتوانند تا سازهاي مطرح در جهان موسيقي را ارائه نمايند .همچنين دوستان نوازنده نيز تا حدودي با آشانايي بيشتر قادر خواهند بود تا تعميرات اوليه ساز خود را به خوبي به انجام برسانند.
روز يكم – صفحات
امروز چوب هاي لازم براي ويولن انتخاب خواهد شد و صفحات آماده ميگردند
سازنده ويولن قطعه اي از چوب كاج نوئل خشك شده از انبار خود را براي صفحه ي روي ساز انتخاب ميكند. در انبار همچنين چوب خشك افرا نيز وحود دارد كه جهت صفحه ي پشتي ويولن ، زوارها و اسكرول استفاده مي شود.
شور ساخت ويولن از همين قطعات چوب شروع مي شود(خشك چوب و خشك رود و خشك پوست از كجا مي آيد اين آواي دوست)
بزودي اين تخته چوب هاي زيبا توسط دستان هنرمند يك صنعتگر به ساز زيبايي تبديل خواهد شد كه توسط دستان استادانه يك موسيقيدان نواي سحر آميزي را توليد خواهد كرد.
دو صفحه نهايتا با چسب به يكديگر متصل خواهند شد . ابتدا آنها بايد كاملا سطح صاف و منظمي پيدا كنند تا امكان يك چسبندگي كامل را پيدا نمايند.
با قرار دادن صفحات بر روي يك صفحه تراز بزرگ ، سطح روي هر يك از صفحات را به دقت صاف و مسطح مي كنيم..سپس به تراز كردن گوشه ها و لبه ها مي پردازيم.
با استفاده از يك گوشه ، لبه مورد نظر و با استفاده از يك گوشه راست ، سطح صفحه بررسي ميگردد.تا كسب نتيجه مطلوب كار بسياري بر روي صفحات بايد انجام پذيرد.سپس امكان چسباندن دو صفحه به يكديگر وجود خواهد داشت
قبل از اتصال صفحات هر دو صفحه بايد كاملا فيت هم باشند. محل اتصال صفحات اغلب غير قابل مشاهده خواهد بود .جهت چسباندن صفحات از چسبهاي حيواني داغ استفاده مي شود. سپس محل اتصال خوب به يكديگر ماليده مي شود تا چسب اضافي در ميان دو سطح قرار نگيرد.
نهايتا صفحات توسط گيره به يكديگر متصل مي شوند. خشك شدن چسب به چند ساعت وقت نياز دارد.پس از آن طرح صفحه بر روي صفحه كشيده شده و صفحه بريده خواهد شد.
لبه هاي صفحات افرا نيز بهمين صورت براي پشت ويولن آماده ميگردد.شكل افراهاي انتخاب شده براي ويلن بسيار مرسوم و رايج نظير همين صفحه است.
شكل زبانه آتش بر روي اين صفحات كه در حال سوسو زدن است در ميان نور از زواياي مختلف شكل جذاب و قابل تاثيري در ساز كامل شده بوجود خواهد آورد.
__________________
آموزش ساخت ويولن > قسمت دوم
امروز پايه هاي اتصال صفحات بالا و پايين را بر روي قالب مي چسبانيم.
براي پايه ها از قطعات بريده شده درخت بيد استفاده ميشه ، كه چوبي محكم ،سبك و براحتي قابل كنده كاري است.براي اين كار به شش قطعه پايه نياز داريم .دو تا براي بالا و پايين و چهارتا براي كناره ها.
پايه هاي كناري براي شكل دادن به گوشه ها بين زوارهاي C استفاده مي شوند.پايه بالا كه محل اتصال گردن زير گريف را تشكيل خواهد داد و پايه پاييني كه با سوراخي كه بر روي آن ايجاد خواهد شد جاي دگمه سيم گير را تشكيل خواهد داد.
پايه ها پس از تسطيح چسب خورده و به قالب چسبانيده مي شوند . چسب حيواني گرم شده و توسط يك قلم مو به سطح پايه ها ماليده مي شود. به ميزاني چسب مي زنيم كه پس از تكميل زوارهاي دور ويولن بتوان براحتي آن را از قالب جدا كرد.
شكل قالب خود حالت و فرم شكل دهي زوار دور را مشخص ميكند.دو مدل قالب وجود دارد اولي مدل داخلي يا ايتاليايي است كه در اين شكل مي بينيد و مدل ديگر مدل بيروني يا قالب فرانسوي است. هر سازنده ي ويولن قالب خاص خود را بر اساس الگوهاي متفاوت مدل هاي ساز خود مي سازد.سوراخ هاي روي قالب در مراحل بالاتر جهت استفاده از گيره ها مورد نياز مي باشند
پس از چسبانيدن پايه ها توسط يك اسكنه بزرگ كناره هاي پايه ها شكل داده مي شوند.
امروز پايه هاي اتصال صفحات بالا و پايين را بر روي قالب مي چسبانيم.
براي پايه ها از قطعات بريده شده درخت بيد استفاده ميشه ، كه چوبي محكم ،سبك و براحتي قابل كنده كاري است.براي اين كار به شش قطعه پايه نياز داريم .دو تا براي بالا و پايين و چهارتا براي كناره ها.
پايه هاي كناري براي شكل دادن به گوشه ها بين زوارهاي C استفاده مي شوند.پايه بالا كه محل اتصال گردن زير گريف را تشكيل خواهد داد و پايه پاييني كه با سوراخي كه بر روي آن ايجاد خواهد شد جاي دگمه سيم گير را تشكيل خواهد داد.
پايه ها پس از تسطيح چسب خورده و به قالب چسبانيده مي شوند . چسب حيواني گرم شده و توسط يك قلم مو به سطح پايه ها ماليده مي شود. به ميزاني چسب مي زنيم كه پس از تكميل زوارهاي دور ويولن بتوان براحتي آن را از قالب جدا كرد.
شكل قالب خود حالت و فرم شكل دهي زوار دور را مشخص ميكند.دو مدل قالب وجود دارد اولي مدل داخلي يا ايتاليايي است كه در اين شكل مي بينيد و مدل ديگر مدل بيروني يا قالب فرانسوي است. هر سازنده ي ويولن قالب خاص خود را بر اساس الگوهاي متفاوت مدل هاي ساز خود مي سازد.سوراخ هاي روي قالب در مراحل بالاتر جهت استفاده از گيره ها مورد نياز مي باشند
پس از چسبانيدن پايه ها توسط يك اسكنه بزرگ كناره هاي پايه ها شكل داده مي شوند.
__________________
آموزش ساخت ويولن > قسمت سوم
زوارها(بدنه)
امروز قصد داريم به آماده سازي و اتصال زوار ها بپردازيم. ساختمان زوار ها توسط قالب و پايه هايي كه در درس قبل آنها را نصب كرديم شكل مي گيرد.همانگونه كه در شكل فوق مشخص گرديده است جهت شكل دهي زوارهاي بدنه ابتدا الگوي را هنما را بر روي قسمت فوقاني قالب قرار مي دهيم .
هر ويولن سازي الگوهاي متفاوتي از نمونه هاي سازي خود را دارد. الگو ي فوق از الگوي ستراديواري از اوائل قرن هجدهم است . اين الگو ها از تخته هاي چند لا باريك ساخته مي شوند.
هر زوار بدنه از قطعات باريك چوب افرا ي حرارت ديده تهيه مي شود.هنگاميكه كار بر روي آن به پايان برسد زوار بسيار قابل انعطاف و سبك خواهد بود. استحكام زوارها توسط 6 پايه اي كه قبلا شرح داده شد تامين مي شود و بوسيله آستري كه بعدا آماده و به زواره ها و پايه ها متصل خواهد گرديد.
زوار ها بايد به اندازه لازم باريك شوند در اينجا قطر زوارها با گيج مدرج اندازه گيري مي شود. تولرانس دقيق مورد قبول معمولا 1/0 ميلي متر ميباشد.
زوارها بر روي ميز كار قرار گرفته و با كار بر روي آنها به قطر مورد نظر مي رسيم . پس از آن هنگاميكه زوارها را به پايه ها چسبانديم مجددا قطر آنها را اندازه گيري و بر روي آنها كار مي كنيم.
حالا هر زوار را توسط خمش فلزي شكل دهي و انعطاف پذير تر مي كنيم.
خمش فلزي يك قطعه از فلز برنج است كه در داخل آن المنت گرم كننده برقي استفاده شده است. برنج فلزي است كه به خوبي جهت ريخته گري ها كوچك مي توان از آن استفاده نمود.
زوارها در محل اتصالات قرارگرفته و به صورت چشمي بررسي مي شوند.شكل ساز در حال شكل گيري است.
زوارها(بدنه)
امروز قصد داريم به آماده سازي و اتصال زوار ها بپردازيم. ساختمان زوار ها توسط قالب و پايه هايي كه در درس قبل آنها را نصب كرديم شكل مي گيرد.همانگونه كه در شكل فوق مشخص گرديده است جهت شكل دهي زوارهاي بدنه ابتدا الگوي را هنما را بر روي قسمت فوقاني قالب قرار مي دهيم .
هر ويولن سازي الگوهاي متفاوتي از نمونه هاي سازي خود را دارد. الگو ي فوق از الگوي ستراديواري از اوائل قرن هجدهم است . اين الگو ها از تخته هاي چند لا باريك ساخته مي شوند.
هر زوار بدنه از قطعات باريك چوب افرا ي حرارت ديده تهيه مي شود.هنگاميكه كار بر روي آن به پايان برسد زوار بسيار قابل انعطاف و سبك خواهد بود. استحكام زوارها توسط 6 پايه اي كه قبلا شرح داده شد تامين مي شود و بوسيله آستري كه بعدا آماده و به زواره ها و پايه ها متصل خواهد گرديد.
زوار ها بايد به اندازه لازم باريك شوند در اينجا قطر زوارها با گيج مدرج اندازه گيري مي شود. تولرانس دقيق مورد قبول معمولا 1/0 ميلي متر ميباشد.
زوارها بر روي ميز كار قرار گرفته و با كار بر روي آنها به قطر مورد نظر مي رسيم . پس از آن هنگاميكه زوارها را به پايه ها چسبانديم مجددا قطر آنها را اندازه گيري و بر روي آنها كار مي كنيم.
حالا هر زوار را توسط خمش فلزي شكل دهي و انعطاف پذير تر مي كنيم.
خمش فلزي يك قطعه از فلز برنج است كه در داخل آن المنت گرم كننده برقي استفاده شده است. برنج فلزي است كه به خوبي جهت ريخته گري ها كوچك مي توان از آن استفاده نمود.
زوارها در محل اتصالات قرارگرفته و به صورت چشمي بررسي مي شوند.شكل ساز در حال شكل گيري است.
__________________
آموزش ساخت ويولن > قسمت چهارم
تكميل كلاف دور ويولن
امروز ميخواهيم ساختمان كلاف دور ويولن يا همون زوارها را تكميل كنيم ، براي اين كار پايه ها را شكل مي دهيم و به زوارها مي چسبانيم. كلاف C به گوشه هاي پايه ها چسبانيده مي شود و به گوشه ها ختم ميگردد
با قرار گرفتن زوار C در جاي خود ، شكل برش منحني خود را در گوشه پايه علامت گذاري مي كنيم.الگويي كه قبلا بر روي بدنه بالايي قرار داديم شكل انحنا را به ما ميدهد
پايه ها توسط يك اسكنه كنده كاري مي شود و انحناء بدست آمده شكل اتصال زوارهاي C به خارج را دقيقا شكل ميدهد.
كناره هاي زوار متصل شده توسط يك مربع علامتگذاري مي گردد. انتهاي كلافهاي C تا لبه ي پايه ها بايد بريده شوند و به دقت تسطيح گردند تا لبه هاي زوارها دقيقا بر همديگر منطبق گردند.
شكل اتصال و تشكيل انحنا و الگوي برش را در شكل مشاهده مي فرماييد
براي چسباندن كلاف به پايه هاي اتصال باز هم از چسب داغ توسط يك فرچه يا قلم موي كوچك استفاده مي شود و زوار بالايي به محل اتصال خود فيكس مي گردد.
هر دو قسمت بالايي و پاييني كلاف C توسط گيره به محل اتصال مي يابند. همين روش بايد در جهت ديگر كلاف نيز انجام شود
سپس به تسطيح زوارها توسط يك رنده پرداخته ميشه تا امكان جفت كردن و فيت شدن كلاف به صفحه ي زيرين مقدور باشه . شكل نهايي پايه ها و كلاف را مشاهده مي كنيد.
تكميل كلاف دور ويولن
امروز ميخواهيم ساختمان كلاف دور ويولن يا همون زوارها را تكميل كنيم ، براي اين كار پايه ها را شكل مي دهيم و به زوارها مي چسبانيم. كلاف C به گوشه هاي پايه ها چسبانيده مي شود و به گوشه ها ختم ميگردد
با قرار گرفتن زوار C در جاي خود ، شكل برش منحني خود را در گوشه پايه علامت گذاري مي كنيم.الگويي كه قبلا بر روي بدنه بالايي قرار داديم شكل انحنا را به ما ميدهد
پايه ها توسط يك اسكنه كنده كاري مي شود و انحناء بدست آمده شكل اتصال زوارهاي C به خارج را دقيقا شكل ميدهد.
كناره هاي زوار متصل شده توسط يك مربع علامتگذاري مي گردد. انتهاي كلافهاي C تا لبه ي پايه ها بايد بريده شوند و به دقت تسطيح گردند تا لبه هاي زوارها دقيقا بر همديگر منطبق گردند.
شكل اتصال و تشكيل انحنا و الگوي برش را در شكل مشاهده مي فرماييد
براي چسباندن كلاف به پايه هاي اتصال باز هم از چسب داغ توسط يك فرچه يا قلم موي كوچك استفاده مي شود و زوار بالايي به محل اتصال خود فيكس مي گردد.
هر دو قسمت بالايي و پاييني كلاف C توسط گيره به محل اتصال مي يابند. همين روش بايد در جهت ديگر كلاف نيز انجام شود
سپس به تسطيح زوارها توسط يك رنده پرداخته ميشه تا امكان جفت كردن و فيت شدن كلاف به صفحه ي زيرين مقدور باشه . شكل نهايي پايه ها و كلاف را مشاهده مي كنيد.
__________________
آموزش ساخت ويولن > قسمت ششم
امروز صفحه ي پشتي علامت گذاري و بريده خواهد شد سپس گودي داخل آن به صورت سطحي صورت خواهد پذيرفت .
ابتدا رئوس ساختمان كلاف بر روي صفحه علامت گذاري شده و مسير كلاف جهت خط كشي تعقيب مي گردد سپس با يك واشر خط بيروني زوار تعقيب مي شود. اين خط خارجي صفحه پشت محسوب مي شودكه بر روي كلاف قرار مي گيرد. خط داخلي محل قرار گيري دقيق صفحه بر روي كلاف است.
صفحه علامت گذاري شده توسط يك كمان اره از روي خط بيروني بريده مي شود
ضخامت لبه هاي صفحه پشتي توسط يك قطرسنج اندازه گيري و علامت گذاري مي شود.
توسط يك چاقو حاشيه هاي زائد احتمال خط بيروني بريده مي شود
در اين مرحله گود سازي مقدماتي با يك گوه بزرگ صورت مي پذيرد. يك سازنده ي ماهر اين كار را با سرعت بانجام ميرساند. جهت نگاهداري صفحه حين كار از يك صفحه ي تو خالي هم اندازه استفاده مي شود.روي ديگر صفحه نيز با استفاده از همين صفحه توخالي انحناي لازم را پيدا مي كند
اين مرحله ي هيجان انگيز و پويا ساخت ساز است . انحناي باشكوه پشت ويولن به سرعت توسط اسكنه شكل دهي ميشود. جاي اسكنه تا مراحل مسطح سازي صفحه باقي خواهد ماند.
اكنون توسط يك سوهان خط چين صفحه كامل شده و زائده ها به دقت صاف و مسطح مي شوند
__________________
آموزش ساخت ويولن > قسمت هفتم
امروز قصد داريم تا صفحه ي رويي ويولن را بريده و انحناي لازم آنرا ايجاد كرده و شكل صفحه را كامل كنيم . براي اين كار ابتدا طبق الگو صفحه ي اصلي را علامت گذاري كرده و سپس همانند صفحه ي زيرين(مرحله ي قبل) اره مي كنيم.
همانند مرحله ي قبل لبه ها ي صفحه به دقت مسطح مي شود اين كار توسط چاقو و يك اسكنه صورت مي گيردتا به ميدان خط چين (علامت گذاري شده) و شكل مورد نظر گوشه ها برسيم
توسط يك اسكنه ي تيزبزرگ شكل دهي انحنا را به صورت مقدماتي شروع ميكنيم. چوب كاج نوئل بكار رفته براي صفحه رويي ويولن نرمتر از چوب افراي بكار رفته براي پشت ويولن است و به همين خاطر آسانتر بريده مي شود.
پس از اتمام مرحله مقدماتي ، انحنا سازي را توسط اسكنه ي كوچكتر و همچنين رنده شصتي ويولن سازي كامل مي كنيم.
رنده ي شصتي از فلز برنج ساخته شده و بين انگشت شصت و انگشت سبابه گرفته ميشود.منحني لبه ي برش تيغ و انحناي كف رنده باعث انحنا سازي دقيق صفحه خواهد شد.
در مراحل مختلف پيشرفت كار با استفاده از الگو ، شكل دهي صحيح ساز را بررسي مي كنيم . الگوي طولي ديگري براي پشت صفحه نيز وجود دارد.
براي عرض صفحه مجموعا پنج الگو وجود دارد كه يك مورد از آنها را در عكس فوق مي بينيد و در قسمتهاي مختلف صفحه استفاده مي شود .صفحه ي زيرين ويولن نيز داراي پنج الگوي عرضي متفاوت است.
اين الگوها از تخته هاي چند لاي باريك بر اساس مدل هاي سازي استراديواري ساخته شده است. با سمباده زدن نهايي سطح خارجي صفحه تا نقطه چين و انحنا سازي سطح رويي بر طبق الگو اين قسمت از كار به صورت مقدماتي به پايان ميرسد . صفحه هاي رويي پس از تو مراحل تودوزي و منبت كاري و توخالي شدن از داخل آمادگي اتصال به كلاف را پيدا خواهد كرد كه در بخش هاي بعدي به تفضيل شرح داده خواهد شد.
اين الگوها از تخته هاي چند لاي باريك بر اساس مدل هاي سازي استراديواري ساخته شده است. با سمباده زدن نهايي سطح خارجي صفحه تا نقطه چين و انحنا سازي سطح رويي بر طبق الگو اين قسمت از كار به صورت مقدماتي به پايان ميرسد . صفحه هاي رويي پس از تو مراحل تودوزي و منبت كاري و توخالي شدن از داخل آمادگي اتصال به كلاف را پيدا خواهد كرد كه در بخش هاي بعدي به تفضيل شرح داده خواهد شد.
__________________
آموزش ساخت ويولن > قسمت هشتم
امروز مي خواهيم بر روي ساخت دسته ويولن و مارپيچ (پيچك) انتهايي آن كار كنيم . براي ساخت اين قطعه از يك تكه چوب مكعبي شكل از درخت افرا استفاده مي كنيم .
ابتدا توسط يك گوشه ، قطعه خود را كاملا گونيا ميكنيم تا اندازه هاي صحيح چهار گوش را بدست آوريم
توسط الگو قطعه ي مورد نظر را جهت برش خط چين مي زنيم .
قطعه را در گيره ي مخصوص ثابت كرده وبا استفاده از يك كمان اره برش ابتدايي قطعه طبق نقطه چين را انجام مي دهيم .
توسط ابزار هاي لازم نظير سمباده فلزي به شكل دهي مقدماتي قطعه در برش عمودي قطعه و مارپيچ آن ميپردازيم.در شكل فوق ( چپ) توسط يك اسكنه بر پشت جاگوشي ساز و در شكل راست توسط يك سكباده فلزي بر روي قسمت فوقاني مارپيچ كار ميشود.
شكل نهايي پشت جاگوشي ويولن در اين شكل علامت گذاري مي شود تا در مرحله ي بعدي اضافات آن حذف شود.
چهار سوراخ جاگوشي جهت قرار گرفتن گوشي ها توسط دريل درست مي شوند. در بخش هاي بعد پس از درست شدن جاگوشي ، قطرسوراخ هر گوشي را به اندازه اصلي آن درست خواهيم كرد.
امروز مي خواهيم بر روي ساخت دسته ويولن و مارپيچ (پيچك) انتهايي آن كار كنيم . براي ساخت اين قطعه از يك تكه چوب مكعبي شكل از درخت افرا استفاده مي كنيم .
ابتدا توسط يك گوشه ، قطعه خود را كاملا گونيا ميكنيم تا اندازه هاي صحيح چهار گوش را بدست آوريم
توسط الگو قطعه ي مورد نظر را جهت برش خط چين مي زنيم .
قطعه را در گيره ي مخصوص ثابت كرده وبا استفاده از يك كمان اره برش ابتدايي قطعه طبق نقطه چين را انجام مي دهيم .
توسط ابزار هاي لازم نظير سمباده فلزي به شكل دهي مقدماتي قطعه در برش عمودي قطعه و مارپيچ آن ميپردازيم.در شكل فوق ( چپ) توسط يك اسكنه بر پشت جاگوشي ساز و در شكل راست توسط يك سكباده فلزي بر روي قسمت فوقاني مارپيچ كار ميشود.
شكل نهايي پشت جاگوشي ويولن در اين شكل علامت گذاري مي شود تا در مرحله ي بعدي اضافات آن حذف شود.
چهار سوراخ جاگوشي جهت قرار گرفتن گوشي ها توسط دريل درست مي شوند. در بخش هاي بعد پس از درست شدن جاگوشي ، قطرسوراخ هر گوشي را به اندازه اصلي آن درست خواهيم كرد.
__________________