خلیج همیشه پارس
کاربر ويژه
ايرانيان از نخستين مردمانی بودند که به کشاورزی و پرورش درختان ميوه روی آوردند.
درختان ميوه‌ی زيادی از ايران به سرزمين‌های ديگر جهان برده شده است و نام‌های برخی از آن‌ها نيز در واژه‌های فارسی ريشه دارد.
در اين‌جا برخی از اين ميوه‌ها معرفی می‌شوند.
طالبی :
اين ميوه‌ی خوش‌بو را به زبان انگليسی ماسک‌ملون (muskmelon) می‌نامند، يعنی گرد و خوش‌بو.
ماسک (musk) از واژه‌ی فارسی مشک گرفته شده است که به نوعی ماده‌ی معطر گفته می‌شود.
اين ميوه از ايران به روم باستان رفت و جالينوس در قرن دوم ميلادی درباره‌ی اثر دارويی آن نوشته است.
پس از کشف قاره‌ی آمريکا، کريستوف کلومب دانه‌های اين گياه را به سرزمين جديد برد و در سال 1494 در جزيره‌ی ايزابل کاشت.
طالبی نخستين گياهی بود که اروپايی‌ها در سرزمين جديد کاشتند.
هلو:
اين ميوه در اصل از چين به ايران وارد شد، اما ايرانيان در پرورش و اصلاح آن کوشيدند.
هنگامی که اين ميوه به سرزمين رومی‌ها رسيد، آن را سيب پارسی (mêla persika) ناميدند.
امروزه، در زبان انگليسی واژه‌ی Peach را برای هلو به کار می‌روند که از واژه‌ی پرشيا (persia) به معنای پارس گرفته شده است.
شليل، که در واقع هلوی بدون کرک است، نيز از ايران به غرب جهان راه يافته است.
پسته:
اين ميوه از ساليان دور از کشور ايران به جاهاي گوناگون جهان فرستاده می‌شد و هنوز هم کشور ما بزرگ‌ترين توليدکننده‌ی پسته در جهان است.
اين ميوه‌ی آجيلی را در زبان انگليسی pistachio می‌نامند که تغيير يافته‌ی همان واژه‌ی ايرانی پسته است. عرب‌ها نيز به آن فستق می‌گويند.
ليمو:
از شناخته‌شده‌ترين ميوه‌های ايرانی است که از ويتامين C سرشار است.
اين ميوه را مسلمانان از ايران به مصر و کشورهای ساحل دريای مديترانه بردند. هنگامی که دريانوردان انگليسی به بيماری خون‌ريزی لثه دچار شدند، آنان را با آب‌ليمو درمان کرد و از آن زمان ليموناد در ميان دريانوردان انگليسی معمول شد.
از اين رو، به «ليمويی‌ها» مشهور شده بودند.
اين ميوه را در زبان انگليسی لمون (Lemon) می‌نامند که از همان واژه‌ی ليمو گرفته شده است.
انار:
اين ميوه‌ی شيرين و آب‌دار هنوز هم از صادران مهم ايران است.
اين ميوه نماد ثروت، کاميابی و زادآوری (به دليل دانه‌های فراوانش) بوده است. از پوست آن نيز رنگی به دست می آيد که به سختی پاک می‌شود.
اين ميوه از ايران به کشورهای ساحل مديترانه، از جمله لبنان برده شد و فينيقی‌ها، ساکنان باستانی لبنان، آن را در سرزمين‌هاي گوناگون گسترش دادند.
نام علمی اين گياه، پونيکا (Punica)، به معنای فينيقی است.
گردو:
درخت گردو از ساليان دور در ايران کاشته می‌شود.
اين ميوه را والنات پارسی (Persian Walnut) می‌گويند.
واژه‌ی والنات از وال به مفهوم «بيگانه» و نات به مفهوم «گردي» گرفته شده است که نشان می‌دهد اين گياه از گياهان بومی اروپا نبوده است.
در واقع، رومی‌ها آن را از ايران به اروپا برده‌اند.
اين ميوه را برخی به نادرست گردوی انگليسی ناميده‌اند، زيرا روزگاری انگليسی‌ها آن را از آسيا به اروپا می‌بردند و می‌فروختند. ايران اکنون پس از چين و آمريکا، جايگاه سوم را در توليد گردو دارد!
آلوها:
آلو، زردآلو و آلبالو نيز از ميوه‌هايی هستند که ايرانيان به جهانيان هديه کرده‌اند.
نام علمی آلوها، پرانوس پرسيکا (Prunus persica) است که واژه‌ی پرسيکا به معنای پارس است.
انگور: انگور را در سرزمين‌های ساحلی دريای خزر کاشته بودند.
سپس، در شيراز، اروميه و جاهای ديگر معمول شد.
درخت انگور را از ترکيه به سرزمين‌های ساحلی مديترانه بردند و از آن‌جا بود که به سرزمين رومی‌ها راه يافت.
فينيقی‌ها حدود 800 سال پيش از ميلاد آن را در جنوب اسپانيا و فرانسه کاشتند.
تهيه‌ی کشمش از انگور نوآوری ايرانيان باستان (حدود 2 هزار سال پيش از ميلاد) بود که جهانيان نيز پسنديدند.
برای آگاهی بيشتر:
• Muskmelons Originated in Persia
•
• Fruit (Iranica)
• ANGŪR (Iranica)
• HISTORY OF CULTIVATION OF PLANTS
• The Persian Walnut (Juglans regia)
• List of English words of Persian origin
درختان ميوه‌ی زيادی از ايران به سرزمين‌های ديگر جهان برده شده است و نام‌های برخی از آن‌ها نيز در واژه‌های فارسی ريشه دارد.
در اين‌جا برخی از اين ميوه‌ها معرفی می‌شوند.
طالبی :
اين ميوه‌ی خوش‌بو را به زبان انگليسی ماسک‌ملون (muskmelon) می‌نامند، يعنی گرد و خوش‌بو.
ماسک (musk) از واژه‌ی فارسی مشک گرفته شده است که به نوعی ماده‌ی معطر گفته می‌شود.
اين ميوه از ايران به روم باستان رفت و جالينوس در قرن دوم ميلادی درباره‌ی اثر دارويی آن نوشته است.
پس از کشف قاره‌ی آمريکا، کريستوف کلومب دانه‌های اين گياه را به سرزمين جديد برد و در سال 1494 در جزيره‌ی ايزابل کاشت.
طالبی نخستين گياهی بود که اروپايی‌ها در سرزمين جديد کاشتند.
هلو:
اين ميوه در اصل از چين به ايران وارد شد، اما ايرانيان در پرورش و اصلاح آن کوشيدند.
هنگامی که اين ميوه به سرزمين رومی‌ها رسيد، آن را سيب پارسی (mêla persika) ناميدند.
امروزه، در زبان انگليسی واژه‌ی Peach را برای هلو به کار می‌روند که از واژه‌ی پرشيا (persia) به معنای پارس گرفته شده است.
شليل، که در واقع هلوی بدون کرک است، نيز از ايران به غرب جهان راه يافته است.
پسته:
اين ميوه از ساليان دور از کشور ايران به جاهاي گوناگون جهان فرستاده می‌شد و هنوز هم کشور ما بزرگ‌ترين توليدکننده‌ی پسته در جهان است.
اين ميوه‌ی آجيلی را در زبان انگليسی pistachio می‌نامند که تغيير يافته‌ی همان واژه‌ی ايرانی پسته است. عرب‌ها نيز به آن فستق می‌گويند.
ليمو:
از شناخته‌شده‌ترين ميوه‌های ايرانی است که از ويتامين C سرشار است.
اين ميوه را مسلمانان از ايران به مصر و کشورهای ساحل دريای مديترانه بردند. هنگامی که دريانوردان انگليسی به بيماری خون‌ريزی لثه دچار شدند، آنان را با آب‌ليمو درمان کرد و از آن زمان ليموناد در ميان دريانوردان انگليسی معمول شد.
از اين رو، به «ليمويی‌ها» مشهور شده بودند.
اين ميوه را در زبان انگليسی لمون (Lemon) می‌نامند که از همان واژه‌ی ليمو گرفته شده است.
انار:
اين ميوه‌ی شيرين و آب‌دار هنوز هم از صادران مهم ايران است.
اين ميوه نماد ثروت، کاميابی و زادآوری (به دليل دانه‌های فراوانش) بوده است. از پوست آن نيز رنگی به دست می آيد که به سختی پاک می‌شود.
اين ميوه از ايران به کشورهای ساحل مديترانه، از جمله لبنان برده شد و فينيقی‌ها، ساکنان باستانی لبنان، آن را در سرزمين‌هاي گوناگون گسترش دادند.
نام علمی اين گياه، پونيکا (Punica)، به معنای فينيقی است.
گردو:
درخت گردو از ساليان دور در ايران کاشته می‌شود.
اين ميوه را والنات پارسی (Persian Walnut) می‌گويند.
واژه‌ی والنات از وال به مفهوم «بيگانه» و نات به مفهوم «گردي» گرفته شده است که نشان می‌دهد اين گياه از گياهان بومی اروپا نبوده است.
در واقع، رومی‌ها آن را از ايران به اروپا برده‌اند.
اين ميوه را برخی به نادرست گردوی انگليسی ناميده‌اند، زيرا روزگاری انگليسی‌ها آن را از آسيا به اروپا می‌بردند و می‌فروختند. ايران اکنون پس از چين و آمريکا، جايگاه سوم را در توليد گردو دارد!
آلوها:
آلو، زردآلو و آلبالو نيز از ميوه‌هايی هستند که ايرانيان به جهانيان هديه کرده‌اند.
نام علمی آلوها، پرانوس پرسيکا (Prunus persica) است که واژه‌ی پرسيکا به معنای پارس است.
انگور: انگور را در سرزمين‌های ساحلی دريای خزر کاشته بودند.
سپس، در شيراز، اروميه و جاهای ديگر معمول شد.
درخت انگور را از ترکيه به سرزمين‌های ساحلی مديترانه بردند و از آن‌جا بود که به سرزمين رومی‌ها راه يافت.
فينيقی‌ها حدود 800 سال پيش از ميلاد آن را در جنوب اسپانيا و فرانسه کاشتند.
تهيه‌ی کشمش از انگور نوآوری ايرانيان باستان (حدود 2 هزار سال پيش از ميلاد) بود که جهانيان نيز پسنديدند.
برای آگاهی بيشتر:
• Muskmelons Originated in Persia
•
• Fruit (Iranica)
• ANGŪR (Iranica)
• HISTORY OF CULTIVATION OF PLANTS
• The Persian Walnut (Juglans regia)
• List of English words of Persian origin
