تعریف مكمل های غذایی :
كلیه مواد مغذی , غذایی , گیاهی كه علاوه بر رژیم غذایی متعادل با هدف افزایش عملكرد بدنی مصرف می شوند .انگشت شمارند مكمل هایی كه می توانند فایده ای برای ورزشكار داشته باشند ، كه آنها نیز در شرایطی مفید خواهند بود كه به درستی مصرف شوند .با این همه مصرف مكمل های غذایی در ورزش گسترده بوده و كمتر ورزشكاری را می توان دید كه لااقل در برخی از مراحل دوره فعالیت ورزشی خود یك یا چند مكمل را آزمایش نكرده باشد .
چرا مکمل استفاده مي شود؟
- برای جبران نقایص تغذیه ای
- برای تطابق با تمرینات ومسابقات سخت
- برای بهبود عملکرد ورزشی
- سازگاری بهتر با تمرینات
- امكان اجرای تمرینات سنگین و شدید تر با تقویت بازیابی بین جلسات تمرین
- حفظ سلامت و كاهش وقفه های تمرینی ناشی از خستگی یا بیماری یا آسیب
- تقویت عملكرد رقابتی
- همرنگ شدن با هم تیمی ها یا تقلید از حریفان
- توصیه های مربی، والدین یا افراد تاثیرگذار دیگر
ویژگی های عمومی یک مکمل ورزشی مفید چيست؟
- با هدف بهبود تغذیه ورزشی طراحی شده باشد.
- دارای مقادیر کافی از مواد مغذی بوده و با نیازهای غذایی ویژه ورزشکار ( پیش از مسابقه، درحین و پس از آن ) متناسب باشد.
- منبع خوبی برای تکمیل ذخایر استراتژیک ( مثل آهن ) باشد.
- تهیه و طرز مصرف آن ساده باشد.
- قابل حمل و دارای بسته بندی مناسب باشد.
- عوارض گوارشی آن اندک یا قابل چشمپوشی باشد.
- باعث بهبود عملکرد ورزشی شود.
1. در انتخاب مكمل , باید برچسب آن را بخوانید.
2. تبلیغات برای مكمل ها , تضمین ایمن بودن آنها نیست.
3. قیمت بالای مكمل تضمین كارا بودن آن نیست.
4. بهتر است مكمل ها زیر نظر پزشك یا متخصص تغذیه مصرف شوند.
5. بسیاری از مكمل های غذایی صرفاً برای ورزشكاران حرفه ای تهیه می شوند، پس به این مسأله توجه نمایید.
توجّه:
- در بسیاری از كشورها تولیدكنندگان مكمل های غذایی تحت نظارت دولت نیستند .
- اضافه شدن برخی از تركیبات غیرمجاز به مكمل ها كه در برچسب آنها ذكر نمی شود .
- اضافه شدن كلمات « گیاهی » یا « طبیعی » الزاماً به معنای سالم بودن مكمل نیست .
تقسیم بندی مكمّل های غذایی :
بر طبق نظر انستیتو تحقیقاتی – ورزشی استرالیا , مكمل ها به چهار گروه تقسیم بندی می شوند :
گروه A:
توصیه می شود كه ورزشكاران در صورت نیاز از این مكمل ها استفاده نمایند.
گروه B:
این گروه از مكمل ها باید در زیر نظر پزشك یا متخصص تغذیه استفاده شوند.
گروه C :
این مكمل ها فواید كمی به همراه دارند.
گروه D :
این گروه از مكمل ها در صورتی كه زیاد استفاده شوند , می توانند برای ورزشكار مشكل ساز و حتی دوپینگ محسوب شوند.
گروه A
نوشیدنی‌های ورزشی-شكلات و آبنبات ورزشی- ژل هاي ورزشي- الكترولیت‌ها-كراتین-بیكربنات-گلیسرول- مولتی ویتامین-مكمل مواد معدنی مثل : آهن ، كلسیم و ...-آنتی‌اكسیدان‌ها- کافئین- پروبيوتيک ها-پروتين وي
گروه B
كلسترومHMB-گلوتامین-ملاتونین- پروپیونات-آنتی‌اكسیدان‌ها- كارنیتین- روغن ماهي
گروه C
گلوكوز‌آمین- ریبوز--آبهاي اکسيژنه-روغن‌هاي MCT-جینسنگ-كوآنزیم Q10-ویتامین ب12- گاما اوریزانول-فولات-اینوزین-كروم پیكولینات
گروه D
دی‌هیدروكسی اپی اندروسترون DHEA-افدرين-آندرواستنديون-سيبوترامين-متيل هگزامين-پرو هورمونها-تريبولوس