• توجه: در صورتی که از کاربران قدیمی ایران انجمن هستید و امکان ورود به سایت را ندارید، میتوانید با آیدی altin_admin@ در تلگرام تماس حاصل نمایید.

نگهداري اتومبيل

maksemos

متخصص بخش خودرو
***نگهداري اتومبيل***

استفاده بهينه از هر وسيله اي مستلزم سرويس و نگهداري به موقع آن دستگاه است كه به عبارتي مي توان اين روش را بازبيني پيشگيرانه ناميد، زيرا عمل به دستورات وضع شده از سوي توليدكننده و همچنين رعايت استانداردهاي موجود نه تنها موجب افزايش عمر و ايجاد قابليت بكارگيري در هر زمان با بالاترين درجه ايمني واطمينان مي گردد بلكه از اتلاف بي مورد وقت و پول نيز جلوگيري مي كند. بر همين اساس اتومبيل نيز كه بعنوان مجموعه اي از سيستمها و دستگاههاي مختلف شناخته مي شود، براي قرارداشتن در بهترين موقعيت بازدهي و همينطور برخورداري از شرايط ايده آل از نظر ايمني، كارآيي، عملكرد و حتي زيبايي و... نيازمند سرويس و نگهداري مداوم وانجام دقيق دستورالعمل هاي ارائه شده توسط كمپاني خودروساز است. در اين مقاله سعي شده با جمع آوري و ارائه معتبرترين توصيه ها و زمانبندي ها براي سرويس قسمتها و اجزاي مختلف اتومبيل، شما را درنگهداري هرچه بهتر و كاملتر اتومبيلتان ياري دهيم. البته بيان اين نكته نيز ضروري به نظرمي رسد كه در صورت استفاده از خودرو در شرايط سخت و همچنين رانندگي در محيطهاي آلوده وپرگردوخاك، تعويض روغن موتور، فيلترهاي هواو روغن، شمعها و حذف ديگر بخشهايي كه تحت تأثير چنين شرايط و محيطهاي نامساعد قرارمي گيرند بايد در فواصلي كوتاهتر از آنچه تعيين شده، صورت گيرد كه براي تعيين فاصله زماني اين نوع بازديدها توصيه مي شود با سرويس كارهاي مجرب و مطمئن و يا تعميرگاههاي مجاز مشورت نماييد.

**** مهمترين بخش و يا به عبارتي قلب تپنده در اتومبيل موتور آن است و همانطور كه ميدانيد سلامت و كاركردصحيح اين قسمت براي داشتن اتومبيلي به دردخور بسيارضروري است. بنابراين ما هم از موتور شروع كرده و شرايط بازديد و سرويس آن را بررسي مي كنيم:
1) وجود روغن كافي و با چسبندگي مناسب چه در گرماو چه در سرما از مواردي است كه در طول عمر موتور نقش بسزايي دارد. با چك كردن و بازرسي روغن در فواصل800 تا 1000 كيلومتر از كافي بودن آن در موتور مطمئن شويد، روغن موتور مناسب را با توجه به دفترچه راهنماي خودرو انتخاب كرده و تعويض آنرا با در نظر گرفتن قابليت هاي روغن و توصيه هاي شركت خودروساز انجام دهيد. اگرچه درحال حاضر روغن هايي با پايايي و حفظ قابليت تا 40 هزاركيلومتر نيز در بازار يافت مي شوند اما بخاطر داشته باشيدكه هر پيشرانه اي قابليت استفاده از اين روانسازها را ندارد.توصيه مي گردد روغنهاي عادي را بين 3500 تا 4500كيلومتر كاركرد خودرو تعويض نماييد.
2) گرماي بيش از حد براحتي موتور را دچار صدمه وآسيب مي نمايد. بنابراين همواره از وجود آب كافي درسيستم خنك كننده پيشرانه (رادياتور) اطمينان حاصل كرده و در صورت عدم وجود نشتي در كل مجموعه پس ازپيمودن هر 1000 تا 1200 كيلومتر اقدام به بازديد آن نماييد. در همين رابطه توصيه مي شود بين هر 8000 تا10000 كيلومتر تسمه پروانه و يا موتور پروانه رادياتوربازرسي گردد تا تسمه سالم بوده و لقي آن در حد استانداردباشد و يا موتور پروانه بخوبي عمل كرده و با رسيدن به دماي مشخص شده شروع بكار كند.
3) به ياد داشته باشيد كه وجود ضديخ حتي در فصل تابستان نيز مفيد است زيرا همانطور كه در زمستان ازانجماد مايع درون رادياتور جلوگيري مي نمايد، در فصل گرما هم دماي جوشش آنرا بالا مي برد، به هر حال مايع درون رادياتور را مي بايست هر دو سال يكبار بطور كامل تعويض نموده و اقدام به تميزكردن و رسوب زدايي رادياتور كرد.
4) تميز و سالم بودن فيلترهاي هوا و روغن باعث كاهش مصرف سوخت و كاركرد بهتر موتور خودرو ميگردد. بنابراين با هر بار تعويض روغن فيلتر هوا را هم عوض كنيد و هر دو بار يكبار اقدام به تعويض فيلتر روغن نماييد.
5) عملكرد صحيح و كامل سيستم جرقه زني متضمن اشتعال كامل و يكي از فاكتورهاي كارآيي مناسب موتوراست. اگرچه به تازگي شمع هاي جديد و پيشرفتهاي وارد بازار كشور شده اند اما بدليل قيمت بالا هنوز چندان كاربردي ندارند، بنابراين براي ايجاد بهترين جرقه، شمعهاي كاركرده را بين 23000 تا 25000 كيلومتر با شمعهاي نو عوض كنيد، ضمنا پس از پيمودن هر 8000 كيلومتر لازم است تاكليه شمعها بازديد و تميز شوند.
6) در همين بخش توصيه مي شود كه پس از هر 8000كيلومتر كاركرد، دلكو مجددا بررسي و احتمالا تنظيم گردد ودر دلكوهاي پلاتيني بين هر 8000 تا 10000 كيلومتر،پلاتين فرسوده تعويض گردد. با اين عمل علاوه بر راحتترروشن شدن موتور، به احتراق كامل و كاستن از مصرف سوخت نيز كمك مي كنيد.
7) براي اينكه همواره سوخت كافي به موتور برسد، جا دارد تا هر 4000 تا 5000 كيلومتر، پمپ بنزين خودرو ازنظر سلامت بازديد شده و صافي آن تميز شود. فيلتر سوخت را هر 12000 كيلومتر تعويض نموده و اتصالات و شيلنگ هاي سوخت را بازرسي كنيد، در صورت بروز نشتي و يا هرگونه خوردگي در آنها بدون درنگ و با سرعت مبادرت به تعويض آنها با انواع مرغوب نماييد چرا كه هرگونه آسيب و كاستي دراين قسمت مي تواند خسارات جبران ناپذيري را بهمراه داشته باشد.
8 )چنانچه‌ نمي‌خواهيد بدليل‌ تخليه‌ يا دشارژ شدن‌باتري‌ دچار مشكل‌ شويد، پس‌ از طي‌ هر 5000 كيلومترميزان‌ آب‌ اسيد باتري‌ را چك‌ كرده‌ و در صورت‌ كمبود فقط آب‌ مقطر به‌ آن‌ اضافه‌ نماييد. توجه‌ داشته‌ باشيد كه‌ آب‌اسيد باتري‌ بدليل‌ برخورداري‌ از اسيد سولفوريك‌، قابليت‌خورندگي‌ شديدي‌ دارد. بنابراين‌ از تماس‌ آن‌ با پوست‌، لاس‌و حتي‌ بدنه‌ خودرو جلوگيري‌ كرده‌ و در صورت‌ بروز چنين‌موردي‌، بلافاصله‌ سطح‌ تماس‌ را با آب‌ سرد شستشو دهيد.به‌ ياد داشته‌ باشيد كه‌ گاز متصاعدشونده‌ از خانه‌هاي‌ باتري‌،هيدروژن‌ است‌ كه‌ ميل‌ انفجاري‌ شديدي‌ دارد. بنابراين‌ ازمجاورت‌ هرگونه‌ جرقه‌ و يا شعله‌ با آن‌ اكيدا اجتناب‌ كنيد.

**** پس‌ از موتور نوبت‌ به‌ سيستم‌ انتقال‌ نيرو شامل‌ جعبه‌دنده‌ و در صورت‌ وجود چرخهاي‌ متحرك‌ در عقب‌،ديفرانسيل‌ و ميله‌گاردان‌ مي‌رسد. در اين‌ بخش‌ اهم‌ وظايف‌مالك‌ خودرو عبارتند از:
1) روانساز مورد استفاده‌ در جعبه‌ دنده‌ و ديفرانسيل‌ ازنوعي‌ است‌ كه‌ اصطلاحا به‌ آن‌ واسكازين‌ گفته‌ مي‌شود.واسكازين‌ها انواع‌ مختلفي‌ دارند كه‌ در مورد هر خودرو بايدبه‌ دفترچه‌ راهنماي‌ آن‌ مراجعه‌ كرد، در هر حال‌ پس‌ از طي‌هر 40000 تا 45000 كيلومتر لازم‌ است‌ تا ميزان‌ اين‌روانساز بازديد شود و در فاصله‌ 80000 تا 90000 كيلومتركاملا تعويض‌ گردد.
2) ميل‌ گاردان‌ بعنوان‌ انتقال‌دهنده‌ نيروي‌ موتور ازخروجي‌ جعبه‌ دنده‌ به‌ ورودي‌ ديفرانسيل‌ عمل‌ مي‌كند،مهمترين‌ اجزاء ميل‌ گاردان‌ اتصالات‌ يونيورسال‌ يا به‌اصطلاح‌ چهارشاخ‌ها هستند كه‌ با بازديد آنها در هر 24000تا 25000 كيلومتر، مي‌توان‌ از خطر جداشدن‌ احتمالي‌ اين‌قطعه‌ و بروز صدمات‌ جبران‌ناپذير حاصله‌ جلوگيري‌ كرد.

**** يكي‌ از عوامل‌ مهم‌ در راحتي‌ سرنشينان‌ و همچنين‌سهولت‌ رانندگي‌، برخورداري‌ از سيستم‌ جلوبندي‌ و تعليق‌سالم‌ است‌. چنانچه‌ لاستيكها را هم‌ از اجزاء اين‌ بخش‌محسوب‌ كنيم‌، بنابراين‌:
1) مجموعه‌ جلوبندي‌ شامل‌ سيبك‌ها، چپقي‌ها،اتصالات‌ چندگانه‌، ميله‌ تعادل‌، طبق‌ و... بسته‌ به‌ نحوه‌رانندگي‌ و ناهمواري‌ مسير حداكثر هر 20000 كيلومتر نيازبه‌ بازديد و سرويس‌ دارند.
2) هر دو هفته‌ يكبار فشار باد تايرها را مطابق‌ دستورات‌ سازنده‌ خودرو، تنظيم‌ نماييد كه‌ اين‌ عمل‌ بايد هنگامي‌ كه‌لاستيك‌ها سرد هستند و در شروع‌ حركت‌ صورت‌ گيرد.
3) بين‌ هر 8000 تا 10000 كيلومتر كاركرد رينگها ولاستيك‌ها را مجددا بالانس‌ كرده‌ و آنها را بصورت‌ ضربدري‌با يكديگر جابجا نماييد ولي‌ چنانچه‌ جهت‌ گردش‌ در آنهاتعريض‌ شده‌ است‌، به‌ تعويض‌ تايرهاي‌ محور جلو با محورعقب‌ در همان‌ سمت‌ اكتفا كنيد.
4) كمك‌ فنرها تضمين‌كننده‌ نرمي‌ و سواري‌ راحت‌اتومبيل‌ هستند، براي‌ اينكه‌ هميشه‌ در بهترين‌ حالت‌باشند، پس‌ از پيمودن‌ هر 20000 كيلومتر آنها را از لحاظ نشت‌ روغن‌ و صحت‌ عملكرد بازديد نماييد.
5) بسته‌ به‌ نوع‌ لاستيك‌ها براي‌ جلوگيري‌ از هر نوع‌پيشامد ناگوار، بين‌ 50000 تا 60000 كيلومتر تايرهاي‌جديد را با لاستيكهاي‌ فرسوده‌ عوض‌ كنيد.
6) به‌ يادداشته‌ باشيد كه‌ همواره‌ در هر محور ازلاستيكهاي‌ هم‌ نوع‌، هم‌ نام‌ و هم‌ اندازه‌ استفاده‌ نماييد.
7) بازديد ميزان‌ گيريس‌ بلبرينگ‌ چرخها مي‌بايست‌ باتوجه‌ به‌ دفترچه‌ راهنماي‌ هر خودرو و مطابق‌ با دستوركمپاني‌ سازنده‌ صورت‌ گيرد.

**** ترمزها با عملكرد درست‌ و كاملشان‌ همواره‌ باعث‌افزايش‌ ايمني‌ و اطمينان‌ خاطر راننده‌ و ديگر سرنشينان‌اتومبيل‌ مي‌شوند، بنابراين‌ رعايت‌ نكات‌ زير ضروري‌ است‌:
1) لنتهاي‌ ترمز را هر 8000 تا 10000 كيلومتر بازديدكنيد و با توجه‌ به‌ نوع‌ رانندگي‌، حركت‌ در سرازيري‌، حمل‌ بار و... قبل‌ از اتمام‌ لنتها اقدام‌ به‌ تعويض‌ آنها نماييد.
2) اتصالات‌، لوله‌ها و شيلنگ هاي‌ سيستم‌ ترمز را هر12000 كيلومتر بررسي‌ كنيد و از سلامت‌ آنها اطمينان‌حاصل‌ نماييد.
3) پس‌ از پيمودن‌ هر 20000 كيلومتر، اهرم‌ ترمزدستي‌و ميزان‌ بازي‌ آنرا تنظيم‌ كنيد.
4) لازم‌ است‌ ميزان‌ روغن‌ ترمز هر 8000 تا 10000كيلومتر بررسي‌ شده‌ و هر دو سال‌ يكبار يا پس‌ از 40000كيلومتر كاركرد، روغن‌ مستعمل‌ تعويض‌ شود.

**** زيبايي‌ اتومبيل‌ ارتباط مستقيمي‌ با سلامت‌ ظاهري‌،تميزي‌ و پاكيزگي‌ رنگ‌ و همچنين‌ درخشندگي‌ قسمتهاي‌مختلف‌ بدنه‌ دارد. بنابراين‌ لازم‌ است‌ تا در نگهداري‌ بدنه‌خودرو دقت‌ لازم‌ را با توجه‌ به‌ توصيه‌هاي‌ زير مبذول‌ نماييد:
1) براي‌ شستشوي‌ خودرو از گل‌ و لاي‌ و گردوخاك‌،مي‌بايست‌ حداقل‌ ماهي‌ يكبار آنرا با آب‌ سرد يا ولرم‌ وشامپوهاي‌ مخصوص‌ شستشو يا مايعات‌ ظرفشويي‌ شستشودهيد
2) وجود فضولات‌ پرندگان‌، شيره‌ درختان‌، لكه‌هاي‌ قير يا ساير مواد آلاينده‌ به‌ درخشندگي‌ رنگ‌ خودرو شما آسيب‌مي‌رساند به‌ همين‌ علت‌ بلافاصله‌ بدنه‌ را از اين‌ قبيل‌ كثافات‌پاك‌ نموده‌ و اجازه‌ ندهيد روي‌ بدنه‌ اتومبيل‌تان‌ انباشته‌شوند.
3) سعي‌ كنيد تا حد امكان‌ در فصل‌ تابستان‌ خود را درمعرض‌ نور مستقيم‌ خورشيد قرار ندهيد و در چنين‌ حالتي ‌يا هنگام‌ گرم‌ بودن‌ بدنه‌، آن را نشوييد.
4) در فصل‌ زمستان‌ خودروي‌ خيس خود را درمحيطهاي‌ بسته‌ و بدون‌ جريان‌ هوا با دمايي‌ بالاتر از 20درجه‌ سانتيگراد پارك‌ نكنيد چرا كه‌ اين‌ عمل‌ موجب‌پوسيدگي‌ بدنه‌ مي‌گردد.
5) با پايان‌ يافتن‌ هر فصل‌ بوسيله‌ زيرشويي‌ اتومبيل‌ گل‌و لاي‌ و مواد آلوده‌كننده‌ احتمالي‌ را شسته‌ و به‌ افزايش‌ عمربدنه‌ كمك‌ نماييد ضمن‌ اينكه‌ بهتر است‌ پس‌ از رانندگي‌ دربرف‌ و گل‌ و لاي‌ نيز بدنه‌ و زير اتاق‌ را بشوييد.
6) هرگز براي‌ پاك‌ كردن‌ لكه‌هاي‌ قير، رنگ‌ يا موادي‌ ازاين‌ قبيل‌، بنزين‌ يا تينر يا روغن‌ ترمز را بكار نبريد زيرا اين‌مواد به‌ رنگ‌ اتومبيل‌تان‌ آسيب‌ جدي‌ وارد مي‌كنند. براي‌رفع‌ لكه‌هاي‌ گفته‌ شده فقط نفت‌ را بكار ببريد و محل‌ را به‌سرعت‌ با آب‌ و مواد شوينده‌، تميز نماييد.
7) براي‌ پوليش‌ كردن‌ بدنه‌ ابتدا خودرو را شستشو داده‌ وپس‌ از خشك‌ كردن‌ تمامي‌ قطرات‌ آب‌ از روي‌ آن‌، با استفاده‌از واكسهاي‌ استاندارد، اتومبيل‌ را پوليش‌ كنيد.
8 ) پس‌ از هر بار شستشو درحاليكه‌ اتومبيل‌ را به‌آهستگي‌ ميرانيد، چند بار به‌ نرمي‌ ترمز بگيريد تا مطمئن‌شويد كه‌ آب‌ روي‌ لنتهاي‌ ترمز باقي‌ نمانده‌ و آنها كاملاخشك‌ شده‌اند.

**** همواره‌ در رانندگي‌ ديده‌ شدن‌ نيز به‌ اندازه‌ ديدن‌مهم‌ است‌ و تأمين‌كننده‌ ايمني‌ پس‌:
1)سلامت‌ تمامي‌ چراغها را مدنظر قرار داده‌ و تقريبا هر5000 كيلومتر آنها را از نظر سلامت‌ و صحت‌ عملكرد موردارزيابي‌ قرار دهيد.
2) تجربه‌ نشان‌ داده‌ كه‌ آلودگي‌ شيشه‌ها و تيغه‌هاي‌برف‌پاك‌كن‌ به‌ مواد مختلف‌ نظير فضولات‌ پرندگان‌، حشرات‌و شيره‌ درختان‌ باعث‌ خرابي‌ تيغه‌هاي‌ برف‌پاك‌كن‌ مي‌شوند.براي‌ تميز كردن‌ تيغه‌هاي‌ برف‌پاك‌كن‌ از آب‌ و موادپاك‌كننده‌ استفاده‌ نموده‌ و هرگز نفت‌، گازوييل‌، تينر وحلال‌هاي‌ ديگر را مورد استفاده‌ قرار ندهيد.
3) با برسي‌ فصلي‌ تيغه‌هاي‌ برف‌پاك‌كن‌ چنانچه‌ در آنهابه‌ نواقصي‌ چون‌ ساييدگي‌، پارگي‌ و يا شكستگي‌ برخوردكرديد، حتما تيغه‌ها را تعويض‌ كنيد تا شيشه‌ اتومبيل‌مخدوش‌ نگردد.
4) در صورتي‌ كه‌ تيغه‌هاي‌ برف‌پاك‌كن‌ در اثر يخزدگي‌ يابرف‌ زياد متوقف‌ شده‌ يا حركت‌ آنها كند شود بايد بلافاصله‌برف‌پاك‌كن‌ را خاموش‌ كرد تا از آسيب‌ ديدگي‌ كل‌ مجموعه‌جلوگيري‌ بعمل‌ آيد و سپس‌ اقدام‌ به‌ پاك‌ كردن‌ يخ‌ و برف‌ اززير تيغه‌ نمود.
5) هميشه‌ از وجود مقدار كافي‌ آب‌ در مخزن‌شيشه‌شوي‌ مطمئن‌ شويد تا در مواقع‌ لزوم‌ با آسايش‌ خاطراز آن‌ استفاده‌ كرده‌ و ديد كافي‌ را براي‌ خود بوجود آوريد.

**** به‌ منظور جلوگيري‌ از شروع‌ خوردگي‌ رنگ‌ و بدنه‌خودرو، هرگونه‌ صدمه‌ وارده‌ به‌ رنگ‌ اتومبيل‌ را بي‌درنگ‌ لكه‌گيري‌ كنيد. براي‌ انجام‌ چنين‌ كاري‌ بهتر است‌ به‌متخصص‌ مربوطه‌ مراجعه‌ نماييد اما در مورد لكه‌هاي‌كوچك‌ مي‌توانيد دستورالعمل هاي‌ زير را بكار ببنديد:
1) با توجه‌ به‌ شماره‌ رنگ‌ بدنه‌ كه‌ روي‌ پلاك‌ مشخصات‌حك‌ شده‌ است‌، رنگ‌ مورد نياز را تهيه‌ كرده‌ و كاردك‌،ضدزنگ‌ و قلم‌ موي‌ لكه‌گيري‌ را در دسترس‌ داشته‌ باشيد.
2) با احتياط كاردك‌ را بكار گرفته‌ و محل‌ صدمه‌ ديده‌ راتا ميزان‌ شدن‌ لبه‌ رنگ‌ بتراشيد.
3) از ضدزنگ‌ استفاده‌ كرده‌ و صبر كنيد تا خشك‌ شود وسپس‌ با سمباده‌ بسيار نرم‌ محل‌ را بساييد.
4) با بهره‌گيري‌ از قلم‌ مو محل‌ را رنگ‌زده‌ و اين‌ عمل‌ راچند بار تكرار كنيد درحاليكه‌ هربار اجازه‌ مي‌دهيد تا رنگ‌كاملا خشك‌ گردد.

**** آخرين‌ بخشي‌ كه‌ به‌ آن‌ مي‌پردازيم‌ داخل‌ اتاق‌ است‌:
1) براي‌ تميز كردن‌ كمربند ايمني‌ فقط از آب‌ صابون‌نيمگرم‌ استفاده‌ كرده‌ و هرگز مواد سفيدكننده‌ نظير وايتكس ‌را به كار نبريد.
2) اين‌ قسمتها را براي‌ سهولت‌ كاربرد، روغنكاري‌ كنيد :لولاي‌ در موتور، قفل‌ در موتور، قفل‌ در صندوق‌ عقب‌، قفل‌درها، لولاي‌ درها، تسمه‌هاي‌ نگهدارنده‌ها

*** مصرف سوخت***

رعايت نکات زير موجب صرفه جوئي در مصرف سوخت ميگردد:
(1)رعايت فشار مجاز باد لاستيکها و هر ماه 1 بار، فشار آن را تنظيم کنيد{کم بودن باد لاستيکها موجب افزايش مصرف سوخت و استهلاک لاستيکها مي شود}
(2) موتور خودرو را به موقع تنظيم کنيد. فيلترهوا و روغن موتور را به موقع تعويض کنيد {سرويسهاي خودرو را به موقع انجام دهيد .}
(3) از ساسات فقط براي روشن کردن خودرو استفاده کنيدو به هنگام توقف، خودرو را خاموش کنيد.
(4) دنده رو بموقع عوض کنيد.
(5)از باز کردن ترموستات خودداري کنيد.
(6)با سرعت مجازبرانيد.تغيير مسير سريع لايي کشيدن ترمز کردن پشت سر هم و شتاب ناگهاني باعث استهلاک لنت ترمز, لاستيک و افزايش مصرف سوخت مي گردد.
 
بالا