در سال‌هاي اخير تلويزيون، روزنامه‌ها و همه رسانه‌هاي عمومي سعي در جاانداختن مصرف كلسيم و ويتامين d در برنامه غذايي سالمندان داشته‌اند، تا جايي كه هر جا كه مي‌خواهند خانم يا آقاي سالمندي كه زندگي سالمي دارد را نشان بدهند، يك ليوان شير در دستش مي‌گذارند.
اما تحقيقي جديد نشان مي‌دهد كه سالمنداني كه مقدار زيادي كلسيم و ويتامين d مصرف مي‌كنند، در معرض آسيب‌هاي مغزي وسيع‌تري قرار دارند. كلسيم و ويتامين d اضافه قادر به ايجاد اختلالات رفتاري افسردگي و حتي سكته در سالمندان خواهند بود.
مارتا اي پاين – سرپرست تحقيق و يكي از استادان دانشگاه روانپزشكي و رفتارشناسي دانشگاه دوك در كاروليناي شمالي – مي‌گويد: «وجود آسيب‌هاي مغزي در سالمندان چندان غيرمعمول نيست، اما چيزي كه حائز اهميت است گستردگي اين آسيب‌هاست كه ما در تحقيقات همه‌جانبه خود بر روي مغز دريافته‌ايم كه مصرف زياد كلسيم و ويتامين d باعث افزايش آسيب‌هاي مغزي در سالمندان خواهد شد.»
وي با اشاره به اينكه آزمايش‌هاي اخير اولين مطالعاتي است كه به بررسي رابطه بين مغز با تغذيه مي‌پردازد، مي‌گويد: «در ابتداي تحقيقات بر روي تاثير تغذيه بر مغز ما به درستي نمي‌دانستيم كه كداميك از فاكتورهاي غذايي، قادر به اين تاثيرگذاري خواهد بود، اما نهايتا به اين نتيجه رسيديم كه ازدياد مصرف ويتامين d و كلسيم هر دو درصد ايجاد اختلال را بالا مي‌برد.»
با اين وجود متخصصان تغذيه معتقدند هنوز براي هشدار دادن به مردم و نهي كردن آنها از مصرف كلسيم و ويتامين d بسيار زود است چرا كه مصرف اين دو ماده مغذي براي حفظ سلامت استخوانها به خصوص در سالمندان بسيار حياتي است.
تحقيقات گسترده در سال‌هاي اخير همگي نشانگر آن است كه بيماري پوكي استخوان به شكلي جهاني است و تا جايي كه تمام سازمان‌ها و متوليان بهداشتي در سرتاسر جهان مصرف 1200ميلي‌گرم كلسيم در روز و 800 تا 1000 واحد بين‌المللي ويتامين d را براي بزرگسالان بالاي 50 سال توصيه مي‌كنند، گرچه تمام اين توصيه‌ها توجه افراد را به اينكه مكمل درماني ويژه در سنين بالا بايد طبق توصيه پزشك انجام شود را جلب مي‌كند.
در همين راستا بيشتر كارشناسان مصرف منابع طبيعي كلسيم مثل شير، پنير و سبزيجات نظير بروكلي، خوراكي‌هاي غني شده مثل آب پرتقال يا غلات صبحانه‌اي حاوي كلسيم را به جاي مصرف مكمل پيشنهاد مي‌كنند.
البته ويتامين d كه فاكتوري مناسب براي جذب بيشتر كلسيم به شمار مي‌آيد، به واسطه تابش آفتاب به سطح پوست ساخته مي‌شود كه با افزايش سن اين ساخت و ساز كاهش مي‌يابد. متخصصان ،مصرف منابع طبيعي آن كه عبارتند از: جگر، ماهي‌هاي آب شور و محصولات لبني را توصيه مي‌كنند.
دانشمندان دانشگاه كارولينا در اكتشافات اخير خود به اين نتيجه رسيده‌اند كه بين ضايعات مغزي وسيع و دريافت بالاي محصولات لبني پرچرب هم رابطه‌اي وجود دارد و اين آنها را در نتيجه‌گيري تاثير كلسيم و ويتامين‌ها مصمم‌تر كرده است.
اين گروه تحقيق با بررسي mriمغزي 232 مرد و زن در سنين 60 تا 86 سال به اين نتيجه رسيدند كه همه آنها داراي آسيب‌هاي مغزي با گستردگي‌هاي متفاوتي بودند و با بررسي ساير فاكتورهاي پزشكي و فشارخون اين افراد به اين نتيجه رسيدند كه افزايش جذب كلسيم از طريق ديواره رگها و ته‌نشين شدن آن به حالتي مشابه آنچه در استخوانها اتفاق مي‌افتد باعث تنگ شدن ديواره عروق شده و قدرت ارتجاعي آنها را كم مي‌كند و افزودن ويتامين d به اين آزمايش اين پروسه را بدتر مي‌كند. در واقع ضايعات عروقي، چنانچه در مغز اتفاق بيفتد قادر به توسعه آسيب‌هاي مغزي خواهد بود.
قرار گرفتن اين تحقيقات در كنار بررسي‌هايي كه همگي مصرف كلسيم و ويتامين d را براي سالمندان مفيد معرفي مي‌كند باعث كشمكش بين محققان دانشگاه كارولينا و متخصصان دانشگاه بولتون شده است، تا جايي كه پاين سعي در توقف مصرف مكمل از سوي سالمندان دارد، در حالي كه هريس عدم دريافت كلسيم و ويتامين d براساس تحقيقات اخير را بي‌پايه مي‌داند و معتقد است در اين مرحله از تحقيق رأي صادر كردن براي ويتامين d و كلسيم كه نقش بارزي در حفظ سلامت استخوانها در سالمندان دارند كار درستي نخواهد بود.
اما تحقيقي جديد نشان مي‌دهد كه سالمنداني كه مقدار زيادي كلسيم و ويتامين d مصرف مي‌كنند، در معرض آسيب‌هاي مغزي وسيع‌تري قرار دارند. كلسيم و ويتامين d اضافه قادر به ايجاد اختلالات رفتاري افسردگي و حتي سكته در سالمندان خواهند بود.
مارتا اي پاين – سرپرست تحقيق و يكي از استادان دانشگاه روانپزشكي و رفتارشناسي دانشگاه دوك در كاروليناي شمالي – مي‌گويد: «وجود آسيب‌هاي مغزي در سالمندان چندان غيرمعمول نيست، اما چيزي كه حائز اهميت است گستردگي اين آسيب‌هاست كه ما در تحقيقات همه‌جانبه خود بر روي مغز دريافته‌ايم كه مصرف زياد كلسيم و ويتامين d باعث افزايش آسيب‌هاي مغزي در سالمندان خواهد شد.»
وي با اشاره به اينكه آزمايش‌هاي اخير اولين مطالعاتي است كه به بررسي رابطه بين مغز با تغذيه مي‌پردازد، مي‌گويد: «در ابتداي تحقيقات بر روي تاثير تغذيه بر مغز ما به درستي نمي‌دانستيم كه كداميك از فاكتورهاي غذايي، قادر به اين تاثيرگذاري خواهد بود، اما نهايتا به اين نتيجه رسيديم كه ازدياد مصرف ويتامين d و كلسيم هر دو درصد ايجاد اختلال را بالا مي‌برد.»
با اين وجود متخصصان تغذيه معتقدند هنوز براي هشدار دادن به مردم و نهي كردن آنها از مصرف كلسيم و ويتامين d بسيار زود است چرا كه مصرف اين دو ماده مغذي براي حفظ سلامت استخوانها به خصوص در سالمندان بسيار حياتي است.
تحقيقات گسترده در سال‌هاي اخير همگي نشانگر آن است كه بيماري پوكي استخوان به شكلي جهاني است و تا جايي كه تمام سازمان‌ها و متوليان بهداشتي در سرتاسر جهان مصرف 1200ميلي‌گرم كلسيم در روز و 800 تا 1000 واحد بين‌المللي ويتامين d را براي بزرگسالان بالاي 50 سال توصيه مي‌كنند، گرچه تمام اين توصيه‌ها توجه افراد را به اينكه مكمل درماني ويژه در سنين بالا بايد طبق توصيه پزشك انجام شود را جلب مي‌كند.
در همين راستا بيشتر كارشناسان مصرف منابع طبيعي كلسيم مثل شير، پنير و سبزيجات نظير بروكلي، خوراكي‌هاي غني شده مثل آب پرتقال يا غلات صبحانه‌اي حاوي كلسيم را به جاي مصرف مكمل پيشنهاد مي‌كنند.
البته ويتامين d كه فاكتوري مناسب براي جذب بيشتر كلسيم به شمار مي‌آيد، به واسطه تابش آفتاب به سطح پوست ساخته مي‌شود كه با افزايش سن اين ساخت و ساز كاهش مي‌يابد. متخصصان ،مصرف منابع طبيعي آن كه عبارتند از: جگر، ماهي‌هاي آب شور و محصولات لبني را توصيه مي‌كنند.
دانشمندان دانشگاه كارولينا در اكتشافات اخير خود به اين نتيجه رسيده‌اند كه بين ضايعات مغزي وسيع و دريافت بالاي محصولات لبني پرچرب هم رابطه‌اي وجود دارد و اين آنها را در نتيجه‌گيري تاثير كلسيم و ويتامين‌ها مصمم‌تر كرده است.
اين گروه تحقيق با بررسي mriمغزي 232 مرد و زن در سنين 60 تا 86 سال به اين نتيجه رسيدند كه همه آنها داراي آسيب‌هاي مغزي با گستردگي‌هاي متفاوتي بودند و با بررسي ساير فاكتورهاي پزشكي و فشارخون اين افراد به اين نتيجه رسيدند كه افزايش جذب كلسيم از طريق ديواره رگها و ته‌نشين شدن آن به حالتي مشابه آنچه در استخوانها اتفاق مي‌افتد باعث تنگ شدن ديواره عروق شده و قدرت ارتجاعي آنها را كم مي‌كند و افزودن ويتامين d به اين آزمايش اين پروسه را بدتر مي‌كند. در واقع ضايعات عروقي، چنانچه در مغز اتفاق بيفتد قادر به توسعه آسيب‌هاي مغزي خواهد بود.
قرار گرفتن اين تحقيقات در كنار بررسي‌هايي كه همگي مصرف كلسيم و ويتامين d را براي سالمندان مفيد معرفي مي‌كند باعث كشمكش بين محققان دانشگاه كارولينا و متخصصان دانشگاه بولتون شده است، تا جايي كه پاين سعي در توقف مصرف مكمل از سوي سالمندان دارد، در حالي كه هريس عدم دريافت كلسيم و ويتامين d براساس تحقيقات اخير را بي‌پايه مي‌داند و معتقد است در اين مرحله از تحقيق رأي صادر كردن براي ويتامين d و كلسيم كه نقش بارزي در حفظ سلامت استخوانها در سالمندان دارند كار درستي نخواهد بود.