چندی پیش از یکی از فروشندگان سوپرمارکت پرسیدم آن شیر کم‌لاکتوزی که به آن مشتری معرفی و عرضه کردید چه نوع شیری بود؟ او با اعتماد به نفس بالایی پاسخ داد آن مشتری به دلیل چربی خون بالا تقاضای شیر کم‌چرب داشت و به او شیر کم‌لاکتوز را معرفی کردم. از او پرسیدم مگر شیر کم‌لاکتوزتان کم‌چرب هم است با نگاه عاقل اندر سفیهی گفت شیر کم‌لاکتوز همان شیر کم‌چرب است! اما آیا این گفته صحت دارد؟
در ابتدا لازم است بدانید لاکتوز نام قند شیر است. شیر کم لاکتوز یا بدون لاکتوز، نوعی شیر است که افراد با مشکلات گوارشی یعنی آنهایی که معده و روده شان به قند شیر حساسیت دارد و پس از خوردن شیر دچار نفخ، دل پیچه، افزایش گاز و حرکات روده، درد یا اسهال می شوند، می توانند از این محصول استفاده کنند. در نتیجه عبارت کم لاکتوز به معنی کم چرب نیست. البته این شیر می تواند علاوه بر کم لاکتوز بودن کم چرب هم باشد، اما به دلیل آن که چربی شیر خود می تواند به میزان بیشتری از حساسیت قند شیر بکاهد، بیشتر شیرهای کم لاکتوز پرچرب است و مصرف آن برای افراد با چربی خون بالا محدودیت دارد.
چرا شیر کم لاکتوز شیرین تر است؟
اما اگر شیرهای کم لاکتوز، بدون قند یا کم قند است چرا در مقایسه با شیرهای معمولی شیرین ترند؟ تا وقتی شیر حاوی قند لاکتوز است شیرینی قابل تشخیص ندارد، اما وقتی این قند را به وسیله آنزیم تجزیه کننده اش (لاکتاز) می شکنند به واحدهای گلوکز تبدیل و مزه شیرین آن نمایان می شود. گلوکز این شیرها در مقایسه با شیرهای معمولی سریع تر جذب بدن می شود و انرژی لازم را تامین می کند.
معمولا آنزیم تجزیه کننده لاکتاز از ابتدای تولد تا پیش از پنج سالگی در سیستم گوارشی تولید می شود، اما برخی از ما پس از این دوره استعداد تولید لاکتاز و هضم شیر را از دست می دهیم. البته حساسیت به لاکتوز شیر بیشتر وراثتی است، اما در اثر افزایش سن، جراحی یا عفونت گوارشی، اسهال، مصرف مداوم آسپیرین و آنتی بیوتیک یا در دوران بارداری هم بروز می کند.
یک ترفند ساده برای حل مشکل!
من دیگر شیر نمی خورم چاره کار نیست. شما هر چه کمتر شیر بخورید خود به خود حساسیت بدن خود را به شیر و سایر فرآورده های لبنی بیشتر می کنید، زیرا بدن احساس نیاز کمتری به تولید لاکتاز می کند و روزبه روز مشکل حادتر می شود.
شما می توانید با یک ترفند ساده و کمی صبر و حوصله بدن را مجبور به ساخت آنزیم لاکتاز کنید. از همین حالا تا چند روز به اندازه یک قاشق چایخوری و نه بیشتر شیر بنوشید و به مرور از قاشق غذاخوری و مقیاس های بزرگ تر استفاده کنید و آن وقت است که می توانید در روز یک یا دو لیوان شیر بدون هیچ مشکلی بنوشید. همچنین می توانید علاوه بر شیر کم لاکتوز، شیر را با وعده های اصلی غذا مصرف یا به جای شیر از پنیر و ماست استفاده کنید یا شیر را به صورت جوشیده و گرم به همراه شکر، کاکائو، خرما و موز بنوشید. این را هم بدانید اگر شیر کم لاکتوز خوردید و دیدید مشکلات گوارشی تان رفع نشد، بدانید به پروتئین شیر حساسیت دارید، نه قند آن!
گردآوری: گروه سلامت سیمرغ