با افزایش سفرهای تابستانی و بیرون ماندن موادغذایی از یخچال و قرار گرفتن در هوای گرم، احتمال فساد خوراكی‌ها (به‌خصوص آنها كه حساس‌تر هستند) بالا می‌رود، به‌طوری كه مصرفشان به‌وسیله افرادی كه سیستم ایمنی ضعیفی دارند، خانم‌هایی كه باردار هستند، بچه‌ها و افراد سالمند ممکن است باعث مسمومیت غذایی شود. این مطلب به معرفی 12 ماده غذایی اختصاص یافته كه بیش از همه فاسدشدنی هستند و سلامت افراد را در تابستان تهدید می‌كنند.
مرغ نپخته
عامل بیماری‌زا: كامپیلوباكتر
در صورت نپخته بودن گوشت مرغ یا ریختن مقدار كمی از خونابه آن در غذای دیگری، می‌تواند عفونتی ایجاد شود كه كامپیلوباكتر عامل انتقال آن است. این عفونت با تب، اسهال، حالت تهوع و استفراغ همراه است.
توصیه تغذیه‌ای: دست، تخته گوشت و تمام وسایلی را كه با گوشت در هنگام قطعه‌قطعه كردن آن در تماس بوده است، با آب گرم و صابون بشویید و حتما گوشت مرغ را در دمای 75 درجه سانتی‌گراد كاملا بپزید. در این صورت احتمال انتقال این آلودگی به حداقل ممكن می‌رسد.
فراورده‌های گوشتی
عامل بیماری‌زا: لیستریا
بعضی مواقع لیستریا می‌تواند در فراورده‌های گوشتی وجود داشته باشد. این باكتری با حرارت از بین می‌رود اما گاهی این آلودگی در فراورده‌های گوشتی بعد از مرحله پخت و قبل از بسته‌بندی ایجاد می‌شود مثلا در ظرفی كه قبلا گوشت خام در آن قرار گرفته بوده است.
توصیه تغذیه‌ای: بهتر است فراورده‌های گوشتی را بعد از تاریخ «بهترین زمان مصرف» نخورید و فراورده‌هایی مانند سوسیس و هات‌داگ را حداقل در دمای 75 درجه سانتی‌گراد بخارپز و سپس در صورت تمایل سرخ كنید و به مصرف برسانید.
میوه و سبزی
عامل بیماری‌زا: لیستریا
باكتری لیستریا در سطح میوه‌هایی مانند طالبی و حتی خوراكی‌های فرایند‌شده‌ای مانند پنیر دیده می‌شود. عفونت حاصل از آن نیز با تب، اسهال، دردهای عضلانی و مشكلات معده همراه است.
توصیه تغذیه‌ای: باید میوه‌ها را قبل از خوردن شست و خشك كرد. سپس پوستشان را گرفت. در ضمن، آنها را در یخچال نگهداری كنید و هر چیزی كه با آنها (مثلا طالبی نشسته)در تماس بوده است، بشویید.
سبزی خام
عامل بیماری‌زا: سالمونلا
علاوه بر گوشت مرغ و تخم‌مرغ، سبزی‌هایی مانند گوجه‌فرنگی، فلفل، سبزی‌های برگی و جوانه‌ها نیز می‌توانند با سالمونلا به‌خصوص در محیط گرم و مرطوب آلوده شوند. در صورتی كه این سبزی‌ها خام مصرف شوند، می‌توانند باعث بروز عفونت در افرادی مانند سالمندان و بچه‌ها شوند.
توصیه تغذیه‌ای: تمام سبزی‌ها را خوب بشویید، خشك و در دمای 4 درجه سانتی‌گراد یخچال نگهداری كنید.
گوشت مرغ و تخم‌مرغ
عامل بیماری‌زا: سالمونلا
سالمونلا باكتری‌ای است كه هر غذایی را می‌تواند آلوده كند اما بیشترین احتمال آلودگی برای موادغذایی پیش می‌آید كه ممكن است با مدفوع حیواناتی مانند مرغ در تماس باشند. آلودگی با این باكتری با علائمی مانند تب، درد ناحیه معده و اسهال همراه است كه ممكن است 4 تا 7 روز طول بكشد.
توصیه تغذیه‌ای: تخم‌مرغ را خام مصرف نكنید. تكه‌های مرغ نپخته را با مرغ پخته در یكجا قرار ندهید. دست‌ها، تخته گوشت، ظروف و چاقوهایی كه با گوشت مرغ در تماس بوده‌اند به دقت بشویید.
گوشت چرخ‌كرده
عامل بیماری‌زا: سالمونلا
گوشت خام به‌خصوص گوشت چرخ‌كرده احتمال زیادی دارد كه به سالمونلا آلوده باشد. از تمام گوشت‌ها احتمال آلودگی گوشت چرخ‌كرده بوقلمون به این باكتری وجود دارد. یادتان باشد این آلودگی در بوی گوشت هیچ تغییری ایجاد نمی‌كند بنابراین از تغییر بوی گوشت متوجه بروز آلودگی آن نخواهید شد.
توصیه تغذیه‌ای: حتما گوشت گوساله و گوسفند را تا دمای 60 درجه سانتی‌گراد و گوشت مرغ را تا دمای 75 درجه سانتی‌گراد حرارت دهید. به علاوه، انواع چرخ‌كرده آنها را تا دمای 70 درجه سانتی‌گراد بپزید. در صورت تماس دست‌هایتان با گوشت خام نیز آنها را با آب گرم و صابون بشویید تا احتمال انتقال آلودگی به حداقل ممكن برسد.
سبزی برگ سبز
عامل بیماری‌زا: ای‌كولای
میوه‌ها و سبزی‌هایی كه با كودهای آلوده به میكروب ای‌كولای و آب آلوده پرورش پیدا می‌كنند، می‌توانند آلوده باشند. بیشترین احتمال آلودگی در سبزی‌های برگ سبز (مانند اسفناج) وجود دارد.
توصیه تغذیه‌ای: سبزی‌ها را برگ برگ كنید و هر یك را جداگانه با آب بشویید. به خاطر داشته باشید حرارت دادن باعث از بین رفتن باكتری‌ها می‌شود.
غذای گوشتی – آبكی
عامل بیماری‌زا: كلستردیوم پرفرژنس
كلستردیوم پرفرژنس، باكتری‌ای است كه باعث بروز كرامپ و اسهال می‌شود و بیشتر در غذاهایی رشد می‌كند كه در حجم زیاد تهیه می‌شوند و قبل از سرو شدن به مدت طولانی گرم باقی می‌مانند.
توصیه تغذیه‌ای: غذاهایی مانند انواع سوپ و خورش را یا در دمای 60 درجه سانتی‌گراد نگه دارید یا در دمای زیر 4 درجه سانتی‌گراد. سرو این غذاها به‌صورت داغ (بعد از پخته شدن)پیشنهاد می‌شود. باقی‌مانده‌شان نیز باید در یخچال نگهداری شود.
آبمیوه و شیر فله‌ای
عامل بیماری‌زا: ای‌كولای
در پاستوریزه كردن شیر و آبمیوه‌های صنعتی با دادن حرارت به ماده غذایی، باكتری‌های موجود از بین می‌روند. به‌خصوص آبمیوه‌هایی كه در مغازه‌های آبمیوه‌فروشی تهیه‌شده و عرضه می‌شوند، احتمال دارد به ای‌كولای آلوده باشند. این موضوع در مورد شیرهای فله‌ای نیز صادق است.
توصیه تغذیه‌ای: حتما در فصل گرما محصولات پاستوریزه مصرف كنید و اگر به محصولی اطمینان ندارید، آن را بجوشانید و بعد میل كنید.
خوراكی كارخانه‌ای
عامل بیماری‌زا: سالمونلا
خوراكی‌هایی مانند چیپس، سوپ آماده، كره بادام‌زمینی و فراورده‌های فریزشده بسته‌بندی احتمال دارد به سالمونلا آلوده باشند.
توصیه تغذیه‌ای: هرگز موادغذایی مرجوعی که اغلب زیر قیمت به فروش می‌رسند را مصرف نكنید و خوراكی‌هایی را كه امكان دارد حرارت دهید تا دمای 75 درجه سانتی‌گراد گرما دهید زیرا در این صورت سالمونلا از بین می‌رود.
ساندویچ، سالاد و شیرینی خامه‌ای
عامل بیماری‌زا: استافیلوکوک
عفونتی كه عامل آن استافیلوکوک است، می‌تواند با خوردن انواع ساندویچ و سالادی كه با تن‌ماهی، تخم‌مرغ، مرغ و ماكارونی تهیه‌شده است، ایجاد شود. علائم ابتلا به عفونت آن حالت تهوع، اسهال و كرامپ است و می‌تواند تا 3 روز هم ادامه داشته باشد.
توصیه تغذیه‌ای: توصیه می‌شود قبل از خوردن غذاهایی كه با دست خورده می‌شوند، دست‌هایتان را بشویید. در ضمن اگر بیمار هستید مثلا عفونت بینی یا چشم دارید یا زخم بازی در ناحیه دست یا مچتان هست، از دست زدن به غذا خودداری كنید.
لبنیات پاستوریزه نشده
عامل بیماری‌زا: لیستریا
برخی فراورده‌های لبنی مانند ماست و پنیر كه از شیر فله‌ای تهیه می‌شوند یا حتی خود شیرهای فله‌ای، احتمال دارد به باكتری لیستریا آلوده باشند زیرا این باكتری در دمای پایین و حتی دمای یخچال می‌تواند زنده بماند و باعث بروز عفونت شود.
توصیه تغذیه‌ای: برچسب این محصولات را بررسی كنید و مطمئن شوید حتما پاستوریزه هستند.
گردآوری: گروه سلامت سیمرغ