آثار باستانی و مناطق دیدنی و طبیعی استان خراسان رضوی

[Nicol]

نام مکان : مدرسه پریزاد
نوع : تاریخی
دوره تاريخی : تیموری
معرفی :
مدرسه پریزاد که پریزاد خانم ندیمه گوهرشاد منسوب است به سال 823 هـ.ق در جوار مسجد گوهرشا بنا شده است این مدرسه که در زاویه جنوب باختری حرم مطهر و مقابل مدرسه دو در واقع شده است به اهتمام کنیز و خادم گوهرشاد آغا به نام پریزاد خانم بنا گردیده است. پریزاد مدرسه ای کوچک و 4 ایوانی مشتمل بر غرفه ها و حجرات می باشد و تزیینات آن شامل آجرکاری سردر ایوان ها و کاشی کاری با نقوش اسلیمی بر سردر غرفه های همکف مدرسه است.از جمله تزئینات این مدرسه دو طبقه آجرکاری سردر ایوانها و کاشی کاری سردر غرفه ها است این مدرسه همزمان با مسجد گوهرشاد ساخته شده است.
امکانات و تسهيلات تفريحی، گردشگری، حمل و نقل، اسکان و :
آب و هوا :
آدرس : مشهد مقدس- جنوب باختری حرم مطهر- مقابل مدرسه دو در
فاصله تا مرکز :
راه ارتباطی :

 

[Nicol]

 

[Nicol]

 

[Nicol]

نام مکان : آرامگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی
نوع : فرهنگی ، تاریخی
دوره تاريخی :
مرقد این شاعر بزرگ بنا به دلایلی تا مدت هزار سال فاقد بنای مناسبی بوده است . در عصر حکومت میرزا عبدالوهاب خان آصف الدوله در خراسان جمعی مامور شدندو بنایی آجری ساختند که به تدریج ویران گردید.آرامگاه بعدی ازنوعی سنگ مرمر به همراه سیمان ساخته شد این بنابعلت مقاوم نبودن خاک و وجود آبهای زیر زمینی شروع به جذب رطوبت نشست کرد تا این که ناگزیر بنای آرامگاه به کلی برچیده و با کاربرد مصالح مرغوب با حفظ نمای ظاهری ساختمان قبلی مقبره ای در خور شان فردوسی بنیان گردید.
معرفی :
این بنا مزار و آرامگاه حماسه سرای بزرگ ایران حکیم ابوالقاسم فردوسی میباشدکه راه ورودی آن بصورت دو پلکان مقابل هم ودر سمت غرب ایجاد شده و فضای آن 900متر مربع می باشد.زیر زمین آن با کاشیکاری معرق آراسته است که بیشتر از تزئینات دوره هخامنشی الهام گرفته است.دیوارهای طبقه تحتانی آرامگاه نیز با نقوش برجسته الهام گرفته از شاهنامه و هفت خوان رستم تزئین شده است. در داخل آرامگاه 20 ستونمرمری در پائین و 8 ستون در بالا کارگذاشته شده و طرح آن از آرامگاه کوروش هخامنشی در پاسارگاد الهام گرفته شده است.
امکانات و تسهيلات تفريحی، گردشگری، حمل و نقل، اسکان و :… خوب
آب و هوا : سرد و معتدل کوهستانی
آدرس : در شمال شهر مشهد وبه فاصله 24 کیلومتری از آن
فاصله تا مرکز:24 کیلومتر
راه ارتباطی : آسفالت

 

[Nicol]

روستايي از سالمترين شهر جهان

رهورد، روستاي کوچک و بکري است که براي ديدن آن بايد به يکي از سالمترين شهرهاي جهان سفر کنيد. قوچان، شهري که از سوي سازمان بهداشت جهاني به عنوان يکي از هزار شهر سالم معرفي شده است. از قوچان، بايد سري به بخش باجگيران و دهستان دولتخانه بزنيد تا بتوانيد از روستاي رهورد و تپه هاي تاريخي آن ديدن کنيد. روستايي با يک شهر مدفون شده به نام "شهر زر" و ده ها اثر باستاني که از روزگار اشکانيان به جا مانده است.

رهورد روستايي است سرسبز با آب و هواي کوهستاني که در 35 کيلومتري شمال غربي شهرستان قوچان واقع شده است. اين شهرستان استان خراسان رضوي امسال از سوي.
به گفته کارشناسان، نام رهورد برگرفته است از ره ورد يعني راه گل (شقايق) که در ارديبهشت ماه نماي بهشتي واقعي را به خود مي گيرد يا به روايتي ديگر برگرفته از کلمه رهبر به علت شرايط حاکميتي تاريخي و سياسي جغرافيايي حاکم بر پيرامون خود است.

 

[Nicol]

روستاي باستاني


وسط روستا تپه اي بلند از گل رس با حفره هاي باريک، راهها و اتاقهايي مجلل وجود دارد که بيانگر دوره هاي متوالي و طولاني مدت تاريخي شهر مدفون شده «شهر زر» يا «شهر فيروزه» بوده است. معماري و اشياء بدست آمده از اين تپه گوياي تمدني بسيار پيشرفته است.
سيري در تاريخ دولت اشکانيان و مرکزيت قوچان (آساک قديم) به عنوان قلب دولت اشکانيان نشان مي دهد که شهر زر جايگاه شخصيتهاي اصلي و خانواده حاکمان دولت اشکانيان بوده است.

 

[Nicol]

دور تا دور رهورد را حصار بلندي از تپه ها و کوه هاي بلند احاطه کرده است. تپه هاي اطراف طوري انتخاب شده اند که تسلط کامل براي حفاظت و ديدباني تپه مرکزي شهر زر را داشته باشند. در اين روستا تپه اي مدفون شده در ميان تپه هاي باستاني وجود دارد.
همچنين قرار گرفتن سردابه اي که تنها در زمان کشف حدود 50 جسد و خطوط حکاکي شده بر روي ديوارهاي آن شناسايي شد از ديگر شگفتيهاي اين روستا است اما متاسفانه در زمان کشف تپه مرکزي و تپه ها و آثار باستاني مجاور آن بسياري از اشياءعتيقه پيدا شده در آن منطقه توسط دلالان و کلاهبرداران با ارزانترين قيمت به موزه هاي اروپا قاچاق شدند و اکنون تعداد اندکي از آنها در موزه آستان قدس رضوي موجود است.
با وجود برخورداري روستا رهورد از جاذبه هاي مختلف تاريخي و سياحتي و واقع شدن آن در بهترين نقطه از شهرستان قوچان تا کنون از سوي سرمايه گذاران بخش گردشگري مورد توجه قرار نگرفته و اکنون در اين منطقه گردشگري هيچ اقامتگاهي اعم از هتل، هتل آپارتمان، متل و ... وجود ندارد.

 

[Nicol]

اگر در دهه اول محرم گذارتان به رهورد بيفتد، مي توانيد يکي از قديمي ترين سنت هاي عزاداري کشور را در اين روستا ببينيد که شايد معروف ترين سنت و رسم اين روستا باشد. اين مراسم که به «حيدرعلي» معروف است، در صبح روز تاسوعا در محل مسجد روستا برگزار مي شود و در آن مردان و جوانان دور علم بزرگي که در ميانه ميدان نصب شده، دست چپ را بر شانه ها هم گذاشته و دايره بزرگي را تشکيل مي دهند و همه افراد به سمت راست حرکت مي کنند.
عزاداران در حرکت هاي موزون هم زمان 2ضربه برسينه مي زنند و در حالي که پاي راست خود را بالا مي آورند، ضربه سوم را بر روي ران مي زنند. يک نفر به عنوان ميدان دار که صداي رسا نيز دارد، دم مي گيرد و يک کلمه را ميدان دار و کلمه ديگر را سينه زنان مي گويند، مثلا کلمه «حيدر» را ميدان دار و کلمه «علي» را سينه زنان مي گويند و برعکس آن نيز گفته مي شود.از ديگر ذکرهايي که در اين مراسم گفته مي شود «حيدر- علي»، «حسن- حسين» ،«حسين-شهيد» و «امام- شهيد» است.
در اين مراسم که حدود 15 تا 20 دقيقه به طول مي انجامد، در ابتدا حرکات آهسته آغاز مي شود و کم کم سرعت مي گيرد و در شور نهايي يکي از عزاداران يا ميدان دار ذکر صلوات بر محمد (ص) مي گويد و سپس عزاداران با صداي بلند سه مرتبه «يا علي» يا «ياحسين» گفته و به چاووشي خواني مداح جمع گوش مي دهند.

 

[Nicol]

خزانه نادرشاه افشار

كلات به نام نادر رقم خورده است. شهری که در میان كوه‌های هزارمسجد قرار گرفته است و از مشهد تا آن، 145 کیلومتر جاده کوهستانی است. این شهر، از شمال به وسیله تپه ماهورهای نسبتاً پست به طول 180 کیلومتر با کشور ترکمنستان همجوار است. ازجنوب به کوه هزارمسجد و شهرستان مشهد، از شرق به شهرستان سرخس و از سمت غرب به شهرستان درگز محدود می‌شود.
باید از مشهد به سمت شمال شرق خارج ‌شوید تا آرام‌‌آرام كوه‌های هزار مسجد به چشم بیایند. ادامه که بدهی، اولین شهر، کلات نادری است. راه مشهد به کلات، مدام چهره عوض می‌کند. گاه تو را بر ستیغ کوه می‌برد و گاه به ژرفای دره؛ گاه خشکی تپه ماهورها را پیش رویت می‌گذارد و گاه از میان درختان انبوه گذرت می‌دهد. اصلا جاده مشهد به کلات راه رسیدن نیست، خود مقصدی است برای رفتن. این را اگر 24 میلیون مسافر سالانه مشهد ندانند، مشهدی‌ها خوب می‌دانند و از همین رو اگر روز تعطیل و فراغتی پیدا کنند، راه کلات را در پیش می‌گیرند.

 

[Nicol]

كلات در لغت به معنی «آبادی و زیستگاه بر فراز كوه» است و همان‌گونه كه از نامش پیداست، این منطقه هویتش را از نادر می‌گیرد و فراز و فرودهای تاریخی‌اش را با نادر تجربه كرده است.
هنگامی كه نادرشاه افشار در خراسان به حكومت ‌رسید، ایران با آسیب جدی ضعف حكومت مركزی روبه‌رو بود، اما نادر نه‌تنها این اتحاد را برای ایرانیان به ارمغان ‌آورد بلكه مهاجمان ایران را نیز به عقب ‌راند و كشورگشایی‌اش را تا هندوستان ادامه داد. او دستور ساخت كاخی را در كلات نادری داد كه هم‌اكنون به عمارت خورشید یا كاخ خورشید مشهور است. او ظاهرا از این كاخ به عنوان محلی برای حفاظت از گنجینه نادر استفاده می کرده است. این كاخ تا پایان عمر نادر نیز نیمه‌كاره ماند، اما با همین شرایط در مدت زمان حكومت نادر مورد استفاده قرار می‌گرفت.

 

[Nicol]

سرزمین كلات باتوجه به این كه در میان كوه قرار گرفته، به سرزمین دژهای نفوذناپذیر شهرت دارد و دلیل انتخاب كلات توسط نادر نیز همین نفوذناپذیری آن بوده است. به عبارت بهتر كاخ خورشید، كاخ و گنجینه گنج‌های نادر بوده است، تخت‌طاووس، الماس كوه نور، الماس دریای نور و گنج‌های حاصل از جهانگشایی او به هندوستان كه فراوانی آن و گرانبهایی‌اش در تاریخ شهره عام است تا جایی كه می‌گویند نادر هنگامی كه هند را فتح كرد و اهانت‌كنندگان به ایرانیان را به دار مجازات آویخت در برابر دریافت كلید گنجینه هندیان پذیرفت كه حكمرانی را از حاكم هند سلب نكند و او حاكم هند بماند. او سپس گنجینه‌ای آنچنان ارزشمند با خود به ایران آورد كه تا 3 سال تمام ایرانیان از پرداخت مالیات معاف شدند و هنوز نیز این جواهرات موجب افتخار ایرانیان است.

 

[Nicol]

كاخ خورشید، بنایی 3 طبقه است كه اسرای هندی آن را بنا کردند. این كاخ مجموعا 12 اتاق دارد كه داخل هراتاق تزییناتی از نقاشی و گچبری دیده می‌شود. در میان این تزیینات، تصاویری از شاهزادگان نادری نیز به چشم می‌خورد. در وسط این بنای 8 ضلعی، برج‌های استوانه‌ای‌مانند در دو‌طبقه قرار دارد كه محل اقامت شاه و خانواده‌اش بوده‌است. زیبایی این كاخ بیشتر در آرایش نمای خارجی كنگره‌دار ساختمان است كه در آن معماری مغولی - هندی به چشم می‌خورد.
داخل اتاق‌ها با نقاشی و گچبری تزیین شده‌اند. در وسط این بنا نیز از سطح پشت‌بام برجی مدور با ترك‌های شبیه نیم ستون معروف به خیاری احداث شده است. كاخ خورشید در طول زمان، دچار آسیب‌های فراوانی شد ازجمله این كه هم‌اكنون ارتفاع بنای 25 متری آن به 20‌متر كاهش پیدا كرده و طبقه سوم آن به شكل مخروبه درآمده است.

دیدنی های کلات


اگر گذارتان به کلات افتاد، سری هم به آبشار قره‌سو در جنوب غربی شهرستان كلات نادری بزنید که آب و هوایی خنك و ییلاقی دارد. آب قره‌سو، آب گوارایی است تا جایی كه حتی نادر به سبب این كه از كیفیت آب كلات رضایت نداشته است، دستور می‌دهد آب كاخ را از قره‌سو تامین كنند. قره‌سو در 10 كیلومتری جنوب غربی كلات نادری واقع شده و در دل پیچ ‌و‌خم‌های خود 8 آبشار زیبا را جای داده است.

 

[Nicol]

بند نادری هم یکی دیگر از دیدنی های این منطقه است. سدی آجری كه مردم بومی ساخت آن را به نادرشاه افشار نسبت می‌دهند، اما برخی محققان نیز ساخت آن را متعلق به گوركانیان می‌دانند،
اما شاید جالب تر از همه، منطقه اورتكند باشد که به بهشت گمشده مشهور است، این منطقه جاده مناسبی ندارد و چند كیلومتر آن خاكی است. این جاده از كیلومتر 105 جاده مشهد به كلات جدا می‌شود و پس از آن باید حدود 22 كیلومتر پیش رفت. تفرجگاه اورتكند علاوه بر ییلاقی بودن، آب فراوان و كوه‌های سر به فلك كشیده و غاری آبی دارد که دیدن آن خالی از لطف نیست.

 

[Nicol]

ساختمان محبوب نادرشاه

باغ کلات نادری در شهر کلات، شمال شرقی مشهد، در بستری کوهستانی، در میان دو رشته کوه در استان خراسان رضوی قرار گرفته است. یکی رشته کوهی که با نزدیک شدن به شهر کلات چشم‎اندازی حصار گونه دارد و شهر در این حصار قرار گرفته و دیگری در سمت شمال است.


مجموعه باغ و عمارت خورشید در سال 1160 هـ . ق به دستور نادر شاه افشار ساخته شد تا بعدها تبدیل به آرامگاه او شود. این بنا بعدها در سده سیزدهم هـ . ق یعنی در دورانی که آل جلایر در این منطقه حکمرانی داشت، با تغییرهای اندکی به صورت کاخ مورد استفاده قرار گرفت.

 

[Nicol]

مهم‌ترین یادگار نادر شاه افشار دركلات، كاخی است به نام قصر خورشید. این قصر در میان باغی بزرگ به شیوه باغ‌های ایرانی بنا شده، اما ساختمان آن تلفیقی از معماری ایران و هندوستان است. نادر علاوه بر سیم و زر و جواهر، هنرمندان زیادی را از هند به ایران آورد و زبده‌ترینشان را به آرایش قصر خورشید واداشت.

سنگ های پر حجم و سنگین این بنا که موضوع آن‎ها انواع میوه‎های گرمسیری و پرندگانی چون طوطی است، به بنا جلوه خاصی داده اند و گفته می‎شود این سنگ تراشه‎ها همان هنری است که نادرشاه از معماران هندی طلب کرد تا در زمانی که میوه‎هایی مثل موز، آناناس و... در ایران وجود نداشت، کاخ خورشید با این نمادها سنگ تراشی شود.

 

[Nicol]

قصر خورشید، ساختمانی سه طبقه است با زیرزمینی مخوف و تاریك كه گفته‌اند یا جای نگهداری بخشی از خزاین نادر بوده یا زندانی برای مغضوبین او. طبقه دوم یا هم كف، تالاری بزرگ در میان دارد و اتاق‌هایی در اطرافش.

این تالار با تزییناتی به شیوه بناهای صفوی آراسته و طلا كاری شده است و چون دورادور دیوار آن كتیبه‌ای حاوی سوره نبأ با تاریخ مرگ نادر ( 1160 ه.ق ) به چشم می‌آید، برخی چنین نتیجه گرفته‌اند كه نادر قصر خورشید را به ‌عنوان آرامگاه خویش بنا كرده بود.طبقه سوم هم گنبد استوانه‌ای بزرگی است كه از 66 نیم ستون سنگی تشكیل شده و با همین ویژگی در تمام بناهای تاریخی ایران بی‌همتا است. از كنار این گنبد مدور می‌توان باغ زیبای پیرامون قصر و نمای عمومی شهر كلات را تماشا كرد.

 

[Nicol]

از نظام کاشت باغ به جز یک ردیف چنار کهنسال در باغچه غربی باغ و در کوچه غربی باغ که جزو عرصه باغ بوده، چیز دیگری بر جا نمانده است و همین ردیف درختان چنار کهن بعدها مبنای درختکاری‎های بقیه قسمت‎های باغ قرار گرفت و 220 عدد درخت چنار کاشته شد که اکنون باغ با این درختان شکل گرفته است.

در حال حاضر منبع آب رسانی اولیه باغ از بین رفته است و آب باغ بوسیله موتور پمپ از آب ذخیره شده در آب انباری که در زیر پیاده‎رو انتهای شرقی باغ ایجاد شده تامین می‎شود.

 

[Nicol]

شهرستان سرخس، یکی از شهرستان‌های شمال شرق خراسان رضوی است. ۸۷٬۴۴۲ نفر جمعیت دارد و با وسعتی معادل ‪ ۵٬۴۷۲‬کیلومتر مربع دارای دو شهر سرخس و مزداوند، دو بخش مرکزی و مرزداران و شش دهستان است.
موقعیت جغرافیایی
سرخس در گوشه شمال شرقی ایران، در مجاورت ترکمنستان (شوروی سابق)، تقریباً بین دو نصف النهار۳۰ تا ۶۰ و ۱۵ تا ۶۱ درجه شرقی و بین دو مدار ۳۶ و ۳۶ تا ۴۰ درجه شمالی قرار گرفته است. حد طبیعی منطقه را در جنوب، رودخانه کشف رود و حد شرقی را تجن (از پیوستن رودخانه هریرود و کشف رود) و حدود طبیعی غربی و جنوب غربی را آخرین امتدادهای ارتفاعات کپه داغ مشخص می‌نماید.


تقسیمات کشوری
شهر سرخس
شهر مزداوند

بخش مرکزی شهرستان سرخس
دهستان تجن
دهستان خانگیران
دهستان سرخس

بخش مرزداران
دهستان پل خاتون
دهستان گل بی بی (بزنگان)
دهستان مرزداران
ویژگی‌ها
سرخس از نظر استراتژیک و ژئوپلتیک در خراسان رضوی و بلکه کشور بسیار مهم است و به نوعی مهم‌ترین نقطه بزرگراه ابریشم، محل اتصال شرق به غرب و شمال به جنوب جهان، است. یکی از سه گمرک بزرگ ترانزیتی ایران و راه‌آهن بین‌المللی مشهد-سرخس-تجن (محور طلایی) در سرخس واقع است.
منطقه ویژه اقتصادی سرخس کانون مبادلات تجاری به کشورهای آسیای میانه، ‪ cis‬و کشورهای عضو اکو است. این منطقه ویژه دارای فضاهای تجاری، بازار دوستی، سردخانه، فرودگاه بین المللی الماس و سایر امکانات می‌باشد و تاکنون آستان قدس رضوی ‪ ۵۰۰‬میلیارد ریال در این مکان سرمایه‌گذاری کرده‌است.
از دیگر ویژگیهای سرخس وجود سد دوستی است که برروی رودخانه مرزی هریرود باذخیره آبی‌ سالانه ‪ ۸۲۰‬میلیون مترمکعب و دریاچه‌ای به وسعت ‪ ۳۷‬کیلومتر مربع می‌باشد که توسط ایران و ترکمنستان بطور مشترک ساخته شده‌است.
پالایشگاه گاز شهید هاشمی‌نژادخانگیران، که روزانه با بیش از ‪ ۵۰‬میلیون متر مکعب تولید، گاز مصرفی شش استان خراسان رضوی، شمالی، جنوبی، مازندران ، گلستان و سمنان را تامین می‌کند، در این شهرستان واقع است.
سرخس دارای معادن غنی ذغال سنگ است و معدن ذغال سنگ «آق دربند»، تامین کننده بخشی از ذغال سنگ کارخانجات کشور است.
مزار شیخ لقمان سرخسی عارف قرن چهارم هجری شمسی، پل خاتون و رباط شرف مربوط به دوران سلجوقیان، غار مزدوران، دریاچه و غار بزنگان از جاذبه‌های گردشگری سرخس است.
‪ ۲۵‬هزار هکتار اراضی دیم و آبی سرخس که با تکمیل کانال پایاب سد دوستی، ‪ ۲۵‬هزار هکتار به آن اضافه می‌شود، از دیگر توانمندیهای این شهرستان است.
در شهرستان سرخس ‪ ۱۷۰‬هزار تن انواع محصولات کشاورزی تولید می‌شود.

 

[Nicol]

شهرستان طرقبه و شاندیز، یکی از شهرستانهای استان خراسان رضوی است.
این شهرستان تا تابستان ۱۳۸۷، یکی از بخش‌های شهرستان مشهد بود که در این تاریخ به شهرستان ارتقا یافت.
سه راهی طرقبه-شاندیز به عنوان مرکز این شهرستان می‌باشد.

شهرستان طرقبه و شاندیز بعد از مشهد مهمترین شهرستان توریستی و گردشگری استان خراسان رضوی محسوب می‌شود. شهر شاندیز نیز بعنوان اولین منطقه بین المللی نمونه گردشگری ایران در سال 1384 توسط دولت برگزیده شده است . سوغات این شهرستان صنایع دستی، پوستین دوزی، بستنی شیشلیک می‌باشد. ارتفاعات مهم بینالود در جنوب این شهرستان قرار دارد. این شهرستان دارای مراکز متعدد تفریحی پذیرایی، اقامتی، رفاهی است.

 

[Nicol]

شهرستان فریمان از شهرستان‌های استان خراسان رضوی می‌باشد. مرکز این شهرستان شهر فریمان است. قلندرآباد، سفیدسنگ و فرهادگرد دیگر شهرهای آن هستند. در سال ۱۳۸۵، این شهرستان تعداد ۸۷٬۲۶۶ نفر جمعیت داشته است
تقسیمات کشوری
بخش مرکزی شهرستان فریمان
دهستان بالابند
دهستان سنگ بست
دهستان فریمان
شهرها: فریمان و فرهادگرد
بخش قلندرآباد
دهستان سفیدسنگ
دهستان قلندرآباد
شهرها: قلندرآباد و سفیدسنگ شهري بسيار زيبا با آب و هواي معتدل و دل انگيز فرهادگرد يكي از شهرهاي زيباي اين شهرستان با اب وهواي سردي در شمال شرق اين شهرستان ودر 60كيلومتري شهر مشهد قرار دارد وداراي جاذبه گردشگري شامل كلاته خوش.كلاته سبز.آبكوه.ميباشد __________________