قبلا یه قسمت از مقالاتی که خونده بودم و در بخش مقالات هواشناسی هم موجود هست توضیح زیر رو در مورد الگوی کم فشار برای بارش زمستانه سواحل جنوبی دریای کاسپین داده بود، اما فرقش با الگوی بارشی فعلی رو نمی دونم:
ج) الگوي كم فشار
اين الگو تنها يك روز از بارش هاي شديد زمستانه را در طول دوره ي ده ساله 1994-2003 به خود اختصاص داده است. در الگوي كم فشار كه نمونه معرّف آن روز 10 دسامبر 2002 است ، در پي عميق شدن يك ناوه مقياس سينوپتيك بر غرب خاورميانه، بيشينة تاوايي مثبت در ترازهاي مياني در حد فاصل شمال عراق تا شرق تركيه از 4 واحد تجاوز نموده است، شکل 5-b و 5-c. به طور همزمان در ترازهاي مياني جو، شكلگيري يك پشتة نسبتاً كوچك مقياس بر روي درياي خزر تسلط گردش واچرخندي را بر بخش ها ي مياني و جنوبي دريا در پي داشته است، شکل 5-c. استقرار پشته ياد شده بر روي درياي خزر تاوايي منفي قابل ملاحظه اي را همراه با نزول شديد هوا در زير تراز 300 هكتوپاسكال بر روي بخش ها ي مياني دريا موجب گرديده است. نتيجه آن كه در نقشة سطح زمين يك گردش واچرخندي همراه با بادهاي شمالي نسبتاً شديد بر روي درياي خزر تسلط يافته است. در عين حال وجود ناوه بر جانب شرقي تركيه، علاوه بر ايجاد يكپ گردش چرخندي قوي با بيشينه تاوايي 4 واحد در ترازهاي زيرين جو، تشكيل و تقويت يك چرخند را در حدفاصل جنوب شرق تركيه تا شمال عراق با منحني هم فشار مركزي 1010 هكتوپاسكال به دنبال داشته است، شکل 5-a.
از سويي ديگر استقرار يك پشته بر جانب شرقي شبه جزيره عربستان و شكل گيري جريانات واچرخندي بر روي نيمه جنوبي كشور، ضمن انتقال مداوم رطوبت از درياي سرخ، درياي عرب و خليج فارس، شکل های 5-a و 5-d، به داخل چرخند مستقر بر شمال عراق، تكوين و گسترش چشمگير آن را در پي داشته است. فراهم شدن شرايط فوق و پيدايش يك گردش چرخندي گسترده همراه با صعود شديد هوا در لايه ضخيمي از وردسپهر بر روي نيمه غربي ايران، شکل 2-f، همراه با تداوم گردش واچرخندي و تقويت بادهاي شمالي بر روي درياي خزر، در نهايت يك منطقه همگرايي را بين جريانات مرطوب جنوبي و شمالي در سواحل جنوبي درياي خزر ايجاد نموده است، شکل 5-d. بررسي وضعيت همديدي كم فشار روز 10 دسامبر 2002 نشان دهنده آن است كه برخلاف دو الگوي پرفشار و زوجي در الگوي كم فشار تنها درياي خزر منبع تأمين رطوبت بارش ها نبوده و درياهاي دور دست جنوبي (درياي سرخ، درياي عرب و خليج فارس) نيز منابع رطوبتي بارش هاي شديد سواحل خزري هستند، شکل 5-d. بيشينه صعود هوا در اين الگو همان طوري كه شکل 2-f نشان مي دهد، به واسطه قرارگيري در منطقه همگرايي جلوي يك چرخند، در حدفاصل جنوب درياي خزر تا رشته كوه هاي البرز در ترازهاي مياني وردسپهر به وقوع مي پيوندد. بررسي تطبيقي الگوي كم فشار زمستانه، شكل 5، با الگوي كم فشار ارايه شده توسط مفيدي و همكاران، براي بارش هاي شديد پاييزه بيانگر شباهت زياد آرايش سامانه هاي فشاري و جريان غالب هوا بين الگوي كم فشار زمستانه با الگوي كم فشار جنوبي در مقاله ياد شده است. با اين تفاوت كه سامانه ها در الگوي زمستانه از برجستگي، شدت گردش و شيب فشار بيشتري برخوردار هستند.
به منظور تبيين نقش و اهميت جريانات ترازهاي زيرين جو در زمان وقوع بارش ها ي شديد زمستانه، ساختار باد در منطقه درياي خزر به نحو دقيق تري مورد بررسي قرار گرفت. همان طور كه شكل 6 نشان مي دهد در تمامي الگوهاي بارشي حتي الگوي كم فشار، بر روي درياي خزر جريان غالب در ترازهاي زيرين جو جريان شمالي است. مضاف بر اين در تمامي الگوها شدت جريان شمالي به سمت شرق دريا افزايش مي يابد، شکل های 6-b، 6-d و 6-f. در اين رابطه شدت متوسط باد شمالي در الگوي زوجي به طور قابل ملاحظ هاي از ساير الگوها بيشتر است ، به طوري كه بيشينه متوسط سرعت باد در اين الگو در شرق دريا از 30 كيلومتر در ساعت تجاوز مي نمايد . در عين حال در زمان اوج بارش ها الگوي زوجي با جهت وزش باد شمال-شمال غربي در مقايسه با دو الگوي پرفشار و كم فشار، شکل های 6-b، 6-d و 6-f، شرايط مناسب تري را براي انتقال رطوبت درياي خزر به سواحل جنوبي فراهم مي آورد. به نظر مي رسد به همين علت در زمان استقرار الگوي زوجي بالاترين مقادير متوسط منطق هاي بارش در سواحل خزري به وقوع مي پيوند. نكته ديگري كه از بررسي ساختار جريان بر روي درياي خزر حاصل مي شود وجود يك منطقه همگرايي برجسته و عميق بين
بادهاي شمالي و جنوبي در سواحل جنوبي درياي خزر در الگوي كم فشار است، شکل های 6-f و 6-e.
http://www.iranjoman.com/showthread.php?t=56660
