تاریخ مطلب: دوشنبه 30 آبان 1390 - 11:32:06 کد مطلب:151728
برف‌ریزان پاییز
حامد فوقانی:
نه به آن هوای گرم تابستانی و نه به این پاییز زمستانی. 2سال است که تابستان‌های فوق‌العاده گرم را پشت سر می‌گذاریم تا جایی که سال گذشته مسئولان وادار به تعطیلی اداره‌ها برای چند روز در اواسط تابستان شدند اما پاییز امسال برخلاف پاییز سال گذشته رنگ دیگری دارد.
تا به اینجا به‌جای آنکه پاییز برگ‌ریزان را شاهد باشیم ابتدا پاییز برف‌ریزان را دیدیم و پس از آن هم شکستن شاخه‌های درختان و آسیب دیدن محصولات کشاورزی پاییزه در میان شادی بارش‌های جوی زیاد، خاطرمان را کمی تلخ کرد. به‌هرحال، پاییز زمستانی امسال کمی عجیب به‌نظر می‌رسد. خیلی‌ها از جمله کشاورزان وقتی بارش‌های مداوم چند روزه را دیدند از خوشحالی اینکه مزرعه‌ای پر آب را در آینده خواهند داشت، سر از پا نمی‌شناختند یا آنهایی که به‌خاطر حیات دوباره زاینده‌رود که با باز شدن دریچه سدتوامان شده بود، جشن گرفتند. برخی اما چندان خوشحال نبودند؛ مانند باغداران قمی که انارهایشان از بین رفت یا کشاورزانی که گوجه‌های پر از آب را از مزرعه برداشت کردند. به‌همین خاطر سراغ عبدالرضا امیدوار، مدیرکل مرکز پیشبینی سازمان هواشناسی کشور رفتیم تا هم علت این پدیده زمستانی زودهنگام را جویا شویم و هم از پیش‌بینی‌های آینده خبری بگیریم.
آقای امیدوار آیا آمار سازمان هواشناسی کشور از بی‌سابقه بودن بارش‌های چندوقت اخیر حکایت دارد؟
بهتر است بگوییم که سیستم جوی اخیر پدیده‌ای کم‌سابقه بوده است. پدیده‌های بی‌سابقه جوی در طول این قرن به‌ندرت در برخی از مناطق کشور رخ داده‌است. بنابراین نمونه چنین پدیده‌ای را حتی در چند سال اخیر داشته‌ایم و درواقع با پدیده‌ای کم‌سابقه روبه‌رو هستیم. اگر تهران را به‌عنوان یک‌نمونه آماری در نظر بگیریم در این زمان از سال می‌توانیم انتظار بارش برف را داشته باشیم اما به‌هرحال این بارش کمی زود است. گفتنی است که بارندگی در سطح کل کشور نرمال بوده ولی در برخی از نقاط بیشتر از نرمال اندازه‌گیری و پیشبینی شده است.
در آمار شما بیشترین و کمترین مقدار بارش در 20روز اخیر برای کدام استان ثبت شده است؟
یزد کمترین بارش در سطح کل کشور را به‌خود اختصاص داده است ولی این را باید در نظر بگیریم که یزد ذاتا استان کم‌بارشی است و نباید توقع داشت که این استان در پدیده اخیر بهره زیادی را برده باشد. سیستم اخیر مناطق شمال‌غرب، غرب، سواحل جنوبی دریای خزر، شمال‌شرق و تا حدی مرکز را بیشتر از هرجای دیگر تحت‌تأثیر خود قرار داد. در این میان، در ارتفاعات استان اردبیل حداکثر میزان برف به ثبت رسید.
علت این پدیده جوی زودهنگام زمستانه چیست؟
ببینید علل تشکیل سیستم پرفشار و به‌واسطه آن آغاز بارش‌های سنگین برف و باران، به بررسی‌های کارشناسانه بیشتری احتیاج دارد. با وجود این نمی‌توان از کنار تغییر زودهنگام کمربند همگرایی فشار گذشت. در واقع می‌توان گفت که این کمربند کمی زودتر از موعد مقرر جابه‌جا شد و با توجه به ریزش هوای سرد قطب روی مدیترانه و توده گرمایی آمده از سمت استوا در مدیترانه برهم‌کنش صورت گرفت،سپس در این منطقه یک‌سیستم چرخشی و کم‌فشار ایجاد و سرانجام این سیستم به سمت شرق یعنی نواحی غربی ایران سرازیر شد. البته در قسمت چابهار وزش شدید باد و بارش‌های پراکنده به‌دلیل یک‌سیستم چرخنده گرمایی شکل‌گرفته در همین منطقه به‌وجود آمد. به‌هرحال طی روزهای 16 تا 22آبان‌ماه پدیده تغییرات مدیترانه‌ای به‌وجود آمد و نهایتا ما شاهد بارندگی وسیع در کشور بودیم.
