اینروزها خبرهای بسیاری زیادی در خصوص وقوع پدیده اقیانوسی النینو و تاثیرات این پدیده بر اقلیم کلی دنیا در فضای مجازی و رسانه های جمعی و گروهی دنیا به گوش میرسد که منبع تحلیل و اظهار نظرهای موجود بر اساس فلش بک و بررسی سابقه های موجود در آرشیو کشورهای مختلف دنیاست.
بعنوان مثال کشورهای استرالیا بعنوان یکی از کشورهایی بوده که اخیرا مطالبی بسیار زیادی در خصوص وقوع پدیده النینو و تاثیرات آن بر اقلیم این کشور منتشر کرده که بر این اساس از این پدیده بعنوان عاملی یاد شده که موجب کاهش بارش- افزایش دما-وقوع خشکسالی- آتش سوزی مراتع و جنگلها خواهد گردید.
متاسفانه در کشور ما بعضی از خبرگزاریها دقیقا با ترجمه اصل مطلب و انتشار آن بدون اینکه صلاحیتی در خصوص اظهار نظر در خصوص این پدیده جوی و تاثیراتش بر اقلیم ایران داشته باشند به بزرگنمایی این موضوع و اعلام رخداد تابستانی گرم نموده اند این در حالیست که سازمانهای متولی این امر عموما اظهار نظر قطعی و مشخصی در این خصوص ارائه نمیکنند!
در بررسی این موضوع و تاثیرات آن بر اقلیم ایران باید به عرض خوانندگان عزیر برسانم که اول از هر چیز هیچ سالی از لحاظ تغییرات جوی در مشابهت قطعی با سال قبل نیست و در ثانی برای اظهار نظر در خصوص شاخص های دورپیوندی تاثیرگذار بر اقلیم یک منطقه جغرافیایی با تنوع اقلیمی گوناگون باید با استفاده از مدل سازی و پیدا نمودن سالهای مشابه با احتیاط به اظهار نظر در این خصوص پرداخت.
در مجامع هواشناسی و اقلیم شناسی یکی از سالهایی که از آن به عنوان سالی مشابه در خصوص وقوع پدیده النیو یاد میشود سال 1997 میلادی است که در ادامه این پست به تحلیل آنومالی های ماه ژوئن سال مذکور خواهیم پرداخت.
پدیده النینو در سال 1997 میلادی - آنومالی دمای آب دریاها و اقیانوس ها
النینو چیست؟
ال نینو (El Nino) اختلالات آب و هوایی بزرگی است که در نواحی گرمسیری اقیانوس آرام به وجود می آید و هر 3 تا 7 سال رخ می دهد. ال نینو تأثیری قوی بر قاره های اطراف اقیانوس آرام و در بخش گرمسیری آن دارد و برخی از اثرات آن بر روی نیمی از سیاره زمین دیده می شود.
فاز گسترش و بسط یافته ال نینو با افزایش دما از چند درجه سانتی گراد در سطح اقیانوس (3 تا 6 درجه سانتی گراد) و از سواحل پرو و اکوادور تا مرکز استوایی اقیانوس آرام را دربر می گیرد. یکی از نتایج چنین گرم شدنی اغتشاش درازمدت سیستم های آب و هوایی روی سرزمین های اطراف است. از آن جمله می توان به بارش باران های سنگین در مناطق معمولاً خشک و بروز
خشکسالی در مناطق معمولاً مرطوب اشاره کرد.
ال نینو همچنین به صورت فاز گرم نوسان نامنظم آب و هوایی دیده می شود که انسو (ENSO) نامیده می شود (ال نینو/نوسان جنوبی) و براثر تعامل ناپایدار اقیانوس و جو ایجاد می شود. برخلاف ال نینو، فاز سرد، لانینا (La Nina)، با مقداری خنک شدن آب های سطحی در اقیانوس آرام استوایی رخ می دهد. لانینا واقعه ای است که ممکن است به دنبال یک ال نینو به وجود آید البته نه همیشه.
آنومالی تراز 200 میلی بار جو - ژوئن 1997
در نقشه بالا همانطوریکه مشاهده میکنید در ماه ژوئن سال مذکور ما شاهد آنومالی افزایش ارتفاع در تراز 200 میلی بار جو بوده ایم و این در حالیست که در بخشهای وسیعی از خاورمیانه و خصوصا نیمه شرقی ایران آنومالی قابل توجه کاهش ارتفاع ژئو پتانسیل در تراز 200 میلی بار جو ملاحظه میشود.توضیح اینکه آنومالی منفی در این نقشه یه معنای کاهش ارتفاع- عبور جریانات ناپایدار تراز میانی- کاهش دما خواهد بود.
آنومالی دمای سطح زمین -ژوئن 1997
همانطوریکه در بالا گفته شد و با وقوع شکل گیری آنومالی کاهش ارتفاع در تراز 200 میلی بار جو ما در نواحی شکلی گیری آنومالی منفی ارتفاع در تراز 200 میلی بار ، در ماه ژوئن سال مذکور با کاهش دما خصوصا در نواحی جنوبی و تا حدودی شرقی کشور مواجه بوده ایم و این در حالیست که در نواحی شمالی خصوصا شمال غرب و شرق دریای کاسپین افزایش محسوس دما بوقوع پیوسته است.
نقشه میانگین درصد پوشش ابر در ماه ژوئن 1997
در نقشه آنومالی بالا همانطوریکه در راهنمای نقشه به چشم میخور رنگهای گرم نشانگر افزایش درصد پوشش ابر بر روی بخشهای وسیعس از رشته کوههای زاگرس و استانهای مرکزی به سمت شمال شرق کشور میباشد!
نقشه میانگین درصد وقوع بارش در ماه ژوئن 1997
در این ماه و همانطوریکه در نقشه به خوبی مشخص شده پس از شکل گیری آنومالی های مذکور در راستای رشته کوههای زاگرس- البرز شرقی- بخشهای نسبتا وسیعی از شمال شرق و بصورت نقطه ای در استانهای یزد و سیستان و بلوچستان آنومالی مثبت بارش به چشم میخورد.
اما نقشه های سامانه پیش بینی بلند مدت CFSv2 در آخرین آپدیت منتشر شده این مدل در روز گذشته دقیقا شرایط بسیار مشابهی در مقایسه با ژوئن 1997 برای ماه آینده میلادی ترسیم کرده است
آنومالی ارتفاع تراز 200 میلی بار جو- ژوئن 2014
آنومالی دمای سطح زمین- ژوئن 2014
آنومالی بارش - ژوئن 2014
اشتراک گذاری این مطلب در صورت ذکر منبع و حذف نکردن مارک تصاویر بلامانع میباشد