اصل مسؤوليت پذيري
وظيفه ي مهم تعليم و تربيت فرزندان بطور طبيعي به عهده ي والدين است و تعليم و تربيت امري دايمي و پويا است و به بيان ديگر تعليم و تربيت تعطيل بردار نيست. مادران و پدران مسؤول هستند و مادر شدن و پدر شدن يک مسؤوليت است. شما مسؤول هستيد کودک ديروز، نوجوان امروز و جوان فردا را براي ورود به دنياي بزرگترها آماده کنيد. شما مسؤول هستيد کودک را براي ورود به دنيا پراضطراب تعليم بدهيد و تربيت کنيد. نوجوان امروز و جوان فردا روزي شما را ترک مي کند، چقدر او را با واقعيت ها آشنا کرده ايد؟ تا چه ميزان او را در يک فضا و محيط واقعي رشد داده ايد؟ شما بايد بپذيريد که پدر شدن آسان نيست، مادر شدن آسان نيست و امر تعليم و تربيت في نفسه امري مشکل و پيچيده است. در اين ارتباط با حافظ شيرازي همصدا مي شويم و مي گوييم:نه هر که چهره برافروخت دلبري داند نه هر که آينه سازد سکندري داند
نه هر که طرف کله کج نهاد و تند نشست کلاهداري و آيين سروري داند
وفا و مهر نکو باشد ار بياموزي وگر نه هر که تو بيني ستمگري داند
تو بندگي چو گدايان به شرط مزد مکن که دوست، خود روش بنده پروري داند
هزار نکته باريکتر ز مو اينجاست نه هر که سر بتراشد قلندري داند
مسؤوليت، درختي است که ريشه اش اعتقادها و شاخه هايش شناخت هاست. از اين رو هر مادر و پدري بايد بپذيرد که مسؤول تربيت و تعليم فرزند يا فرزندان شان است. منظور از اين اصل اين است که مادر و پدر بپذيرند که خانواده مهمترين و اثربخش ترين آموزشگاه و پرورشگاه کودک است و وظايف تعليم و تربيت کودک در درجه ي اول به عهده ي پدر و مادر نهاده شده است. انجام مسؤوليت مادري و پدري از ديدگاه مکتب مقدس اسلام از زمان همسرگزيني آغاز مي شود و زمان زناشويي، دوره بارداري، وضع حمل، دوره ي شيرخواري و طفوليت، نوجواني و جواني فرزندان شامل مي شود. والديني که احساس مسؤوليت مي کنند، از پدر شدن و مادر شدن نمي هراسند و از داشتن فرزند اظهار پشيماني و ندامت نمي کنند و داشتن فرزند را عين لطف و عنايت خداوند متعال قلمداد مي کنند و آن را به عنوان مانعي سر راه موفقيت و زندگي خود نمي دانند. زنان و شوهراني که احساس مسؤوليت مي کنند با برنامه و آمادگي قبلي و خواست قبلي صاحب فرزند مي شوند و عاشقانه به تعليم و تربيت او مي پردازند. عشق است که حرکت مي آفريند و عشق است که موجب مي شود والدين احساس مسؤوليت کنند، براي تعليم و تربيت فرزندشان وقت بگذارند و انرژي لازم را صرف کنند.
يک خانواده ي سالم موجب مي شود ريشه ها محکم شوند. زماني که ريشه ها سالم و محکم بودند، آنگاه فرد مي تواند در مقابل طوفان ها و بادها مقاومت کند و آسيب نبيند. از اين رو نهاد مقدس خانواده، مانند نهالي است که همه ي اعضاي خانواده وظيفه دارند در جهت سلامت، شادابي و سرسبزي آن بکوشند. لازمه ي برقراري رابطه ي انساني با کودک، شناخت مسؤوليت، احساس مسؤوليت، پذيرش مسؤوليت و عمل به مسؤوليت و شناختن انتظارات خود نسبت به کودک است.