بنابر نوشته مورخان علل شکست ایران در تسخیر یونان به این شرح است:
۱. اجتنابپذیر بودن این جنگها ایران، در واقع ایران نیازی به این لشکرکشیها نداشت و بجای توسل به زور و جبر با توسل به عقل و سیاست صحیح، خشایارشا بهتر میتوانست به هدف خود برسد.[۲۲][۲۳]
۲. شمار بیش از اندازه سپاهیان ایران هر چند روایات و ارقام یونانیها، درین باب بطور بارزی، فوقالعاده گزاف بنظر میرسد.
۳. نامناسب بودن جنگافزار ایرانیان در برابر یونانیان سنگین اسلحه، به غیر از هنگ جاویدان باقی سپاه ایران از سلاحهای سبک نظیر تبر استفاده میکردند و ناورزیده بودن بسیاری از سپاهیان ایران که از ممالک مختلف جمعآوری شدهبودند.
۴. ناهمواری جلگههای یونانی. سواره نظام ایران به جنگ در جلگههای وسیع عادت داشتند و در مملکت کوهستانی یونان و معبرهای تنگ آن نمیتوانست به پیاده نظام کمک معنوی بکند.
۵. مهمترین علت شکست ایران در این نبرد روحیهٔ عالی یونانیان بود. چرا که آنان مردمانی استقلال طلب بودند و حاضر نبودند که تبعیت ایران را بپذیرند. در قشون ایران آن حرارت و از خود گذشتگیای که یونانیها ابراز میکردند وجود نداشت، چه یونانیها در خانهٔ خود میجنگیدند و فتح و یا شکست، مسئلهای حیاتی برای آنها بشمار میرفت.[۲۴]
۱. اجتنابپذیر بودن این جنگها ایران، در واقع ایران نیازی به این لشکرکشیها نداشت و بجای توسل به زور و جبر با توسل به عقل و سیاست صحیح، خشایارشا بهتر میتوانست به هدف خود برسد.[۲۲][۲۳]
۲. شمار بیش از اندازه سپاهیان ایران هر چند روایات و ارقام یونانیها، درین باب بطور بارزی، فوقالعاده گزاف بنظر میرسد.
۳. نامناسب بودن جنگافزار ایرانیان در برابر یونانیان سنگین اسلحه، به غیر از هنگ جاویدان باقی سپاه ایران از سلاحهای سبک نظیر تبر استفاده میکردند و ناورزیده بودن بسیاری از سپاهیان ایران که از ممالک مختلف جمعآوری شدهبودند.
۴. ناهمواری جلگههای یونانی. سواره نظام ایران به جنگ در جلگههای وسیع عادت داشتند و در مملکت کوهستانی یونان و معبرهای تنگ آن نمیتوانست به پیاده نظام کمک معنوی بکند.
۵. مهمترین علت شکست ایران در این نبرد روحیهٔ عالی یونانیان بود. چرا که آنان مردمانی استقلال طلب بودند و حاضر نبودند که تبعیت ایران را بپذیرند. در قشون ایران آن حرارت و از خود گذشتگیای که یونانیها ابراز میکردند وجود نداشت، چه یونانیها در خانهٔ خود میجنگیدند و فتح و یا شکست، مسئلهای حیاتی برای آنها بشمار میرفت.[۲۴]