گنبد کاووس یا گنبد قابوس مرکز شهرستان گنبد کاووس در استان گلستان است که جمعیت آن براساس سرشماری سال ۱۳۸۵،درحدود ۱۲۷٬۱۶۷ نفر بودهاست.
اکثریت مردم آن را ترکمنها تشکیل میدهند. این شهر به خاطر دارا بودن یکی از بلندترین برجهای اجری دنیا با همین نام که در قرن یازدهم میلادی بنا شدهاست، معروف است.
تاریخچه
شهر گنبدکاووس در دوران کهن به جرجان معروف بوده و به دلیل قرار داشتن در جاده ابریشم از اهمیت بسیاری در بازرگانی برخوردار بودهاست. در طول دوران های متمادی، هنگام حکمرانی سسلسههای ال زیاد و ال بویه، این شهر پایتخت ایران بودهاست. و از آن دوران برج آجری قابوس که احتمالاً مدفن سلطان آل زیاری، قابوس بن وشمگیر است، ساخته شده که قدیمیترین ارامگاه سبک ترکمانان سلجوق بوده و ارتفاع آن به ۶۰ متر میرسد و بین سال های ۱۰۰۶ تا ۱۰۰۷ میلادی بنا شدهاست. بعد از دورانی بدلیل زلزله شهر گنبد قابوس که نمادی از تمدن اسلامی و جهانی بود با خاک یکسان شده و بعدها بقایای آن در قسمت شرقیِ شهر گنبد قابوس کشف شد. از دیگر اقوامی که در این شهر زندگی می کنند می توان به اقوام سیستانی و آذری نیز اشاره کرد.البته لازم به ذکر است که اقوام سیستانی از دیرباز در استان گلستان یا همان برستان قدیم زندگی می کنند و فرهنگ و تمدنشان با شرق کشور از جنوب شرق تا شمال شرق پیوند خورده است.
شهر کنونی به سال ۱۳۰۵ هجری شمسی، در دوران سلسله پهلوی برای سکونت عشایر ترکمن، بهدستور رضا شاه بنیان نهاده شد و به سپاس از قابوس بن وشمگیر نام آنرا گنبد قابوس (که اکنون به گنبد کاووس تغییر یافتهاست) نهادند. نقشه اصلی این شهر توسط کارشناسان المانی، مطابق با اصول شهرسازی طراحی شد و از اینرو خیابانهای متقاطعی داشته و با الگوی شطرنجی فاقد معابر تنگ و قدیمی است. گنبد کاووس جزو اولین شهرهای ایران است که در آن شهرداری قدمت درازی دارد. این شهر امروزه از شهرهای زیبا و دیدنی استان گلستان محسوب میشود.
گنبد کاووس دارای آب و هوای معتدل و مرطوب و خاکی حاصلخیز بخصوص خاکهای جلگهای لس است.میزان بارش سالانه حدود ۵۰۰ میلی متر است. آب کشاورزی از رودها و چاهها فراهم میشود و محصولات کشاورزی عبارتند از: گندم، جو، پنبه، بنشن، و میوه جات. این شهرستان همچنین پنبه و غلات تولیدی را به کشورهای دیگر صادر میکند. شهرستان گنبدکاووس یک بازار فروش فعال دام(گاو وگوسفند) و بازار فرش نیز دارد.
درگنبدکاووس یک مجموعه سوارکاریوجود دارد.مسابقات اسبدوانی كورس بهاره ایران درآن انجام میگردد.
اکثریت مردم آن را ترکمنها تشکیل میدهند. این شهر به خاطر دارا بودن یکی از بلندترین برجهای اجری دنیا با همین نام که در قرن یازدهم میلادی بنا شدهاست، معروف است.
تاریخچه
شهر گنبدکاووس در دوران کهن به جرجان معروف بوده و به دلیل قرار داشتن در جاده ابریشم از اهمیت بسیاری در بازرگانی برخوردار بودهاست. در طول دوران های متمادی، هنگام حکمرانی سسلسههای ال زیاد و ال بویه، این شهر پایتخت ایران بودهاست. و از آن دوران برج آجری قابوس که احتمالاً مدفن سلطان آل زیاری، قابوس بن وشمگیر است، ساخته شده که قدیمیترین ارامگاه سبک ترکمانان سلجوق بوده و ارتفاع آن به ۶۰ متر میرسد و بین سال های ۱۰۰۶ تا ۱۰۰۷ میلادی بنا شدهاست. بعد از دورانی بدلیل زلزله شهر گنبد قابوس که نمادی از تمدن اسلامی و جهانی بود با خاک یکسان شده و بعدها بقایای آن در قسمت شرقیِ شهر گنبد قابوس کشف شد. از دیگر اقوامی که در این شهر زندگی می کنند می توان به اقوام سیستانی و آذری نیز اشاره کرد.البته لازم به ذکر است که اقوام سیستانی از دیرباز در استان گلستان یا همان برستان قدیم زندگی می کنند و فرهنگ و تمدنشان با شرق کشور از جنوب شرق تا شمال شرق پیوند خورده است.
شهر کنونی به سال ۱۳۰۵ هجری شمسی، در دوران سلسله پهلوی برای سکونت عشایر ترکمن، بهدستور رضا شاه بنیان نهاده شد و به سپاس از قابوس بن وشمگیر نام آنرا گنبد قابوس (که اکنون به گنبد کاووس تغییر یافتهاست) نهادند. نقشه اصلی این شهر توسط کارشناسان المانی، مطابق با اصول شهرسازی طراحی شد و از اینرو خیابانهای متقاطعی داشته و با الگوی شطرنجی فاقد معابر تنگ و قدیمی است. گنبد کاووس جزو اولین شهرهای ایران است که در آن شهرداری قدمت درازی دارد. این شهر امروزه از شهرهای زیبا و دیدنی استان گلستان محسوب میشود.
گنبد کاووس دارای آب و هوای معتدل و مرطوب و خاکی حاصلخیز بخصوص خاکهای جلگهای لس است.میزان بارش سالانه حدود ۵۰۰ میلی متر است. آب کشاورزی از رودها و چاهها فراهم میشود و محصولات کشاورزی عبارتند از: گندم، جو، پنبه، بنشن، و میوه جات. این شهرستان همچنین پنبه و غلات تولیدی را به کشورهای دیگر صادر میکند. شهرستان گنبدکاووس یک بازار فروش فعال دام(گاو وگوسفند) و بازار فرش نیز دارد.
درگنبدکاووس یک مجموعه سوارکاریوجود دارد.مسابقات اسبدوانی كورس بهاره ایران درآن انجام میگردد.