هرگونه توسعهای در زمینههای کشاورزی و صنعتی باید با توجه به این مقدار اندک بارندگی و واقعیتهای اقلیم ایران و خشکسالی طراحی و اجرا شود
کد خبر: ۴۶۹۹۱۳
تاریخ انتشار:
۰۶ بهمن ۱۳۹۳ - ۰۷:۱۱
-
26 January 2015
پیشبینی وضعیت هوا و تغییرات جوی این روزها از جذابترین خبرهایی است که مخاطبان دنبال میکنند، کاهش 21 درصدی میزان بارشها در سال زراعی جاری نسبت به سال گذشته واقعیت تلخی است که کشورمان با آن روبهرو است و به همین جهت قشر گستردهای از مصرفکنندگان آب نگرانیهایی در این خصوص دارند و در انتظار یک خبرخوش از مسئولان هواشناسی هستند،
ایران در مصاحبه با دکتر «داوود پرهیزکار» معاون وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان هواشناسی کشور به کم و کیف وضعیت بارشهای امسال پرداختیم. وی در این گفتوگو پیشبینی کرد بارشها در سال زراعی جاری طبیعی باشد، اما این را هم افزود که بیلان منفی بارش امسال هم ادامه خواهد داشت.
بیش از یک ماه از فصل زمستان میگذرد و به هرجهت همه انتظار بارشهای بیشتری را در این مدت داشتند تا شاید نگرانی بابت تأمین آب سال آینده رفع شود، پیشبینی شما از وضعیت بارشها تا پایان سال چیست؟
طبق برآورد مدلهای اقلیمی که میانگین شرایط جوی بلندمدت را به صورت تخمینی ارائه میدهند، بارش در سال زراعی دربیشتر مناطق کشور در حد طبیعی است. اما باید توجه داشته باشیم که بسیاری از پارامترها در مدلهای اقلیمی، به دلیل پیچیدگی فیزیکی شرایط واقعی جو و محیط طبیعی به صورت منطقهای میتواند نتایج متفاوتی با نتایج مدلهای اقلیمی را نشان دهد. امسال در ماه دی به طور میانگین در غالب نقاط کشور به استثنای شمال غرب و شمال کشور، بارشها ضعیف و کمتر از حد طبیعی بود، بنابراین باوجود پیشبینی طبیعی در ماههای آینده سال زراعی جاری در برخی نقاط از جمله مرکز، شمال شرق و شرق کشور احتمال دارد که کمبود بارش زمستانی بخوبی جبران نشود. از طرفی، در سال قبل هم بطور نسبی در غالب نقاط کشور کاهش بارش نسبت به میانگین بلند مدت وجود داشت که تأثیر یا بیلان منفی بارشی آن برای سال فعلی هم تداوم دارد. بنابراین موضوع آب در کشور نیازمند مدیریت علمی و جدی از جنبههای مختلف است.
در سال زراعی جاری در مجموع چند میلیمتر بارش داشتهایم و چه تغییری نسبت به مدت مشابه سال گذشته داشته است؟
در سال زراعی جاری از اول مهر تا پایان دی در کل کشور 75/1 میلیمتر باران باریده که نسبت به مدت مشابه سال قبل با 95/1 میلیمتر بارش با کاهش 21 درصدی روبهرو بودهایم، از سوی دیگر میزان بارشها نسبت به میانگین بلند مدت در همین دوره زمانی کاهش 19/2 درصدی داشته است.
بیشترین بارشها را در کدام استانها داشتهایم؟
در سال زراعی جاری بیشترین بارندگی مربوط به گیلان با 655/5 میلیمتربوده که با افزایش 10/6 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل و 38/6 درصدی نسبت به میانگین بلند مدت روبهرو بوده است، اما بیشترین میزان بارندگی در استانهای غیر شمالی مربوط به چهارمحال وبختیاری میشود، در این استان در مدت مذکور 266/7 میلیمتر باران باریده در حالی که این میزان در سال قبل 272/3 میلیمتر بوده است و پس از آن بیشترین بارشها به ترتیب در کهگیلویه و بویر احمد با 197/4 میلیمتر و لرستان با 176/6 میلیمتر صورت گرفته است.
هواشناسی ایران چه جایگاهی در منطقه دارد؟
هواشناسی ایران در منطقه خاورمیانه درمقایسه با سایر کشورها، توسعه یافته و علمی و کارآمدتر است و نقطه قوت آن نیروی انسانی متخصص است.
ایران قابلیت پیشبینی تغییرات جوی را از چند ساعت قبل دارد؟
ببینید، بازه پیشبینی درست از زمانی که درآن هستیم یعنی از زمان حال شروع میشود و 10 تا 15 روز را پوشش میدهد. برحسب ماهیت و مقیاس پدیدههای جوی بازههای زمانی پیشبینی از قبل، پدیدهها تغییر میکند مثلاً یک سامانه همدیدی بزرگ مقیاس را بطور نسبی از یک تا 2 هفته قبل میتوان پیشبینی کرد، اما برخی پدیدهها مثل رشد یک ابر همرفتی تک یاختهای در شرایط آرام جوی را شاید تا نیم ساعت قبل از شکلگیری بخوبی قابل پیشبینی نباشد.
همانند بروز طوفانی که بهار امسال در تهران رخ داد! آقای دکتر با همه این تفاسیر بفرمایید چند درصد پیشبینیهای سازمان هواشناسی کاملاً صحیح و قابل اتکا است؟
طبق ارزیابیهای انجام شده در مقیاس استانی درصد صحت پیشبینیها برای پارامترهای مختلف جوی مانند دما، بارش، وزش باد و ابرناکی در حد قابل قبول و در حد استانداردهای بینالمللی قرار دارد. در بسیاری از پارامترها صحت پیشبینیها برای 24 ساعت اول و دوم در حد
80 درصد و بالاتر است و تلاش سازمان براین است که نرمافزار جامعی را برای صحت سنجی پیشبینیها تهیه کند تا هر ماه گزارش صحت پیشبینیهای انجام شده را برای جلب و افزایش اعتماد عمومی ارائه کند.
بررسی خشکسالی کشور در 23 سال زراعی اخیر (از مهر سال 1371 تا مهرسال 1393) نشان میدهد، خشکسالی به گونهای با اقلیم ما عجین شده، تحلیل شما در این خصوص چیست؟
این بررسیها تأیید میکند، سالهای خشک به کرات (9 مورد) در این ۲۳ سال رخ داده است. این موضوع با توجه به پیشینه تاریخی مبین آن است که خشکسالی جزو جدایی ناپذیر اقلیم منطقه و کشور ماست. از سوی دیگر رخداد خشکسالی به صورت دورهای دیده نمیشود واین بدان معنی است که هر سال میتوان انتظار پدیده خشکسالی را داشت. در نتیجه باید در مدیریت منابع آبهای سطحی و زیرسطحی، حساسیت و دقت بیشتری داشت.
در این 23 سال، چند سال بارش طبیعی داشتهایم؟
طی کل دوره مورد بررسی، در 7 سال بارش در حد طبیعی بوده است که با توجه به مقدار بارش طبیعی کشور، که کمتر از یک سوم میانگین جهانی است، لازم است هر گونه توسعهای در زمینههای کشاورزی وصنعتی با توجه به این مقدار اندک بارندگی و واقعیتهای اقلیم ایران و خشکسالی طراحی و اجرا شود. در غیر این صورت حتی با دریافت بارش سالانه طبیعی، مشکلات ایجاد شده در کشور تشدید شده و میتواند به بحران بینجامد.