اهميت تشخيص زودرس:
امروزه تشخيص اوليه و زودرس سرطان دهان خيلي آسان تر از گذشته است. از طرفي تشخيص سرطان در مراحل اوليه يعني زمانيكه شانس بهبودي بيمار بالاست. ميزان مرگ و مير در اثر سرطانهاي دهاني بيش از ساير سرطانهاي ناحيه سر و گردن و يا سرطانهاي پوست اين ناحيه مي باشد، بطوريكه تقريباً فقط نيمي از بيماران دچار سرطان دهان بيش از 5 سال عمر مي كنند.
آنچه شما بايد در مورد سرطان بدانيد:
- شروع آن اغلب به صورت بروز يك ضايعه و يا يك قسمت سفيد يا قرمز رنگ است كه در هر نقطه دهان ممكن است ديده شود.
- اغلب در افرادي اتفاق مي افتد كه از اشكال مختلف تنباكو استفاده مي كنند. استفاده توأم از الكل و سيگار خطر ابتلا را به شدت افزايش مي دهد.
- در حال حاضر بيش از 25% موارد ابتلا در افرادي ديده مي شود كه فقط سيگار مي كشند و ساير عوامل مستعد كننده در آنها ديده نمي شود.
معاينه منظم بسيار حائز اهميت است:
معاينه منظم و پريوديك دهان و دندان براي تشخيص زودرس ضايعات سرطاني و پيش سرطاني بسيار ضروري است. زيرا ممكن است اين ضايعات در مراحل اوليه بسيار كوچك و غير قابل توجه باشند، اما فوق العاده خطرناكند.
در طي معاينات اوليه چه مواردي مشاهده مي شود؟
دندانپزشك شما ابتدا بايد دهان شما را به دقت معاينه كند. در حدود 10% از معاينات دهاني ضايعات كوچك، كسطح، سفيد و بدون درد ديده ميشود. البته اغلب اين ضايعات خطرساز نيستند اما به هر حال بعضي از آنها ممكن است ضايعه سرطاني باشند. معمولاً ضايعات خطرناك در هنگام معاينه از ضايعات بي ضرر تشخيص داده مي شوند، هرچند بهترين روش انجام آزمايش بر روي اين ضايعات است. در صورتيكه شما يك زخم بر روي مخاط دهان خود (به همراه يكي از عوامل مستعد كننده) داشته باشيد، دندانپزشك آنرا درمان مي كند و از شما مي خواهد براي معاينه مجدد مراجعه كنيد. معمولاً چنانچه دندانپزشك به يك ضايعه برخورد كند كه به نظر بي ضرر مي رسد و علت واضح و مشخصي ندارد، از لحاظ سطحي آن زخم يك نمونه بافتي تهيه ميكند كه تهيه آن دردناك نيست. در صورتيكه اين نمونه حاوي سلولهاي مشكوك باشد، بايد ساير مراحل تشخيص طي شود. اما در صورتيكه ضايعه از نظر دندانپزشك مشكوك به ضايعه سرطاني باشد، تحت بي حسي موضعي نمونه بافتي از مناطق عمقي تر ضايعه تهيه مي شود تا بررسي دقيق تري انجام شود.
از خود محافظت كنيد ؛ علائم اوليه و زودرس را بشناسيد و بطور منظم به دندانپزشك خود مراجعه كنيد؛
* « سرطانهاي دندان ابتدا اغلب به صورت لكه هاي قرمز يا سفيد كوچك و يا بصورت زخم در هر ناحيه از دهان ظاهر مي شوند».
ساير علائم سرطانهاي دهان عبارتند از:
- زخمي كه به آساني دچار خونريزي مي شود و بهبود پيدا نمي كند.
- تغيير رنگ بافت مخاطي دهان.
- وجود يك لكه ضخيم و برجسته با سطح زبر كه شبيه به دمل است.
- درد، حساسيت يا بي حسي در هر ناحيه از دهان و يا در ناحيه لبها. بياد داشته باشيد كه بايدبطور منظم به دندانپزشك خود مراجعه كنيد، زيرا در بسياري از مناطق دهان خودتان قادر به مشاهده اين ضايعات نيستند. چنانچه يكي از علائم فوق را در خود مشاهده كرديد، بدون معطلي به دندانپزشك مراجعه كنيد. دندانپزشك شما مهارت و ابزار لازم را دارد تا وجود ضايعات سرطاني و پيش سرطاني را در دهان شما تشخيص دهد. شما با كمك دندانپزشك خود مي توانيد با سرطان دهان بجنگيد و در برابر آن پيروز شويد.
آنچه لازم است درباره درمان سرطان دهان بدانيد:
بطور متوسط در حدود يك سوم بيماران مبتلا به سرطان متعاقب درمان بيماري خود دچار عوارض دهاني مي شوند. به همين دليل بيماران سرطاني بايد قبل و در حين درمان سرطان خود تحت معاينه دندانپزشكي قرار گيرند تا از سلامت دندانها و مخاط دهان خود مطمئن شوند تا به اين ترتيب ميزان عوارض دنداني و دهاني در آنها به حداقل برسد. بعنوان مثال اغلب افراديكه تحت راديوتراپي در ناحيه سر و گردن قرار مي گيرند، دچار عوارضي از قبيل خشكي دهان، حساسيت مخاطي، حساسيت دندانها، پوسيدگي وسيع دنداني و مشكل در حين بلع مي شوند.
شيمي درماني نيز تأثيرات مشخص و واضح بر روي مخاط دهان و دندانها دارد. به دليل جلوگيري از بروز اين مشكلات و يا حداقل كاهش ميزان صدمات وارد به دهان و دندان دندانپزشك و سرطان شناس بايد قبل و در حين درمان با يكديگر همكاري نزديك داشته باشند. در طي مدت زماني كه شما تحت درمان سرطان ناحيه سر و گردن مي باشيد، بايد دندانهاي خود را حداقل دوبار در روز با احتياط مسواك بزنيد، مگر اينكه دندانپزشك به شما روش ديگري پيشنهاد كند. ممكن است دندانپزشك علاوه بر مسواك روزانه استفاده از دهانشويه را هم تجويز كند. در صورتيكه شما دچار عارضه خشكي دهان بشويد، دندانپزشك بادي جايگزيني براي بزاق دهان به شما معرفي كند مانند بزاق مصنوعي.
استفاده از فلورايد هم روشي است كه براي كم كردن پوسيدگي دندانها مورد استفاده قرار مي گيرد. به دليل اينكه بروز عفونتهاي دهاني ممكن است سبب ايجاد گرفتاري جدي براي شما شود. در صورت بروز اين عفونتها بايد بلافاصله به دندانپزشك و يا پزشك خود مراجعه نمائيد.
حقايقي در مورد سرطانهاي دهاني
* مصرف سيگار همراه با مصرف زياد الكل از مهمترين عوامل مستعد كننده سرطانهاي دهان مي باشند.
* بروز سرطانهاي دهاني در افراد بالاي 40 سال به مراتب بيش از افراد زير 40 سال مي باشد.
* مطالعات نشان مي دهند مصرف ميوه و سبزيجات به مقدار زياد احتمالاً از رشد و نمو ضايعات سرطاني جلوگيري ميكند.
* سرطانهاي دهان ممكن است بر روي هر كدام از نواحي دهان مشاهده شوند، از جمله: لثه ها، مخاط گونه، زبان، كام نرم و سخت.
امروزه تشخيص اوليه و زودرس سرطان دهان خيلي آسان تر از گذشته است. از طرفي تشخيص سرطان در مراحل اوليه يعني زمانيكه شانس بهبودي بيمار بالاست. ميزان مرگ و مير در اثر سرطانهاي دهاني بيش از ساير سرطانهاي ناحيه سر و گردن و يا سرطانهاي پوست اين ناحيه مي باشد، بطوريكه تقريباً فقط نيمي از بيماران دچار سرطان دهان بيش از 5 سال عمر مي كنند.
آنچه شما بايد در مورد سرطان بدانيد:
- شروع آن اغلب به صورت بروز يك ضايعه و يا يك قسمت سفيد يا قرمز رنگ است كه در هر نقطه دهان ممكن است ديده شود.
- اغلب در افرادي اتفاق مي افتد كه از اشكال مختلف تنباكو استفاده مي كنند. استفاده توأم از الكل و سيگار خطر ابتلا را به شدت افزايش مي دهد.
- در حال حاضر بيش از 25% موارد ابتلا در افرادي ديده مي شود كه فقط سيگار مي كشند و ساير عوامل مستعد كننده در آنها ديده نمي شود.
معاينه منظم بسيار حائز اهميت است:
معاينه منظم و پريوديك دهان و دندان براي تشخيص زودرس ضايعات سرطاني و پيش سرطاني بسيار ضروري است. زيرا ممكن است اين ضايعات در مراحل اوليه بسيار كوچك و غير قابل توجه باشند، اما فوق العاده خطرناكند.
در طي معاينات اوليه چه مواردي مشاهده مي شود؟
دندانپزشك شما ابتدا بايد دهان شما را به دقت معاينه كند. در حدود 10% از معاينات دهاني ضايعات كوچك، كسطح، سفيد و بدون درد ديده ميشود. البته اغلب اين ضايعات خطرساز نيستند اما به هر حال بعضي از آنها ممكن است ضايعه سرطاني باشند. معمولاً ضايعات خطرناك در هنگام معاينه از ضايعات بي ضرر تشخيص داده مي شوند، هرچند بهترين روش انجام آزمايش بر روي اين ضايعات است. در صورتيكه شما يك زخم بر روي مخاط دهان خود (به همراه يكي از عوامل مستعد كننده) داشته باشيد، دندانپزشك آنرا درمان مي كند و از شما مي خواهد براي معاينه مجدد مراجعه كنيد. معمولاً چنانچه دندانپزشك به يك ضايعه برخورد كند كه به نظر بي ضرر مي رسد و علت واضح و مشخصي ندارد، از لحاظ سطحي آن زخم يك نمونه بافتي تهيه ميكند كه تهيه آن دردناك نيست. در صورتيكه اين نمونه حاوي سلولهاي مشكوك باشد، بايد ساير مراحل تشخيص طي شود. اما در صورتيكه ضايعه از نظر دندانپزشك مشكوك به ضايعه سرطاني باشد، تحت بي حسي موضعي نمونه بافتي از مناطق عمقي تر ضايعه تهيه مي شود تا بررسي دقيق تري انجام شود.
از خود محافظت كنيد ؛ علائم اوليه و زودرس را بشناسيد و بطور منظم به دندانپزشك خود مراجعه كنيد؛
* « سرطانهاي دندان ابتدا اغلب به صورت لكه هاي قرمز يا سفيد كوچك و يا بصورت زخم در هر ناحيه از دهان ظاهر مي شوند».
ساير علائم سرطانهاي دهان عبارتند از:
- زخمي كه به آساني دچار خونريزي مي شود و بهبود پيدا نمي كند.
- تغيير رنگ بافت مخاطي دهان.
- وجود يك لكه ضخيم و برجسته با سطح زبر كه شبيه به دمل است.
- درد، حساسيت يا بي حسي در هر ناحيه از دهان و يا در ناحيه لبها. بياد داشته باشيد كه بايدبطور منظم به دندانپزشك خود مراجعه كنيد، زيرا در بسياري از مناطق دهان خودتان قادر به مشاهده اين ضايعات نيستند. چنانچه يكي از علائم فوق را در خود مشاهده كرديد، بدون معطلي به دندانپزشك مراجعه كنيد. دندانپزشك شما مهارت و ابزار لازم را دارد تا وجود ضايعات سرطاني و پيش سرطاني را در دهان شما تشخيص دهد. شما با كمك دندانپزشك خود مي توانيد با سرطان دهان بجنگيد و در برابر آن پيروز شويد.
آنچه لازم است درباره درمان سرطان دهان بدانيد:
بطور متوسط در حدود يك سوم بيماران مبتلا به سرطان متعاقب درمان بيماري خود دچار عوارض دهاني مي شوند. به همين دليل بيماران سرطاني بايد قبل و در حين درمان سرطان خود تحت معاينه دندانپزشكي قرار گيرند تا از سلامت دندانها و مخاط دهان خود مطمئن شوند تا به اين ترتيب ميزان عوارض دنداني و دهاني در آنها به حداقل برسد. بعنوان مثال اغلب افراديكه تحت راديوتراپي در ناحيه سر و گردن قرار مي گيرند، دچار عوارضي از قبيل خشكي دهان، حساسيت مخاطي، حساسيت دندانها، پوسيدگي وسيع دنداني و مشكل در حين بلع مي شوند.
شيمي درماني نيز تأثيرات مشخص و واضح بر روي مخاط دهان و دندانها دارد. به دليل جلوگيري از بروز اين مشكلات و يا حداقل كاهش ميزان صدمات وارد به دهان و دندان دندانپزشك و سرطان شناس بايد قبل و در حين درمان با يكديگر همكاري نزديك داشته باشند. در طي مدت زماني كه شما تحت درمان سرطان ناحيه سر و گردن مي باشيد، بايد دندانهاي خود را حداقل دوبار در روز با احتياط مسواك بزنيد، مگر اينكه دندانپزشك به شما روش ديگري پيشنهاد كند. ممكن است دندانپزشك علاوه بر مسواك روزانه استفاده از دهانشويه را هم تجويز كند. در صورتيكه شما دچار عارضه خشكي دهان بشويد، دندانپزشك بادي جايگزيني براي بزاق دهان به شما معرفي كند مانند بزاق مصنوعي.
استفاده از فلورايد هم روشي است كه براي كم كردن پوسيدگي دندانها مورد استفاده قرار مي گيرد. به دليل اينكه بروز عفونتهاي دهاني ممكن است سبب ايجاد گرفتاري جدي براي شما شود. در صورت بروز اين عفونتها بايد بلافاصله به دندانپزشك و يا پزشك خود مراجعه نمائيد.
حقايقي در مورد سرطانهاي دهاني
* مصرف سيگار همراه با مصرف زياد الكل از مهمترين عوامل مستعد كننده سرطانهاي دهان مي باشند.
* بروز سرطانهاي دهاني در افراد بالاي 40 سال به مراتب بيش از افراد زير 40 سال مي باشد.
* مطالعات نشان مي دهند مصرف ميوه و سبزيجات به مقدار زياد احتمالاً از رشد و نمو ضايعات سرطاني جلوگيري ميكند.
* سرطانهاي دهان ممكن است بر روي هر كدام از نواحي دهان مشاهده شوند، از جمله: لثه ها، مخاط گونه، زبان، كام نرم و سخت.