>< غار و تپه هاي پيش از تاريخ ايران ><

[Sea Girl]

	[SIZE=+2]تپه دينخواه ​

-از هزاره سوم پ م ​

[TD="width: 16%"] [/TD]

[TR]
[TD="align: right"] [/TD]
[TD="colspan: 5, align: right"][h=4]تپه دينخواه در جنوب درياچه اروميه نزديك تپه حسنلو قرار دارد و توسط موزه مترو پوليتن حفاري شده است . دوره هاي آن از مفرغ متاخر تا اسلامي را شامل ميشوند. قديم ترين دوره دينخواه همانند دوره 4 حسنلو است . سفال قرمز و نخودي دينخواه با نقوش سياه و قرمز همانند سفال خابور بين النهرين است و ارتباط اين دو منطقه را نشان ميدهد [/TD]
[/TR]

[/SIZE]

 

[Sea Girl]

[SIZE=+2]حمام سنگی گیوی​

- دوره نامشخص​

[TR]
[TD="align: right"]

​

[/TD]
[TD="colspan: 4, align: right"][h=4]حمام سنگی در شهر گیوی در جنوب اردبیل قرار دارد. این حمام یک اتاقک مربع شکل با ابعاد حدود 5 متر است که در دل کوهی سنگی کنده شده است و یک در ورودی دارد. درون حمام دو چشمه وجود دارد یکی آب گرم و دیگری آب سرد دارد. آب دو چشمه در حوضچه سنگی جمع میشود و تبدیل به آبی با درجه حرارت ملایم و مطبوع برای شستن بدن میشود. مردم شهر گیوی هنوز هم در این حمام خود را میشویند. آنها عقیده دارند آب حمام اثر خاصی بر آنها دارد و بعد از استحمام به شدت گرسنه میشوند. درون حمام سکوهایی برای نشستن درون سنگ کنده شده است و به دلیل چشمه آب گرم درون فضا مملو از بخار است.

به درستی مشخص نیست این حمام دست کند کی ساخته شده است. میتوان آنرا با دخمه های سنگی بسیاری که در منطقه آذربایجان قرار دارند مقایسه کرد که اکثرا مربوط به دوره اورارتویی هستند. برای تعیین دوره تاریخی این حمام نیاز به کار کارشناسی ویژه ای است که تاکنون انجام نشده است. ولی شاید این حمام قدیمی ترین حمام دنیا باشد که هنوز هم از آن استفاده میشود و آب گرم دارد.​

[/TD]
[/TR]

[/SIZE]

 

[Sea Girl]

[SIZE=+2]غار تمتمه​

​

[TR]
[TD="align: right"][/TD]
[TD="colspan: 4, align: right"]

این غار در سال 1949 توسط پرفسور استنلی کون حفاری شده است. آثار سکونت این غار مربوط به دوره پارینه سنگی میانی و یکی از قدیمی تریم مناطق یافت شده در ایران است. ارتفاع غار از سطح دریا 1500 متر است و منطقه سردسیر است بنا بر این احتمال میرود این غار تنها در فصول گرم سال استفاده میشده است. محل غار در کوه تمتمه در 18 کیلومتری جنوب غرب شهر ارومیه است​

[/TD]
[/TR]

[/SIZE]

 

[Sea Girl]

[SIZE=+2]تپه علي كش ​

هزاره هشتم تا ششم پيش از ميلاد ​

[TR]
[TD="align: right"][/TD]
[TD="colspan: 4, align: right"]اين تپه باستاني در نزديكي دهلران قرار دارد و در آن سه دوره فرهنگي مشخص شده است و آنها را با نامهاي دوره بزمرده،دوره علي كش و دوره محمد جعفر ميشناسيم. در هركدام از اين دوره ها ميتوان نوع خاصي از معماري را مشاهده نمود. در اين منطقه بيش از سي هزار قطعه سفال به دست آمده است كه آنها را در هفت گروه طبقه بندي كرده اند.قديمي ترين سفالهاي منطقه دهلران را از اين تپه بدست آورده اند.ابزارهاي سنگي به دست آمده در اين منطقه عبارتند از سنگهاي ساب، ساينده، كوبنده، هاون و دسته هاون، ساطورهاي قلوه سنگي، كلنگ، شيارگر، تخته گوش، ظروف سفالي، مته و سوراخ كننده ها ، سلاحها و غيره .پيكرك هاي فراوان گلي واجزاي گوناگون تزييني از استخوان و صدف و اجناس ديگر نيز در منطقه ديده شده اند. اشيايي از جنس فيروزه و مس نيز در حفاريهاي علي كش كشف شده است كه در اين منطقه وجود نداشته است و نشان از ارتباط با مناطق دور دست دارد. از دوره هاي مختلف اسكلتهاي دفن شده مختلفي بدست آمده است و هر يك در دوره خود روش مخصوص دفن خود را داشته اند
دوره هاي مختلف زندگي در اين تپه عبارتند از دوره بزمرده در حدود 7500پ م تا 6750پ م دوره علي كش حدود 6750پ م تا 6000پ م و دوره محمد جعفر حدود6000پ م تا 5600پ م
حدود9000سال قبل قسمتهاي مركزي دشت رسوبي دهلران پوشيده از مخلوطي از خاك قرمز رنگ و خاكهاي سفيد رنگي بود كه از كوههاي اطراف توسط باران فرسوده ميشد.در آن هنگام دهكده بزمرده در دامنه كوه جبل حمرين تشكيل يافت.ساكنان اين روستا با استفاده از رسوبات قرمز رنگ براي خود خانه هايي ميساختند. الگوي اقتصادي اين اهالي مطابق الگوي متداول در نواحي استپي است.آنهاگوشت گوسفند و بز را مصرف ميكردند و به شكار نيز ميپرداختند.علاوه بر حيوانات سم دار حيوانات آبزي نيز شكار ميكردند
[/TD]
[/TR]

[/SIZE]

 

[Sea Girl]

[SIZE=+2]تپه چغابنوت ​

هزاره هشتم تا چهارم پيش از ميلاد-اولين آثار نگارش در فلات ايران ​

[TR]
[TD="colspan: 4, align: right"]اين تپه كوچك در 6 كيلومتري تپه چغاميش قرار دارد.در سال 1976 هييت باستان شناسي نيو يورك در حال حفاري در تپه چغاميش بود كه تيغه بلدوزري در تپه چغابنوت آثاري باستاني را از زير خاك بيرون مي آورد و هييت حفار دانشگاه شيكاگو به آن محل ميروندو حفاري در آنجا را در دستور كار خود ميگذارند. حفاري در اين محل آثار مختلفي از دوره هاي سوزيانا را از دل خاك بيرون آورد. آثار به دست آمده مربوط به دوره سوزياناي قديم،ميانه و سوزياناي عتيق هستند.بيشترين آثار معماري مربوط به دوره سوزياناي ميانه است.در اين محل ساختمانهاي گرد به همراه كوره مي ساختند و كفهاي خانه را با گل اندود مي كردند. اشياي به دست آمده سفالهايي به شكل پياله ،كاسه هاي ساده ،كاسه هاي با بدنه مقعروسبوهاي با گردنبند بلند بودند. در برخي موارد آثاري از صفحات صاف گلي پخته ديده شد كه يك سمت آنرا با دقت صاف كرده بودند. اين سمت صاف آماده علامت گذاري بود و بعضي از پلاكها با ناخن علامتگذاري شده اند.اين آثار كه در نوع خود بي نظير است نشاندهنده اولين آثار نگارش در اين منطقه استنتايج آزمايش كربن14 سالهاي بين7000 تا 3700 پ م را نشان ميدهد. اين محل ابتدا دوره اهلي كردن و توليد غذا را طي كرده است. ابتدا در ميانه هزاره هشتم پ م و پيش از اختراع سفال چغابنوت مسكون بوده است و تا آغاز دوره سوزياناي عتيق نيزآباد بوده است.براي مدتي متروك ميشود و در هزاره پنجم پ م تا هزاره چهارم پ م دوباره در اين منطقه زندگي جريان مييابد
[/TD]
[/TR]

[/SIZE]

 

[Sea Girl]

[SIZE=+2]تپه چغاميش ​

از دوره سوزيانا تا هخامنشي

[h=4]چغاميش تپه اي بزرگ در جنوب دزفول است و در دشتي قرار دارد كه رودهاي كارون و دز از آن ميگذرند.آثاري از سوزياناي عتيق تا دوره هخامنشي در اين تپه كشف شده اند.آثار معماري گوناگوني در اين منطقه پيدا شده كه به دوره هاي مختلفي تعلق دارند.سفالهاي دوره سوزياناي جديد ،ميانه ،قديم و عتيق نيز در اين منطقه يافت شده است.علاوه بر تيغه هاي سنگي،انواع سنگ ساب ،مشته آس ،كوبه ،سنگ انگشتي ،تخته گوشت ،كج بيل ،پاشنه در و آثار متعدد ديگر سنگي در اين محل كشف شده است. همچنين اشياي سفالي،سردوك،فلاخن هاي گلي،ژتون هاي گلي، اشياي استخواني،مهرها، اشياي تزييني،پيكرك هاي گلي،اشياي فلزي نيز در تپه چغاميش يافت شده است.
​

[/SIZE]

 

[Sea Girl]

[h=2][SIZE=+1]نقش برجسته آنو با ني ني

[h=4]در اين سنگ نگاره نقش آنو با ني ني پادشاه مقتدر لولوبي حك شده است و در شهر سر پل ذهاب قرار دارد.او لباسي كوتاه ،مطبق با كفشهاي صندل دارد و از نيمرخ حجاري شده است.در دست راست سلاح و در دست چپ كماني دارد و در زير پايش دشمني شكست خورده خوابيده است. الهه اي ديهيم شاهي را به پادشاه ميدهد و با طنابي هشت اسير را نگه داشته است كه همگي لخت هستند. در بالاي سر الهه دايره اي است كه درون آن ستاره اي چهار پر قرار دارد. در زير اين تصوير، كتيبه اي به زبان اكدي نوشته شده است كه ميگويد:آنوباني ني پادشاه لولوبوم تصوير خود و تصوير نيني را بر كوه بادير نقش نمود.آنكس كه اين لوح را محو نمايد به نفرين و لعنت آنو،آنونوم،بل،بليت،رامان،ايشتار،سين و شمش گرفتار باد و نسل او بر باد رواد. اين نقش برجسته در دو هزار و دويست پ م حجاري شده است. [h=4]اين سنگ نگاره بر روي صخره اي به نام كل-گارا كنده شده است . بر روي اين صخره سه نقش برجسته ديگر از زمان لولوبيان قرار دارد و از نظر موضوع مشابه هم هستند[/SIZE]

 

[Sea Girl]

[SIZE=+2]جعفر آباد - شوش ​

دوره سوزيانا


[h=4]جعفرآباد در 7 كيلومتري شوش و در كنار رود شائور و جاده انديمشك اهواز قرار دارد. اين تپه به سه دوره تاريخي تقسيم شده است.دوره اول معماري چينه اي وخشتي داشته است. چند خانه از دوره دوم نيز حفاري شده است كه ديوارهاي خشتي داشته اند و كف آنها نيز با خشت چيده شده بود. سفالهاي اين تپه همگي از دوره سوزيانا هستند. در ضمن ادوات سنگي گوناگوني مانند هاون،سنگ ساب، تيغه،رنده و غيره از اين تپه بدست آمده است از سال 1969 تا 1978 هشت فصل كاوش توسط هيات باستان‌شناسي فرانسه در ايران به سرپرستي ژنوييودلفوس در تپه‌ها ي جوي، جعفر آباد و بندبال انجام شد. در طي اين كاوش‌ها كهن‌ترين آثار و بقاياي فرهنگي در تپه جعفرآباد به دست آمده است. اين تپه به عنوان شاخص مراحل گوناگون فرهنگ‌هاي دوران مختلف ده نشيني در حوزه فرهنگي شوش است. براي نخستين بار در دوره روستا نشيني قديم (5000- 4800 پ . م ) در محوطه باستاني جعفر آباد شوش سفال‌هاي نخودي دشت شوشان توليد شدند. زيست‌گاه اوليه آن حدود 2000 متر مربع مساحت داشت و سه بار به طور عمده تجديد بنا شده بود.
معماري اين فاز متشكل از اتاق‌هاي مسكوني بزرگ يا تالارهايي است كه با انبارهاي كوچك‌تر در بافت زيست‌گاهي بسيار هسته‌اي قرار گرفته است. به همين دليل فضاي باز محوطه كم است. يك كارگاه سفال‌گري در جعفرآباد در يك مقطع زماني كه اين محوطه مسكوني نبود سفال توليد مي‌كرده است. در اين محوطه باستاني سفال‌هاي منقوش ظريف، پيكرك‌ها، حلقه‌هاي سفالي و گل ميخ‌ها يا مخروطي سفالي سوراخ شده يافت شده است. اين اشيا در بندبال نيز در لايه‌هاي هم دوران به دست آمده است و احتمالا به نجيب‌زادگان يا كنش‌هاي آييني مربوط مي شود. كوره سفال‌پزي و احتمالا كارگاه پيكره‌سازي تنها مدارك حاكي از وجود فعاليت‌هاي صنعتي است.
گورهاي متعلق به دو نوزاد و يك كودك به دست آمده كه احتمالا در گوشه ساختمان‌هاي متروك جعفرآباد قرار داشته‌اند. آخرين بار در لايه چهارم، اندازه زيست‌گاه جعفرآباد به طور چشم‌گيري كاهش يافت. تقريبا هم‌زمان با متروك شدن جعفرآباد ساكنان اين محوطه به احتمال در سه كيلومتري آن جوي را بنيان نهادند. زيست‌گاه جوي مساحتي نزديك يك تا يك ونيم هكتار دارد و شامل بنا‌هايي مشابه جعفرآباد است
​

[/SIZE]

 

[Sea Girl]

[SIZE=+2]سه گابي ​

از شش هزار سال پيش


[h=4]اين منطقه باستاني بين كرمانشاه و دره اسد آباد در 10 كيلومتري غرب گودين تپه قرار دارد. چند اثر معماري به صورت خانه هاي مستقل در اين محل از زير خاك بيرون آورده شد.در برخي از آنها اجاقهاي صليبي شكل ديده ميشد كه كنار آنها سنگ سابهايي در كف اتاق جاسازي شده بود. انواع مختلفي سفال نيز در اين تپه مشاهده شده است و به دسته بندي مشخصي تقسيم شده اند.درمورد نحوه تدفين هنوز اطلاع مشخصي نداريم. علاوه بر اين انواع اشياي سنگي،استخواني،گلي،پيكركها و مهرهاي مسطح در اين محل كشف شده است. روي يكي از مهرها تصوير انساني عريان ديده ميشود و بقيه آنها نقوش هندسي دارند. ساكنان اين منطقه در دوره نوسنگي كشاورز و دامدار بوده اند. گاهنگاري اين تپه زندگي از سال6000پ م تا حدودسالهاي 3850 پ م را نشان ميدهد كه در چند نوبت در چرخه زندگي در اين تپه وقفه هاي چند صد ساله افتاده است
​

[/SIZE]

 

[Sea Girl]

[SIZE=+2]شهر سوخته ​

​

[TR]
[TD]

​

[h=4]شهر سوخته در 57كيلومتري جاده زابل به زاهدان قرار دارد. اين محوطه عظيم باستاني كه در سيستان قرار دارد يكي از مراكزآغاز شهر نشيني در فلات مركزي ايران ميباشد . به دليل آتش سوزي كه در سالهاي 3200 تا2750 پ م در اين شهر اتفاق افتاده است نام آنرا شهر سوخته گذاشته اند و هنوز سند مكتوبي كه نام اين شهر را مشخص كند بدست نيامده است
اين شهر 151 هكتار وسعت دارد و از پنج بخش تشكيل شده بود: بخش مسكوني با وسعت 80 هكتار،بخش مركزي،صنعتي،يادماني و گورستان.در 5000سال پيش از ميلاد اين منطقه آباد بوده و درختان بيد مجنون،افرا و سپيدار در آن وجود داشته و رود هيرمند زمينهاي كشاورزي آنرا آبياري ميكرده است.درياچه هامون در 3200 پ م درياچه بزرگ و پر آبي بوده است . با حفاريهايي كه در شهر انجام گرفته است آثار لوله كشي فاضلاب به دست آمده كه نشان از فرهنگ شهر نشيني با تدبير در اين منطقه دارد.شهر سوخته يك مركز بزرگ صنعتي در زمينه سفال و زيور آلات بوده.زرگران اين شهر ورقهاي نازكتر از يك ميليمتري طلا را به اشكال مختلف در مي آوردند و در آنها سنگهاي لاجورد قرار ميدادند. صيدماهي نيز از فعاليتهاي مردم شهر بوده كه با قلاب و تور انجام ميشده است. پارچه بافي و حصير بافي نيز در اين مكان انجام ميگرفته است[/TD]
[TD]

تمدني ناشناخته از اوئايل دوره شهر نشيني در فلات ايرانبه همراه: اولين تخته نرد، اولين انيميشن، اولين درخت زيره ، اولين نشانه هاي جراحي بر بشر





​

[/TD]
[/TR]

[h=4]باستان شناسان 108 گور در اين منطقه را بررسي كرده اند و در بعضي از آنها تا 8 جسد وجود داشت در ميان اجساد سي و يك مرد،سي و شش زن و چندين كودك و نوزاد وجود داشتند كه آنها را يك نفري يا چند نفري خاك كرده بودند. باستان شناسان عقيدي دارند در يك دوره طولاني در اين شهر مادران از سوءتغذيه رنج برده اند وبسياري از نوزادان خود را مرده به دنيا آورده اند. در حفاريهاي اين منطقه مشخص شد كه اولين تخته نرد در اين منطقه ساخته شده است و تخته نرد 60 خانه اي بدست آمده از اين منطقه اولين در جهان است.همچنين قديمي ترين درخت زيره در اين منطقه از خود آثاري بر جاي گذاشته است.در ضمن قديمي ترين انيميشن جهان باستان بر روي سفالي كه از شهر سوخته يدست آمده نقش بسته است كه بزي را نشان ميدهد كه دارد از درختي برگهايش را ميجود و بر روي درخت ايستاده است. اين قطعه سفال متعلق به پنج هزار سال پيش است. تخته نرد به دست آمده از شهر سوخته صد تا دويست سال قديمي تر از نمونه مشابه آن در بين النهرين است .معماري خانه ها بر پايه خشت ميباشد.سفال اين منطقه از نوع نخودي است.معروفترين سفال آن از نوع تركمني است كه حدود چهل درصد سفالهاي منطقه را به خود اختصاص ميدهد از مهمترين آثار به دست آمده در اين محل يك لوح نوشته گلي به خط ايلامي قديم است .زنان در شهر سوخته نقش مهمي داشتند و انها براي نشان دادن حق مالكيت از مهر استفاده ميكردند كه تعداد زيادي از آنها به دست آمده است .از ميان بيش از چهل هزار جسدي كه در شهر سوخته خفته اند باستان شناسان تنها به يك جسد دست يافته اند كه به مرگ طبيعي نمرده است واحتمالا اعدام شده است. در قبرها ابزاري را قرار ميدادند كه با زندگي فرد ارتباط داشته اند. در اكثر آنها بوته سير نيز ديده ميشود. در برخي از قبرها ورقه هاي نازك طلا با سوراخهاي ريزي قرار دارد كه موي اسب به سختي از درون سوراخها عبور ميكند.هنوز مشخص نيست با چه وسيله اي اين سوراخها را ايجاد ميكردند. در يكي از گورها اسكلت سر زني پيدا شده است كه روي آن جاي عمل جراحي نمايان است.همچنين يك چشم مصنوعي نيز به تازگي از يكي از گورهاي اين منطقه كشف شده است و جنس آن از قير طبيعي است و جاي مويرگهاي چشم را در آن تعبيه كرده اند[/SIZE]

 

[Sea Girl]

[SIZE=+2]سرخدم لكي واقوام ال پي​

-عصر آهن جديد ​

[TR]
[TD="align: right"]

[SIZE=-1][/SIZE]
​

​

​

[/TD]
[TD="colspan: 3, align: right"][h=4] مردمان ناحيه لرستان امروزي ايران در نيمه نخست هزاره اول پ م پادشاهي كما بيش مستحكمي به نام ال پي تاسيس كردند كه شاهك نشينهاي متعددي آنرا تشكيل ميداد.اين پادشاهي در زاگرس به نام الي مايي تا دوره ساسانيان تداوم داشت.متنهاي آشوري دو شهر اين پادشاهي به نام مرئوبيشتو و اكودو را ثبت كرده اند كه اولي در خرم آباد و دومي در كوهدشت هستند.سرخدم لري نيايشگاه شهر اكودو و سرخدم لكي بناهاي كنار نيايشگاه است [/TD]
[TD]

​

[/TD]
[/TR]
[TR]
[TD="colspan: 3, align: right"]

[h=4]كوه چنگري در ارتفاعات شمالي شهر كوهدشت و در دامنه شمالي آن منطقه باستاني سرخدم لكي قرار دارد. اين منطقه به صورت طبيعي تراس بندي شده است و با دخالت آدم به صورت پلكان بزرگي در آمده است كه در بين صخره ها محصور است. ابتداي دوره تاريخي اين منطقه به عصر آهن جديد ميرسد. در كنار اين محوطه سرخدم لري قرار دارد كه نيايشگاهي از نيمه دوم عصر آهن است. بناهاي سرخدم لكي نيايشگاه نبوده و بناهاي متعدد گوناگوني در آن ديده ميشود ​

[/TD]
[/TR]
[TR]
[TD="colspan: 3, align: right"][h=4]در سرخدم لكي آثار معماري ، سفال،فلز سنگ و غيره كشف شده است كه به عصر آهن جديد تعلق دارد. وجود سفالينه هاي دوران اسلامي در اين محل نشانگر آباداني آن در اين دوره ميدهد. در سرخدم لكي اثار معماري سقف دار پيدا نشده است و احتمالا اين محل اقامتگاه كوچ نشينان بوده است. معماري اين محل را ميتوان با معماري تپه باباجان و تپه گيان مقايسه نمود.سفال نخودي رنگ گونه الب سفالهاي اين منطقه است.تزيينات سفالها ساده هستند. مهر سنگي مكشوفه از اين ناحيه قابل قياس با مهرهاي ايلامي است و تصوير فردي نيايشگر و حيواني بالدار شبيه عقرب بالدار است.
[/TD]
[TD]

​

[/TD]
[/TR]
[TR]
[TD="colspan: 3, align: right"]

[SIZE=-1]

[/SIZE]
​

[/TD]
[/TR]

[/SIZE]

 

[Sea Girl]

[SIZE=+2]تپه موشكي ​

هزاره هفتم پيش از ميلاد ​

[TR]
[TD="align: right"]

​

​

​

​

​

​

[/TD]
[TD="colspan: 4, align: right"][h=4]اين تپه در 16 كيلومتري جنوب شرقي تخت جمشيد قرار داردو نزديك تل جري است. در حفاريهاي اين منطقه هيچ اثر معماري كامل از زير خاك بيرون نيامد تا بتوان نقشه آنرا تعيين نمود. قسمتي از يك بنا فاقد شكل منظم هندسي،چند كف خانه،ديوارهاي مختلف و غيره از زير آوار بيرون آمده است.سفالهاي مكشوفه دست سازند و خشن. انواع كاسه هاي سنگي و اشياي مشابه سنگي مخروطهاي گلي كوچك مهره گلي،ابزارهاي سنگي،پيكرك حيواني و غيره دراين محل كشف شده است. آثار تپه موشكي قديمي تر از تل جري ميباشند. آزمايش كربن6690پ م را نشان داده است
در دشت مرودشت تپه هاي مشهور ديگري از پيش از تاريخ موجود هستند كه ميتوان از تل جري،تل گپ ،تل نخودي و غيره نام برد [/TD]
[/TR]

[/SIZE]

 

[Sea Girl]

[SIZE=+2]تپه گنج دره ​

-هزاره نهم تا هفتم پيش از ميلاد ​

[TR]
[TD="align: right"]

​

​

​

​

​

​

[SIZE=-1] [/SIZE]
​

[/TD]
[TD="colspan: 4, align: right"][h=4]اين تپه در ده كيلومتري هرسين به كرمانشاه قرار دارد و معرف دوره نوسنگي است.اتاقهاي بناهاي اين تپه عمدتا در جهت جنوب شرقي،شمال غربي هستند.منازل جنب يكديگر ساخته ميشدند. در لايه هايي از تپه كه قديمي تر بوده محلهاي زندگي بسيار ساده بودند و فقط شامل حفره هايي در دل خاك هستند كه انسانها در اين حفره ها زندگي ميكردند.سفالهاي كمي از اين تپه به دست آمده است. ابزارهاي سنگي از سنگ چخماخ و پيكركهاي انسان و حيوان كه از گل ساخته شده اند در گنج دره كشف شده است. در اين تپه 41 اسكلت انسان كشف شد. بچه ها را در گوشه اتاقها جمع شده يا دراز كش دفن ميكردند. اجساد افراد بالغ را به صورت جمع شده دفن ميكردند. در يك مورد يك فرد بالغ ويك نوجوان و يك كودك در تابوتي گلي دفن شده اند. تاريخ زندگي در اين تپه از8500پ م تا 6500پ م ميباشد [/TD]
[/TR]

[/SIZE]

 

[Sea Girl]

[SIZE=+2]تپه گوران​

-اواسط هزاره هفتم تا 650 پيش از ميلاد-اولين استقرار در روستاها با بناهاي چوبي و گلي


[h=4]در حدود 65 كيلومتري جنوب كرمانشاه در دره هوليلان در كنار ساحل جازمن رود تپه باستاني گوران قرار دارد. در اين تپه از دوره نوسنگي تا دوره اسلامي اشيايي به دست آمده است. كلبه هاي ساكنان تپه از چوب بوده كه چند اتاق داشته است.كف اتاقها حصير مي انداخته اند. در دوره هاي بعدي خانه ها را از گل ميساختند و در خانه ها نيمكتهاي كوچك گلي ديده ميشود. سفالهاي اين تپه همگي دست ساز هستند.سفالهاي خاكستري مايل به قهوه اي ،سفالهاي منقوش عتيق،سفال منقوش استاندارد،سفال ساده نخودي وسفالهاي لعابدار گلي قرمز رنگ انواع سفالهاي به دست آمده از اين محل هستند. اشياي مختلف سنگي ،استخواني،گلي مانند پيكركهاي انسان و حيوان و اشياي صدفي در اين تپه باستاني كشف شده اند. اجساد درون خانه ها دفن ميشدند و كنار آنها هدايايي قرار نمي دادند،جز در مواردي معدود. ساكنان اين محل از اواسط هزاره هفتم پ م يعني حدود سالهاي 6500 پ م در اين محل ساكن شده اند و در 5500پ م با ساخت بناهاي گلي يكي از اولين روستاهاي دايمي منطقه را تاسيس كرده اند
​

[/SIZE]

 

[Sea Girl]

[SIZE=+2]تورنگ تپه ​

-ابتداي نوسنگي ​

[TR]
[TD="align: right"][/TD]
[TD="colspan: 4, align: right"][h=4]تورنگ تپه در حدود 20 كيلومتري شمال شرقي گرگان قرار دارد.اين محوطه از چندين تپه كوچك و بزرگ باستاني تشكيل شده است.سفالهاي مكشوفه در اين تپه به دوره پيش از تاريخ و ابتداي نوسنگي تعلق دارد.سفالهاي اين منطقه داراي تزيين بودند و در برخي موارد داخل و خارج سفال تزيين شده بود[/TD]
[/TR]

[/SIZE]

 

[Sea Girl]

[SIZE=+2]يانيك تپه ​

-نوسنگي متاخر و عصر آهن


[h=4]اين تپه كه توسط چارلز برني حفاري شده است يكي از چندين تپه باستاني دور درياچه اروميه است كه در 32 كيلومتري جنوب تبريز وغرب خسرو شهر قرار دارد.آثار به دست آمده متعلق به دوره هاي نوسنگي متاخر،دوره اول برنز قديم،دوره دوم برنز قديم و دوره آهن است. در اين تپه نيز منازل مسكوني با ديوارهاي خشتي گرد حياطي مستقل ساخته ميشدند و در حياط انباريهايي قرار داشت.ورودي خانه ها از روي سقف آنها بود و در به شكل امروزي نداشتند. سفالها دست ساز بودند و نقوشي ساده بر روي آنها وجود داشت.تيغه هاي سنگي و ظروف سنگي از اين تپه بدست آمده است.اجساد كف اتاقها دفن ميشدند.آثار به دست آمده از نظر تاريخي طيف گسترده اي را دارند و از دوره نو سنگي يعني حدود شش هزار سال پ م تا دوره عصر آهن يعني ششصد پ م طبقه بندي شده اند
فرهنگ يانيك مربوط به دوره تاريخي اواخر هزاره سوم پ م تا هزاره دوم پ م است. ظاهرا اين فرهنگ از سمت آناتولي به اين منطقه آمده است. سفال آن ظريف نازك خاكستري است كه نقوشي روي سفالها كنده شده اند. اين فرهنگ را ميتوان از درياچه اروميه تا الوند و همدان و دشت قزوين پي گيري نمود.خانه هاي دوره مفرغ قديم يانيك تپه پلان دايره دارند كه در مركز تيركي براي نگه داشتن سقف درآنها تعبيه شده است و سقف آنها از چوب و پوست بوده است. سفال اين دوره خاكستري دست ساز صيقل داده شده با نقوش كنده كاري است كه با گچ نقوش را پر ميكردند
​

[/SIZE]

 

[Sea Girl]

[SIZE=+2]تپه خالصه​

-هزاره ششم پیش از میلاد


[h=4]تپه خالصه به شکل مربع درون شهر خرم دره قرار دارد و 1537 متر از سطح دریا ارتفاع دارد. این تپه در سال 1382 به سرپرستی آقای ابوالفض عالی حفاری شده است. ابزار سنگی ( تنها یک ابزار استخوانی) قطعات سفال و تکه های سنگ در پیمایش سطحی تپه به دست آمد. سفالهای تپه ساده و منقوش هستند و بیشتر در رنگ نارنجی قرمز و نخودی دیده میشوند که به دلیل دمای نا مناسب کوره داخل سفال خاکستری شده است. نقوش سفالها شبیه دوره اول سیلک و زاغه است. چند ساطور سنگی کوبنه شبه ساطور و سنگ مادر در این تپه یافت شده است. فن آوری تولید تیغه در این تپه دیده منی شود لذا احتمال میرود ابزار سنگی متعلق به قبل از دوره نوسنگی باشند.
احتمالا این تپه قدیمی ترین منطقه استقراری کشف شده در حوزه ابهر رود است و قدمت آن به هزاره ششم پیش از میلاد می رسد
​

[/SIZE]

 

[Sea Girl]

[SIZE=+2]دره هوليلان ​

-فراپارينه سنگي و نوسنگي


[h=4]در غار كوچك مارگورگلانسراب ودر محل درمار آثار فرا پارينه سنگي و نوسنگي ديده شده است در درمار كه غار نسبتا وسيعي است آثار سفالهاي پارتي نيز مشاهده شده است. اين غار ابزارهاي متعددي از فرا پارينه سنگي را نمايان كرده است. تداوم دوره فرا پارينه سنگي به نو سنگي در اين غار به خوبي مشاهده ميشود گستردگی آثار یافت شده در این محل بسیار است. قدیمی ترین آثار کشف شده مربوط به پارینه سنگی قدیم هستند
​

[/SIZE]

 

[Sea Girl]

[SIZE=+2]شهداد​

-هزاره چهارو و سوم پيش از ميلاد


[h=4]در سال 1346 هييت جغرافي دانشگاه تهران در كنار ساحل غربي دشت لوت سفالينه هايي را كشف كرد و اين احتمال كه اين منطقه زادگاه تمدنهايي باستاني باشد قوت گرفت. در نتيجه با حفاريهاي بعدي تمدنهايي از هزاره چهارم و سوم پيش از ميلاد در محل كشف شد. ظروف بي شمار و متنوع سفالي-كوره ذوب مس - ظروف مفرغي با اشكال گوناگون در گورستان شهداد كشف شدند.در يكي از قبرها پرچم فلزي مربوط به چهار هزار سال پيش از ميلاد ديده شد و به عنوان قديمي ترين پرچم ايران شناخته شده است. [h=4]پس از يك وقفه 17 ساله حفاريهاي اين منطقه دوباره آغاز شد و آثار معماري نيز كشف شد. محله كشاورزان با توجه به نزديكي آنان به زمينهاي شخم خورده و محله صنعتگران با توجه به تعداد زيادي مهره هاي نيمه كاره در آن مشخص شدند.
​

[/SIZE]

 

[Sea Girl]

[SIZE=+2]گوهر تپه ​

هزاره سوم تا اول پيش از ميلاد


[h=4]گوهر تپه از حوالي بهشهر قراردارد و باستان شناسان در آنجا آثار كوره هاي ذوب فلز كشف كرده اند كه متعلق به اوايل هزاره اول پ م ميباشد. پيش از اين در اين منطقه سنگهاي آهن كشف شده بود، ولي تا كشف كوره ذوب فلز نميشد بر دستيابي اهالي اين منطقه به صنعت فلز كاري نظر قطعي داد. با توجه به كوره هاي سفال و ذوب فلز، اين منطقه صنعتي بوده است. نكته جالب اينكه بادهاي غربي شرقي در محل جريان دارد و ساكنان آن كوره هاي خود را در قسمت شرقي ساخته بودند تا دود كوره ها وارد منازل مسكوني آنها نشود. دو دوره تاريخي اين تپه مربوط به هزاره سو م پ م و هزاره اول پ م ميباشد [h=4]سايت موزه گوهر تپه
در اين محل به كوشش سازمان ميراث فرهنگي موزه سرباز باستان شناسي افتتاح شده است .بازديدكنندگان ميتوانند آنچه را كه باستان شناسان از دل خاك بيرون آورده‌اند را مشاهده كنند .نحوه تدفين و اجناسي كه در گذشته كنار مردگان قرار داده ميشد در اين موزه ديده ميشود
​

[/SIZE]